INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tj. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112 poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 6 lutego 2012 r. (data wpływu 13 lutego 2012 r.) uzupełnionym w dniu 24 maja 2012 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku opodatkowania otrzymanych kaucji - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 20 lutego 2012 r. został złożony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie m.in. opodatkowania otrzymanych kaucji.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Na podstawie ustawy z dnia 22 maja 2009 r. o funduszach promocji produktów rolno-spożywczych (Dz. U. Nr 97 poz. 799 - dalej zwana ustawą o funduszach promocji) utworzono Fundusz P. Zgodnie z art. 2 ust. 2 pkt 1 lit. c ustawy o funduszach promocji Fundusz P. wspiera udział w wystawach i targach związanych z chowem lub hodowlą bydła mlecznego, produkcją lub przetwórstwem mleka. Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy o funduszach promocji, do wpłat na Fundusz P.są obowiązane podmioty skupujące w wysokości 0,001 zł od każdego skupionego kilograma mleka. Zgodnie z art. 9 ust. 2 pkt 1 lit a ww. ustawy, o środki funduszy promocji mogą się ubiegać ogólnokrajowe organizacje zrzeszające producentów rolnych lub przetwórców produktów rolno-spożywczych, mających miejsce zamieszkania albo siedzibę na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej, którzy produkują lub dokonują obrotu mlekiem lub przetworami mlecznymi - w przypadku Funduszu P. W ustawie wskazano, że Prezes Agencji Rynku Rolnego (dalej: Agencja Rynku Rolnego zwana jest także ARR) dysponuje środkami funduszy promocji na podstawie uchwał komisji zarządzających.

Prezes Agencji Rynku Rolnego w Załączniku do Zarządzenia z dnia 23 kwietnia 2010 r. określił Zasady Obsługi Funduszy Promocji Produktów Rolno-Spożywczych. We wprowadzeniu wskazano, że „Środki Funduszy Promocji są w szczególności przeznaczone na sfinansowanie tzw. „wkładu własnego” organizacji branżowych w realizację kampanii promocyjnych i informacyjnych prowadzonych w ramach administrowanego przez ARR mechanizmu „Wsparcie działań promocyjnych i informacyjnych”, dzięki czemu będzie możliwe znaczące zwielokrotnienie efektu działań promocyjnych. Wskazano także, że „Zgromadzonymi funduszami zarządzają Komisje Zarządzające”. Komisja Zarządzająca Funduszem P.opracowała Zasady gospodarowania środkami finansowymi Funduszu P., w których określono, że wsparcie finansowe z Funduszu P.wynosi 100% kosztów kwalifikowanych z tytułu udziału w wystawach i targach związanych z chowem lub hodowlą bydła mlecznego, produkcją lub przetwórstwem mleka.

Na podstawie powyższej ustawy Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi wydał rozporządzenie z dnia 11 marca 2010 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu udzielania wsparcia finansowego z funduszy promocji produktów rolno-spożywczych (Dz.U. Nr 54, poz. 327), które określa m.in. szczegółowe warunki i tryb finansowania lub współfinansowania programów promocyjnych i informacyjnych. W rozporządzeniu wskazano, że jeżeli podmiot ubiegający się o wsparcie wystąpi o zaliczkę na realizację danego zadania, wypłaca się zaliczkę w wysokości do 40% kwoty wsparcia określonej w decyzji o udzielenie wsparcia. Powyższe rozwiązanie zostało powtórzone w „Zasadach obsługi Funduszy Promocji Produktów Rolno-Spożywczych”, poprzez wskazanie, że Beneficjent ma prawo do uzyskania zaliczki na realizację zadania finansowanego ze środków Funduszy Promocji, z tym że zaliczka nie może przekroczyć 40% kosztów kwalifikowanych. Zatem podmiot uprawniony do uzyskania środków z Funduszu P. na udział w wystawach i targach związanych z chowem lub hodowlą bydła mlecznego, produkcją lub przetwórstwem mleka może się ubiegać o wsparcie udziału w targach w kwocie 100% wydatków kwalifikowanych oraz o zaliczkę w wysokości 40% kosztów kwalifikowanych. Zaliczka jest wypłacana w drodze decyzji wydanej przez Prezesa ARR w terminie 14 dni od dnia uprawomocnienia się decyzji o udzieleniu wsparcia. Pozostała kwota dofinansowania wypłacana jest po zakończeniu targów oraz spełnieniu wymogów formalnych, polegających na złożeniu do Agencji Rynku Rolnego „Sprawozdania z realizacji zadania lub jego etapu” wraz z załącznikami, tj. potwierdzonymi kopiami faktur oraz potwierdzeniami dokonanych opłat za te faktury. Zgodnie z załącznikiem do rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 11 marca 2010 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu udzielania wsparcia finansowego z funduszy promocji produktów rolno-spożywczych kosztami kwalifikowanymi podlegającymi refundacji są koszty:

1. reklamy w telewizji, radio, prasie lub innych mediach;
2. promocji w punktach sprzedaży;
3. przygotowania stoisk i materiałów informacyjno-promocyjnych;
4. udziału w pokazach, wystawach i targach;
5. organizacji szkoleń i konferencji;
6. prowadzenia serwisu internetowego;
7. najmu powierzchni informacyjno-promocyjnych;
8. publikacji i dystrybucji broszur, ulotek, plakatów, zaproszeń i innych materiałów informacyjno-promocyjnych;
9. wynagrodzenia dostawcy towarów lub usług, niezbędnych do realizacji zadania;
10. zakupu rzeczowych aktywów obrotowych;
11. najmu środków trwałych albo amortyzacji zakupionych środków trwałych, w przypadku gdy zakup jest bardziej opłacalny lub najem jest niemożliwy;
12. badań naukowych i prac rozwojowych;
13. w przypadku realizacji zadania poza siedzibą podmiotu wykorzystującego środki finansowe funduszu promocji:


1. podróży samolotem w klasie ekonomicznej, koleją lub innym publicznym środkiem transportu w I lub II klasie,
2. podróży samochodem, przy czym koszt podróży za 1 kilometr do wysokości stawki określonej w przepisach w sprawie warunków ustalania oraz sposobu dokonywania zwrotu kosztów używania do celów służbowych samochodów osobowych motocykli i motorowerów niebędących własnością pracodawcy,
3. zakwaterowania - do wysokości 480 zł na jeden dzień dla jednej osoby,
4. pobytu w miejscu realizacji operacji, w tym wyżywienia, przejazdów, połączeń telefonicznych - do wysokości:


1. diety nie wyższej niż określona zgodnie z przepisami w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju - jeżeli operacja jest realizowana poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
2. 160 zł na dzień - jeżeli zadanie jest realizowane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;


14. działalności krajowych organizacji branżowych, w tym ich przedstawicieli, biorących udział w pracach specjalistycznych stałych i roboczych komitetów organizacji międzynarodowych lub będących członkami statutowych organów tych organizacji, zajmujących się problemami danej branży;
15. ogólne - do wysokości 5 % kosztów poniesionych na realizację danego zadania.

P.(dalej zwana także P., I., Podatnikiem) jest jednostką organizacyjną samorządu mleczarskiego, działającego na rzecz rozwoju i promocji branży mleczarskiej i reprezentuje interesy w niej zrzeszonych podmiotów. Do zadań statutowych I. należy m.in. promowanie walorów spożycia mleka i przetworów mlecznych na terytorium RP i poza jej granicami oraz promowania eksportu produktów mleczarskich, (§ 13 pkt 11 i 12 Statutu P.). Zadania statutowe P. realizuje m.in. w drodze pomocy członkom I. w uczestnictwie w targach, giełdach, wystawach i konkursach mleczarskich w kraju i za granicą (§ 14 pkt 8 Statutu). Zgodnie z przedstawionymi wyżej przepisami prawa I. jest uprawniona do ubieganie się o wsparcie ze środków Funduszu P. P. jest zarejestrowana jako podatnik podatku od towarów i usług.

Czynności wykonywane przez Podatnika.

P., jako organizacja branżowa wspiera udział swoich członków w targach i wystawach dot. branży mleczarskiej. I. przyjmuje zgłoszenia od swoich członków na udział w poszczególnych wystawach. I. zawiera z podmiotem, który chce wziąć udział w targach (dalej zwanym Wystawcą) porozumienie, w ramach którego ustalane są zasady uczestnictwa Wystawcy w targach oraz sposób finansowania tego udziału. W ramach zawartego porozumienia Wystawca zobowiązany jest do następujących czynności:

1. zgłoszenia I. swego uczestnictwa w targach zagranicznych w określonym terminie;
2. wpłacenia I. w ciągu 7 dni od dnia wystawienia przez I. faktury kwoty 500 zł netto, powiększoną o podatek VAT w wysokości 23% za działania konsultingowe prowadzone przez I. na rzecz Wystawcy w związku z organizacją targów (nie jest to wydatek kwalifikowany podlegający finansowaniu ze środków Funduszu);
3. wpłacenia I. w ciągu 7 dni od dnia podpisania porozumienia kaucji, stanowiącej zabezpieczenie roszczeń I. wobec Wystawcy w przypadku niespełnienia przez Wystawcę warunków do otrzymania wsparcia finansowego z Funduszu P., w przypadku niestosowania przez Wystawcę zaleceń I. , w zakresie odnoszącym się do wykonywania przepisów ustawy z dnia 22 maja 2009 r. o funduszach promocji produktów rolno- spożywczych i przepisów wykonawczych wydanych na jej podstawie, w szczególności w zakresie realizacji zadań w sposób przewidziany tymi przepisami, umożliwiający udzielenie wsparcia finansowego z Funduszu, a także w przypadku niewywiązania się, bądź nienależytego wykonania przez Wystawcę niniejszego Porozumienia, wysokość kaucji wynosi 50% kwoty, stanowiącej należność za udział w targach określonych w przepisach szczegółowych do ustawy z dnia 22 maja 2009 r. o funduszach promocji produktów rolno- spożywczych. Kaucja zostanie zwrócona po uprawomocnieniu się decyzji Prezesa Agencji Rynku Rolnego w sprawie wypłaty środków finansowanych z tytułu wsparcia. Zwrot kaucji nie może odbyć się wcześniej niż po otrzymaniu i uruchomieniu przez I. środków z Funduszu;
4. wpłacenia Organizatorowi targów w ciągu 7 dni od dnia wystawienia przez Organizatora targów faktury obciążeniowej, stanowiącej 50% należności za udział w targach określonych w przepisach szczególnych do ustawy z dnia 22 maja 2009 r. o funduszach promocji produktów rolno – spożywczych, organizatorem targów nie jest I.,
5. złożenia oświadczenia, w którym Wystawca zobowiązuje się do stosowania zaleceń I., w zakresie odnoszącym się do wykonywania przepisów ustawy z dnia 22 maja 2009 r. o funduszach promocji produktów rolno-spożywczych i przepisów wykonawczych wydanych na jej podstawie, w szczególności w zakresie realizacji zadań w sposób przewidziany tymi przepisami, umożliwiający udzielenie wsparcia finansowego z Funduszu.

W porozumieniu ponadto zastrzeżono, że I. nie ponosi odpowiedzialności, ani nie dokona refinansowania ze środków Funduszu wydatków Wystawcy nieobjętych wnioskiem o uczestnictwo w targach, umową z Organizatorem targów albo też wykraczających poza przepisy, o których mowa w § 3 pkt 3 niniejszego porozumienia oraz określonych w przepisach wykonawczych do ustawy z dnia 22 maja 2009 r. o funduszach promocji produktów rolno- spożywczych oraz wysokości kwoty zagwarantowanej w Planie Finansowym FPM na 2011 r. - w części przyznanej I..

Następnie I. składa do Prezesa ARR Wniosek o udzielenie wsparcia (kwota wsparcia dalej zwana też jest dofinansowaniem) ze środków Funduszu Promocji, w którym wykazuje, o jaką kwotę dofinansowania występuje wraz z Zestawieniem rzeczowo-finansowym zadania. W zestawieniu rzeczowo-finansowym wykazywane są targi i wystawy, na udział w których I. chce pozyskać finansowanie wraz kalkulacją i uzasadnieniem planowanych kosztów; planowanie koszty powiększane są o kwotę do 5% na koszty ogólne określone w przywołanym rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi). Beneficjentem środków jest I.. Koszty ogólne, tj. do 5% danego zadania, dotyczą przygotowania dokumentacji do ARR, przeprowadzenia procedury wyboru ofert na zrealizowanie zadania, kosztów obsługi prawnej związanej z realizacją zadania i poprawnością pod względem prawnym wypełnienia dokumentacji do ARR. I., po uzyskaniu wpłaty kaucji, w imieniu Wystawcy zawrze z Organizatorem targów umowy, na mocy których Wystawca będzie uprawniony do uczestnictwa w targach lub wystawach. Następnie I. podejmuje wszystkie niezbędne kroki do zapewnienia Wystawcom udziału w tragach lub wystawach. W szczególności I. zakupuje usługi i towary niezbędne do udziału Wystawców w targach m.in.: koszty dzierżawy powierzchni, przygotowania stoiska, zakupu materiałów promocyjnych. Faktury z tego tytułu wystawiane są na P.

I. po zakończeniu targów na udział w których uzyskała finansowanie składa do ARR sprawozdanie z wykonania zadania. W sprawozdaniu wykazuje faktycznie poniesione koszty wraz z narzutem na koszty ogólne (5% poniesionych kosztów kwalifikowanych).

Kwoty wynikające z faktur zakupu wykazywane są jako kwoty brutto, ponieważ podatek VAT, zdaniem I., stanowi wydatek kwalifikowany; I. nie odlicza podatku VAT z faktur dokumentujących koszty udziału wystawców w targach. Po zatwierdzeniu sprawozdania przez ARR i niestwierdzeniu żadnych błędów oraz po uzyskaniu środków z ARR I. zwraca Wystawcom wpłacone kwoty kaucji.

Podsumowując, I. pobiera od Wystawcy kaucję, którą zwraca po ostatecznym rozliczeniu z ARR i uzyskaniu kwoty wsparcia. Kwota wsparcia refundowana z Funduszu P.jest przeznaczona na pokrycie ściśle określonych wydatków ponoszonych przez P.w związku z udziałem Wystawców w wystawach i targach. Otrzymana kwota wsparcia nie stanowi dofinansowania do ceny, ponieważ czynności, które podejmie I. na rzecz Wystawcy nie zobowiązują w ostatecznym rozrachunku do zapłaty I. wynagrodzenia.

W uzupełnieniu do wniosku dodatkowo wyjaśniono, że wynagrodzenie za działania konsultingowe (500 zł) ma charakter ryczałtowy i dotyczy działań I., które nie stanowią wydatków kwalifikowanych, I. pobiera powyższe wynagrodzenie za działania, których nie można zaliczyć do wydatków kwalifikowanych i które, w przypadku rezygnacji potencjalnego wystawcy z udziału w wystawie przed dokonaniem wpłat, obciążałyby I.. Pod działaniami konsultingowymi rozumie się m.in. działania informacyjne dla podmiotów zainteresowanych wystawą, pomoc w uzyskaniu informacji na temat warunków handlowych w danym kraju, rozpoznanie dotyczące targów w krajach wybranych przez Wystawcę, warunków spedycji i informacji z zakresu warunków fitosanitarnych w danym kraju, warunków i zasad handlu z danym krajem, itp. W przypadku odrzucenia wniosku o dofinansowanie I. nie otrzyma żadnego wynagrodzenia za przeprowadzone działania, dlatego przyjęto zasadę pobierania wynagrodzenia ryczałtowego za etap poprzedzający złożenie wniosku.

Udział w targach jest dofinansowany przez ARR za pośrednictwem I.. Dofinansowaniu podlega kwota w wysokości nie większej niż do 50% wydatków przeznaczonych na: koszty zabudowy i dzierżawy powierzchni wspólnej wraz ekspozycji branży mleczarskiej wraz z obligatoryjnymi opłatami. Nie da się jednoznacznie określić, że w każdym przypadku I. opłaca 50% kosztów zabudowy i dzierżawy powierzchni wspólnej wraz z ekspozycją branży mleczarskiej oraz obligatoryjnymi opłatami, ponieważ Zarząd I. podjął uchwalę by udział w danych targach dofinansować maksymalnie w 50%, a więc wysokości dofinansowania może wynosić 45%. Faktury wystawiane na I. dotyczą jedynie kwoty wydatków, które są objęte dofinansowaniem. Pozostałą częścią kosztów związanych z udziałem Wystawcy w targach obciążany jest Wystawca. Na I. nie są wystawiane faktury dokumentujące 100% wydatków niezbędnych do udziału Wystawców w targach, a jedynie faktury w takiej części, która podlega refundacji. Wszystkie wydatki powyżej części podlegające dotacji obciążają Wystawcę.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie.

Czy wpłacone kaucje przez Wystawców należy traktować jak zaliczkę z tytułu świadczonych usług w rozumieniu art. 19 ust. 11 ustawy o podatku od towarów i usług...

Zdaniem Wnioskodawcy, wpłacone kaucje nie stanowią zaliczki w rozumieniu art. 19 ust. 11 ustawy o podatku od towarów i usług na świadczone usługi przez I. Wystawcom.

Uzasadniając przedstawione stanowisko Wnioskodawca wskazał, iż zgodnie z art. 19 ust. 11 ustawy o podatku od towarów i usług, jeżeli przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi otrzymano część należności, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w tej części. Powyższy przepis nie ma zastosowania do otrzymanej kaucji, ponieważ kaucja pobierana jest jako zabezpieczenie ewentualnego roszczenia i zwracana jest, jeżeli nie ziszczą się przesłanki uprawniające do zaspokojenia się z kaucji. W sytuacji ziszczenia się warunków uprawniających do zaspokojenia się z kaucji, co ma miejsce w przypadku niewykonania lub wadliwego wykonania umowy przez podmiot wpłacający kaucję, kaucja stanowi odszkodowanie. Ma to miejsce m.in. w przypadku niewywiązania się przez Wystawcę z zapisów ustawy o promocji artykułów rolno-spożywczych (np. nieumieszczenie na stoisku w widocznym miejscu informacji, że stoisko jest dofinansowane ze środków Funduszu P.), co uniemożliwi I. rozliczenie zadania przed ARR. Kwota odszkodowania nie podlega podatkowi od towarów i usług, ponieważ jej wypłata nie stanowi zapłaty z tytułu świadczonej usługi lub dostawy towarów.

Kaucja nie może być także na moment jej wpłaty potraktowana jako zaliczka lub zadatek, ponieważ, po pierwsze, nie jest ona zaliczana na poczet ceny i po drugie, jest zwracana po wykonaniu umowy i po otrzymaniu środków z ARR.

W orzecznictwie krajowym oraz w orzeczenia TSUE wskazywano, że odszkodowanie nie stanowi wynagrodzenie za czynności podlegające podatkowi od towarów i usług. W wyroku TSUE z dnia 18 lipca 2007 r. w sprawie Societe thermale dEugenie-les-Bains przeciwko Ministere de IEconomie, des Finances et de IIndustrie, sygn. akt C-277/05 (LEX nr 287275), wskazano, że artykuł 2 ust. 1 i art. 6 ust. 1 szóstej dyrektywy 77/388 w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich w odniesieniu do podatków powinny być interpretowane w ten sposób, że kwoty zapłacone tytułem zadatku w ramach umów dotyczących świadczenia usług hotelarskich podlegających podatkowi od wartości dodanej, w przypadku gdy klient skorzysta z uprawnienia do odwołania rezerwacji, a kwoty te są zatrzymywane przez przedsiębiorstwo hotelarskie, należy uznać za odszkodowanie ryczałtowe płacone w celu naprawienia szkody poniesionej w następstwie niewykonania umowy przez klienta, bez bezpośredniego związku z jakąkolwiek odpłatnie świadczoną usługą, które jako takie nie podlega opodatkowaniu. TSUE wskazał zatem, że kwota otrzymanego zadatku, jako taka podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, jednakże w przypadku, gdy nie dojdzie do wykonania usługi z winy zamawiającego, zadatek przestaje pełnić rolę przedpłaty na poczet wykonania usługi a staje się odszkodowaniem, a te nie podlega podatkowi od towarów i usług. W oparciu o powyższy wyrok orzekł podobnie Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie z dnia 12 lutego 2010 r. (sygn. I FSK 2040/08) wskazując, że „Zadatek nie podlega VAT jedynie w razie rezygnacji przez kontrahenta z transakcji. Zaliczenie zadatku na poczet ceny - z powodu braku elementu odszkodowawczego - nie powoduje jego wyłączenia z opodatkowania”.

W obu zatem wyrokach wskazano, że spełnienie przez zadatek funkcji odszkodowawczej skutkuje uznaniem kwoty zadatku za niepodlegające opodatkowaniu podatkiem VAT. Zatem kwota kaucji wypłacana jako zabezpieczenie wykonania umowy, a nie jako część należności z tytułu wykonania umowy, nie podlega podatkowi od towarów i usług. Skoro kaucja pobierana przez P.pełni od samego początku funkcję gwarancyjną, która zabezpiecza I. przed niewywiązaniem się lub niewłaściwym wywiązaniem się przez Wystawców z zawartego porozumienia, efektem czego będzie odmowa wypłaty kwoty wsparcia z Funduszu P. , co dla I.stanowić będzie ewidentną szkodę, uzasadnione jest stanowisko, że otrzymane kwoty kaucji nie podlegają podatkowi od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. z 2011 r. Dz. U. Nr 177 poz. 1054), opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Z treści art. 7 ust. 1 ustawy wynika, że dostawą towarów jest przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Jak wynika z art. 8 ust. 1 ww. ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, postawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy lub osoby trzeciej. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Natomiast w myśl art. 29 ust. 2 ww. ustawy, w przypadku gdy pobrano zaliczki, zadatki, przedpłaty lub raty, obrotem jest również kwota otrzymanych zaliczek, zadatków, przedpłat lub rat, pomniejszona o przypadającą od nich kwotę podatku. Dotyczy to również otrzymanych zaliczek na dotacje, subwencje i na inne dopłaty o podobnym charakterze.

Zgodnie z art. 19 ust. 1 ustawy - obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 14 ust. 6, art. 20 i art. 21 ust. 1. Jest to tzw. ogólny moment powstania obowiązku podatkowego. Szczególne przypadki zostały uregulowane w ust. 2-21 tego artykułu.

W myśl art. 19 ust. 11 ustawy, jeżeli przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi otrzymano część należności, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w tej części.

Przepisy o podatku od towarów i usług nie zawierają definicji zaliczki, zadatku, przedpłaty, raty czy kaucji.

Według Słownika Języka Polskiego PWN, Wydawnictwo Naukowe PWN Warszawa 1994r.:

• zaliczka to część należności wpłacana lub wypłacana z góry na poczet tej należności;
• zadatek to suma pieniędzy wręczana przy zawieraniu umowy w celu zapewnienia jej wykonania;
• przedpłata to część ceny towaru wypłacana w celu uzyskania gwarancji jego zakupu w określonym terminie,
• rata to część należności pieniężnej, płatna w oznaczonym terminie;
• kaucja to suma pieniężna złożona jako gwarancja dotrzymania zobowiązania; zastaw; zabezpieczenie.

Z przytoczonych definicji wynika więc, że zaliczka, zadatek, przedpłata, rata oraz kaucja wiążą się z przekazaniem środków pieniężnych do dyspozycji kontrahenta, natomiast cechą charakterystyczną kaucji jest to, że może zostać ona wykorzystana tylko w ściśle określonym przypadku, tj. w razie niedopełnienia zobowiązania.

Ustanowienie kaucji ma zatem charakter gwarancyjny, zabezpieczający, co oznacza, że kaucja jest ustanowiona na wypadek, gdyby strona umowy, która złożyła kaucję nie wywiązała się z niej. Wówczas druga strona umowy może zaspokoić się ze złożonej kaucji.

Co do zasady, kaucja nie jest zaliczana na poczet ceny i podlega zwrotowi po wykonaniu umowy. W tym wypadku pobrana kaucja nie stanowi obrotu w rozumieniu art. 29 ust. 1 i 2 ustawy o podatku od towarów i usług, a tym samym nie rodzi obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług.

Zdarza się jednak, że wpłacona kaucja zostaje zaliczona, zgodnie z postanowieniami stron umowy, na poczet przyszłej należności za dostawę towarów lub wykonanie usługi. Wówczas kaucja stanowi obrót, o którym mowa w ww. art. 29 ust. 1 i 2 ustawy o VAT i będzie rodzić obowiązek podatkowy w terminach przewidzianych w ustawie.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że I. pobiera kaucję, stanowiącą zabezpieczenie roszczeń I. wobec Wystawcy w przypadku niespełnienia przez Wystawcę warunków do otrzymania wsparcia finansowego z Funduszu P., w zakresie odnoszącym się do wykonywania przepisów ustawy o funduszach promocji produktów rolno-spożywczych i przepisów wykonawczych wydanych na jej podstawie, w szczególności w zakresie realizacji zadań w sposób przewidziany tymi przepisami, umożliwiający udzielenie wsparcia finansowego z Funduszu, a także w przypadku niewywiązania się, bądź nienależytego wykonania przez Wystawcę Porozumienia. Wysokość kaucji wynosi 50% kwoty, stanowiącej należność za udział w targach określonych w przepisach szczegółowych do ustawy o funduszach promocji produktów rolno- spożywczych. Kaucja zostanie zwrócona po uprawomocnieniu się decyzji Prezesa Agencji Rynku Rolnego w sprawie wypłaty środków finansowanych z tytułu wsparcia, Zwrot kaucji nie może odbyć się wcześniej niż po otrzymaniu i uruchomieniu przez I.środków z Funduszu.

Mając na uwadze wyżej przedstawiony stan faktyczny oraz powołane przepisy prawa należy stwierdzić, iż pobierana przez I. kaucja będąca zabezpieczeniem roszczeń I. wobec Wystawcy w przypadku niespełnienia przez Wystawcę warunków do otrzymania wsparcia finansowego z Funduszu P.i która finalnie jest zwracana Wystawcy, nie stanowi zaliczki, zadatku, przedpłaty lub raty na poczet świadczenia usług, tym samym nie jest obrotem w rozumieniu ww. art. 29 ust. 1 i 2 ustawy o podatku od towarów i usług, w konsekwencji czego w momencie otrzymania przedmiotowej kaucji w przedstawionym stanie faktycznym, nie powstaje obowiązek podatkowy w zakresie podatku od towarów i usług.

Niniejsza interpretacja dotyczy wyłącznie kwestii określonej w pytaniu, tj. braku opodatkowania otrzymanej kaucji jako zaliczki.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku, ul. H. Sienkiewicza 84, 15-950 Białystok, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.