INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że Pani stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 21 marca 2012 r. (data wpływu do tut. Biura 23 marca 2012 r.), uzupełnionym w dniu 29 maja 2012 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży akcji - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 23 marca 2012 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży akcji.

W związku z brakami formalnymi stwierdzonymi we wniosku, pismem z dnia 18 maja 2012 r. Znak: IBPBII/2/415-472/12/AK wezwano wnioskodawczynię do uzupełnienia wniosku. Uzupełnienia dokonano w dniu 29 maja 2012 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Sprawa wnioskodawczyni dotyczy rocznego zeznania podatkowego w związku z zakupem i zbyciem akcji na GPW oraz odprowadzenia od tych transakcji należnego podatku dochodowego.

W dniu 17 kwietnia 2009 r. wnioskodawczyni nabyła akcje spółki za kwotę 49,90 zł za jedną sztukę, za całość zapłaciła 9 830,30 zł. Akcje te sprzedała w drodze realizacji na GPW zlecenia złożonego drogą internetową w dniu 28 grudnia 2011 r. po 2,14 zł za jedną sztukę, za całość 421,58 zł. Z powyższego wynika zatem, że wnioskodawczyni sprzedała akcje ze stratą 9 408,72 zł.

Wnioskodawczyni sprzedała akcje, ponieważ chciała stratę wliczyć sobie w koszty za 2011 r. i okazało się, że ponieważ 31 grudnia 2011 r. przypadł w sobotę, sprzedaż tych akcji została zaksięgowana w dniu 02 stycznia 2012 r. W ocenie wnioskodawczyni jest to dla niej bardzo krzywdzące, ponieważ zbyła akcje w 2011 r. i to w tym roku poniosła bardzo duże straty z tym związane (firma od dłuższego czasu stoi na parkiecie bardzo nisko i nic nie wskazuje na to, żeby zwyżkowała).

Wnioskodawczyni wskazała, że dowiedziała się, iż zgodnie z zasadami rozliczeń obowiązującymi w KDPW przeniesienie własności papierów wartościowych nastąpiło w dniu zapisania nabycia na rachunku kupującego, w myśl art. 7 ust. 2 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi. Oznacza to dla wnioskodawczyni, iż w dniu 28 grudnia 2011 r. nie figurowały już one na jej koncie w rejestrze operacyjnym, natomiast fakt sprzedaży został zaksięgowany w dniu 02 stycznia 2012 r. tzw. zasada T+3 dni, o której to zasadzie wnioskodawczyni dowiedziała się dużo później. Według tej zasady całkowite prawo do akcji wnioskodawczyni utraciła dopiero w dniu 02 stycznia 2012 r. Wnioskodawczyni była przekonana, że sprzedając akcje w 2011 r. będzie mogła rozliczyć się z tych akcji z urzędem skarbowym za rok 2011.

Wnioskodawczyni zwróciła się do dyrektora GPW z prośbą o ponowną weryfikacje zysków i strat poniesionych z tytułu kupna i sprzedaży akcji. W rozmowie telefonicznej dowiedziała się, że będzie mogła sobie odpisać straty w przyszłym roku, ale wnioskodawczyni nie zamierza inwestować w najbliższym czasie w akcje, a wręcz przeciwnie zamierza zlikwidować konto maklerskie.

Wnioskodawczyni nadmieniła, że nie była świadoma tego, że sprzedaż akcji księgowana jest 3 dni po dokonaniu transakcji. Nie wiedziała o tym przepisie, bo gdyby tak było sprzedałaby akcje kilka dni wcześniej. Tymczasem sądząc, że sprzedaż jest księgowana w tym samym dniu stała się ofiarą swojej niewiedzy.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy wnioskodawczyni może odliczyć straty poniesione w 2011 r. związane ze sprzedażą akcji...

Zdaniem wnioskodawczyni, ww. akcje zbyła w 2011 r. i powinna rozliczyć je właśnie za ten rok.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam co następuje.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.), źródłem przychodów są kapitały pieniężne i prawa majątkowe.

W myśl art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, przychody z odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną oraz papierów wartościowych.

Zgodnie z art. 5a pkt 11 ww. ustawy ilekroć w ustawie jest mowa o papierach wartościowych - oznacza to papiery wartościowe, o których mowa w art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (t.j. Dz. U. z 2010 r. Nr 211, poz. 1384 z późn. zm.). Pod pojęciem tym mieszczą się m.in. akcje.

Przepis art. 30b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że od dochodów uzyskanych z odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych, i z realizacji praw z nich wynikających oraz z odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną oraz z tytułu objęcia udziałów (akcji) w spółkach mających osobowość prawną albo wkładów w spółdzielniach w zamian za wkład niepieniężny w postaci innej niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, podatek dochodowy wynosi 19% uzyskanego dochodu.

W myśl art. 30b ust. 2 pkt 1 ww. ustawy dochodem z tytułu odpłatnego zbycia papierów wartościowych (w tym akcji) jest różnica między sumą przychodów uzyskanych z tego zbycia a kosztami uzyskania przychodów, określonymi na podstawie art. 22 ust. 1f lub ust. 1g, lub art. 23 ust. 1 pkt 38, z zastrzeżeniem art. 24 ust. 13 i 14 – osiągnięta w roku podatkowym.

W przypadku gdy zbywane papiery wartościowe (akcje) zostały nabyte (objęte) w zamian za gotówkę zastosowanie znajdzie art. 23 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w myśl którego nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na objęcie lub nabycie udziałów albo wkładów w spółdzielni, udziałów (akcji) w spółce mającej osobowość prawną oraz innych papierów wartościowych, a także wydatków na nabycie tytułów uczestnictwa lub jednostek uczestnictwa w funduszach kapitałowych; wydatki takie są jednak kosztem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia tych udziałów (akcji), wkładów oraz innych papierów wartościowych, w tym z tytułu wykupu przez emitenta papierów wartościowych, a także z odkupienia tytułów uczestnictwa lub jednostek uczestnictwa w funduszach kapitałowych, albo umorzenia jednostek uczestnictwa, tytułów uczestnictwa oraz certyfikatów inwestycyjnych w funduszach kapitałowych, z zastrzeżeniem ust. 3e.

Zatem kosztem uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia akcji objętych (nabytych) za gotówkę będą wydatki poniesione na objęcie (nabycie) tych akcji.

Dochodów, o których mowa w art. 30b ust. 1 ww. ustawy zgodnie z ust. 5 tego artykułu, nie łączy się z dochodami opodatkowanymi na zasadach określonych w art. 27 oraz art. 30c.

Jeżeli natomiast koszty uzyskania przychodów zbywanych papierów wartościowych przekraczają uzyskany z tytułu ich odpłatnego zbycia przychód wówczas wystąpi strata. Na podstawie art. 9 ust. 2 i 3 w związku z ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stratę tę podatnik może odliczyć w zeznaniu podatkowym przez kolejnych pięć lat podatkowych, pod warunkiem jednak, iż uzyska przychód z tego samego źródła, z którego wystąpiła strata, z tym że wysokość obniżenia w którymkolwiek z tych lat nie może przekroczyć 50% kwoty tej straty.

Podatnik, który uzyskał dochód (poniósł stratę) z kapitałów opodatkowanych na zasadach określonych w art. 30b ustawy (czyli m.in. z tytułu odpłatnego zbycia papierów wartościowych-akcji) obowiązany jest w terminie do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym złożyć we właściwym urzędzie skarbowym odrębne zeznanie, według ustalonego wzoru (formularz PIT-38), o wysokości osiągniętego w roku podatkowym dochodu (poniesionej straty) (art. 45 ust. 1a pkt 1 ww. ustawy). W tym samym terminie dokonuje się też wpłaty należnego podatku wynikającego z zeznania (art. 45 ust. 4 pkt 2 ww. ustawy).

Przenosząc zatem powyższe uregulowania na grunt rozpatrywanej sprawy stwierdzić należy, że opodatkowanie przychodów ze sprzedaży akcji odbywa się poprzez złożenie przez podatnika zeznania podatkowego PIT-38 o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w danym roku podatkowym z tego tytułu. Oznacza to, że w przedmiotowej sprawie w celu ustalenia w składanym za który rok podatkowy zeznaniu wnioskodawczyni winna uwzględnić poniesione z tytułu odpłatnego zbycia akcji koszty uzyskania przychodu oraz przychód a tym samym wykazać dochód bądź stratę istotne znaczenie ma ustalenie momentu sprzedaży przez wnioskodawczynię przedmiotowych akcji. Bowiem to w zeznaniu podatkowym składanym za rok podatkowy, w którym wnioskodawczyni dokonała odpłatnego zbycia (sprzedaży) przedmiotowych akcji obowiązana będzie w terminie do dnia 30 kwietnia następującego po roku podatkowym złożyć zeznanie podatkowe PIT-38, w którym uwzględni tę sprzedaż.

Tym samym zauważyć należy, że w świetle cytowanego powyżej przepisu art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) ww. ustawy przychód powstaje w momencie odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną oraz papierów wartościowych.

Odnośnie ustalenia momentu zbycia zdematerializowanych akcji odwołać się należy do postanowień art. 7 ust. 2 powołanej wyżej ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2010 r. Nr 211, poz. 1384 z późn. zm.). Stosownie do tego przepisu, umowa zobowiązująca do przeniesienia zdematerializowanych papierów wartościowych przenosi te papiery z chwilą dokonania odpowiedniego zapisu na rachunku papierów wartościowych. W przypadku gdy ustalenie prawa do pożytków ze zdematerializowanych papierów wartościowych nastąpiło w dniu, w którym w depozycie papierów wartościowych powinno zostać przeprowadzone rozliczenie transakcji, lub później, a papiery te są nadal zapisane na rachunku zbywcy, pożytki przypadają nabywcy w chwili dokonania zapisu na jego rachunku papierów wartościowych. Stosownie do treści art. 7 ust. 4 ww. ustawy dokonanie zapisu na rachunku papierów wartościowych na podstawie umowy, o której mowa w ust. 2, następuje po dokonaniu zarejestrowania przeniesienia papierów wartościowych pomiędzy odpowiednimi kontami depozytowymi, o których mowa w art. 57 ust. 1 pkt 1 (prowadzonymi przez Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych).

Wobec powyższego, z brzmienia cyt. przepisu art. 7 ust. 2 wynika, iż prawo własności papierów wartościowych przechodzi na nabywcę dopiero w momencie dokonania zapisu na rachunku papierów wartościowych. W celu realizacji skutku rozporządzającego, czyli w celu ostatecznego przeniesienia własności papierów wartościowych, konieczne jest zatem dokonanie zapisu na rachunku nabywcy. Dopiero ów zapis na rachunku papierów wartościowych przenosi własność papierów i stanowi wykonanie umowy zobowiązującej do ich przeniesienia. Natomiast składając zlecenie sprzedaży papierów wartościowych, zbywca wyraża wyłącznie wolę zbycia tych papierów wartościowych (akcji). Tym samym zbycie prawa do akcji nie następuje w dniu złożenia zlecenia ich sprzedaży a następuje dopiero z chwilą odpowiedniego zapisu na rachunku papierów wartościowych.

W celu realizacji skutku rozporządzającego, czyli, w celu ostatecznego przeniesienia własności, konieczne jest dokonanie zapisu na rachunku nabywcy. Zatem o dacie przeniesienia praw z papieru wartościowego na nabywcę stanowi zapis tego papieru wartościowego na jego rachunku papierów wartościowych. W związku z powyższym należy stwierdzić, iż w obrocie zdematerializowanymi papierami wartościowymi czynność prawna zostaje dopełniona z chwilą zapisu tychże papierów na rachunku papierów wartościowych nabywcy i z tą właśnie chwilą następuje zbycie papierów wartościowych w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a nie jak chce wnioskodawczyni – z chwilą złożenia zlecenia.

Reasumując, skuteczne dokonanie zbycia akcji następuje z dniem odpowiedniego zapisu na rachunku papierów wartościowych nabywcy. Sprzedaż akcji nie jest tożsama z dniem złożenia zlecenia sprzedaży. Przeniesienie praw z akcji następuje dopiero w momencie odpowiedniego zapisu na rachunku papierów wartościowych nabywcy. Zasada ta wynika wprost z przepisów prawa.

Zatem w przedmiotowej sprawie momentem zbycia przez wnioskodawczynię przedmiotowych akcji nie był dzień 28 grudnia 2011 r. a dzień zaksięgowania sprzedaży przedmiotowych akcji tj. 02 stycznia 2012 r. Z tym też dniem, czyli dniem zapisania przedmiotowych akcji na rachunku nabywcy wnioskodawczyni dokonała ich odpłatnego zbycia. Oznacza to tym samym, że koszty uzyskania przychodów z tytułu sprzedaży przedmiotowych akcji - wydatki na ich nabycie - oraz przychód z tytułu sprzedaży przedmiotowych akcji wnioskodawczyni winna wykazać w zeznaniu podatkowym o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym 2012 składanym do 30 kwietnia 2013 r.

Jeżeli tak jak wskazała wnioskodawczyni koszty nabycia tych akcji przekroczyły przychód uzyskany z ich sprzedaży wówczas wystąpiła strata. Powyższą stratę wnioskodawczyni ma możliwość odliczyć w zeznaniu podatkowym przez kolejnych pięć lat podatkowych, pod warunkiem jednak, iż uzyska przychód z tego samego źródła, z którego wystąpiła strata, tj. np. z tytułu odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych oraz z realizacji praw z nich wynikających czy z tytułu odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną, skoro wnioskodawczyni nie planuje inwestować w akcje.

Organ podatkowy nie kwestionuje podnoszonej przez wnioskodawczynię okoliczności, że jej zamiarem była sprzedaż akcji jeszcze w 2011 r. a zaistniała sytuacja była efektem jej niewiedzy. Pragnie jednak zauważyć, że rolą interpretacji podatkowej jest dokonanie prawidłowej wykładni przepisów prawa co też uczynił. Jeżeli zatem z przepisów wprost wynika, że przeniesienie własności akcji miało miejsce w 2012 r., to Organ nie mógł orzec, że wnioskodawczyni może rozliczyć stratę w zeznaniu za 2011 r. gdyż naruszyłby prawo.

Tym samym stanowisko wnioskodawczyni należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, ul. Kraszewskiego 4a, 35-016 Rzeszów po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.