INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja Podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 27 grudnia 2007r. (data wpływu do tut. BKIP 03 stycznia 2008r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie sposobu opodatkowania przychodu z tytułu przymusowego umorzenia udziałów - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 03 stycznia 2008r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie sposobu opodatkowania przychodu z tytułu przymusowego umorzenia udziałów.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest członkiem największej międzynarodowej grupy zakupowej branży motoryzacyjnej. W chwili obecnej wnioskodawca planuje dokonać obniżenia kapitału zakładowego poprzez umorzenie udziałów w drodze umorzenia przymusowego. Spółka uzyskała informacje, iż niektórzy udziałowcy będący osobami fizycznymi nabyli udziały w drodze darowizny.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Jak ustalić dochód udziałowca z tytułu umorzenia udziałów, podlegający opodatkowaniu podatkiem zryczałtowanym w wysokości 19%...

Zdaniem wnioskodawcy, w sytuacji dokonania umorzenia (nabytych w drodze darowizny) udziałów spółki kapitałowej po stronie udziałowca wystąpi dochód stanowiący nadwyżkę przychodu otrzymanego w związku z umorzeniem udziałów nad kosztami uzyskania przychodu obliczonymi zgodnie z treścią przepisów wskazanych w art. 24 ust. 5d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ustalonymi do wysokości wartości rynkowej umarzanych udziałów z dnia nabycia darowizny. Zgodnie z art. 9 ust. 1 ww. ustawy opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów ustawy Ordynacja podatkowa zaniechano poboru podatku. Rodzaje źródeł przychodów wymienione zostały w art. 10 ww. ustawy. I tak w art. 10 ust. 7 pkt 7 jako źródło przychodów wymieniono m.in. kapitały pieniężne. W myśl art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się między innymi dywidendy i inne przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych, których podstawa uzyskania są udziały (akcje) w spółce mającej osobowość prawną. Stosownie do treści przepisów art. 24 ust. 5 pkt 1 ww. ustawy, dochodem (przychodem) uzyskanym przez udziałowca będącego osobą fizyczna z udziału w zyskach osób prawnych jest dochód (przychód) faktycznie uzyskany z tego udziału, w tym także dochód z umorzenia udziałów (akcji).

Wnioskodawca wskazuje, że przepisy dotyczące umarzania udziałów w spółce zostały uregulowane w art. 359-361 ustawy z dnia 15 września 2000r. Kodeks spółek handlowych. Umorzenie udziałów podlega na unicestwieniu praw udziałowych związanych z akcją jako ułamkową częścią kapitału zakładowego wynikającym z odpowiedniego obniżenia tego kapitału. Umorzenie zatem jest sposobem zakończenia bytu prawnego akcji (udziału), z czym wiąże się definitywne unicestwienie praw i obowiązków majątkowych oraz korporacyjnych przysługujących akcjonariuszowi z tytułu uczestnictwa w spółce, czyli wygaśnięcie przysługującego mu prawa podmiotowego. Równocześnie w przypadku umorzenia akcji obligatoryjne jest obniżenie kapitału zakładowego, niezależnie od rodzaju umorzenia. Podstawową formą umorzenia jest umorzenie dobrowolne, a więc dokonywane w następstwie wniosku zgłoszonego przez udziałowca. Umorzenie dobrowolne jest poprzedzone zbyciem przez wspólnika udziałów, które mają być przedmiotem umorzenia spółce. Dopiero w kolejnym etapie akcje (udziały) nabywane przez spółkę podlegają umorzeniu jest to tzw. buy-back, który stanowi wyjątek od zasady, iż spółka nie może nabywać własnych akcji. Instytucja umorzenia udziału w spółce w drodze nabycia przez spółkę udziału jest ściśle związana ze stosunkiem uczestnictwa w spółce i musi wynikać z umowy spółki. Jest to norma o charakterze lex specialis w stosunku do przepisów Kodeksu cywilnego.

W przeciwieństwie do umorzenia dobrowolnego umorzenie przymusowe zakłada, iż dla jego skutecznego przeprowadzenia nie jest potrzebna zgoda wspólnika. Umorzenie przymusowe odbywa się w drodze uchwały walnego zgromadzenie spółki, której powzięciu nie towarzyszy nabycie akcji (udziałów) w celu umorzenia. Uchwała o umorzeniu powinna w szczególności określać wysokość wynagrodzenia przysługującego wspólnikowi za umorzony udział, z zastrzeżeniem, iż wynagrodzenie to nie może być niższe od wartości przypadających na akcję (udział) aktywów netto, wykazanych w sprawozdaniu finansowym za ostatni rok obrotowy, pomniejszonych o kwotę przeznaczoną do podziału między wspólników. Za zgoda udziałowca (akcjonariusza) umorzenie może nastąpić bez wynagrodzenia. W sytuacji, gdy następuje umorzenie akcji (udziałów) bez wynagrodzenie w celu pokrycia straty za lata wcześniejsze, po stronie udziałowców nie powstaje faktyczny dochód (przychód) do opodatkowania.

W spółce z ograniczoną odpowiedzialnością umorzenie udziałów może następować z chwilą obniżenia kapitału zakładowego, jednak bezwzględnie nie musi; może też nastąpić z czystego zysku (zysku bilansowego), choć Kodeks spółek handlowych nie definiuje tego pojęcia. W myśl przepisów zawartych w art. 41 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, płatnicy są obowiązani pobierać zryczałtowany podatek dochodowy od dokonywanych wypłat (świadczeń) lub stawianych do dyspozycji podatnika pieniędzy lub wartości pieniężnych z tytułów określonych m.in. w art. 30a ust. 1. Stosownie do przepisu art. 42 ust. 1 ww. ustawy płatnicy, o których mowa w art. 41 przekazują kwoty pobranych zaliczek na podatek oraz kwoty zryczałtowanego podatku, w terminie do dnia 20 miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano zaliczki (podatek) – na rachunek urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, a jeżeli płatnik nie jest osoba fizyczną według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby, przesyłając jednocześnie deklarację według ustalonego wzoru.

Zgodnie z art. 30a ust. 1 pkt 4 ww. ustawy od uzyskanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dochodów (przychodów) z tytułu dywidend i innych przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych pobiera się 19% zryczałtowany podatek dochodowy (...).Jednocześnie należy zauważyć, iż z treści art. 24 ust. 5d ww. ustawy wynika, że dochodem z umorzenia udziałów (akcji) w spółkach mających osobowość prawną jest nadwyżka przychodu otrzymanego w związku z umorzeniem nad kosztami uzyskania przychodu obliczonymi zgodnie z art. 22 ust. 1f albo art. 23 ust. 1 pkt 38. Jeżeli nabycie nastąpiło w drodze spadku lub darowizny, koszty ustala się do wysokości wartości z dnia nabycia spadku lub darowizny.

Podkreślenia wymaga fakt, iż przepis art. 24 ust. 5 pkt 1 ustawy, zawarty jest w rozdziale 5 zatytułowanym: „Szczególne zasady ustalania dochodu”, dlatego też do ustalania dochodu podstawy opodatkowania zryczałtowanym podatkiem dochodowym od osób fizycznych z tytułu umorzenia udziałów, należy stosować zasadę zawartą w art. 24 ust. 5d ww. ustawy, będącą normą o charakterze szczegółowym w stosunku do norm o charakterze ogólnym, zarówno tej dotyczącej ustalania dochodu jak i tej dotyczącej podstawy opodatkowania zryczałtowanym podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Biorąc pod uwagę powyższe stwierdzić należy, iż w sytuacji dokonania umorzenia (nabytych w drodze darowizny) udziałów spółki kapitałowej po stronie udziałowca wystąpi dochód podlegający opodatkowaniu 19% zryczałtowanym podatkiem dochodowym od osób fizycznych, stanowiący nadwyżkę przychodu otrzymanego w związku z umorzeniem udziałów nad kosztami uzyskania przychodu obliczonymi zgodnie z treścią przepisów wskazanych w art. 24 ust. 5d ww. ustawy tj. ustalonymi do wysokości wartości rynkowej umarzanych udziałów z dnia nabycia darowizny.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2000r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) źródłem przychodów są m.in. kapitały pieniężne i prawa majątkowe. W myśl art. 17 ust. 1 pkt 4 tej ustawy za przychód z kapitałów pieniężnych uważa się dywidendy i inne przychody z udziału w zyskach osób prawnych, których podstawa uzyskania są udziały (akcje) w spółce mającej osobowość prawną.

Jak wynika z przedstawionego zdarzenia przyszłego umorzenie udziałów nie zostanie poprzedzone nabyciem tychże udziałów przez wnioskodawcę, lecz zostanie zastosowana procedura przymusowego umorzenia.Stosownie zatem do art. 24 ust. 5 pkt 1 ww. ustawy, dochodem (przychodem) z udziału w zyskach osób prawnych jest dochód (przychód) faktycznie uzyskany z tego udziału, w tym także dochód z umorzenia udziałów (akcji).

Dochód z tytułu umorzenia udziałów ustala się na podstawie art. 24 ust. 5d ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przepis ten stanowi, że dochodem z umorzenia udziałów lub akcji w spółkach mających osobowość prawną jest nadwyżka przychodu otrzymanego w związku z umorzeniem nad kosztami uzyskania przychodu obliczonymi zgodnie z art. 22 ust. 1f albo art. 23 ust. 1 pkt 38; jeżeli nabycie nastąpiło w drodze spadku lub darowizny koszty ustala się do wysokości wartości z dnia nabycia spadku lub darowizny. Zatem w przypadku umorzenia udziałów (akcji) w spółce albo wkładów w spółdzielni objętych w zamian za wkład niepieniężny, na dzień umorzenia tych udziałów (akcji) albo wkładów, koszt uzyskania przychodów ustala się w wysokości:

1. nominalnej wartości objętych udziałów (akcji) albo wkładów z dnia ich objęcia - jeżeli te udziały (akcje) albo wkłady zostały objęte w zamian za wkład niepieniężny w innej postaci niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część,
2. wartości przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części, wynikającej z ksiąg przedsiębiorstwa, określonej na dzień objęcia tych udziałów (akcji) albo wkładów, nie wyższej jednak niż ich wartość nominalna z dnia objęcia (art. 22 ust. 1f ww. ustawy).
   
   

Natomiast w razie gdy udziały (akcje) były obejmowane w zamian za wkład pieniężny czyli gotówkę, przy ustalaniu kosztów uzyskania przychodów przy umorzeniu udziałów (akcji) zastosowanie znajduje art. 23 ust. 1 pkt. 38 ww. ustawy, zgodnie z którym nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na objęcie lub nabycie udziałów albo wkładów w spółdzielni, udziałów (akcji) w spółce mającej osobowość prawną oraz innych papierów wartościowych, a także wydatków na nabycie tytułów uczestnictwa lub jednostek uczestnictwa w funduszach kapitałowych; wydatki takie są jednak kosztem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia tych udziałów (akcji), wkładów oraz innych papierów wartościowych, w tym z tytułu wykupu przez emitenta papierów wartościowych, a także z odkupienia tytułów uczestnictwa lub jednostek uczestnictwa w funduszach kapitałowych, albo umorzenia jednostek uczestnictwa, tytułów uczestnictwa oraz certyfikatów inwestycyjnych w funduszach kapitałowych, z zastrzeżeniem ust. 3e. Stosownie natomiast do art. 24 ust. 5d zdanie drugie ustawy, jeżeli nabycie udziałów (akcji) nastąpiło w drodze spadku lub darowizny, koszty uzyskania przychodu ustala się do wysokości wartości z dnia nabycia spadku lub darowizny, a zatem w wysokości nie wyższej niż wartość rynkowa umorzonych udziałów (akcji) z dnia otrzymania spadku lub darowizny.

Jak stanowi art. 30a ust. 1 pkt 4 ww. ustawy, od uzyskanych dochodów (przychodów) z tytułu dywidend i innych przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych pobiera się 19% zryczałtowany podatek dochodowy. Należy zaznaczyć, że w świetle art. 30a ust. 6 ww. ustawy zryczałtowany podatek dochodowy m.in. od dochodów (przychodów) z dywidend i innych przychodów z tytułu udziałów w zyskach osób prawnych, w tym od dochodu ze sprzedaży udziałów w celu umorzenia, pobiera się bez pomniejszania przychodu o koszty uzyskania. Przepis ten ma jednak tylko takie znaczenie, że nie pozwala na pomniejszanie przychodu ze sprzedaży udziałów w celu umorzenia o inne koszty niż wymienione w przepisach wskazanych w art. 24 ust. 5d ustawy. Oznacza to, że opodatkowaniu podlega dochód ustalony dokładnie według zasad przewidzianych w art. 24 ust. 5d ww. ustawy. Ze względu na to, iż art. 24 ust. 5d ww. ustawy znajduje się w rozdziale 5 ustawy „Szczególne zasady ustalania dochodu” trzeba uznać, że przepis ten ma pierwszeństwo przed art. 30a ust. 6 ww. ustawy, czyli w razie umorzenia udziałów w spółkach mających osobowość prawną, koszty uzyskania przychodów ustala się.

Na podstawie art. 41 ust. 4 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych Spółka z o.o. jako płatnik jest obowiązana pobrać zryczałtowany podatek dochodowy od dokonywanych wypłat (świadczeń) lub stawianych do dyspozycji podatnika pieniędzy lub wartości pieniężnych z tytułów określonych m.in. w art. 30a ust. 1 pkt 4 tej ustawy.Natomiast w myśl art. 42 ust. 1 ww. ustawy Spółka ma przekazać kwoty zryczałtowanego podatku w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano podatek - na rachunek urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według siedziby płatnika bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby.

Reasumując, wyrażone we wniosku przez wnioskodawcę stanowisko jest prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.