Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy
ITPB2/415-755/12/TJ
z 31 października 2012 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r. poz. 749) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 30 lipca 2012 r. (data wpływu 6 sierpnia 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania środków pieniężnych otrzymanych w związku ze zrzeczeniem się praw do użytkowania pomieszczeń oraz służebności – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 6 sierpnia 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania środków pieniężnych otrzymanych w związku ze zrzeczeniem się praw do użytkowania pomieszczeń oraz służebności.

We wniosku tym przedstawiono następujący stan faktyczny.

W dniu 23 maja 1984 r. na podstawie postanowienia Sądu Rejonowego zostało ustanowione na rzecz Wnioskodawczyni prawo użytkowania pomieszczeń gospodarczych znajdujących się na nieruchomości przyznanej ojcu Wnioskodawczyni, tj. garażu, WC, szopki i dotychczas użytkowanej połowy kurnika oraz ustanowiono służebność osobistą przejścia i przejazdu do tych pomieszczeń. W dniu 26 marca 2012 r. w obecności notariusza Wnioskodawczyni podpisała oświadczenie o zwolnieniu nieruchomości spod obciążenia wpisanego na Jej rzecz w dziale III Księgi Wieczystej i wyraziła zgodę na jego wykreślenie. Zrzeczenie się prawa do ww. służebności było odpłatne.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy otrzymana kwota za zrzeczenie się prawa do użytkowania pomieszczeń oraz służebności osobistej przejścia i przejazdu korzysta ze zwolnienia z podatku dochodowego od osób fizycznych?

Zdaniem Wnioskodawczyni, odpłatne zbycie praw majątkowych opodatkowane jest podatkiem dochodowym od osób fizycznych w wysokości 18% na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. jedn. Dz. U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 11 ust. 1 ww. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

W art. 10 ust. 1 wymienione zostały źródła przychodów podlegających opodatkowaniu, w tym:

• w pkt 7 kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a)-c);
  
• w pkt 9 inne źródła.
  

Jak wskazuje art. 18 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychód z praw majątkowych uważa się w szczególności przychody z praw autorskich i praw pokrewnych w rozumieniu odrębnych przepisów, praw do projektów wynalazczych, praw do topografii układów scalonych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również z odpłatnego zbycia tych praw.

Ponieważ ustawodawca nie zdefiniował pojęcia praw majątkowych, wyjaśniając je odwołać się należy do poglądów doktryny prawa, zgodnie z którymi za prawa majątkowe uważa się uprawnienie określonego podmiotu, pozostające w ścisłym związku z jego ekonomicznym interesem, z jego majątkiem.

Zgodnie natomiast z treścią art. 20 ust. 1 ww. ustawy, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Użyte w tym przepisie sformułowanie „w szczególności” wskazuje, iż przepis zawiera tylko przykładowe wyliczenie przychodów, co oznacza, że przysporzenia majątkowe, nie zaliczane do pozostałych źródeł przychodów, stanowią przychody objęte tym przepisem.

Wskazać należy także, że podstawą uzyskania przychodów z innych źródeł mogą być – co do zasady – takie czynności, w wyniku których po stronie osoby fizycznej następuje przysporzenie majątkowe.

Z treści wniosku wynika, że w dniu 23 maja 1984 r. na podstawie postanowienia Sądu Rejonowego zostało ustanowione na rzecz Wnioskodawczyni prawo użytkowania pomieszczeń gospodarczych znajdujących się na nieruchomości przyznanej ojcu Wnioskodawczyni, tj. garażu, WC, szopki i dotychczas użytkowanej połowy kurnika oraz ustanowiono służebność osobistą przejścia i przejazdu do tych pomieszczeń. W dniu 26 marca 2012 r. w obecności notariusza Wnioskodawczyni podpisała oświadczenie o zwolnieniu nieruchomości spod obciążenia wpisanego na Jej rzecz w dziale III Księgi Wieczystej i wyraziła zgodę na jego wykreślenie. Zrzeczenie się prawa do ww. służebności było odpłatne.

Odnosząc się do powyższego wskazać należy, że zgodnie z art. 252 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zmianami) rzecz można obciążyć prawem do jej używania i do pobierania jej pożytków (użytkowanie). Użytkowanie, zdefiniowane w tym przepisie jest prawem rzeczowym ograniczonym o najszerszej treści uprawnień, polegającym na prawie do używania rzeczy i pobierania jej pożytków.

W myśl natomiast art. 296 nieruchomość można obciążyć na rzecz oznaczonej osoby fizycznej prawem, którego treść odpowiada treści służebności gruntowej (służebność osobista). Z powołanego przepisu wynika, że służebność osobista jest obciążeniem nieruchomości na rzecz indywidualnie oznaczonej osoby fizycznej. Na skutek ustanowienia służebności właściciel nieruchomości obciążonej ma obowiązek znosić w określonym zakresie korzystanie z jego nieruchomości przez osobę uprawnioną.

Ponadto wyjaśnić należy, że źródłem prawa użytkowania może być przede wszystkim umowa zawarta pomiędzy użytkownikiem a właścicielem rzeczy, orzeczenie sądu jak również decyzja administracyjna. Natomiast źródłem powstania służebności osobistej może być umowa pomiędzy właścicielem nieruchomości a osobą fizyczną, jak również rozrządzenie testamentowe i obciążenie spadkobiercy zapisem o treści służebności osobistej.

Stosownie natomiast do art. 266 Kodeksu cywilnego użytkowanie ustanowione na rzecz osoby fizycznej wygasa najpóźniej z jej śmiercią. Podobnie, co z kolei wynika z art. 299 ww. Kodeksu, również służebność osobista wygasa najpóźniej ze śmiercią uprawnionego. Niemniej jednak pamiętać należy, że zarówno prawo użytkowania jak i służebność osobista należą do ograniczonych praw rzeczowych. W związku z powyższym można się ich zrzec. Stosownie bowiem do art. 246 § 1 powołanego Kodeksu, jeżeli uprawniony zrzeka się ograniczonego prawa rzeczowego, prawo to wygasa. Oświadczenie o zrzeczeniu się prawa powinno być złożone właścicielowi rzeczy obciążonej.

Mając powyższe na uwadze stwierdzić należy, że otrzymując świadczenie pieniężne za zrzeczenie się prawa użytkowania i służebności osobistej niewątpliwe Wnioskodawczyni uzyskała przysporzenie majątkowe, skutkujące powstaniem przychodu.

Nie można jednak zgodzić się z twierdzeniem, jakoby otrzymane przez Nią środki pieniężne stanowiły przychód z praw majątkowych. W świetle zacytowanego wyżej art. 18 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychody z praw majątkowych, które podlegają opodatkowaniu, podzielić można na dwie grupy – na przychody z wykonywania tych praw i na przychody z ich zbycia. W niniejszej sprawie Wnioskodawczyni nie uzyskała przedmiotowych środków pieniężnych na skutek wykonywania przysługujących jej praw czy też na skutek ich odpłatnego zbycia na rzecz innej osoby, a za zrzeczenie się czyli rezygnację z przysługujących jej praw do korzystania z określonych pomieszczeń i służebności przejazdu i przejścia. Z tego też względu osiągnięty przez Wnioskodawczynię przychód nie może zostać zakwalifikowany do źródła jakim są prawa majątkowe wobec czego zaliczyć go należy do przychodów z innych źródeł, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w związku z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przychód ten należy wykazać w zeznaniu podatkowym składanym do 30 kwietnia roku następującego po roku, w którym osiągnięto ten przychód.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, ul. Jana Kazimierza 5, 85-035 Bydgoszcz po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. jedn. Dz. U. z 2012 r., poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.