INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Urzędu Miejskiego, przedstawione we wniosku z dnia 28 sierpnia 2007 r. (data wpływu 7 września 2007r.), uzupełnionym pismem z dnia 31 października 2007 r. (data wpływu 7 listopada 2007r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług, w zakresie opodatkowania przeniesienia własności nieruchomości przeznaczonej na cele nierolne, na rzecz osób fizycznych w ramach odszkodowania, za przejęte na własność Gminy z mocy prawa działki przeznaczone pod projektowane gminne drogi publiczne- jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 7 września 2007r. został złożony ww. wniosek, uzupełniony pismem z dnia 31 października 2007 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług, w zakresie opodatkowania przeniesienia własności nieruchomości przeznaczonej na cele nierolne, na rzecz osób fizycznych w ramach odszkodowania, za przejęte na własność Gminy z mocy prawa działki przeznaczone pod projektowane gminne drogi publiczne.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Na podstawie przepisów ustawy o gospodarce nieruchomościami, w związku z wnioskiem strony, Gmina zamierza przenieść własność nieruchomości, działek gruntu przeznaczonych na cele nierolne, na rzecz osób fizycznych w ramach odszkodowania za przejęte na własność Gminy z mocy prawa działki z przeznaczeniem pod projektowane gminne drogi publiczne. Byłym właścicielom przysługuje odszkodowanie za przejęte na własność Gminy działki, ale może też być przyznana nieruchomość zamienna. O taką nieruchomość wystąpiły strony, a Gmina przychyla się do ich wniosku.

W uzupełnieniu ww. stanu faktycznego Wnioskodawca dodatkowo wskazał, iż złożony wniosek dotyczy właścicieli – osób fizycznych – małżonków, którzy nabyli przejęte na własność Gminy z mocy prawa działki pod projektowane drogi gminne o charakterze publicznym, ze środków pochodzących z majątku wspólnego. Zbywane przez małżonków działki nie są związane z żadną działalnością gospodarczą, a jedynie działki budowlane wydzielone z przedmiotowej nieruchomości są sukcesywnie zbywane i wyłącznie w tym zakresie małżonkowie są podatnikami podatku od towarów i usług.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w opisanej sytuacji nabycie gruntów zamiennych, w zamian za odszkodowanie za utracone prawo własności innych nieruchomości objęte będzie 22% podatkiem od towarów i usług...

Zdaniem Wnioskodawcy, w opisanej sytuacji ww. nabycie gruntów od Gminy nie będzie opodatkowane, gdyż Gmina będzie tu działała jak organ realizujący konstytucyjną zasadę zadośćuczynienia w związku z utratą prawa własności.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Art. 7 ust. 1 ww. ustawy stanowi, że przez dostawę towarów, która podlega opodatkowaniu, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie.

Z powołanej wyżej regulacji wynika, że w tym przypadku odszkodowanie pełni funkcję wynagrodzenia, czyniąc tego rodzaju dostawę faktycznie odpłatną.

Zatem jeśli przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel następuje za odszkodowaniem, to wówczas stanowi ono odpłatną dostawę towarów i ze względu na przedmiot czynność taka jest objęta opodatkowaniem.

Jednak opodatkowanie ma miejsce jedynie wtedy, gdy czynność ta zostanie wykonana przez podatnika podatku od towarów i usług, w związku z wykonywaną przez niego działalnością gospodarczą. Zgodnie z art. 15 ust. 1 i 2 ww. ustawy podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na jej cel lub rezultat. Za samodzielnie prowadzoną działalność gospodarczą ustawodawca rozumie również czynności wykonane jednorazowo, w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywanie ich w sposób częstotliwy.

Określony w cyt. ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, iż do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik.

Z wniosku Gminy wynika, iż małżonkowie w zakresie przeniesienia z mocy prawa własności działek na rzecz Gminy są podatnikami podatku od towarów i usług. Zatem dokonana przez nich na rzecz Gminy dostawa przedmiotowych działek, w rozumieniu art. 7 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy jest czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Jednakże przedmiotem wniosku jest zdarzenie przyszłe dotyczące zamiaru przeniesienia przez Gminę własności nieruchomości – działek gruntu przeznaczonych na cele nierolne, na rzecz wspomnianych wyżej małżonków, w ramach odszkodowania za przejęte na własność Gminy z mocy prawa od ww. małżonków działki przeznaczone pod projektowane gminne drogi publiczne.

W ocenie Wnioskodawcy powyższa czynność nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W związku z powyższym zważyć należy co następuje:

Z cyt. wyżej przepisów art. 5 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług wynika, że przy określeniu czy miała miejsce czynność podlegająca opodatkowaniu istotne jest określenie czy wykonano świadczenie i czy wynagrodzenie z tytułu wykonania tego świadczenia miało być wypłacone.

Czynności, które podlegają opodatkowaniu, m. in. dostawa towarów oraz świadczenie usług - muszą mieć charakter odpłatny. Odpłatność oznacza w tym przypadku wykonanie ich za wynagrodzeniem. W znaczeniu potocznym wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność, a także odszkodowanie, nagroda. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny.

Powyższa analiza prowadzi do wniosku, że istotną cechą wynagrodzenia jest istnienie bezpośredniego związku pomiędzy dostawą i otrzymaną zapłatą.

Kolejnym czynnikiem decydującym o tym czy mamy do czynienia z wynagrodzeniem jest określenie czy wynagrodzenie takie było należne z tytułu danego świadczenia. Czynność opodatkowana powstaje bowiem wyłącznie w związku z zaistnieniem stosunku prawnego określonego umową między stronami. Zatem wystąpić musi bezpośredni i niezbędny związek pomiędzy wykonywanymi czynnościami i wysokością otrzymanego wynagrodzenia oparty o relacje cywilnoprawne pomiędzy podmiotami i jednocześnie wynagrodzenie to może być wyrażone w pieniądzu.

W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności.

Należy jednak podkreślić, że nie każda płatność, jaką otrzymuje dostawca czy też świadczeniodawca, może być uznana za płatność (wynagrodzenie) za usługę bądź dostawę. W konsekwencji niektóre kwoty otrzymywane przez wykonującego usługę, czy też dostarczającego towary, nie będą wynagrodzeniem. Stad też niektóre świadczenia, mimo że łączy się z nimi transfer środków pieniężnych czy też innych korzyści materialnych, nie będą uznane za odpłatne.

Związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniami na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje za to świadczenie.

Zgodnie z przedstawionym zdarzeniem przyszłym, Gmina zamierza wypłacić odszkodowanie za przejęte z mocy prawa działki gruntu, w postaci nieruchomości zamiennej.

W myśl art. 106 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t. j. Dz. U. z 2004 r., Nr 261, poz. 2603 ze zm.) za działki gruntu, wydzielone pod nowe drogi albo pod poszerzenie dróg istniejących gmina wypłaca, z zastrzeżeniem ust. 1a, odszkodowanie w wysokości uzgodnionej między właścicielami lub użytkownikami wieczystymi a właściwym organem wykonawczym jednostki samorządu terytorialnego lub starostą. Odszkodowanie, jeżeli nie dojdzie do jego uzgodnienia, ustala się i wypłaca według zasad i trybu obowiązujących przy wywłaszczaniu nieruchomości. Odszkodowanie wypłaca właściwy organ.

Natomiast, zgodnie z art. 131 ust. 1 ww. ustawy, w ramach odszkodowania właścicielowi lub użytkownikowi wieczystemu wywłaszczonej nieruchomości może być przyznana, za jego zgodą, odpowiednia nieruchomość zamienna.

Zatem z przedstawionego wyżej zdarzenia przyszłego wynika, że byli właściciele (małżonkowie) posiadają wobec Gminy wierzytelność o zapłatę odszkodowania za objętą podziałem nieruchomość. Tym samym wydanie przez Gminę na rzecz małżonków nieruchomości zamiennej oznacza wypłatę odszkodowania, u podstaw którego leży fakt powstania szkody po stronie podmiotu uprawnionego do otrzymania odszkodowania.

Cytowane wyżej przepisy ustawy o gospodarce nieruchomościami (art. 106 oraz art. 131) wskazują na obowiązek zapłaty odszkodowania rzez organ samorządu terytorialnego, w przypadku podziału nieruchomości przeznaczonej pod nowe drogi albo poszerzenie dróg. W ramach odszkodowania właścicielowi lub użytkownikowi wieczystemu podzielonej nieruchomości może być przyznana, za jego zgodą, odpowiednia nieruchomość zamienna.

Z ww. przepisów wynika, że wypłata odszkodowania, nie mieści się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Odszkodowanie jest rekompensatą za wyrządzenie szkody, czyli spowodowanie uszczerbku o charakterze majątkowym. Zatem wypłata odszkodowania nie może zostać uznana za odpłatną dostawę towarów, ani odpłatne świadczenie usług nie podlega więc opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W świetle powyższego nie ma znaczenia w jakiej formie wypłacane jest odszkodowanie tj. czy odszkodowanie jest wypłacane w formie pieniężnej czy też przybiera formę niepieniężną w postaci nieruchomości zamiennej.

W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.