INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 06.09.2007 r. (data wpływu -28.09.2007 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie ustalenia i opodatkowania przychodu uzyskanego z tytułu sprzedaży udziałów w spadku - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 28.09.2007 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie ustalenia i opodatkowania przychodu uzyskanego z tytułu sprzedaży udziałów w spadku.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca w 2007 r. zawarł w formie aktu notarialnego umowę sprzedaży udziału w spadku po rodzicach (w części nie podzielonej wcześniej pomiędzy spadkobierców) na rzecz Sp. z o.o.

Pismem z dnia 24.10.2007 r. Nr (…) wezwano wnioskodawcę do uzupełnienie wniosku poprzez uzupełnienia stanu faktycznego wniosku w zakresie wskazania przedmiotu udziałów w spadku oraz datę nabycia spadku. Wnioskodawca uzupełnił wniosek w terminie.

Przedstawiony stan faktyczny został uzupełniony pismem z dnia (…) (data wpływu /…/), w którym podano daty zgonu spadkodawców, wskazując daty 10.07.1966 r. i 17.12.1983 r. oraz sprecyzowano, iż w skład sprzedanych dnia 23.04.2007 r. udziałów w spadku wchodzą sporne roszczenia o zwrot nieruchomości przejętych przez Państwo na podstawie ustawy z dnia 3 stycznia 1946 roku o przejęciu na własność Państwa podstawowych gałęzi gospodarki narodowej.

Wyjaśnił ponadto, iż:

1. Nieruchomość o łącznej stanowiącej funkcjonalną całość powierzchni (…) m² uregulowane w księdze hipotecznej, zostały nabyte przez spadkodawców w częściach równych i niepodzielnych od X S.A. umową kupna – sprzedaży z dnia 27.06.1938 r.
2. W dniu 21.03.1939 r. spadkodawcy, jako wynajmujący zawarli ze Spółką Akcyjną (…) i S-ka S.A. z siedzibą w Warszawie jako najemcą umowę najmu części nieruchomości, o powierzchni 10.000 m². Na wynajętej części nieruchomości najemca zorganizował przedsiębiorstwo produkcyjne, które rozpoczęło działalność w 1939 roku. Najem był kontynuowany po zakończeniu II wojny światowej.
3. Zarządzeniem Ministra Przemysłu i Handlu z dnia 30 listopada 1946 roku (Monitor Polski z 28 grudnia 1946 r. Nr 146, poz. 293) został opublikowany komunikat o ogłoszeniu szóstego wykazu przedsiębiorstw przechodzących na własność Państwa, w którym pod pozycją 47 została wymieniona Fabryka.
4. Orzeczeniem Nr 6 Ministra Przemysłu i Handlu z dnia 21 czerwca 1947 r. (Monitor Polski z 4 lipca 1947 roku, Nr 93, poz. 618) o przejęciu przedsiębiorstw na własność Państwa, wydanym na podstawie ustawy z dnia 3 stycznia 1946 r. o przejęciu na własność Państwa podstawowych gałęzi gospodarki narodowej pod pozycją (…) postanowiono o przejęciu na własność Państwa Fabryki.
5. Znacjonalizowane przedsiębiorstwo zostało przejęte przez wyznaczone zarządzeniem Ministra Przemysłu i Handlu z dnia 19 stycznia 1949 r. (Nr …) przedsiębiorstwo państwowe działające pod nazwą (…) (później Zakłady Z).
6. Z objął przedsiębiorstwo Fabryki w posiadanie na podstawie protokołu zdawczo-odbiorczego sporządzonego w dniu 20 października 1949 r. Protokołem przejęcia objęto całą nieruchomość o powierzchni (…m²). W konsekwencji całość nieruchomości została przejęta przez Skarb Państwa.
7. Orzeczeniem Ministra Przemysłu i Handlu z dnia 18 czerwca 1958 r. w sprawie zatwierdzenia protokołu zdawczo-odbiorczego przedsiębiorstwa pod nazwą Fabryka (…) i S-ka. Sp. Akc. w Warszawie stwierdzono, iż składniki majątkowe objęte protokołem zdawczo-odbiorczym z dnia 20 października 1949 r. – za wyjątkiem części nieruchomości o powierzchni (… - 10.000m²) położonej w (…) uregulowanej w księdze wieczystej, stanowiąca własność małżonków – przechodzą na własność państwa. Żadna część nieruchomości nigdy nie została wydana małżonkom i nadal pozostawała w faktycznym władztwie Z.
8. Na dzień dzisiejszy – zgodnie z treścią księgi wieczystej – grunt stanowi własność skarbu państwa, a użytkownikiem wieczystym większości gruntu jest Spółka z o.o., która przejęła Zakłady Z. Część działek stanowiących przedmiot użytkowania wieczystego została sprzedana na rzecz osób trzecich. Od dnia przejęcia nieruchomości ani małżonkowie (spadkodawcy) ani spadkobierca nie ponosili kosztów publicznoprawnych posiadania nieruchomości, jak również fizycznie nie byli jej posiadaczami.
9. Pozwem z dnia 27 grudnia 2001 r. spadkobierca i Wnioskodawca wystąpił o uzgodnienie księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym. Pozwani wnieśli o oddalenie powództwa. Powyższa sprawa zawisła przed Sądem Rejonowym dla (…) (sygn. Akt …) do dnia dzisiejszego pozostaje nie rozstrzygnięta przez sąd pierwszej instancji.
10. Niezależnie od przedmiotu postępowania o uzgodnienie księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym, Spółka z o.o. pismem z dnia (…2005 r.) wniosła o stwierdzenie, iż z dniem 1 stycznia 1985 r. Skarb Państwa nabył powyższe nieruchomości przez zasiedzenie. Powyższa sprawa zawisła przed Sądem Rejonowym do dnia dzisiejszego pozostaje nie rozstrzygnięta przez sąd pierwszej instancji.
    
    

Ponadto wyjaśnił, iż ze względu na fakt, że właścicielem nieruchomości jest Skarb Państwa, który nie uznaje roszczeń należy stwierdzić, iż przedmiotem udziałów w spadku, których sprzedaż nastąpiła w dniu 23 kwietnia 2007 r. są sporne – będące przedmiotem postępowania sądowego – roszczenia o zwrot nieruchomości.

Ponownie uzupełniono stan faktyczny pismem z dnia 13.11.2007 r. (data wpływu 19.11.2007 r.), w którym powołano informację zamieszczoną w dzienniku Rzeczpospolita z dnia 8.11.2007 r. zgodnie z którą Naczelnik Drugiego Urzędu Skarbowego Łódź Bałuty odpowiadając na pytanie w sprawie PIT od sprzedaży niezabudowanej działki (sygn. I/415 46 425/07/ZDB) ustalił, iż w przypadku, jeżeli spadkodawca zmarł w 1991 r. a postępowanie spadkowe skończyło się dopiero w chwili obecnej, to sprzedaż odziedziczonej nieruchomości nie jest opodatkowana. W uzasadnieniu stanowiska wyjaśniono, iż:

• postępowanie o stwierdzeniu nabycia spadku ma charakter deklaratoryjny;
• zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. d) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (w brzmieniu obowiązującym przed dniem 01.01.2007 r.) – przychody ze sprzedaży nieruchomości i praw majątkowych nabytych w spadku lub jako darowizna są wolne od podatku dochodowego;
• zwolnienie obowiązuje nadal, jeżeli w skład spadku wchodzą przychody ze sprzedaży nieruchomości nabytych przed dniem 01.01.2007 r.
  
  

Zdaniem Wnioskodawcy powyższy stan faktyczny wskazuje na głęboką analogię z przedmiotem niniejszego postępowania albowiem przedmiotem spadku są roszczenia o zwrot nieruchomości.

Jeżeli postępowanie sądowe o uzgodnienie księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym nie zostanie uwieńczone powodzeniem, bądź jeżeli doszłoby do prawomocnego stwierdzenia zasiedzenia nieruchomości przez Skarb Państwa, to jednocześnie należałoby przyjąć, iż roszczenie będące przedmiotem spadku nie przedstawia wartości materialnej, ergo nie powinny być opodatkowane. Jeżeli postępowanie sądowe zostałoby uwieńczone powodzeniem sytuacja spadkobiercy byłaby analogiczna do sytuacji, do której ma zastosowanie interpretacja Naczelnika Drugiego Urzędu Skarbowego Łódź Bałuty.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy kwota uzyskana w wyniku sprzedaży udziałów w spadku stanowi przychód ze źródeł przychodów określonych w art. 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i tym samym czy stanowi dla Wnioskodawcy przychód opodatkowany podatkiem dochodowym od osób fizycznych...

Zdaniem wnioskodawcy:

Kwota uzyskana z tytułu sprzedaży udziału w spadku (niepodzielonej części spadku) nie stanowi dla Wnioskodawcy przychodu opodatkowanego podatkiem dochodowym od osób fizycznych ponieważ w katalogu źródeł przychodów zawartym w art. 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie jest wymieniony przychód ze zbycia udziału w spadku. Zdaniem Wnioskodawcy kwoty uzyskane z tytułu sprzedaży udziału w spadku nie mogą być również zakwalifikowane jako źródła przychodu, określonego w art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy jako inne źródła. W przypadku uzyskania przysporzenia majątkowego, którego nie można zakwalifikować do żadnego ze źródeł przychodów wymienionych w art. 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie można również takiego przysporzenia dowolnie zaliczyć dla celów opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych jako inne źródło przychodów.

Sprzeciwia się temu konstytucyjna zasada zawarta w art. 217 Konstytucji, zgodnie z która element konstrukcyjny podatku w postaci przedmiotu opodatkowania powinien być określony i skonkretyzowany przez ustawę, a zdaniem Wnioskodawcy określenie „inne źródła” nie może być uznane za spełniające wymagania, jakie stawia ustawom podatkowym Konstytucja w zakresie określenia elementów konstrukcyjnych podatku. Zatem sformułowanie „inne źródła” nie obejmuje swoim zakresem przedmiotowym przysporzenia majątkowego z tytułu sprzedaży udziału w spadku.

Na tle przedstawionego zdarzenia przyszłego, stwierdzam, co następuje:

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zatem wszelkie dochody podatnika nie wymienione enumeratywnie w katalogu zwolnień przedmiotowych podlegają opodatkowaniu.

Zgodnie z przepisem z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) - c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, źródłem przychodu jest odpłatne zbycie nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości; spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej; prawa wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie. Natomiast zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych źródłami przychodów są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a)-c).

Art. 11 ust. 1 ustawy stanowi natomiast, iż przychodami, z zastrzeżeniem art. 14 - 16, 17 ust. 1 pkt. 6 i 9, 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

W świetle art. 18 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za przychód z praw majątkowych uważa się w szczególności przychody z praw autorskich i praw pokrewnych w rozumieniu odrębnych przepisów, praw do projektów wynalazczych, praw do topografii układów scalonych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również z odpłatnego zbycia tych praw.

Zawarte w powołanym wyżej art. 18 wyliczenie praw majątkowych ma charakter otwarty, o czym świadczy użyte przez ustawodawcę sformułowanie "w szczególności". Należy zatem przyjąć, iż do katalogu praw majątkowych objętych zakresem regulacji art. 18 ww. ustawy można zaliczyć także inne prawa nie wymienione w tym przepisie.

Jednocześnie treść tego przepisu wskazuje, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają zarówno przychody z wykonania (wykorzystania) tych praw jak również z ich sprzedaży lub zamiany.

Przepisy prawa podatkowego oraz prawa cywilnego nie definiują pojęcia prawa majątkowego. Podobnie brak również definicji majątku. Przez „prawa” należy rozumieć tutaj prawa podmiotowe. Mogą one występować w trzech postaciach: roszczeń, uprawnień kształtujących i zarzutów. Jednym z podziałów praw podmiotowych, jaki jest dokonywany w doktrynie, jest podział na prawa majątkowe i prawa niemajątkowe. Podstawą dokonania tego podziału jest interes, jaki one realizują. Prawa majątkowe związane są bowiem z interesem ekonomicznym danego podmiotu. W doktrynie wyróżnia się różne rodzaje praw majątkowych:

• prawa rzeczowe (np. prawo własności, prawo wieczystego użytkowania, ograniczone prawa rzeczowe),
• wierzytelności (wynikające ze stosunków zobowiązaniowych) opiewające na świadczenia majątkowe (np. wierzytelność z tytułu umowy sprzedaży),
• prawa majątkowo – rodzinne (np. prawo do emerytury po zmarłym etc.),
• prawa własności intelektualnej (np. prawo autorskie, prawa pokrewne etc.),
• niektóre prawa wynikające ze stosunków publicznoprawnych (np. prawo do ulgi celnej).
  
  

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawca w 2007 r. zawarł umowę sprzedaży udziału w spadku po rodzicach (w części nie podzielonej wcześniej pomiędzy spadkobierców) na rzecz Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.

Wnioskodawca nie odziedziczył udziału w nieruchomości, a jedynie prawo roszczeń o zwrot nieruchomości. W chwili otwarcia spadku brak było bowiem decyzji administracyjnej ustanawiającej na rzecz spadkobierców prawa własności nieruchomości. Wnioskodawca dokonał sprzedaży, nabytych w drodze spadku praw i roszczeń do nieruchomości uzyskując przychód z praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 7 w związku z art. 18 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Skoro Wnioskodawca w 2007 roku dokonał sprzedaży jedynie praw i roszczeń do nieruchomości, które nie mieszczą się w katalogu praw wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) – c), nie można stwierdzić, że mają do tej sprzedaży zastosowanie przepisy art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) – c) w związku z art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. d) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (w brzmieniu obowiązującym przez dniem 01.01.2007 r.).

W wyniku powyższego, otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika pieniądze z tytułu dokonanej sprzedaży na podstawie umowy w formie aktu notarialnego - udziału w spadku po rodzicach, tj. roszczenia o zwrot nieruchomości stanowią przychód w rozumieniu art. 18 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Kwoty uzyskane z tytułu sprzedaży udziału w spadku po rodzicach stanowią dochód z tytułu sprzedaży praw majątkowych, który podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Dochody z praw majątkowych podlegają kumulacji z innymi dochodami zgodnie z art. 9 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i należy je wykazać w zeznaniu rocznym, składanym w terminie do dnia 30 kwietnia następnego roku, w tym samym terminie należy wpłacić z tego tytułu podatek, obliczony zgodnie z art. 27 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jednocześnie należy stwierdzić, iż powołana przez Pana odpowiedź Naczelnika Drugiego Urzędu Skarbowego Łódź Bałuty zamieszczona w dzienniku Rzeczypospolita z dnia 8.11.2007 r. (w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych, z tytułu sprzedaży niezabudowanej działki) dotyczy konkretnej sprawy podatnika, osadzonej w określonym stanie faktycznym i tylko w tej sprawie rozstrzygnięcie w niej zawarte jest wiążące.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja nr 10, 09-402 Płock.