POSTANOWIENIE

Naczelnik Małopolskiego Urzędu Skarbowego, działając na podstawie art. 14a § 1 oraz § 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. Nr 8 z 2005 r., poz. 60 ze zm.) w brzmieniu obowiązującym do dnia 30.06.2007r. w związku z art. 4, ust.1 ustawy z dnia 16 listopada 2006r. o zmianie ustawy Ordynacja podatkowa oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. nr 217, poz. 1590), po rozpatrzeniu wniosku znak ER/RK/BK/1272/2007 z dnia 26.06.2007 r., doręczonego w dniu 28.06.2007 r. o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych stwierdza że przedstawione we wniosku stanowisko nie jest prawidłowe.

U Z A S A D N I E N I E

Wnioskodawca przedstawił następujący stan faktyczny:

Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK), decyzją administracyjną, nałożył na Spółkę karę pieniężną z tytułu nadużywania pozycji dominującej na rynku przesyłu i dystrybucji energii elektrycznej poprzez narzucanie - zdaniem UOKiK - uciążliwych warunków umów, polegających na uzależnieniu wznowienia dostarczania energii elektrycznej do odbiorców, u których stwierdzono nielegalny pobór energii elektrycznej, od zapłaty przez nich opłat z tytułu nielegalnego poboru energii.

Ponadto Prezes Urzędu Regulacji Energetyki (URE) obciążył Spółkę karą pieniężną za niepełne wywiązanie się w latach 2002-2003 przez Spółki, których następcą prawnym od dnia 30.06.2004r. jest Wnioskodawca z obowiązku zakupu energii elektrycznej ze źródeł niekonwencjonalnych i odnawialnych. Obowiązek zakupu energii wytworzonej w odnawialnych źródłach energii wynika z art. 9a, ust.6 ustawy z dnia 10.04.1997r. Prawo Energetyczne (t.j. z 2006r. nr 89, poz. 625 ze zm.) Spółki nie dopełniły tego obowiązku, gdyż w latach tych nie została wytworzona energia a tym samym nie znalazła się na rynku dostateczna ilość energii elektrycznej pochodzącej ze źródeł niekonwencjonalnych, taka aby można było zapewnić wszystkim przedsiębiorstwom energetycznym wypełnienie obowiązku jej zakupu. Równocześnie w tamtym okresie, w prawie energetycznym, nie przewidziano (tak jak to jest obecnie) możliwości wnoszenia tzw. opłaty zastępczej.

Kary pieniężne wyżej opisane są ściśle związane z prowadzoną przez Wnioskodawcę działalnością w zakresie wytwarzania, obrotu i dystrybucji energią elektryczną, a więc ich poniesienie związane jest z osiąganiem przychodów.

Podatnik zwrócił się z zapytaniem: czy wyżej opisane kary, nałożone przez UOKiK i przez URE można rozpoznawać jako koszty uzyskania przychodów z działalności podstawowej?

Zdaniem Spółki zgodnie z art. 16, ust. 1 pkt 18 ustawy o pdop nie uważa się za koszty uzyskania przychodów grzywien i kar pieniężnych orzeczonych w postępowaniu karnym, karnym skarbowym, administracyjnym i w sprawach o wykroczenia, natomiast na podstawie art. 16, ust.1, pkt 54 nie uważa się za koszty uzyskania przychodów opłat sankcyjnych, które zgodnie z odrębnymi przepisami podlegają wpłacie do budżetu państwa lub budżetów jednostek samorządu terytorialnego. Według Spółki z literalnego brzmienia ww. przepisów wynika, że tylko opłaty sankcyjne podlegające wpłacie do budżetu państwa lub budżetów jednostek samorządu terytorialnego nie stanowią kosztu uzyskania przychodów, a opłata sankcyjna zdaniem Podatnika nie jest tożsama z karą pieniężną. Kary pieniężne wymienione w zapytaniu, jak uważa Wnioskodawca nie są karami pieniężnymi orzeczonymi w postępowaniu karnym, karnym skarbowym lub w sprawach o wykroczenia, ani też nie są opłatami sankcyjnymi. Są natomiast ściśle związane z prowadzoną działalnością koncesjonowaną w zakresie wytwarzania, obrotu i dystrybucji energii elektrycznej. Skoro zatem w samej ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych nie ma definicji pojęcia opłaty sankcyjnej, a w art. 16 tej ustawy nie ma wymienionych tego typu kar pieniężnych, to wydaje się nieuprawnionym rozszerzanie katalogu kosztów niestanowiących kosztu uzyskania przychodów o przedmiotowe kary pieniężne (nawet gdy podlegają one wpłacie do budżetu państwa) w sytuacji, gdy przepisy na mocy których są one nakładane nie operują pojęciem opłata sankcyjna.

Odnosząc się do zaprezentowanego przez Wnioskodawcę stanowiska Naczelnik Małopolskiego Urzędu Skarbowego stwierdza, co następuje:

Zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w art. 15, ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. nr 54, poz. 654 ze zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16, ust. 1.

Podatnik ma możliwość odliczenia od przychodów, dla celów podatkowych wszelkich kosztów, za wyjątkiem wymienionych w art. 16, ust. 1 ww. ustawy, jeżeli wykaże ich bezpośredni związek z prowadzoną działalnością. Zgodnie z przepisem art. 16, ust. 1, pkt 18 ww. ustawy za koszty uzyskania przychodów nie uważa się grzywien i kar pieniężnych orzeczonych w postępowaniu karnym, karnym skarbowym, administracyjnym i w sprawach o wykroczenia oraz odsetek od tych grzywien i kar. Ponadto w ust. 1, pkt 54 ww. artykułu postanowiono, iż kosztów uzyskania przychodów nie stanowią opłaty sankcyjne, które zgodnie z odrębnymi przepisami podlegają wpłacie do budżetu państwa lub budżetów jednostek samorządu terytorialnego.

Pojęcie „kar pieniężnych” występuje w różnego rodzaju aktach prawnych, określając odmienne rodzajowo sankcje. W niektórych przypadkach przepisy tych ustaw stanowią o opłacie, chociaż w istocie ma ona charakter represyjny, karny i związana jest z naruszeniem przepisów prawa.

Tego rodzaju opłaty, o karnym charakterze, nie mogą być zaliczane do kosztów uzyskania przychodów. Byłoby to również nieuzasadnione z uwagi na względy prewencyjne, leżące u podstaw wymierzenia kar.

Odnosząc się do stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę opisanego w pkt 1 zapytania należy zauważyć, iż nałożona na Podatnika przez Prezesa UOKiK w drodze decyzji administracyjnej, kara pieniężna z tytułu naruszenia przepisów ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz. U. nr 50, poz. 331 ze zm.), tj. zakazu narzucania przez przedsiębiorcę uciążliwych warunków umów, przynoszących mu nieuzasadnione korzyści (art. 9, ust. 2, pkt 6 ww. ustawy), stanowi w istocie karę nałożoną w postępowaniu administracyjnym, o której mowa w art. 16, ust. 1, pkt 18 ww. ustawy o pdop. Orzeczona kara jest również rodzajem sankcji. Ponadto artykuł 112, ust. 2 wyżej cytowanej ustawy określa, iż środki finansowe pochodzące z kar pieniężnych, stanowią dochód budżetu państwa. Zatem w ocenie tut. Organu spełnione są przesłanki wynikające z ww. przepisów ustawy o pdop, a także przesłanki celowościowe wykluczające możliwość zaliczenia ww. wydatku do kosztów uzyskania przychodów.

Również przepisy w zakresie prawa energetycznego a mianowicie ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne (Dz. U. nr 89 z 2006 r. , poz. 625 ze zm.) przewidują nałożenie przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki na przedsiębiorstwo energetyczne kary pieniężnej za nie przestrzeganie obowiązków zakupu energii elektrycznej, o której mowa w art. 9a, ust. 6, tj. nie dokonanie zakupu energii elektrycznej wytworzonej w odnawialnych źródłach energii, która w ocenie tut. Organu nie może być zaliczona do kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 16, ust. 1, pkt 18 ustawy o pdop. Ponadto jak, zauważa tut. Organ przepis art. 56, ust. 6 ww. ustawy Prawo energetyczne stanowi, iż ustalając wysokość kary pieniężnej, Prezes URE uwzględnia stopień szkodliwości czynu, stopień zawinienia oraz dotychczasowe zachowanie podmiotu i jego możliwości finansowe. W świetle powyższego nieistotny dla rozstrzygnięcia sprawy pozostaje argument Strony o dołożeniu należytej staranności przy dopełnieniu obowiązku wynikającego z ww. ustawy. Skoro kara powyższa stała się wymagalna, oznacza to, iż została zasadnie nałożona. Kary wymierzane w tym przypadku stanowią dochód Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (art. 56, ust. 2b ustawy Prawo energetyczne).

W świetle powyższego stwierdzić należy, iż brak jest podstaw prawnych do zaliczenia kar pieniężnych opisanych we wniosku do kosztów uzyskania przychodów. W opisanym stanie faktycznym kary nałożone na Wnioskodawcę wymierzono w ramach prowadzonego postępowania administracyjnego. Do powyższego przypadku znajduje zatem zastosowanie regulacja art. 16, ust. 1, pkt 18 ustawy o pdop.

Zgodnie z art. 14a § 2 ustawy Ordynacja podatkowa niniejsza interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę.
Stosownie do art. 14b § 1 i § 2 ustawy Ordynacja podatkowa interpretacja nie jest wiążąca dla Wnioskodawcy, wiąże natomiast właściwe dla Wnioskodawcy organy podatkowe i organy kontroli skarbowej i może zostać zmieniona albo uchylona wyłącznie w drodze decyzji, w trybie określonym w § 5.

W dacie wydania postanowienia nie toczyło się postępowanie podatkowe lub kontrola podatkowa albo postępowanie przed sądem administracyjnym.

Pouczenie:
Na powyższe postanowienie służy zażalenie do Dyrektora Izby Skarbowej w Krakowie za pośrednictwem Naczelnika Małopolskiego Urzędu Skarbowego w Krakowie w terminie 7 dni od daty doręczenia niniejszego postanowienia.