2012.08.31 - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach

Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPBII/1/415-513/12/HK
z 31 sierpnia 2012 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r. poz. 749) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 09 maja 2012 r. (data wpływu do tut. Organu – 11 maja 2012 r.), uzupełnionym w dniach 01 i 29 sierpnia 2012 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymania środków pieniężnych od osoby wskazanej przez Wnioskodawcę jako uprawnioną do realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 11 maja 2012 r. wpłynął do tut. Organu ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych m.in. w zakresie skutków podatkowych otrzymania środków pieniężnych od osoby wskazanej przez Wnioskodawcę jako uprawnioną do realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej.

Wniosek nie spełniał wymogów formalnych, dlatego pismem z dnia 20 lipca 2012 r. i 17 sierpnia 2012 r. znak: IBPB II/1/415-513/12/HK, IBPB II/1/415-514/12/HK wezwano o jego uzupełnienie. W dniach 01 i 29 sierpnia 2012 r. wpłynęło uzupełnienie wniosku.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony m.in. następujący stan faktyczny:

Decyzją z dnia 30 grudnia 2011 r. Wojewoda potwierdził Pani E. B. prawo do rekompensaty w całości z tytułu pozostawienia poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej (dziś Ukraina) przez Pana J. C., Pana S. C., Panią J. C., Panią Z. S. i Panią M. B., mienia nieruchomego. Jako podstawę prawną wskazano ustawę z dnia 28 lipca 2005 r. o „mieniu zabużańskim”. Pani E. B., zgodnie z treścią art. 3 ust. 2 ustawy z 08 lipca 2005 r. o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej została wskazana przez pozostałych spadkobierców wymienionych w tej decyzji, jako osoba uprawniona do otrzymania ww. rekompensaty w całości.

Rekompensata ta w całości została wypłacona przez bank Pani E. B. i - zgodnie z treścią art. 21 ust. 30a lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - otrzymana rekompensata zwolniona jest z podatku dochodowego osób fizycznych.

Aktualnie Pani E. B. chce, zgodnie z decyzją Wojewody, przekazać należne części rekompensaty pozostałym i wymienionym w decyzji spadkobiercom. Realizacja tego podziału ma nastąpić przez przelanie należnych spadkobiercom kwot na ich osobiste konta bankowe.

W treści uzupełnienia wniosku z dnia 30 lipca 2012 r. (wpływ do tut. Organu – 01 sierpnia 2012 r.) Wnioskodawca wskazał, iż:

Wniosek o potwierdzenie prawa do rekompensaty złożyła do Wojewody w dniu 21 maja 2005 r. matka Wnioskodawcy Pani Z. S., która zmarła w dniu 30 czerwca 2005 r.
Po śmierci Pani Z. S. (będącej wnioskodawczynią w sprawie prawa do rekompensaty), stosownie do art. 6 ust. 1 pkt 4 i art. 6 ust. 2 pkt 2 ustawy o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej, Wnioskodawca i jego siostra Pani W. C., aktem notarialnym z dnia 24 lutego 2006 r., wskazali Panią E. B. jako osobę, której przysługuje prawo do rekompensaty.
Wnioskodawca nie zawierał z Panią E. B. żadnych dwustronnych umów o przeniesienie prawa do rekompensaty. Natomiast - na żądanie Wnioskodawcy – Pani E. B. jednostronnym oświadczeniem woli z dnia 09 czerwca 2006 r., złożonym w formie aktu notarialnego oświadczyła, że wskazanie, o którym mowa wyżej nie jest zrzeczeniem się Wnioskodawcy i jego siostry prawa do rekompensaty, a jedynie upoważnieniem do reprezentowania w postępowaniu administracyjnym o uzyskanie decyzji w sprawie rekompensaty.

W piśmie z dnia 27 sierpnia 2012 r. (wpływ do tut. Biura – 29 sierpnia 2012 r.), będącym uzupełnieniem wniosku, Wnioskodawca stwierdził, że po śmierci matki Pani Z. S. złożył Wojewodzie wniosek o potwierdzenie prawa do rekompensaty, tj. w dniu 30 września 2005 r.

Wnioskodawca wyjaśnił, że nie jest osobą wskazaną w decyzji Wojewody jako osoba, której potwierdzono prawo do rekompensaty. Decyzją z dnia 30 grudnia 2011 r. Wojewoda potwierdził prawo do rekompensaty Pani E. B. w całości z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczpospolitej Polskiej przez Pana J. C. oraz przez spadkobierców Pana L. Ł. tj. Pana S. C., Panią J. C., Panią Z. S. i Panią M. B.

W uzasadnieniu decyzji stwierdzono, że „W związku z faktem, że A. G., W. C., R. S. i B. M. jako osobę uprawnioną wskazali E. B., prawo do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej przyznano w całości E. B.”.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy pozostali wymienieni w decyzji Wojewody spadkobiercy (w tym Wnioskodawca), którzy wskazali Panią E. B. jako osobę uprawnioną do otrzymania w całości rekompensaty, są zwolnieni z obowiązku ponoszenia podatku dochodowego od części należnej im w oparciu o ww. decyzję rekompensaty, którą przekaże na ich konta Pani E. B.?

Zdaniem Wnioskodawcy, oświadczenie o wskazaniu Pani E. B. jako osoby, której należy się rekompensata, złożone w trybie art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 8 lipca 2005 r., nie jest zrzeczeniem się prawa do rekompensaty, co – w ocenie Wnioskodawcy - potwierdza art. 4 ww. ustawy „Prawo do rekompensaty jest niezbywalne”.

Według opinii Wnioskodawcy prawo do rekompensaty za mienie pozostawione poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej przysługuje mu z mocy ustawy. Na potwierdzenie powyższego Wnioskodawca powołał wyrok S. N. z dnia 03 września 2009 r., sygn. akt I CSK 25/09.

Zdaniem Wnioskodawcy rekompensata, którą przekaże mu E. B. jest zwolniona od podatku.

W uzupełnieniu wniosku z dnia 27 sierpnia 2012 r. Wnioskodawca stwierdził, iż podtrzymuje swoje dotychczasowe stanowisko, że należna mu rekompensata, w wysokości odpowiadającej jego udziałowi w spadku po matce Pani Z. S., zwolniona jest z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 30a ustawy o podatku dochodowego od osób fizycznych.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje:

Na wstępie należy zaznaczyć, iż przedmiotem niniejszej interpretacji są skutki podatkowe otrzymania środków pieniężnych od osoby wskazanej przez Wnioskodawcę jako uprawnionej do realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej. W pozostałym zakresie zostały wydane odrębne rozstrzygnięcia (postanowienie o odmowie wszczęcia oraz postanowienie o umorzeniu postępowania).

W myśl zasady powszechności opodatkowania, wyrażonej w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Jednym ze źródeł przychodów podlegających opodatkowaniu są inne źródła, wymienione w art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy.

Przepis ten uszczegółowiony został w art. 20 ust. 1 cyt. ustawy, zgodnie z którym za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Użyte w tym przepisie sformułowanie „w szczególności” wskazuje, iż przepis zawiera tylko przykładowe wyliczenie przychodów, co oznacza, że przysporzenia majątkowe, nie zaliczane do pozostałych źródeł przychodów, stanowią przychody objęte tym przepisem.

Stosownie natomiast do art. 11 ust. 1 ww. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Wskazać należy, że stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 30a lit. a) ww. ustawy wolne od podatku są przychody uzyskane z tytułu realizacji prawa do rekompensaty na podstawie ustawy z dnia 08 lipca 2005 r. o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. Nr 169, poz. 1418 ze zmianami), przez osoby uprawnione na podstawie tej ustawy.

W rezultacie więc przysługująca osobie uprawnionej rekompensata z tytułu mienia pozostawionego poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej, w postaci środków pieniężnych przyznanych w decyzji właściwego organu administracji na podstawie ww. ustawy o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej stanowi przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zwolniony jednak z opodatkowania tym podatkiem na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 30a lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Stosownie do art. 2 ustawy z dnia 08 lipca 2005 r. o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. Nr 169, poz. 1418 ze zm.) prawo do rekompensaty przysługuje właścicielowi nieruchomości pozostawionych poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli spełnia on łącznie następujące wymogi:

był w dniu 01 września 1939 r. obywatelem polskim, zamieszkiwał w tym dniu na byłym terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz opuścił je z przyczyn, o których mowa w art. 1;
posiada obywatelstwo polskie.

Na podstawie art. 3 ust. 1 ustawy o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej w przypadku gdy nieruchomości pozostawione poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej były przedmiotem współwłasności, prawo do rekompensaty przysługuje wszystkim współwłaścicielom, spełniającym wymogi określone w art. 2, albo niektórym z nich, wskazanym przez pozostałych współwłaścicieli. Wskazanie osoby uprawnionej do rekompensaty następuje przez złożenie oświadczenia z podpisem poświadczonym notarialnie lub przed organem administracji publicznej albo przez złożenie oświadczenia w polskiej placówce konsularnej.

W przypadku śmierci właściciela nieruchomości pozostawionych poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej, prawo do rekompensaty przysługuje wszystkim spadkobiercom albo niektórym z nich, wskazanym przez pozostałych spadkobierców, jeżeli spełniają wymóg określony w art. 2 pkt 2. Wskazanie osoby uprawnionej do rekompensaty następuje przez złożenie oświadczenia z podpisem poświadczonym notarialnie lub przed organem administracji publicznej albo przez złożenie oświadczenia w polskiej placówce konsularnej (art. 3 ust. 2 ww. ustawy).

Prawo do rekompensaty potwierdzone na podstawie niniejszej ustawy albo odrębnych przepisów jest niezbywalne (art. 4 ww. ustawy).

Stosownie do brzmienia art. 5 ust. 1 cyt. ustawy potwierdzenie prawa do rekompensaty następuje na wniosek osoby ubiegającej się o potwierdzenie tego prawa, złożony nie później niż do dnia 31 grudnia 2008 r. Wniosek o potwierdzenie prawa do rekompensaty w przypadkach, o których mowa w art. 3, składa współwłaściciel lub spadkobierca, lub wskazana osoba uprawniona do rekompensaty (ust. 2 powołanego artykułu).

Ze stanu faktycznego opisanego we wniosku wynika, że matka Wnioskodawcy w dniu 21 maja 2005 r. złożyła wniosek o realizację prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej. W dniu 30 czerwca 2005 r. matka Wnioskodawcy zmarła.

Po śmierci matki - stosownie do art. 6 ust. 1 pkt 4 i art. 6 ust. 2 pkt 2 ustawy o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej - Wnioskodawca i jego siostra Pani W. C. aktem notarialnym z dnia 24 lutego 2006 r. wskazali Panią E. B. jako osobę, której przysługuje prawo do rekompensaty.

Wnioskodawca nie zawierał z Panią E. B. żadnych dwustronnych umów o przeniesienie prawa do rekompensaty. Natomiast na żądanie Wnioskodawcy – Pani E. B. jednostronnym oświadczeniem woli z dnia 09 czerwca 2006 r., złożonym w formie aktu notarialnego, oświadczyła, że wskazanie, o którym mowa wyżej nie jest zrzeczeniem się Wnioskodawcy i jego siostry prawa do rekompensaty, a jedynie upoważnieniem do reprezentowania w postępowaniu administracyjnym o uzyskanie decyzji w sprawie rekompensaty.

Decyzją z dnia 30 grudnia 2011 r. Wojewoda potwierdził prawo do rekompensaty - z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczpospolitej Polskiej przez Pana J. C. oraz przez spadkobierców Pana L. Ł. tj. Pana S. C., Panią J. C., Panią Z. S. i Panią M. B. – w całości wyłącznie Pani E. B. Wnioskodawca nie jest osobą wskazaną w decyzji Wojewody jako osoba, której potwierdzono prawo do rekompensaty.

W opisie stanu faktycznego Wnioskodawca nadmienił również, iż po śmierci matki Pani Z. S. złożył Wojewodzie wniosek o potwierdzenie prawa do rekompensaty, tj. w dniu 30 września 2005 r.

Wskazać należy, iż prawo do rekompensaty jest wspólnym uprawnieniem spadkobierców. Ustawodawca wprowadził tylko dla nich ten przywilej wynikający z przysługiwania prawa do rekompensaty, że spadkobiercy bez konieczności przeprowadzania działu spadku mogą się umówić, którzy z nich zrealizują przysługujące im wspólne uprawnienie. Trzeba mieć na uwadze to, że przez „wskazanie osoby uprawnionej” spadkobierca dysponuje własnym udziałem spadkowym w prawie do rekompensaty.

Z przepisów art. 3 ust. 2 i art. 4 ustawy o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej wynika, że w przypadku śmierci właściciela pozostawionego mienia uprawnionym do rekompensaty jest jego spadkobierca. To on zatem decyduje, czy będzie realizował prawo do rekompensaty czy też wskaże innego uprawnionego – zgodnie z postanowieniami powołanego przepisu. Natomiast o ściśle osobistym charakterze tego prawa (jego niezbywalności) można zaś mówić dopiero wówczas, gdy zostanie ono przez właściwy organ formalnie potwierdzone na podstawie ww. ustawy albo przepisów odrębnych.

Z treści złożonego wniosku wynika, iż Wnioskodawca określonego prawa nie zrealizował i że wskazał Panią E. B. jako osobę uprawnioną do ww. rekompensaty. Po czym to Pani E. B., działając wyłącznie w imieniu własnym, a nie - jak wskazuje Wnioskodawca - w jego imieniu, otrzymała formalne potwierdzenie tego prawa przez właściwy organ. Taki wniosek należy wyciągnąć z decyzji Wojewody, w której – jak sam Wnioskodawca podaje – prawo do rekompensaty przyznano w całości Pani E. B. Na podstawie art. 4 ustawy o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej przyznane Pani E. B. prawo stało się niezbywalne.

Skoro na mocy decyzji Wojewody prawo do rekompensaty zostało potwierdzone Pani E. B., to tym samym to ona, w świetle postanowień ww. ustawy, jest uprawniona do realizacji tegoż prawa w formie określonej w decyzji potwierdzającej to prawo. Zgodnie bowiem z treścią art. 8 ust. 1 cyt. ustawy decyzja taka zawiera oprócz wskazania osoby lub osób, którym potwierdza się prawo do rekompensaty (pkt 1) również m.in. wskazanie formy realizacji prawa do rekompensaty zgodnie z art. 13 ust. 1 (pkt 4). Jedną z form realizacji prawa jest świadczenie pieniężne wypłacane ze środków Funduszu Rekompensacyjnego, o którym mowa w art. 16 ustawy (art. 13 omawianej ustawy).

W związku z powyższym należy stwierdzić, że w przedstawionym stanie faktycznym nie znajduje zastosowania art. 21 ust. 1 pkt 30a lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ nie zostały spełnione przesłanki wskazane w tym przepisie, gdyż środki pieniężne, które Wnioskodawca otrzyma od Pani E. B. nie mają charakteru rekompensaty wymienionej w tym przepisie; Wnioskodawca nie otrzyma wskazanej rekompensaty na podstawie ww. ustawy.

Prawo do rekompensaty zrealizowała bowiem, zgodnie z uprawnieniem, Pani E. B. i to jej jako osobie uprawnionej zostały wypłacone świadczenia z tego tytułu. Zatem uwaga Wnioskodawcy, iż w dniu 30 września 2005 r. złożył wniosek o potwierdzenie prawa do rekompensaty jest bez znaczenia w przedmiotowej sprawie. Omawiane środki – będące przedmiotem zapytania - Wnioskodawca otrzyma bowiem jedynie na podstawie ustaleń zawartych pomiędzy nim a Panią E. B., a nie w związku z realizacją przez niego prawa do rekompensaty.

Wobec powyższego środki pieniężne które są przedmiotem zagadnienia poruszonego we wniosku i które Wnioskodawca otrzyma od Pani E. B. stanowić będą podlegający opodatkowaniu przychód z innych źródeł, określony w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Powyższe oznacza, że w przedmiotowej sprawie stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin