Postanowienie

Na podstawie art.14a § 1 i § 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku – Ordynacja podatkowa (j.t Dz. U. z 2005 roku Nr 8 poz.60 z późn. zmianami) po rozpatrzeniu wniosku Pana z dnia, o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w następujących kwestiach:

- czy podatnik prowadzący podatkową księgę przychodów i rozchodów może utworzyć odpis aktualizacyjny na wartość wierzytelności, uprzednio zaliczonych do przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej zgodnie z art.14 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

- czy utworzony odpis aktualizacyjny może dotyczyć roku 2006, czyli roku w którym podatnik uzyskał informację o ogłoszeniu upadłości dłużnika?

Naczelnik Urzędu Skarbowego w Sopocie

stwierdza, że:

• stanowisko przedstawione w ww. wniosku jest prawidłowe w odniesieniu do opisanego stanu faktycznego.

Uzasadnienie

Stan faktyczny:

Podatnik prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą opodatkowaną na zasadach ogólnych ewidencjonując zdarzenia gospodarcze w podatkowej księdze przychodów i rozchodów. Z tytułu wykonanych usług budowlanych na rzecz spółka z.o.o. Podatnik wystawił faktury Vat uwzględniając je w przychodach z pozarolniczej działalności gospodarczej jako przychód należny zgodnie z art.14 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Usługobiorca nie dokonał zapłaty za wykonane usługi, po czym ogłosił upadłość z możliwością zawarcia układu (zawiadomienie o ogłoszeniu upadłości z dnia). Podatnik w dniu zgłosił swoją wierzytelność w postępowaniu upadłościowym. Podatnik ma zamiar dowodem wewnętrznym utworzyć odpis aktualizacyjny ww. wierzytelności i zaliczyć je w koszty uzyskania przychodu.

Stanowisko podatnika:

Podatnik uważa, że może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów odpisy aktualizujące należności zgodnie z art.23 ust.1 pkt 21 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż w myśl powyższego przepisu kosztem uzyskania przychodów są odpisy aktualizujące wartość należności, określone w ustawie o rachunkowości od tej części należności, która była uprzednio zaliczona na podstawie art.14 do przychodów należnych, a ich nieściągalność została uprawdobodobniona zgodnie z art.23 ust.3 ustawy, w myśl którego nieściągalność wierzytelności uznaje sie za uprawdopodobnioną między innymi w sytuacji, gdy zostało wszczęte w stosunku do dłużnika postępowanie upadłościowe z możliwością zawarcia układu w rozumieniu przepisów prawa upadłościowego i naprawczego.

Tak więc zdaniem Podatnika prowadzenie podatkowej ksiegi przychodów i rozchodów nie wyklucza możliwości utworzenia odpisu aktualizującego należności wyszczególnionej w art.35b ust.1 ustawy o rachunkowości, którą uprzednio zaliczył do przychodów należnych, a jej nieściągalność uprawdopodobnił w sposób przewidziany w art.23 ust.3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Podatnik stoi na stanowisku, że odpisu aktualizującego może dokonać w 2006 roku czyli w roku podatkowym, w którym powziął wiedzę o ogłoszeniu upadłości przez dłużnika.

Ocena prawna stanu faktycznego:

Zgodnie z treścią art.22 ust.1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 roku Nr 14 poz.176 z późn. zmianami) kosztami uzyskania przychodów z poszczególnego źródła są wszelkie koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art.23 ww. ustawy.

Stosownie do treści art.23 ust.1 pkt 21 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie uważa się za koszty uzyskania przychodów odpisów aktualizujących, z tym że kosztem uzyskania uzyskania przychodów są odpisy aktualizujące wartość należności, określone w ustawie o rachunkowości, od tej części należności, która była uprzednio zaliczona na podstawie art.14 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych do przychodów należnych, a ich nieściągalność została uprawdopodobniona na podstawie art.23 ust.3, w myśl którego nieściągalność wierzytelności uznaje się uprawdopodobnioną w szczególności gdy:

- dłużnik został wykreślony z ewidencji działalności gospodarczej, postawiony w stan likwidacji lub została ogłoszona jego upadłość obejmująca likwidację majątku, albo

- zostało wszczęte postępowanie upadłościowe z możliwością zawarcia układu w rozumieniu przepisów prawa upadłościowego i naprawczego lub na wniosek dłużnika zostało wszczęte postępowanie ugodowe w rozumieniu przepisów o restrukturyzacji finansowej przedsiębiorstw i banków, albo

- wierzytelność została zasądzona prawomocnym orzeczeniem sądu i skierowana na drogę postępowania egzekucyjnego, albo

- wierzytelność jest kwestionowana przez dłużnika na drodze powództwa sądowego.

Zgodnie zaś z art.35b ust.1 ustawy z dnia 29 września 1994 roku o rachunkowości (Dz. U. Nr 121 poz.591 z późn. zmianami) wartość należności aktualizuje się uwzględniając stopień prawdopodobieństwa ich zapłaty poprzez dokonanie odpisu aktualizującego, w odniesieniu do:

- należności od dłużników postawionych w stan likwidacji lub w stan upadłości do wysokości należności nie objętej gwarancją lub innym zabezpieczeniem należności zgłoszonej likwidatorowi lub sędziemu komisarzowi w postępowaniu upadłościowym,

- należności od dłużników w przypadku oddalenia wniosku o ogłoszenie upadłości, jeżeli majątek dłużnika nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania upadłościowego w pełnej wysokości należności,

- należności kwestionowanych przez dłużników oraz z których zapłatą dłużnik zalega, a według oceny sytuacji majątkowej i finansowej dłużnika spłata należności w umówionej kwocie nie jest prawdopodobna – do wysokości niepokrytej gwarancją lub innym zabezpieczeniem należności,

- należności stanowiących równowartość kwot podwyższających należności, w stosunku do których uprzednio dokonano odpisu aktualizującego w wysokości tych kwot, do czasu ich otrzymania lub odpisania,

- należności przeterminowanych lub nieprzeterminowanych o znacznym stopniu prawdopodobieństwa nieściągalności, w przypadkach uzasadnionych rodzajem prowadzonej działalności lub strukturą odbiorców – w wysokości wiarygodnie oszacowanej kwoty odpisu, w tym także ogólnego, na nieściągalne należności.

Reasumując powyższe stwierdzić należy, że wskazane przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w zakresie możliwości zaliczania do kosztów uzyskania przychodów odpisów aktualizujących wartośc należności (art.23 ust.1 pkt 21 ustawy) nie odnoszą się wyłącznie do podatników prowadzących księgi rachunkowe, byłoby to niezgodne z zasadą równego traktowania podatników, lecz poprzez odniesienie do przepisów ustawy o rachunkowości precyzuja katalog należności, od których odpisy aktualizujące (przy spełnieniu pozostałych warunków) stanowią koszty w rachunku podatkowym. Wymienione przepisy mają zatem zastosowanie również do podatników prowadzących podatkowe księgi przychodów i rozchodów. Oznacza to, że jeżeli podatnik prowadzący podatkową księgę przychodów i rozchodów dokona odpisu aktualizującego należności wyszczególnionej w art.35b ust.1 ustawy o rachunkowości, którą uprzednio zaliczył do przychodów należnych, a jej nieściągalność uprawdopodobni w sposób przewidziany w art.23 ust.3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, to taki odpis będzie kosztem uzyskania przychodów w roku podatkowym w którym podatnik uprawdopodobnił nieściągalność wierzytelności.