INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Gminy W.M. przedstawione we wniosku z dnia 6 września 2007 r. (data wpływu 11 września 2007 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania odszkodowania otrzymanego przez Gminę w zamian za wywłaszczone nieruchomości - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 11 września 2007 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania odszkodowania otrzymanego przez Gminę w zamian za wywłaszczone nieruchomości gruntowe.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wojewoda Dolnośląski na mocy decyzji administracyjnych stwierdził nabycie z mocy prawa z dniem 23 września 200X r. przez Skarb Państwa prawa własności nieruchomości położonych na terenie Gminy W.M. Jednocześnie ustalił odszkodowanie za odjęcie prawa własności nieruchomości w kwocie 2(…) zł.

Nieruchomości przejęte na rzecz Skarbu Państwa położone są na terenie, dla którego została wydana decyzja Wojewody Dolnośląskiego z dnia 25 lipca 200X r. ustalająca lokalizację inwestycji polegającej na przebudowie drogi krajowej nr 5 na odcinku T-W. Decyzja ta stała się ostateczna z dniem 25 kwietnia 200X r.

Należność za odjęcie prawa własności nieruchomości Gmina otrzymała w ratach: I ratę - 18 grudnia 2006 r., II ratę - 2 stycznia 2007 r.

Będąc czynnym podatnikiem podatku VAT Gmina potraktowała otrzymane kwoty jak zaliczki i odprowadziła podatek VAT odpowiednio w miesiącu grudniu 2006 r. i styczniu 2007 r.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

1. Czy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług dostawa gruntów, które stanowiły przedmiot wywłaszczenia (przeznaczone na cele publiczne), za które Gmina otrzymała odszkodowanie...
2. Czy Gmina postąpiła właściwie naliczając i odprowadzając podatek VAT z chwilą otrzymania odszkodowania za wywłaszczenie nieruchomości przeznaczonych na pasy drogowe...

Zdaniem Wnioskodawcy pomniejszenie odszkodowania otrzymanego od Skarbu Państwa poprzez Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad o należny podatek VAT jest niesłuszne. Wynika to z treści art. 15 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług, zgodnie z którym nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. Gmina jako wspólnota samorządowa wykonując zadania publiczne takie jak np. bezpieczeństwo mieszkańców poprzez modernizację i budowę dróg, przekazując grunty na rzecz Skarbu Państwa, przyczyniła się do realizacji tych celów. Gmina podlega prawu publicznemu a dopiero potem jest podatnikiem podatku VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) – zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez towary w świetle art. 2 pkt. 6 ustawy, rozumie się rzeczy ruchome jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty. Z kolei w art. 7 ust. 1 ustawy postanowiono, iż przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie.

W świetle cytowanych wyżej przepisów, w sytuacji przedstawionej we wniosku, ma miejsce dostawa towarów (gruntu), w zamian za odszkodowanie. W tym przypadku, odszkodowanie pełni funkcję wynagrodzenia za przeniesienie własności towarów, czyniąc tego rodzaju dostawę faktycznie odpłatną.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 7 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem musi być wykonana przez podatnika.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Od zasady tej ustawa przewiduje jednak pewne wyjątki. Na podstawie bowiem art. 15 ust. 6 cyt. ustawy nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

W przypadku wywłaszczenia nieruchomości na cele budowy lub poszerzenia dróg w roli organu władzy publicznej wykonującego zadania z zakresu administracji rządowej występuje organ dokonujący wywłaszczenia. Organem tym może być wojewoda lub starosta (na podstawie ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami - t. j. Dz. U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603 ze zm. i ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych - Dz. U. Nr 80, poz, 721 ze zm.), dokonujący wywłaszczenia w imieniu Skarbu Państwa. Czynność wykonywana przez organy dokonujące wywłaszczenia nie stanowi dostawy towaru, a zatem nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Podmiotem, który realizuje dostawę jest dotychczasowy właściciel nieruchomości, czyli Gmina. Zbywając nieruchomość Gmina nie realizuje ani zadań własnych ani zleconych, w tym przypadku dokonuje przeniesienia z nakazu organu władzy publicznej prawa własności towaru w zamian za odszkodowanie. Wykonuje zatem czynność, o której mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1 cyt. wyżej ustawy, występując w roli podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy.

Ani organ władzy publicznej (wójt, burmistrz) ani urząd obsługujący ten organ (urząd gminy) wydając nieruchomość za odszkodowaniem nie może skorzystać z wyłączenia z opodatkowania na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy. Zarówno bowiem organy władzy publicznej jak i urzędy obsługujące te organy nie są uznawane za podatników w zakresie czynności, które mieszczą się w ramach zadań, dla realizacji których zostały one powołane, dodatkowo pod warunkiem, iż czynności te nie są wykonywane na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. W przypadku wywłaszczenia nieruchomości za odszkodowaniem nie są realizowane zadania, dla realizacji których organy te zostały powołane.

Gmina, będąca jednostką samorządu terytorialnego nie może również skorzystać ze zwolnienia, o którym mowa w § 8 ust. 1 pkt 13 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 kwietnia 2004 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2004 r. nr 97, poz. 970 ze zm.). Dokonując przeniesienia prawa do rozporządzania nieruchomością Gmina nie realizuje ani zadań własnych ani zleconych przez organ administracji rządowej.

Otrzymane odszkodowanie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów według stawki określonej w art. 41 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, tj. wg stawki 22%. Ponieważ z opisu stanu faktycznego nie wynika, aby przedmiotem dostawy był grunt zabudowany budynkiem, zatem obowiązek podatkowy z tytułu przedmiotowej dostawy powstaje według zasad określonych w art. 19 ust. 1 i ust. 4 ustawy o podatku od towarów i usług.

Zgodnie z generalną zasadą zawartą w art. 19 ust. 1 cyt. ustawy o VAT obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 14 ust. 6, art. 20 i art. 21 ust. 1. Jednocześnie w ust. 4 powołanego przepisu zaznaczono, iż w przypadku, gdy dostawa towaru lub wykonanie usługi powinny być potwierdzone fakturą, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury, nie później jednak niż w 7. dniu, licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi.

Gmina jest czynnym podatnikiem podatku VAT, zatem wydanie nieruchomości za odszkodowaniem powinna udokumentować fakturą VAT. Z uwagi na powyższe, na podstawie art. 19 ust. 4 cyt. ustawy obowiązek podatkowy z tytułu przedmiotowej dostawy powstał z chwilą wystawienia faktury, nie później jednak niż w 7. dniu licząc od dnia wydania nieruchomości.

W przedmiotowym przypadku decydujące znaczenie ma zatem data wystawienia faktury. Jeżeli została ona wystawiona w terminie obowiązek podatkowy powstaje w dniu wystawienia faktury. W sytuacji natomiast, gdy faktura nie została wystawiona w terminie, obowiązek podatkowy powstaje w 7. dniu od dnia wydania towaru.

Data zapłaty za wywłaszczone nieruchomości miałaby znaczenie dla ustalenia obowiązku podatkowego tylko wówczas, gdyby przed wydaniem nieruchomości Gmina otrzymała zaliczki. W takim przypadku bowiem - zgodnie z art. 19 ust. 11 ustawy - obowiązek podatkowy powstałby z chwilą ich otrzymania. Zawarty we wniosku opis stanu faktycznego na to jednak nie wskazuje.

Reasumując, stwierdza się, iż otrzymane przez Gminę odszkodowanie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a momentem, w którym należało je wykazać w deklaracji VAT-7 jest miesiąc wystawienia faktury (jeżeli została ona wystawiona w terminie) lub też miesiąc, w którym przypada 7 dzień od dnia wydania nieruchomości (jeśli faktury w tym terminie nie wystawiono).

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.