INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. jedn. Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 18 września 2012 r. (data wpływu 24 września 2012 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 24 września 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Sąd Rejonowy, na podstawie rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 grudnia 1975 r., powołuje biegłych sądowych w celu dokonania opinii potrzebnej w prowadzonym postępowaniu sądowym.

Czynności na zlecenie Sądu biegli świadczą w ramach działalności wykonywanej osobiście, jak również w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Za wykonaną pracę biegłemu przysługuje wynagrodzenie, zwrot kosztów zużytych materiałów i innych wydatków niezbędnych do wydania opinii.

Biegły po wykonaniu zlecenia przedstawia fakturę VAT lub rachunek, zawierający wynagrodzenie za sporządzoną opinię, koszty biurowe i materiałowe związane ze sporządzeniem opinii, inne poniesione wydatki (opłaty pocztowe, koszty dojazdu samochodem prywatnym wyliczone jako iloczyn ilości przejechanych kilometrów przez stawkę zgodną z przepisami regulującymi podróże służbowe na terenie kraju). Do przedstawionych faktur i rachunków biegły dołącza dokumenty potwierdzające poniesienie kosztów niezbędnych do wydania opinii.

Sąd Rejonowy, jako płatnik podatku dochodowego od osób fizycznych, pobiera zaliczkę na podatek od wynagrodzenia biegłego, pomniejszoną o koszty uzyskania przychodów w wysokości określonej w art. 22 ww. ustawy. Od poniesionych kosztów dodatkowych niezbędnych do wydania opinii (w tym kosztów dojazdu) nie potrąca kosztów uzyskania przychodu i nie liczy zaliczki na podatek dochodowy.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy Wnioskodawca, jako płatnik podatku dochodowego od osób fizycznych, prawidłowo wyłącza z podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych koszty zużytych materiałów i innych wydatków niezbędnych do wydania opinii (w tym kosztów dojazdu), wypłacając ich kwoty w całości, a opodatkowuje tylko wynagrodzenie biegłego za wykonaną pracę, po uprzednim zastosowaniu 20% kosztów uzyskania przychodów zgodnie z art. 22 pkt 9 ustawy...

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, źródłem przychodów jest działalność wykonywana osobiście. Stosownie do treści art. 13 pkt 6 tej ustawy, za przychody z działalności wykonywanej osobiście uważa się przychody osób, którym organ władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, sąd lub prokurator na podstawie właściwych przepisów zlecił wykonanie określonych czynności, a zwłaszcza przychody biegłych w postępowaniu sądowym. W związku z tym, poniesione koszty dodatkowe, niezbędne do wydania opinii, nie są zaliczane do przychodów z działalności wykonywanej osobiście.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 grudnia 1975 r. w sprawie kosztów przeprowadzenia dowodu z opinii biegłych w postępowaniu sądowym (Dz. U. Nr 46, poz. 254 ze zm.) określa zasady obliczania wynagrodzenia biegłych sadowych za wykonaną pracę, której zakres i termin realizacji określa sąd. Z treści § 1 tego rozporządzenia wynika, że koszty przeprowadzenia dowodu z opinii biegłych w postępowaniu sądowym obejmują:

1. wynagrodzenie biegłych za wykonaną pracę,
2. koszty zużytych materiałów,
3. inne wydatki niezbędne do wydania opinii.

Zgodnie z generalną zasadą wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. jedn. Dz. U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Ustawodawca w art. 10 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych identyfikuje jako osobne źródło przychodu działalność wykonywaną osobiście.

Stosownie do treści art. 13 pkt 6 ww. ustawy, za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, uważa się przychody osób, którym organ władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, sąd lub prokurator, na podstawie właściwych przepisów, zlecił wykonanie określonych czynności, a zwłaszcza przychody biegłych w postępowaniu sądowym, dochodzeniowym i administracyjnym oraz płatników, z zastrzeżeniem art. 14 ust. 2 pkt 10, i inkasentów należności publicznoprawnych, a także przychody z tytułu udziału w komisjach powoływanych przez organy władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 9.

Konsekwencją takiej klasyfikacji przychodu jest obowiązek płatnika, określony w art. 41 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z treścią tego przepisu osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują świadczeń z tytułu działalności, o której mowa w art. 13 pkt 2 i 4-9 oraz art. 18, osobom określonym w art. 3 ust. 1, są obowiązane jako płatnicy pobierać, z zastrzeżeniem ust. 4, zaliczki na podatek dochodowy, stosując do dokonywanego świadczenia, pomniejszonego o miesięczne koszty uzyskania przychodów w wysokości określonej w art. 22 ust. 9 oraz o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b), najniższą stawkę podatkową określoną w skali, o której mowa w art. 27 ust. 1.

Przepis art. 22 ust. 9 pkt 4 ww. ustawy stanowi, iż koszty uzyskania przychodów z tytułów określonych w art. 13 pkt 2, 4, 6 i 8 określa się w wysokości 20% uzyskanego przychodu, z tym że koszty te oblicza się od przychodu pomniejszonego o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz na ubezpieczenie chorobowe, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b), których podstawę wymiaru stanowi ten przychód.

Natomiast w myśl art. 22 ust. 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli podatnik udowodni, że koszty uzyskania przychodów były wyższe niż wynikające z zastosowania normy procentowej określonej w ust. 9 pkt 1-4, koszty uzyskania przyjmuje się w wysokości kosztów faktycznie poniesionych.

Stosownie do treści art. 21 ust. 1 pkt 16 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są diety i inne należności za czas:

1. podróży służbowej pracownika,
2. podróży osoby niebędącej pracownikiem

• do wysokości określonej w odrębnych ustawach lub w przepisach wydanych przez ministra właściwego do spraw pracy w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej, z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju, z zastrzeżeniem ust. 13.

Należy zwrócić uwagę, że przepis art. 21 ust. 1 pkt 16 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych odnosi się zarówno do pracowników (lit. a), jak i osób niebędących pracownikami (lit. b). W powołanym art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. b) ww. ustawy ustawodawca posłużył się terminem „podróż” bez określenia „służbowa”, dlatego też zakres tego zwolnienia jest szerszy, ponieważ nie ogranicza się ono jedynie do podróży służbowych, ale do wszystkich podróży osób niebędących pracownikami.

Ponadto, stosownie do postanowień art. 21 ust. 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przepis ust. 1 pkt 16 lit. b) stosuje się, jeżeli otrzymane świadczenia nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów i zostały poniesione:

1. w celu osiągnięcia przychodów lub
2. w celu realizacji zadań organizacji i jednostek organizacyjnych działających na podstawie przepisów odrębnych ustaw, lub
3. przez organy (urzędy) władzy lub administracji państwowej albo samorządowej oraz jednostki organizacyjne im podległe lub przez nie nadzorowane, lub
4. przez osoby pełniące funkcje obywatelskie, o których mowa w art. 13 pkt 5, w związku z wykonywaniem tych funkcji.

Oznacza to, że aby świadczenia otrzymywane w związku z odbywaną podróżą mogły skorzystać ze zwolnienia, o którym mowa w powyższym przepisie, muszą spełniać ww. warunki i kwoty te nie mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów. W przypadku zaliczenia wydatków do kosztów uzyskania przychodów świadczenia stanowiące zwrot tych wydatków będą stanowiły przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Omawiane zwolnienie jest limitowane do wysokości określonej w odrębnych ustawach lub w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2002 r. w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej, z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju (Dz. U. Nr 236, poz. 1990 ze zm.). Jako że wskazane zwolnienie odnosi się także do osób niebędących pracownikami, zatem może mieć zastosowanie również do zwrotu kosztów przejazdów otrzymywanych przez biegłych sądowych w związku z przychodami uzyskiwanymi z osobiście wykonywanej działalności, tj. z przychodami biegłych działających na zalecenie sądu, o ile wydatki z tego tytułu nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów powodując zmniejszenie podstawy opodatkowania o ich wartość.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż Sąd Rejonowy wypłaca biegłym wynagrodzenie, zwrot kosztów zużytych materiałów i innych wydatków niezbędnych do wydania opinii potrzebnej w prowadzonym postępowaniu sądowym. Biegły po wykonaniu zlecenia przedstawia fakturę VAT lub rachunek, zawierający wynagrodzenie za sporządzoną opinię, koszty biurowe i materiałowe związane ze sporządzeniem opinii, inne poniesione wydatki (opłaty pocztowe, koszty dojazdu samochodem prywatnym wyliczone jako iloczyn ilości przejechanych kilometrów przez stawkę zgodną z przepisami regulującymi podróże służbowe na terenie kraju). Do przedstawionych faktur i rachunków biegły dołącza dokumenty potwierdzające poniesienie kosztów niezbędnych do wydania opinii.

Przenosząc przywołane przepisy na grunt przedstawionego stanu faktycznego należy stwierdzić, że czynności wykonywane przez osoby fizyczne będące biegłymi sądowymi, którym sąd zlecił wykonanie określonych czynności należy kwalifikować do przychodów z działalności wykonywanej osobiście. Zatem Wnioskodawca, jako płatnik, obowiązany jest do pobrania zaliczki na podatek dochodowy w myśl art. 41 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych od świadczenia obejmującego zarówno wypłacane biegłemu sądowemu wynagrodzenie, jak również zwrot kosztów zużytych materiałów oraz innych wydatków niezbędnych do wydania opinii. Do przychodów tych, pomniejszonych o miesięczne koszty uzyskania przychodów w wysokości określonej w art. 22 ust. 9 pkt 4 ustawy oraz o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b), należy zastosować najniższą stawkę podatkową określoną w skali, o której mowa w art. 27 ust. 1.

Ponadto, w sytuacji, gdy biegły ponosi koszty podróży i z dokumentów, na podstawie której Wnioskodawca wypłaca mu należności związane z opracowaniem opinii wynika, iż istotnie takie koszty zostały poniesione – to Wnioskodawca winien zastosować zwolnienie, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w granicach określonych ww. rozporządzeniem. Skoro bowiem przywołane powyżej przepisy jasno precyzują, że biegłym w określonych warunkach przysługuje zwrot kosztów podróży, to tym samym wypłacana mu należność w tej części, w której dotyczy zwrotu poniesionych kosztów podróży winna być zwolniona z opodatkowania. Zwolnienie to będzie przysługiwało do wysokości określonych w ww. rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej; jednakże ewentualna nadwyżka zwracanych przez Sąd świadczeń (kosztów ponad określone limity) stanowić będzie dla biegłych przychód podlegający opodatkowaniu, od którego Wnioskodawca obowiązany jest do pobrania zaliczki na podatek dochodowy.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie, ul. Emilii Plater 1, 10-562 Olsztyn, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. jedn. Dz. U. z 2012 r., poz. 270).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.