P O S T A N O W I E N I E

Działając na podstawie art. 14e oraz art. 14a § 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60, z późn. zm.), udzielając interpretacji w zakresie postanowień umowy z dnia 18 grudnia 1972 r zawartej między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Republiką Federalną Niemiec w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu w zakresie podatków od dochodu i majątku (Dz.U. z 1975 r. Nr 31, poz. 163, z późn. zm.) oraz umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec z dnia 13 maja 2003 r. w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku (Dz. U. z 2005 r. Nr 12, poz. 90),

Minister Finansów uznaje za nieprawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku, w części dotyczącej opodatkowania w Polsce dochodu z tytułu renty wypłacanej z Niemiec w okresie od 25.10.2004 r. do 31.12.2007 r. oraz za prawidłowe w pozostałej części.

Uzasadnienie

Jak wynika ze stanu faktycznego, przedstawionego we wniosku, Podatniczka od 2001r. do 25.10.2004 r. przebywała na terytorium Niemiec.

Do Polski Podatniczka przeprowadziła się z zamiarem stałego pobytu dnia 25.10.2004 r.

Obecnie na terytorium Polski Podatniczka posiada mieszkanie własnościowe, działkę wraz z budynkiem mieszkalnym oraz od grudnia 2004 r. uzyskuje dochody z tytułu wykonywanej pracy.

Na terytorium Niemiec syn Podatniczki posiada mieszkanie po zmarłym ojcu – spadek.

Jednocześnie od 2004 r. Podatniczka wraz synem uzyskuje z obowiązkowego systemu ubezpieczeń społecznych Deutsche Rentenversicherung Berlin-Brandenburg oraz firmy Audi (pracodawca męża Podatniczki) rentę po zmarłym mężu.

Podatniczka zapytuje czy niemiecka renta podlega w Polsce opodatkowaniu oraz czy postąpiła prawidłowo rozliczając się za rok 2004 z całości osiągniętego dochodu na terytorium Niemiec.

Zdaniem Podatniczki od 2005 r. niemiecka renta wypłacana z obowiązkowego systemu ubezpieczeń socjalnych nie podlega w Polsce opodatkowaniu, w przeciwieństwie do renty wypłacanej przez zakład pracy zmarłego męża podatniczki.

Jednocześnie zdaniem Podatniczki dochody uzyskane przez nią na terytorium Niemiec w roku 2004 powinny być wykazane w Polsce w rocznym zeznaniu o wysokości osiągniętego dochodu jedynie jako dochody osiągnięte za granicą, o które zwiększona jest podstawa obliczenia podatku do ustalenia stopy procentowej, natomiast zdaniem Podatniczki nie ciąży na niej obowiązek opodatkowania ww. dochodów w Polsce.

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny, zważono, co następuje.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176, z późn. zm w brzmieniu obowiązującym do 31.12.2006 r.) osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Polski, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

Natomiast zgodnie z art. 3 ust. 2a ww. ustawy, osoby fizyczne, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsca zamieszkania, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów z pracy wykonywanej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie stosunku służbowego lub stosunku pracy, bez względu na miejsce wypłaty wynagrodzenia, oraz od innych dochodów osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (tzw. ograniczony obowiązek podatkowy).

Zgodnie z art. 4a ww. ustawy, art. 3 ust. 1 i ust. 2a stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu, których stroną jest Polska.

Stosownie do art. 4 ust. 1 polsko-niemieckiej umowy z 1972 r. wyrażenie "osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie" oznacza osobę, która według prawa tego państwa podlega tam obowiązkowi podatkowemu, z uwagi na jej miejsce zamieszkania, jej miejsce stałego pobytu, siedzibę zarządu albo inne podobne znamiona.

Z powyższego wynika, iż definicja „miejsca zamieszkania” odnosi się bezpośrednio do określenia „miejsca zamieszkania” przyjętego w ustawodawstwach wewnętrznych państw będących Stronami umowy i uwzględnia różne formy więzi osobistej z państwem, które we własnym ustawodawstwie ustala podstawę do nieograniczonego obowiązku podatkowego.

W przepisach polskiego prawa podatkowego obowiązującego do 31.12.2006 r. pojęcie „miejsca zamieszkania” nie zostało zdefiniowane. Definicja miejsca zamieszkania znajduje się w art. 25 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks Cywilny (Dz.U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 ze zm.). Zgodnie z tym przepisem, miejscem zamieszkania osoby fizycznej jest miejscowość, w której osoba ta przebywa z zamiarem stałego pobytu. Warunek przebywania w danym miejscu ma charakter obiektywny i nie ma problemów dowodowych w wykazaniu, że dana osoba przebywa w danej miejscowości. Zamiar stałego pobytu w określonej miejscowości ma natomiast charakter subiektywny, ponieważ odnosi się do woli danej osoby. Należy jednak zauważyć, iż istnieją kryteria obiektywizujące zamiar stałego pobytu. Uznaje się na przykład, że podatnik wykazuje zamiar stałego pobytu w danej miejscowości jeżeli miejscowość ta stanowi dla niego centrum jego życiowej działalności, ocenianej w aspekcie jego powiązań osobistych i gospodarczych.

Mając powyższe na uwadze, Minister Finansów stwierdza, iż od dnia 25.10.2004 r. Podatniczka podlega w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, od całości swoich dochodów bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów.

Polsko-niemiecka umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania z 1972 r. nie zawiera osobnych regulacji dotyczących zasad opodatkowania rent i emerytur oraz podobnych świadczeń uzyskiwanych z Niemiec przez osobę mającą miejsce zamieszkania dla celów podatkowych na terytorium Polski. Do tak uzyskiwanych dochodów stosuje się art. 19 polsko-niemieckiej umowy, zgodnie z którym dochody nie wymienione wyraźnie w poprzednich artykułach osób mających miejsce zamieszkania lub siedzibę w Państwie Umawiającym się mogą być opodatkowane tylko w tym państwie.

Zasady opodatkowania emerytur, rent oraz podobnych świadczeń uzyskiwanych z Niemiec po 01.01.2005 r. przez osobę mającą miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w Polsce reguluje art. 18 polsko-niemieckiej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania z 2003 r.

Stosownie do art. 18 ust. 1 polsko-niemieckiej umowy w sprawie unikania podwójnego opodatkowania emerytury i podobne świadczenia lub renty, otrzymywane przez osobę mającą miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie z drugiego Umawiającego się Państwa, podlegają opodatkowaniu tylko w tym pierwszym Państwie.

Natomiast zgodnie z art. 18 ust. 2 umowy, bez względu na postanowienia ustępu 1 niniejszego artykułu płatności otrzymywane przez osobę mającą miejsce zamieszkania w jednym Umawiającym się Państwie z obowiązkowego systemu ubezpieczeń socjalnych drugiego Umawiającego się Państwa, podlegają opodatkowaniu tylko w tym drugim Państwie.

Jak wynika z informacji otrzymanych z niemieckiego Ministerstwa Finansów świadczeniami, których dotyczą postanowienia art. 18 ust. 2 umowy, są świadczenia przyznane, do 30 września 2005 r., przez Krajowe Zakłady Ubezpieczeń (Landesversicherungsanstalten), natomiast od 1 października 2005 r. przyznane przez Niemiecką Federalną Instytucję Ubezpieczeń Rentowych (Deutsche Rentenversicherung). Wszelkie inne świadczenia emerytalno-rentowe przekazywane osobom mającym miejsce zamieszkania w Polsce mogą podlegać opodatkowaniu tylko w Polsce.

Mając powyższe na uwadze Minister Finansów stwierdza, iż renta uzyskiwana przez Podatniczkę (zarówno z obowiązkowego systemu ubezpieczeń socjalnych, jak i wypłacana przez zakład pracy zmarłego męża Podatniczki) w okresie od dnia 25.10.2004 r. do 31.12.2004 r. podlegała opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 19 polsko-niemieckiej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania z 1972 r., tylko w Polsce.

Jednocześnie po dniu 01.01.2005 r. niemiecka renta wypłacana Podatniczce z obowiązkowego systemu ubezpieczeń socjalnych zgodnie z art. 18 ust. 2 obecnie obowiązującej polsko-niemieckiej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania podlega wyłącznie w Niemczech.

Renta wypłacana przez zakład zmarłego męża Podatniczki po 01.01.2005 r. podlega opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 18 ust. 1 ww. umowy, wyłącznie w Polsce.

Minister Finansów informuje, że interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania interpretacji.

Odpowiedź nie jest wiążąca dla podatnika, jest natomiast wiążąca dla właściwych organów podatkowych i organów kontroli skarbowej - do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Na niniejsze postanowienie, na podstawie art. 14e § 2, art. 14a § 4 oraz art. 236 § 1 i § 2 pkt 1 Ordynacji podatkowej, Stronie przysługuje zażalenie do Ministra Finansów w terminie 7 dni od daty doręczenia postanowienia.