Pismem z dnia 20 czerwca 2007r. (uzupełnionym w dniu 17 lipca 2007r.) Miasto zwróciło się do tutejszego organu podatkowego z zapytaniem w sprawie braku obowiązku naliczania i pobierania podatku od towarów i usług opłat rocznych oddania gruntów komunalnych oraz Skarbu Państwa w użytkowanie wieczyste na podstawie umów notarialnych dla osób fizycznych i prawnych zawartych przed 1 maja 2004r.

Wnioskodawca wskazał, że państwo M. nabyli prawo użytkowania wieczystego działki zgodnie z aktem notarialnym z 1994r., a od 1995r. ponoszą opłaty roczne w wysokości 1% wartości nieruchomości określonej przez rzeczoznawcę majątkowego z ustawowo określonym terminem zapłaty do 31 marca każdego roku (art.71 ust.4 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997r o gospodarce nieruchomościami (Dz.U. Z 2004r., Nr 261, poz.2603)) – sposób obliczenia wysokości opłaty rocznej szczegółowo regulują przepisy art.67 ust.1 i art.72 ust.1 i 4 ww. ustawy o gospodarce nieruchomościami.

Zdaniem Pytającego w związku z oddaniem gruntów komunalnych oraz Skarbu Państwa w użytkowanie wieczyste na podstawie umów notarialnych dla osób fizycznych i prawnych zawartych przed dniem 1 maja 2004r. nie należy naliczać i odprowadzać podatku VAT od opłat rocznych z tego tytułu, jako czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Po przeanalizowaniu przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam co następuje:

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel – art.7 ust.1 ustawy.

Z ww. definicji dostawy towarów wynika, iż mowa jest w niej o tego rodzaju czynności, która daje otrzymującemu towar prawo do postępowania z nim jak właściciel. Przy czym uznać należy, iż chodzi tu przede wszystkim o możliwość faktycznego dysponowania rzeczą, a nie rozporządzania nią w sensie prawnym, bowiem istotą dostawy towarów nie jest przeniesienie prawa własności, a jedynie prawa do rozporządzania jak właściciel, co powoduje, iż nie może być interpretowane jako „prawo własności”.

Akcent sformułowanej definicji położony został zatem głównie na podkreślenie przeniesienia ekonomicznego władztwa nad rzeczą w taki sposób, aby nabywca mógł nią dysponować podobnie jak właściciel.

Kwestie dotyczące prawa użytkowania wieczystego uregulowane zostały w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz.93 ze zm.). Z powyższych regulacji wynika, iż użytkowanie wieczyste stanowi wprawdzie prawo na rzeczy cudzej, ale daje użytkownikowi wieczystemu uprawnienia do dysponowania rzeczą w sposób zbliżony do właściciela, czym w istotny sposób różni się od ograniczonych praw rzeczowych, stanowiąc tym samym pośrednie ogniwo pomiędzy tymi prawami, a własnością. W świetle art.233§1 Kodeksu cywilnego użytkownik wieczysty (osoba fizyczna lub prawna) może w granicach określonych przez ustawy i zasady współżycia społecznego oraz przez umowę o oddanie gruntu Skarbu Państwa lub gruntu jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków w użytkowanie wieczyste korzystać z gruntu z wyłączeniem innych osób. W tych samych granicach użytkownik wieczysty może swoim prawem rozporządzać. Z kolejnych przepisów Kodeksu cywilnego, tj. art.234, 235 i 237 wynikają następne uprawnienia użytkownika wieczystego ukształtowane na wzór uprawnień właściciela. W wyniku ustanowienia prawa użytkowania wieczystego dochodzi do ekonomicznego przeniesienia władztwa nad gruntem na rzecz użytkownika wieczystego, co pozwala mu rozporządzać nim jak właściciel. Znajduje to wyraz zarówno w swobodzie korzystania z gruntu i czerpania z niego pożytków w sposób niemalże taki jak w przypadku właściciela tego gruntu, jak również w możliwości przeniesienia takiego władztwa na inny podmiot, tak jak ma to miejsce w przypadku dokonywania sprzedaży gruntu przez właściciela.

Stosownie do art.2 pkt 6 cytowanej ustawy, przez towary rozumie się rzeczy ruchome, jak również wszystkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.

Według art.19 ust.1 ustawy o VAT obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust.2-21, art.14 ust.6, art.20 i art.21 ust.1.

Ustanowienie użytkowania wieczystego następuje w momencie dokonania wpisu do księgi wieczystej. Istotne znaczenie dla sprawy ma fakt, że w momencie ustanowienia użytkowania wieczystego (tj. przed dniem 1 maja 2004r.) czynność ta nie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy ustawy z dnia 8 stycznia 1993r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz.U. Nr 11, poz. 50 z późn.zm.). Tym samym opłaty dotyczące czynności niepodlegającej opodatkowaniu nie mogą być objęte podatkiem od towarów i usług po wejściu w życie nowej regulacji prawnej. Odnosząc się do stanu faktycznego przedstawionego w złożonym wniosku, w przypadku gdy taka czynność nastąpiła przed dniem 1 maja 2004r. nie podlega ona obecnie podatkowi od towarów i usług. Fakt, iż oprócz pierwszej opłaty użytkownik wieczysty ponosi opłaty roczne nie oznacza, że opłaty roczne stanowią każdorazowo dostawę towarów. W chwili, gdy dokonano tej czynności (tj. przed 1 maja 2004r.) nie była ona objęta obowiązkiem podatkowym. Wobec powyższego należy stwierdzić, że opłata pierwsza i opłata roczna z tytułu użytkowania wieczystego gruntów, ustanowionego przed 1 maja 2004r. nie podlega podatkowi od towarów i usług po wejściu w życie ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 54, poz. 535 z późn.zm.).

Jednocześnie, w celu zapewnienia jednolitego stosowania przepisów prawa podatkowego przez organy podatkowe, działając na podstawie art.14§1 pkt 2 ustawy Ordynacja podatkowa pismem z dnia 27.03.2007r. Nr PT10-812-167/2007/MR429 Minister Finansów poinformował, iż w interpretacjach dotyczących opodatkowania podatkiem od towarów i usług opłat z tytułu użytkowania wieczystego ustanowionego przed 1 maja 2004r. wydawanych przez organy podatkowe, należy zastosować się do wykładni zawartej w uchwale NSA z dnia 8 stycznia 2007r. Sygn akt I FPS 1/06. Zgodnie z ww. uchwałą NSA, opłata roczna z tytułu użytkowania wieczystego gruntów, ustanowionego przed 1 maja 2004r., gdy taka czynność nie podlegała podatkowi od towarów i usług, po wejściu w życie ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 54, poz. 535 z późn.zm.), ani nie zawiera w sobie podatku, ani też nie powinna być powiększona o taki podatek na podstawie przepisów tej ustawy.

Wobec powyższego stwierdzam, że stanowisko zajęte przez Wnioskodawcę jest prawidłowe.

Powyższej odpowiedzi udzielono w oparciu o stan faktyczny zawarty w piśmie, zgodnie ze stanem prawnym obowiązującym w dniu udzielenia odpowiedzi.

Zgodnie z art. 14b §1 i §2 ustawy Ordynacja podatkowa niniejsza interpretacja nie jest wiążąca dla podatnika. Jest natomiast wiążąca dla organu podatkowego i organu kontroli skarbowej właściwych dla podatnika i może zostać zmieniona albo uchylona wyłącznie w drodze decyzji, w trybie określonym w §5 art.14b Ordynacji podatkowej.