Dyrektor Izby Skarbowej w Rzeszowie działając na podstawie art. 14b § 5 ustawy z dnia 29.08.1997r. – Ordynacja podatkowa (tekst jednolity z 2005r. Dz. U. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) po rozpatrzeniu zażalenia z dnia 22.10.2006 roku na postanowienie Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w Rzeszowie z dnia 10.10.2006r., znak: I US.XVII/415/125/06 w sprawie interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego – odmawia zmiany powyższego postanowienia.

Pismem z dnia 10.07.2006r. (uzupełnionym pismem z dnia 11.09.2006r.) Państwo R. i D. Z. zwrócili się do Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w Rzeszowie z wnioskiem o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie (art. 14a Ordynacji podatkowej). Z opisanego stanu faktycznego wynika, iż Podatnicy zawarli „ponownie związek małżeński”. W 2005 roku rozpoczęli budowę domu finansowaną z kredytu zaciągniętego w Banku PEKAO S.A. Planowany termin zakończenia budowy przypadał na rok 2006 i związku z tym Państwo Z. chcieliby skorzystać z możliwości odliczenia od dochodu odsetek od ww. kredytu. Ze stanu faktycznego w przedmiotowej sprawie wynika, iż w trakcie trwania poprzedniego związku małżeńskiego była żona Pana D. Z. „będąca jedyną właścicielką i jedyną osobą posiadającą tytuł prawny do nieruchomości korzystała z ulgi budowlanej”. Nieruchomość ta wchodziła w skład jej majątku odrębnego nabytego w drodze darowizny. Jednakże po zawarciu związku małżeńskiego z byłą żoną „wszelkie rozliczenia podatkowe małżonków dokonywane były wspólnie” z uwagi na wyższe zarobki męża. Wydatki budowlane dokumentowane były fakturami wystawionymi „na właścicielkę domu”.

W związku z powyższym Wnioskodawcy zwrócili się z zapytaniem, czy w świetle przedstawionego stanu faktycznego mają obecnie prawo do dokonania odliczeń i korzystania z ulgi odsetkowej oraz czy w przypadku męża należy uznać, iż korzystał on z tzw. „dużej ulgi budowlanej.” Zdaniem Wnioskodawców skoro jedynie właściciel nieruchomości (była żona Podatnika) posiadała prawo dokonywania odliczeń z tytułu ulgi budowlanej, to obecnie w odniesieniu do Pana Z. (w trakcie trwania ponownego związku małżeńskiego) „nie zaistniał przypadek uniemożliwiający korzystanie z ulgi odsetkowej, gdyż z prawa tego korzystała jedynie właścicielka nieruchomości”. A zatem spełnione są wszelkie warunki dające prawo do skorzystania z ulgi odsetkowej.

Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Rzeszowie w postanowieniu z dnia 10.10.2006r., znak; I US. XVII/415/125/06 uznał, że stanowisko przedstawione we wniosku jest nieprawidłowe. W uzasadnieniu postanowienia wskazano, że fakt skorzystania przez Pana Z. ze wspólnego rozliczenia podatkowego z byłą małżonką, w którym odliczono od dochodu wydatki na sfinansowanie inwestycji mającej na celu zaspokajanie własnych potrzeb mieszkaniowych (w ramach tzw. dużej ulgi budowlanej), pozbawia Podatnika, jak również Jego obecną małżonkę, prawa do odliczenia spłacanych odsetek od kredytu zaciągniętego na cele mieszkaniowe.

Na powyższe postanowienie Państwo R. i D. Z. złożyli zażalenie do Dyrektora Izby Skarbowej w Rzeszowie, w którym nie zgadzają się z interpretacją organu podatkowego I instancji, ponieważ ich zdaniem ww. postanowienie pomija zasadniczą kwestie i zdaje się nie uwzględniać tego, iż w polskim prawie podatkowym funkcjonują dwie odrębne instytucje, jedna odnosząca się do możliwości skorzystania przez określony podmiot z prawa do ulgi podatkowej oraz druga dająca prawo współmałżonkom do wspólnego rozliczenia się. Na potwierdzenie swojego stanowiska Podatnicy wskazali wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 29.05.2002r. Sygn. akt I SA/Sz 20606/00. W konsekwencji nie można uznać za trafny pogląd, iż „za osobę która skorzystała już z ulgi podatkowej i w związku z tym nie może z tego dobrodziejstwa korzystać uznać należy współmałżonka, który w poprzednim związku korzystał jedynie z możliwości wspólnego rozliczenia się z osobą, której przysługiwała ulga podatkowa i jednocześnie prawo do wspólnego rozliczenia się”. Jedynym prawem realizowanym w tym wypadku przez współmałżonka było prawo do wspólnego rozliczania się, a tym samym, „wobec braku cech podmiotu korzystającego z ulgi podatkowej (np. tytuł prawny do nieruchomości jako warunek konieczny do skorzystania z ulgi budowlanej) nie mógł on z tej ulgi korzystać”. „Przyjęcie interpretacji podanej przez Urząd Skarbowy jest nie tylko sprzeczne z zasadami wykładni prawa, lecz także głęboko niesprawiedliwe. Pozbawia ona bowiem prawa do jakichkolwiek odliczeń małżonka, który wcześniej korzystał li tylko prawa do wspólnego rozliczenia. Co więcej zamyka drogę drugiemu współmałżonkowi do możliwości skorzystania z ulgi podatkowej, co z kolei stanowi naruszenie zasady niedyskryminacji w prawie podatkowym”.

Dyrektor Izby Skarbowej w Rzeszowie po przeanalizowaniu stanu faktycznego przedstawionego we wniosku z dnia 10.07.2006r., (uzupełnionego pismem z dnia 11.09.2006r.), stanowiska sformułowanego w postanowieniu Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w Rzeszowie z dnia 10.10.2006r., znak: I US.XVII/415/125/06 oraz zarzutów zawartych w zażaleniu, zważył co następuje:

Zasady i warunki korzystania z tzw. ulgi odsetkowej określał przepis art. 26b ustawy z dnia z dnia 26.07.1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jednolity z 2000r. Dz. U. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) – w brzmieniu obowiązującym do dnia 31.12.2006r. W myśl postanowień art. 26b ust. 1 pkt 1 ww. ustawy od podstawy obliczenia podatku, ustalonej zgodnie z art. 26 ust. 1 tej ustawy, odlicza się z zastrzeżeniem art. 26b ust. 2-4 ww. ustawy, faktycznie poniesione w roku podatkowym wydatki na spłatę odsetek od kredytu (pożyczki) udzielonego podatnikowi, o którym mowa w art. 3 ust. 1 ww. ustawy, na sfinansowanie inwestycji mającej na celu zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych, związanej z budową budynku mieszkalnego. Korzystanie przez podatnika z tej ulgi zostało jednak obwarowane licznymi warunkami określonymi w przepisach art. 26b ust. 2-8 powołanej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przy czym wszystkie wymienione w tych uregulowaniach warunki muszą być spełnione łącznie. Jednym z warunków umożliwiających korzystanie z ulgi odsetkowej jest unormowany w treści art. 26b ust. 2 pkt 7 ww. ustawy wymóg nie korzystania (aktualnie lub w przeszłości) przez podatnika lub jego małżonka z odliczenia od dochodu (przychodu) lub podatku wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe, przeznaczone na:

1. zakup gruntu lub odpłatne przeniesienie prawa wieczystego użytkowania gruntu pod budowę budynku mieszkalnego,
2. budowę budynku mieszkalnego,
3. wkład budowlany lub mieszkaniowy do spółdzielni mieszkaniowej,
4. zakup nowo wybudowanego budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego w takim budynku od gminy albo od osoby, która wybudowała ten budynek w wykonywaniu działalności gospodarczej,
5. nadbudowę lub rozbudowę budynku na cele mieszkalne,
6. przebudowę strychu, suszarni albo przystosowanie innego pomieszczenia na cele mieszkalne oraz wykończenie lokalu mieszkalnego w nowo wybudowanym budynku mieszkalnym, do dnia zasiedlenia lokalu,
7. systematyczne gromadzenie oszczędności na rachunku oszczędnościowo – kredytowym w banku prowadzącym kasę mieszkaniową, według zasad określonych w odrębnych przepisach.

W świetle przedstawionych powyżej przepisów oraz zaprezentowanego przez Wnioskodawców stanu faktycznego należy stwierdzić, że Podatnikom nie przysługuje prawo do odliczeń od dochodu wydatków poniesionych na spłatę odsetek od kredytu zaciągniętego na budowę nowego domu, ponieważ nie został spełniony warunek, o którym mowa w art. 26b ust. 2 pkt 7 ww. ustawy. Pan D. Z. przed zawarciem obecnego związku małżeńskiego korzystał, bowiem wraz z byłą małżonką ze wspólnego rozliczenia podatkowego (zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych), w ramach którego odliczono od dochodów małżonków wydatki na sfinansowanie inwestycji mającej na celu zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych. Z tych względów, wobec nie spełnienia wszystkich warunków określonych w art. 26b ust. 2-8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych brak jest podstaw do skorzystania przez Wnioskodawców z ulgi odsetkowej.

Za bezzasadny należy, zatem uznać zarzut Podatników, iż Pan D. Z. nie korzystał z „dużej ulgi budowlanej”. Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego jednoznacznie wynika, iż rozliczał się on wspólnie z byłą małżonką, z którą pozostawał we wspólności majątkowej i pomimo, że nie był właścicielem nieruchomości, to poprzez odliczenie od łącznego dochodu małżonków ww. wydatków mieszkaniowych korzystał z ulgi budowlanej. „Duża ulga budowlana” w zakresie budowy budynku mieszkalnego była niezależna od posiadania prawa własności do nieruchomości przez każdego ze wspólnie rozliczających się małżonków, miała bowiem służyć zaspokojeniu ich własnych potrzeb mieszkaniowych, do czego niewątpliwie dążyli byli małżonkowie w trakcie trwania małżeństwa. W sytuacji, gdy małżonkowie zadeklarowali wspólne rozliczenie podatkowe ulga ta mogła być zrealizowana poprzez obniżenie łącznego dochodu małżonków podlegającego opodatkowaniu i z tej możliwości Pan Z. skorzystał.

W rozpatrywanym zażaleniu Podatnicy podnoszą również, że postanowienie wydane przez Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w Rzeszowie w przedmiotowej sprawie pomija zasadniczą kwestię i nie uwzględnia, że w polskim prawie funkcjonują dwie odrębne instytucje, jedna odnosząca się do możliwości skorzystania przez określony podmiot z prawa do ulgi podatkowej a druga dająca współmałżonkom prawo do wspólnego opodatkowania. Według Podatników stanowisko to potwierdza Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 29.05.2002r. Sygn. akt I SA/Sz 2603/00. Wskazać jednak należy, że przy łącznym korzystaniu z obu ww. instytucji, tj. w przypadku, gdy małżonkowie spełniali warunki ustawowe i korzystali z łącznego opodatkowania swoich dochodów, to tzw. „duża ulga budowlana” odliczona została od łącznego dochodu małżonków, a co za tym idzie obydwoje małżonkowie skorzystali z odliczenia od dochodu tej ulgi podatkowej.

Równocześnie wskazać należy, iż powołany w odwołaniu wyrok dotyczy indywidualnej sprawy oraz rozstrzyga o możliwości skorzystania z ulgi z tytułu nauki zawodu, a nie ulgi odsetkowej, wobec czego nie może mieć wpływu na rozstrzygnięcie niniejszej sprawy.

Stosownie do treści art. 14b § 5 pkt 1 ustawy Ordynacja podatkowa organ odwoławczy w drodze decyzji zmienia albo uchyla postanowienie, o którym mowa w art. 14a § 4 tej ustawy, jeżeli uzna, że zażalenie wniesione przez podatnika zasługuje na uwzględnienie. W rozpatrywanej sprawie Dyrektor Izby Skarbowej w Rzeszowie nie znalazł podstaw do uchylenia lub zmiany postanowienia Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w Rzeszowie z dnia 10.10.2006r., znak: I US.XVII/415/125/06, w związku z powyższym orzekł jak w sentencji decyzji.