Postanowienie

Na podstawie art.14a §1, §4 ustawy z dnia 29.08.1997r – Ordynacja podatkowa (tekst jednolity Dz.U. Nr 8, poz.60 z 14.01.2006r ze zm.) po rozpatrzeniu wniosku podatnika z dnia 11.12.2006r co do zakresu i sposobu stosowania przepisów wynikających z art.16 ust.7 ustawy z dnia 28 lipca 1983r o podatku od spadków i darowizn (tekst jednolity Dz.U. z 2004r Nr 142, poz.1514 ze zm.), Naczelnik Urzędu Skarbowego stwierdza, że: stanowisko przedstawione w tym wniosku nie jest prawidłowe w odniesieniu do opisanego stanu faktycznego.

Uzasadnienie

Według stanu faktycznego przedstawionego przez stronę w piśmie z dnia 11.12.2006r, w dniu 22.08.2005r podatnicy otrzymali w drodze darowizny lokal położony o pow. 43 m² i notariusz jako płatnik nie pobrał od tej darowizny podatku, z uwagi na fakt złożenia przez obdarowanych oświadczenia o spełnieniu warunków koniecznych do uzyskania ulgi wynikającej z art.16 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Obdarowani są młodym małżeństwem, posiadającym jedno dziecko. Zamierzają poprawić swoje warunki mieszkaniowe i spodziewają się, że ich rodzina powiększy się. Ponadto mają zamiar przenieść się do innego miasta, gdzie oboje pracują. Obdarowani zamierzają lokal zbyć i nabyć w ciągu 6 miesięcy od Developera inne mieszkanie o powierzchni 70 m². Pytanie strony brzmi: -czy zbycie przed upływem 5 lat lokalu otrzymanego w drodze darowizny, spowodowane powiększeniem się rodziny, miejscem pracy w innym mieście i nabycie innego lokalu od Dewelopera w ciągu 6 miesięcy od dnia zbycia stanowi podstawę do zachowania ulgi z tytułu zamieszkania? Zdaniem strony, przedstawione wyżej okoliczności (powiększenie rodziny i miejsce pracy) wypełniają przesłanki wymienione w art.16 ust.7 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Warunki zastosowania i kontynuacji ulgi objętej zapytaniem, ustawodawca zawarł w art.16 ustawy z dnia 28 lipca 1983r o podatku od spadków i darowizn (tekst jednolity Dz.U. z 2004r Nr 142, poz.1514 ze zm.). Przy nabyciu w drodze darowizny lokalu mieszkalnego przez osoby zaliczane do I grupy podatkowej nie wlicza się do podstawy opodatkowania jego wartości do łącznej wysokości nieprzekraczającej 110m² powierzchni użytkowej lokalu (art.16 ust.1). W art.16 ust.2 pkt 1-5 ustawodawca określił warunki, jakie łącznie muszą spełnić nabywcy, aby ulga mogła być zachowana. Jednym z nich jest zamieszkiwanie przez obdarowanych w nabytym w drodze darowizny lokalu przez okres pięciu lat od zawarcia umowy darowizny w formie aktu notarialnego, jeżeli w chwili zawarcia umowy nabywca mieszka w nabytym lokalu.

W treści art.16 ust.7 ustawy przewidziano sytuacje, które stanowiąc odstępstwo od powyższego wymogu nie powodują utraty ulgi. Taką wyjątkową sytuację stanowi m.in. „zbycie (...) lokalu, jeżeli było ono uzasadnione koniecznością zmiany warunków mieszkaniowych, a (...) nabycie innego lokalu nastąpiło nie później niż w ciągu sześciu miesięcy od dnia zbycia”, przy czym obie przesłanki muszą wystąpić łącznie. W świetle przytoczonego wyżej art.16, podstawą uzasadniającą zbycie lokalu może być jedynie wyjątkowa sytuacja życiowa podatnika, która powoduje konieczność zmiany warunków lub miejsca zamieszkania.

W wyroku z dnia 07.03.2002r sygn. akt I SA/Wr 291/01, skład orzekający stwierdził, iż "konieczność" w rozumieniu art.16 winna mieć charakter imperatywny, wskazujący na sytuację wyjątkową, gdy chodzi o kwalifikowaną potrzebę takiej zmiany. Stosując wykładnię językową, pojęcie "konieczność" oznacza nieodzowność, przymus lub, że coś jest nieuchronne, nie dające się uniknąć (Słownik języka polskiego PWN I tom 1978r.). Nie stanowią konieczności zmiany warunków mieszkaniowych – zdaniem tutejszego organu podatkowego – plany dotyczące urodzenia kolejnego dziecka. Plany powiększenia się rodziny trudno traktować jako konieczność, która występuje – zgodnie z wyrażanym w orzecznictwie NSA stanowiskiem – wtedy, gdy zachodzi, nagła nieoczekiwana sytuacja życiowa, w której znalazł się podatnik.

Drugim argumentem przytoczonym w piśmie jest miejsce zatrudnienia podatników. W ocenie tutejszego organu podatkowego odległość między miastami jest niewielka, a komunikacja między miastami dogodna. Chęć skrócenia sobie drogi do pracy, stanowiąc pewne ułatwienie, nie ma jednak charakteru imperatywnej nieodzownej potrzeby zmiany warunków mieszkaniowych. Na podstawie orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego wysnuć można wniosek, iż przesłanką uzasadniającą zbycie lokalu mieszkalnego w świetle art 16 omawianej ustawy może być jedynie wyjątkowa sytuacja życiowa podatnika, która powoduje konieczność zmiany warunków lub miejsca zamieszkania. Przykładowo według stanowiska Naczelnego Sądu Administracyjnego wyrażonego w wyroku z dnia 26.11.1998r sygn akt III SA 1587/97 (publik. ONSA 2000/1/17) za przesłanki uzasadniające zbycie lokalu w warunkach art. 16 ust. 8 ustawy uznano trudne warunki materialne podatnika, w sytuacji gdy przeznaczył on środki pieniężne pochodzące ze sprzedaży mieszkania na zakup lokalu o mniejszej powierzchni i z niższym czynszem, w wyniku czego nastąpiła poprawa położenia materialnego podatnika. Według zaś wyroku NSA z dnia 21.04.1998r sygn III SA 122/97 ONSA 1999/1/30 jako podstawa zachowania ulgi w przypadku zbycia lokalu objętego ulgą z art. 16 ust. 1 ustawy jest okoliczność dotycząca stanu zdrowia.

Ponadto należy dodać, że z przepisu zawartego w art. 16 ust. 7 ustawy o podatku od spadków i darowizn wynika, iż drugą konieczną przesłanką zachowania ulgi jest "nabycie innego lokalu (...) nie później niż w ciągu sześciu miesięcy od dnia zbycia" lokalu darowanego. Brzmienie wskazanej regulacji , a zwłaszcza użycie zwrotu "nie później niż", wyraźnie wskazuje, że powyższy termin ma charakter maksymalny, a zatem nieprzekraczalny. Tym samym w tym okresie niezbędne jest uzyskanie tytułu prawnego stanowiącego o uzyskaniu uprawnień właścicielskich.

Jak wskazał skład orzekający NSA w wyroku z dnia 25.03.2003r sygn akt I SA/Łd 1831/01 skuteczne dla zachowania ulgi jest nabycie lokalu w drodze zawartej w formie aktu notarialnego umowy zobowiązującej do przeniesienia własności lokalu, w tym przypadku umowy sprzedaży. O sprzedaży przed upływem 5 lat lokalu otrzymanego w drodze darowizny należy zawiadomić Naczelnika Urzędu Skarbowego dołączając dokument potwierdzający nabycie innego lokalu oraz uzasadnienie konieczności zmiany warunków mieszkaniowych.

Reasumując: Zdaniem tutejszego organu podatkowego okoliczności powołane przez Państwa we wniosku świadczą o chęci powiększenia rodziny i standardu mieszkania, co jest naturalną potrzebą człowieka związaną z subiektywnym jego odczuciem. Nie są to jednak przesłanki powodujące zachowanie prawa do ulgi podatkowej przewidzianej w art. 16 wyżej wymienionej ustawy. Pouczenie: Niniejsza interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie tego zdarzenia i nie jest wiążąca dla wnioskodawcy. Na niniejsze postanowienie służy zażalenie do Dyrektora Izby Skarbowej za pośrednictwem Naczelnika Urzędu Skarbowego w terminie 7 dni od daty jego doręczenia.