Działając na podstawie art. 14a § 1 i § 4 ustawy z dnia 29.08.1997r. Ordynacja podatkowa (tekst jednolity Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.), art. 9 ust. 1, art. 10, art. 11 ust. 1, art. 20 ust. 1, art. 42a ustawy z dnia 26.07.1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jednolity Dz. U. z 2000r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) w brzmieniu obowiązującym do dnia 31.12.2006r., Naczelnik Podkarpackiego Urzędu Skarbowego w Rzeszowie po rozpatrzeniu wniosku Banku z dnia 11.05.2006r. (data wpływu do tut. Urzędu 15.05.2006r.) uzupełnionego w dniu 24.05.2006r. oraz ponownie uzupełnionego w dniu 19.12.2006r. w sprawie udzielenia pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w przedmiocie podatku dochodowego od osób fizycznych postanawia uznać, że w przedstawionym stanie faktycznym stanowisko zawarte we wniosku jest prawidłowe.

Pismem z dnia 11.05.2006r. Bank zwrócił się do tut. organu podatkowego o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego.

Postanowieniem z dnia 13.07.2006r. znak: PUS.I/415/10-2/06 Naczelnik Podkarpackiego Urzędu Skarbowego w Rzeszowie, działając na podstawie art. 14a § 1 i § 4 ustawy Ordynacja podatkowa udzielił Podatnikowi pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego, uznając stanowisko Banku za prawidłowe.

Działając na podstawie art. 14b § 5 pkt 2 w/w ustawy Dyrektor Izby Skarbowej w Rzeszowie uchylił powyższe postanowienie, wydając decyzję z dnia 24.11.2006r. znak: IS.I/4151/34/06, w której stwierdził, iż koniecznym jest uchylenie przedmiotowego postanowienia z uwagi na rażące naruszenie prawa. Z w/w decyzji wynika, że udzielenie odpowiedzi na zapytanie Podatnika jest niemożliwe bez uprzedniego dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego.

Będąc związanym decyzją Dyrektora Izby Skarbowej w Rzeszowie Naczelnik Podkarpackiego Urzędu Skarbowego wezwał Wnioskodawcę do uzupełnienia złożonego wniosku poprzez szczegółowe wyjaśnienie stanu faktycznego.

Z przedstawionego przez Wnioskodawcę stanu faktycznego wynika, że Bank udzielił kredytu na działalność gospodarczą. Kredyt zabezpieczony został poręczeniem osób fizycznych. Kredytobiorca i poręczyciele zwrócili się do Banku o umorzenie pozostałej nie spłaconej części kredytu i należnych odsetek uzasadniając ciężką sytuacją finansową. Z informacji otrzymanej od Komornika Sądowego Rewiru I w T. z dnia 19.04.2000r sygnatura akt I KM 664/92 wynika, że kredytobiorca nie mieszka od około 2 lat pod adresem wskazanym przez Bank (podanym zgodnie z umową kredytową), jak również nie pozostawił żadnych ruchomości i majątku. Z dokumentacji kredytowej wynika, że kredytobiorca od 1995r. nie prowadzi działalności gospodarczej (notatka służbowa z przeprowadzonej rozmowy przez pracownika Banku z kredytobiorcą w dniu 12.09.1995r. odnośnie spłaty kredytu). Bank zamierza umorzyć pozostałą niespłaconą część kredytu wraz z pozostałymi do spłaty odsetkami. Umorzone odsetki były wymagalne a termin ich płatności minął w 1995r. Odsetki te nie zostały skapitalizowane.

Zapytanie odnosi się do następującej kwestii: czy w świetle przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych umorzony kredyt i odsetki od tego kredytu podlegają opodatkowaniu tym podatkiem? Zdaniem Banku umorzenie:

1. kredytu u Kredytobiorcy stanowi przychód podlegający opodatkowaniu, a Bank jest zobowiązany do wystawienia informacji PIT-8C,
2. należnych odsetek od kredytu u Kredytobiorcy nie powoduje powstania przychodu podlegającego opodatkowaniu,
3. kredytu i należnych odsetek u poręczycieli nie powoduje powstania przychodu podlegającego opodatkowaniu.

Naczelnik Podkarpackiego Urzędu Skarbowego w Rzeszowie w oparciu o analizę przedstawionego w sprawie stanu faktycznego i obowiązujących przepisów prawa stwierdza, co następuje.

Stosownie do postanowień art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. W myśl art. 9 ust. 2 w/w ustawy dochodem ze źródła przychodów, (...) jest nadwyżka przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym.

W art. 10 i art. 20 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazano źródła przychodów stanowiących podstawę opodatkowania tym podatkiem. W świetle art. 10 ust. 1 pkt 9 w/w ustawy źródłami przychodów są inne źródła.

Zgodnie z art. 20 ust. 1 w/w ustawy w brzmieniu obowiązującym do dnia 31.12.2006r. za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, z wyjątkiem alimentów na rzecz dzieci, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nie należące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nie znajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Stosownie do treści art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52, art. 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego przekazać podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych.

W świetle art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-16, art. 17 ust. 1 pkt 6 i 9, art. 19 i art. 20 ust. 3 są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Do przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym nie zalicza się środków finansowych uzyskanych z tytułu zawarcia umowy kredytu (pożyczki). Jakkolwiek w takich przypadkach kredytobiorca otrzymuje do dyspozycji określoną kwotę pieniędzy, to jednak jest zobligowany do jej zwrotu w określonym terminie. Instytucja kredytu uregulowana została przepisami prawa bankowego. W świetle art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 29.08.1997r. Prawo bankowe ( tekst jedn. Dz. U. z 2002r. Nr 72, poz. 665 z późn. zm.) bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty. Jeżeli umowa kredytowa tak stanowi może dojść do kapitalizacji odsetek. Efektem kapitalizacji odsetek jest powiększenie kapitału kredytu (pożyczki) o wartość skapitalizowanych odsetek. Innymi słowy operacja ta polega na przekształceniu zobowiązania z tytułu spłaty odsetek w zobowiązanie z tytułu spłaty części kapitałowej kredytu (pożyczki). W wyniku takiej konwersji zobowiązań przyjmuje się, iż kredytobiorca (pożyczkobiorca) uregulował należne odsetki zaciągając dodatkowy kredyt (pożyczkę).

Zmiana charakteru świadczenia uzyskanego w drodze kredytu (pożyczki) następuje w przypadku jego umorzenia. Oznacza to bowiem zwolnienie dłużnika z całości lub części długu. W efekcie następuje u niego trwały przyrost majątku. Na gruncie prawa podatkowego umorzenie kredytu (pożyczki) jest zatem zdarzeniem powodującym powstanie z mocy prawa zobowiązania podatkowego w podatku dochodowym.

Biorąc powyższe pod uwagę tut. organ podatkowy stwierdza, że:

1. umorzenie kredytu u Kredytobiorcy stanowi przychód podlegający opodatkowaniu i Bank jest zobowiązany do wystawienia informacji PIT-8C,
2. umorzenie odsetek (nie skapitalizowanych) od kredytu u Kredytobiorcy nie powoduje powstania przychodu podlegającego opodatkowaniu,
3. umorzenie kredytu i należnych odsetek u poręczycieli nie powoduje powstania przychodu podlegającego opodatkowaniu.

Jednocześnie tut. organ podatkowy zauważa, że ustawą z dnia 16.11.2006r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 217, poz. 1588) w art. 1 wprowadzono zmiany w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie ze znowelizowanymi przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych obowiązującymi od dnia 1.01.2007r. uległ zmianie, m. in. zapis art. 20 ust. 1, który stanowi, iż za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nie należące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nie znajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach. Powyższa zmiana nie dotyczy rozpatrywanego zagadnienia.