POSTANOWIENIE

Naczelnik Pomorskiego Urzędu Skarbowego w Gdańsku działając na podstawie art.14a §1 i §4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2005r., Nr 8, poz.60 z późn. zm.), po rozpatrzeniu wniosku o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów ustawy z dnia 15 lutego 1992r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. z 2000r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.), w sprawie: różnice kursowe przy potrąceniu wzajemnych wierzytelności wyrażonych w walutach obcych

stwierdza, że stanowisko przedstawione w tym wniosku nie jest prawidłowe w odniesieniu do opisanego stanu faktycznego.

UZASADNIENIE

Spółka zawarła umowę agencyjną z kontrahentem z siedzibą w Kopenhadze. Efektem tej umowy są należności Spółki za świadczoną usługę jak również zobowiązania Spółki z tytułu pobieranych na podstawie upoważnienia opłat. Spółka dokonuje kompensaty tych wierzytelności.

Spółka ma wątpliwość, czy w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych przychodem do opodatkowania lub kosztem uzyskania przychodów są różnice kursowe powstałe w wyniku kompensaty zobowiązań i należności Spółki, wyrażonych w walutach obcych z odbiorcą usług świadczonych przez Spółkę.

Zdaniem Podatnika kompensata jest jedną z form zapłaty, zatem w świetle przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych różnice kursowe powstające przy wzajemnej kompensacie należności i zobowiązań wyrażonych w walucie obcej są przychodem lub kosztem uzyskania przychodu.

Na tle przedstawionego we wniosku stanu faktycznego Naczelnik Pomorskiego Urzędu Skarbowego w Gdańsku stwierdza, co następuje:

Zgodnie z art. 12 ust. 2a ustawy z dnia 15.02.1992r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. z 2000r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.) w brzmieniu obowiązującym w dacie złożenia wniosku przychody w walutach obcych przelicza się na złote według kursów średnich z dnia uzyskania przychodu, ogłaszanych przez Narodowy Bank Polski.

Natomiast z art. 12 ust. 3 zdanie drugie ustawy wynika, iż jeżeli przychody wyrażone są w walutach obcych, a między dniem ich uzyskania i dniem faktycznego otrzymania występują różne kursy walut, przychody te odpowiednio podwyższa się lub obniża o różnice wynikające z zastosowania kursu kupna walut z dnia faktycznego otrzymania przychodów, ustalonego przez bank, z którego usług korzystał uzyskujący przychód, oraz z zastosowania kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z dnia uzyskania przychodu.

Analogicznie zgodnie z art. 15 ust. 1 zdanie 2 ustawy z dnia 15.02.1992r. o podatku dochodowym od osób prawnych - w brzmieniu obowiązującym w dacie złożenia wniosku - koszty poniesione w walutach obcych przelicza się na złote według kursów średnich ogłaszanych przez Narodowy Bank Polski z dnia zarachowania kosztów.

Natomiast z trzeciego zdania art. 15 ust. 1 ww. ustawy wynika, iż jeżeli koszty wyrażone są w walutach obcych, a między dniem ich zarachowania i dniem zapłaty występują różne kursy walut, koszty te odpowiednio podwyższa się lub obniża o różnice wynikające z zastosowania kursu sprzedaży walut z dnia zapłaty, ustalonego przez bank, z którego usług korzystał ponoszący koszt, oraz zastosowania kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z dnia zarachowania kosztów.

Kompensata wierzytelności polegająca na zaliczeniu jednej wierzytelności na poczet drugiej w obrocie prawnym występuje w dwóch postaciach. Pierwsza to kompensata u podstaw, której leży umowa pomiędzy kontrahentami (tzw. kompensata umowna), natomiast druga to kompensata ustawowa oparta na przepisach art. 498 i następnych ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. Kodeks cywilny (Dz.U. nr 16, poz. 93 z późn. zm.), dokonywana w drodze jednostronnej czynności prawnej przez jednego z wierzycieli.

Na skutek kompensaty dochodzi do umorzenia dwóch wzajemnych wierzytelności do wysokości wierzytelności niższej. Kompensata, chociaż jest formą regulowania wzajemnych zobowiązań i należności, nie jest związana z finansowymi operacjami skutkującymi (w ujęciu kasowym) utratą lub wzrostem wartości waluty. W wyniku kompensaty - jak wyżej stwierdzono - wierzytelności umarzają się wzajemnie, a więc nie dochodzi do zapłaty, a tylko przy takiej formie wygaśnięcia zobowiązania ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych w stanie prawnym obowiązującym w 2006r. przewidywała powstanie różnic kursowych mających wpływ na rachunek podatkowy.

Jak stwierdził Minister Finansów w odpowiedzi na interpelację poselską (pismo z dnia 16.04.2004r., nr PB4/KGK-060-1445-44/04) w wyniku potrącenia nie dochodzi do efektywnej zapłaty dokonanej w pieniądzu. Potrącenie, pomimo, iż dotyczy zobowiązań do świadczeń tego samego rodzaju, nie prowadzi do ich realizacji, a jedynie do zaliczenia jednej wierzytelności na poczet drugiej. Dochodzi w ten sposób do zaspokojenia wierzyciela i osiągnięcia tym samym celu zobowiązania.

Także w piśmie z dnia 14.06.2004r., nr PB4/KGK-8214-836-173/04 Ministerstwo Finansów odnosząc się do kwestii skutków podatkowych potrącenia wzajemnych wierzytelności wyrażonych w walutach obcych potwierdziło, iż prawo do podwyższenia albo obniżenia przychodów lub kosztów uzyskania przychodów o różnice wynikające z różnych kursów walut pomiędzy dniem faktycznego otrzymania należności lub zapłaty zobowiązań, a dniem ich zarachowania istnieje wyłącznie w przypadku dokonania zapłaty w pieniądzu.

Reasumując– w stanie faktycznym przedstawionym przez Podatnika we wniosku– rozliczenie przez Spółkę wzajemnych wierzytelności na zasadach kompensaty nie doprowadzi do powstania podatkowych różnic kursowych, stanowiących podstawę do korekty przychodów lub kosztów uzyskania przychodów. Mając powyższe na uwadze - na dzień złożenia wniosku o interpretację przepisów prawa podatkowego - stanowisko Podatnika należy uznać za nieprawidłowe.

Jednocześnie tut. Organ podatkowy zauważa, iż od 01.01.2007r. podatkowe różnice kursowe zostały kompleksowo uregulowane w art. 15a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, według nowej formuły, zgodnie, z którą „dodatnie” różnice kursowe (ekonomicznie korzystne dla podatnika) wpływają na przychody, a „ujemne” (ekonomicznie niekorzystne dla podatnika) na koszty podatkowe. Pod rządami znowelizowanej ustawy za zapłatę uważa się dzień uregulowania zobowiązań w jakiejkolwiek formie, w tym w wyniku potrącenia wierzytelności (art. 15a ust. 7 ustawy).