DECYZJA

Na podstawie art. 233 i art. 239 w związku z art. 14 b § 5 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (tekst jednolity Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 z późniejszymi zmianami)po rozpatrzeniu zażalenia Pana Roberta M, z dnia 08.12.2006r., na postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego Warszawa – Ursynów z dnia 30.11.2006r. Nr 1438/DP/423-18/06/KW, w sprawie uznania za nieprawidłowe stanowiska Podatnika w przedmiocie odpowiedzialności podatkowej osób trzecich - Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie

zmienia zaskarżone postanowienie uznając za prawidłowe stanowisko podatnika przedstawione we wniosku z dnia 26.09.2006r., w myśl którego likwidator spółdzielni nie odpowiada jako osoba trzecia za zobowiązania podatkowe likwidowanego podmiotu.

U z a s a d n i e n i e

Wnioskiem z dnia 26 września 2006r. Pan Robert M zwrócił się do Naczelnika Urzędu Skarbowego Warszawa - Ursynów o udzielenie pisemnej interpretacji w trybie art. 14 a § 1 Ordynacji podatkowej, co do zakresu i sposobu stosowania prawa podatkowego. Zapytanie dotyczyło potwierdzenia, że likwidator Spółdzielni „B” nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązania podatkowej tej Spółdzielni.
Wg przedstawionego stanu faktycznego Wnioskujący od lipca 1994 roku do końca 1997r. był prezesem zarządu Spółdzielni „B”, a następnie do 19 czerwca 2006r. pełnił funkcję likwidatora. Spółdzielnia „B” działała sprawnie, jednakże w wyniku upadłości banku, w którym miała rachunek rozliczeniowy, w połowie 1994 roku rozpoczęły się problemy z płynnością finansową.
W 1997 roku wierzyciel Spółdzielni wystąpił do sądu z wnioskiem o ogłoszenie jej upadłości. Sąd stwierdził, że są przesłanki do ogłoszenia upadłości, ale Spółdzielnia nie ma pieniędzy na koszty postępowania upadłościowego i dlatego wniosek odrzucił. W tej sytuacji Walne Zgromadzenie postanowiło rozpocząć likwidację Spółdzielni. Spółdzielnia „B” w bilansie za 2005 rok wykazała podatek od osób prawnych CIT wynikający z przedawnienia zobowiązania podatkowego za 1999 rok.
We wniosku Strona przytacza treść art. 116a Ordynacji podatkowej i powołując się na przepisy prawa spółdzielczego przeprowadza analizę, z której wywodzi, iż likwidator Spółdzielninie odpowiada za zaległości podatkowego tej Spółdzielni.

Postanowieniem z dnia 30.11.2006r. Nr 1438/DP/423-18/06/KW Naczelnik Urzędu Skarbowego Warszawa – Ursynów stwierdził, że stanowisko podatnika podane we wniosku jest nieprawidłowe. W uzasadnieniu przytoczono treść art. 116 i 116a Ordynacji podatkowej oraz przepisy art. 119 i 131 prawa spółdzielczego i stwierdzono, że skoro do likwidatora stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące zarządu spółdzielni i członków zarządu, to Wnioskodawca jako likwidator Spółdzielni „B” odpowiada za jej zaległości podatkowe.

Pismem z dnia 8 grudnia 2006r. Pan Robert M. złożył zażalenie na powyższe postanowienie zarzucając organowi podatkowemu pierwszej instancji naruszenie przepisów prawa materialnego. Ponadto Strona zarzuca postanowieniu, iż nie odnosi się do wszystkich punktów zawartychwe wniosku o interpretację przepisów, w części z nich podana interpretacja jest niepoprawna,a w innych niewyczerpująca.
W uzasadnieniu zażalenia Strona podnosi, że Naczelnik Urzędu zastosował wykładnię rozszerzającą uznając, że skoro zgodnie z art. 119 prawa spółdzielczego do likwidatora stosuje się takie same przepisy jak do członka zarządu to odnoszą się również do niego uregulowania zawarte w art. 116a Ordynacji podatkowej. Pan Robert M. wskazuje, że w wielu przepisach wyraźnie wskazano, że odpowiedzialność ponoszą także likwidatorzy, np. art. 293 Kodeksu spółek handlowych oraz art. 267a – 267d prawa spółdzielczego. Zdaniem Strony, gdyby było tak jak sugeruje Naczelnik Urzędu Skarbowego, tzn. ze sformułowania, że odpowiedzialność ponosi członek zarządu wynikałoby, że odpowiedzialność ponosi też likwidator, to we wszystkich wskazanych powyżej przepisach zbędne byłoby wskazywanie, że odpowiada nie tylko członek zarządu, ale i likwidator. Ponadto Pan Robert M. informuje, że w złożonym wniosku,na potwierdzenie swojego stanowiska, poruszył problem braku pełnej reprezentacji Spółdzielni, poprzez brak drugiego likwidatora. W tej kwestii argumentacja Naczelnika jest jego zdaniem niepoprawna, ponieważ w postanowieniu powołano art. 131 prawa spółdzielczego zobowiązujący likwidatora do złożenia wniosku o upadłość w momencie, gdy zajdą przesłanki niewypłacalności,a nie wzięto pod uwagę, iż zgodnie z przepisami prawa spółdzielczego dla skutecznej reprezentacji spółdzielni wymagane jest działanie dwóch likwidatorów łącznie. Ponadto Strona utrzymuje, że do odpowiedzialności za podatek CIT za 2005 rok wynikający z przedawnienia podatku za 1999 rok zastosowanie mają przepisy Ordynacji podatkowej w brzmieniu obowiązującym przed 01.01.2003r. Do kwestii tej Naczelnik Urzędu w wydanym postanowieniu się jednak nie ustosunkował, pomimo że była ona podnoszona we wniosku.

Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie, po rozpatrzeniu zażalenia stwierdza, co następuje:

Zażalenie wniesione przez Stronę zasługuje w ocenie organu odwoławczego na uwzględnienie.
Zgodnie z art. 116a Ordynacji podatkowej za zaległości innych osób prawnych niż wymienionew art. 116 odpowiadają solidarnie całym swoim majątkiem członkowie organów zarządzających tymi osobami. Art. 116 Ordynacji podatkowej wskazuje na odpowiedzialność za zaległości podatkowe spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki akcyjnej oraz spółek tychw organizacji, zatem art. 116a dotyczący innych osób prawnych niż wymienione w art. 116, wskazuje na odpowiedzialność również członków organów zarządzających spółdzielniami.
Zgodnie z art. 113 ustawy z dnia 16 września 1992r. Prawo spółdzielcze (Dz. U. z 2003r., Nr 188, poz. 1848 ze zmianami) w określonych ustawowo sytuacjach spółdzielnia przechodzi w stan likwidacji, zaś Zarząd spółdzielni (likwidator) zgłasza do KRS otwarcie likwidacji. Likwidację spółdzielni prowadzi likwidator. Zgodnie z art. 119 § 1 prawa spółdzielczego do likwidatora stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące zarządu spółdzielni i członków zarządu, jeżeli przepisyo likwidacji nie stanowią inaczej.
Zgodnie z art. 58 członek zarządu, rady oraz likwidator odpowiada wobec spółdzielni za szkodę wyrządzoną działaniem lub zaniechaniem sprzecznym z prawem lub postanowieniami statutu spółdzielni, chyba że nie ponosi winy. Ten artykuł wprowadza zasadę odpowiedzialności wobec spółdzielni osób działających za spółdzielnię, za szkody wyrządzone spółdzielni. Odpowiedzialność w tym trybie spoczywa na członkach zarządu, członkach rady nadzorczej, likwidatorach spółdzielni – osoby te ponoszą odpowiedzialność za każdą szkodę poniesioną przez spółdzielnię – majątkowąi niemajątkową. Odpowiedzialność ta jest oparta na zasadzie winy.
Należy tu zauważyć, iż jest to odpowiedzialność wewnątrzspółdzielcza, czyli za szkody wyrządzone spółdzielni i nie dotyczy ona odpowiedzialności członków zarządu lub likwidatora za działanie spółdzielni wobec osób trzecich, np. wierzycieli.
Ponadto z przepisów ustawy prawo spółdzielcze -art. 119 § 2 – wynika m. in., że likwidator nie może zawierać nowych umów, chyba że jest to konieczne do przeprowadzenia likwidacji spółdzielni. Organ wyznaczający likwidatora może ustanowić dalej idące ograniczenia.
Likwidator zgodnie z art. 122 powinien niezwłocznie po wyznaczeniu go - ogłosić w Monitorze Spółdzielczym zawiadomienie o otwarciu likwidacji spółdzielni i wezwać wierzycieli do zgłoszenia wierzytelności w terminie trzech miesięcy od dnia tego ogłoszenia. Likwidator przeprowadza postępowanie likwidacyjne przestrzegając zasad kolejności zaspokajania należności od spółdzielni określonych w art. 125 prawa spółdzielczego. W razie zaspokojenia wszelkich należności przypadających od spółdzielni i złożenia do depozytu sądowego kwot na zabezpieczenie należności spornych lub niewymagalnych, spółdzielnia może ulec wykreśleniu z KRS przed zakończeniem prowadzonych przez nią lub przeciwko niej sporów sądowych. Po wykreśleniu spółdzielni z KRS likwidator odpowiada wobec wierzycieli za wyrządzone im szkody przez niedopełnienie swoich ustawowych obowiązków – art. 128 prawa spółdzielczego. Przepis ten stosuje się odpowiedniodo członków ostatniego zarządu spółdzielni wykreślonej z KRS. Można przyjąć, ze przepis ten dotyczy wprost przede wszystkim odpowiedzialności likwidatora wobec wierzycieli, zatem w tym zakresie może on odpowiadać również wobec wierzyciela, którym jest Urząd Skarbowy z tytułu zaległości podatkowych – jedynie wówczas, gdy szkoda wynikła z niezaspokojenia wierzytelności (zaległości podatkowej) powstała na skutek niewykonania przez likwidatora ustawowych obowiązków.
Art. 116a Ordynacji podatkowej niewątpliwie dotyczy członków zarządu spółdzielni. Likwidator, aczkolwiek stosuje się do niego odpowiednio przepisy dotyczące tego zarządu i członków zarządu, prowadzi specyficzną działalność polegającą na zarządzaniu spółdzielnią w celu jej likwidacji, zatem jego odpowiedzialność nie powinna wykraczać poza odpowiedzialność wyrażoną w art. 128 prawa spółdzielczego.
Ponadto należy zauważyć, że w art. 116a Ordynacji podatkowej użyto pojęcia „członkowie organów zarządzających” osób prawnych. Prawo spółdzielcze stanowi, w art. 35, że organami spółdzielni są: walne zgromadzenie, rada nadzorcza i zarząd. Zarząd jest zatem organem zarządzającym spółdzielni, bowiem zgodnie z art. 48 prawa spółdzielczego kieruje on działalnością spółdzielni i reprezentuje ją na zewnątrz. Zatem to członkowie organu zarządzającego odpowiadająna podstawie art. 116a Ordynacji podatkowej. Natomiast likwidator, mimo że stosuje się do niego odpowiednio przepisy dotyczące zarządu spółdzielni nie jest wymieniony ani jako organ zarządzający spółdzielni, ani jako członek organu zarządzającego. Pełni on samodzielną, odrębnie uregulowaną w przepisach prawa funkcję zmierzającą do zlikwidowania działalności spółdzielni.
Reasumując, przepis art. 116a Ordynacji podatkowej nie ma zastosowania do likwidatora, natomiast jego odpowiedzialność ukształtowana jest na podstawie art. 128 prawa spółdzielczego.
Mając powyższe na uwadze postanowiono jak w sentencji.