W dniu 12 grudnia 2006 r. Pan A.... J..... będący Komornikiem Sądowym przy Sądzie Rejonowym w S.... wystąpił z prośbą o udzielenie pisemnej interpretacji o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego. Podatnik prosi o rozstrzygnięcie problemu przepisu ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) dotyczącego dostawy nieruchomości dokonywanej w trybie egzekucji sądowej.
W związku z powyższym Podatnik prosi o udzielenie informacji w następujących sprawach:

1. Czy na Komorniku Sądowym przy Sądzie Rejonowym w S..... spoczywa obowiązek płatnika podatku VAT w przypadku sprzedaży nieruchomości dokonanej na zasadach i w trybie art. 921 (i następnych) Kodeksu postępowania cywilnego, pomimo że przeniesienia własności (dostawy) dokonuje inny organ ?
2. Jak bez naruszenia bezwzględnie obowiązujących przepisów Kodeksu postępowania cywilnego dokonać obliczenia i pobrania podatku od sprzedaży nieruchomości w trybie egzekucji ? (w przypadku odpowiedzi twierdzącej na pierwsze pytanie).

Przedstawiając własne stanowisko w sprawie Podatnik nawiązuje do urzędowej interpretacji art. 18 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), który stanowi, że komornik sądowy jest płatnikiem podatku od dostaw dokonanych w trybie egzekucji.
Zgodnie z art. 7 ust. 1 powołanej ustawy o podatku od towarów i usług dostawą towarów jest przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, a więc dokonywanie czynności egzekucyjnych powodujących sprzedaż rzeczy. Tymczasem wbrew stanowisku Ministerstwa Finansów (interpretacja Ministra Finansów z dnia 28 lutego 2006 r. opublikowana w Dz. Urz. MF z dnia 23 marca 2006 r.), w przypadku egzekucji z nieruchomości dokonywanych przez sąd, własność przechodzi na nabywcę tylko i wyłącznie wskutek czynności tego organu.

Czynność polegająca na przeniesieniu własności nieruchomości, będącej przedmiotem egzekucji, jest zastrzeżona do wyłącznej właściwości sądu, co wynika z treści art. 998 i następnych Kodeksu postępowania cywilnego. Wnioskodawca uważa więc, że komornik sądowy nie uczestniczy w czynnościach egzekucyjnych (będących czynnościami opodatkowanymi), nie dokonuje więc dostawy towarów i nie może być płatnikiem podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 18 ustawy o podatku od towarów i usług. Podatnik informuje, że Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 18.12.2003 r. w sprawie I SA/Łd 8/02 stwierdził, że w przypadku sprzedaży nieruchomości w drodze egzekucji prowadzonej pod nadzorem sądu, komornik nie jest płatnikiem podatku od towarów i usług, gdyż nie dokonuje on czynności egzekucyjnej, stanowiącej sprzedaż towarów dłużnika.

W związku z powyższym, zdaniem Wnioskodawcy, komornik sądowy nie jest płatnikiem podatku od towarów i usług, gdyż zgodnie z regulacją zawartą w ustawie Ordynacja podatkowa, płatnikiem jest podmiot, który zobowiązany jest do obliczenia, pobrania i odprowadzenia podatku. Zdaniem podatnika płatnikiem nie może być podmiot, który nie pobiera podatku, jak jest w przypadku egzekucji sądowej z nieruchomości. Zasady wynikające z Kodeksu postępowania cywilnego dotyczące kwot wynikających z egzekucji są bezwzględnie obowiązujące. Ponadto komornik nie dysponuje faktycznie kwotami uzyskanymi ze sprzedaży, gdyż należności te wpływają na rachunek depozytowy sądu. Żaden przepis nie pozwala komornikowi na wystąpienie do sądu o wypłatę z rachunku sądowego.

Komornik sądowy sporządza jedynie projekt planu podziału sumy uzyskanej ze sprzedaży nieruchomości w oparciu o art. 1025 Kodeksu postępowania cywilnego. Przepis ten nie przewiduje możliwości wyłączenia z tej kwoty należnego podatku od towarów i usług. Ponadto zdaniem podatnika żaden z przepisów ustawy o podatku od towarów i usług nie wskazuje sposobu obliczenia podatku od towarów i usług, w związku z czym Wnioskodawca prosi o wskazanie podstawy prawnej, a przede wszystkim zgodnego z normami prawa sposobu obliczenia i pobrania podatku od towarów i usług w celu wykonania nałożonych obowiązków na podstawie art. 18 ustawy o VAT.

Tutejszy organ podatkowy po przeanalizowaniu wniosku oraz obowiązujących przepisów prawa podatkowego przedstawia własne stanowisko w niniejszej sprawie. Zgodnie z art. 18 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) organy egzekucyjne określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2002 r. Nr 110, poz. 968 ze zm.) oraz komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego są płatnikami podatku od dostawy, dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów. Powyższe dotyczy zarówno przypadku, gdy przedmiotem dostawy są rzeczy ruchome, jak też nieruchomości.

Z treści wskazanego wyżej przepisu ustawy o podatku od towarów i usług wynika bowiem, iż komornik sądowy jest płatnikiem podatku od dostawy dokonanej w trybie egzekucji, w przypadku gdy wykonuje czynności egzekucyjne. Należy zauważyć, że przez czynność egzekucyjną należy rozumieć każde formalne, oparte na przepisach procesowych, działanie uprawnionego organu egzekucyjnego wywołujące skutek prawny dla prowadzonej egzekucji. Z art. 759 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego wynika jednoznacznie, że czynności egzekucyjne, co do zasady, wykonywane są przez komorników, z wyjątkiem czynności zastrzeżonych dla sądów. Jednocześnie podkreślenia wymaga fakt, iż na określony rodzaj egzekucji (np. egzekucji z nieruchomości) składa sie szereg czynności egzekucyjnych, z których tylko nieliczne wykonywane są przez sąd. Wykonywanie przez sąd niektórych czynności, takich jak przybycie, wezwanie do złożenia do depozytu sądowego oraz przysądzenie, nie oznacza, że w przypadku egzekucji z nieruchomości komornik nie wykonuje żadnych czynności egzekucyjnych.

Literalne brzmienie art. 18 ustawy o podatku od towarów i usług wskazuje, iż komornik sądowy jest płatnikiem podatku od dostawy dokonanej w wyniku prowadzenia określonego rodzaju egzekucji, ilekroć podejmuje on czynności egzekucyjne. Przy czym w tym przepisie brak jest jednoznacznego wymogu, aby komornik jako przyszły płatnik dokonywał - w trakcie prowadzenia określonego rodzaju egzekucji - czynności, której bezpośrednim skutkiem jest przeniesienie prawa własności określonego towaru. Tak więc, warunek z art. 18 ww. ustawy do uznania komornika za płatnika podatku od dostawy dokonanej w wyniku prowadzenia określonego rodzaju egzekucji zostanie spełniony również, gdy w trakcie prowadzenia egzekucji będzie on dokonywał tylko niektórych czynności egzekucyjnych, tak jak ma to miejsce w przypadku egzekucji z nieruchomości.

Podsumowując powyższe należy jednoznacznie stwierdzić, że w przypadku sprzedaży egzekucyjnej nieruchomości, płatnikiem podatku od towarów i usług jest komornik sądowy. W myśl art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r.Nr 8, poz. 60 ze zm.) płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu. Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej "podatkiem", podlegają:
1) odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl art. 7 ust. 1 ww. ustawy o podatku od towarów i usług przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Podstawą opodatkowania na mocy art. 29 ust. 1 cytowanej ustawy o podatku od towarów i usług jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2 - 22, art. 30 - 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Powyższe oznacza, iż podatek od towarów i usług znajduje sie w cenie transakcji (o ile transakcja podlega opodatkowaniu). Ustalając cenę, należy także uwzględnić zapis art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 5 lipca 2001 r. o cenach (Dz. U. Nr 97, poz. 1050 ze zm.), który definiuje cenę jako wartość wyrażoną w jednostkach pieniężnych, którą kupujący jest obowiązany zapłacić przedsiębiorcy za towar lub usługę; w cenie uwzględnia się podatek od towarów i usług oraz podatek akcyzowy, jeżeli na podstawie odrębnych przepisów sprzedaż towaru (usługi) podlega obciążeniu podatkiem od towarów i usług oraz podatkiem akcyzowym.

Na podstawie wyżej przytoczonych przepisów należy stwierdzić, iż ustalona cena wywołania uwzględnia podatek od towarów i usług. Zgodnie z § 24 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 25 maja 2005 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 95, poz. 798 ze zm.), organy egzekucyjne, określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2002 r. Nr 110, poz. 968 ze zm.), oraz komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296 ze zm.), w przypadku sprzedaży towarów, wystawiają w imieniu dłużnika i na jego rachunek faktury potwierdzające dokonanie sprzedaży tych towarów; kopię faktury otrzymuje dłużnik.

Zgodnie z ust. 2 ww. przepisu, fakturę wystawia się, jeżeli na dłużniku spoczywa obowiązek podatkowy związany ze sprzedażą towarów. Stosownie do § 24 ust. 3 ww. rozporządzenia, faktura stwierdzająca dokonanie sprzedaży powinna spełniać warunki, o których mowa w § 9 i § 11 ust. 1, jak również zawierać nazwę i adresy organów egzekucyjnych, określonych w ust. 1; jako sprzedawcę wpisuje się w fakturze nazwę i adres dłużnika, przy czym za podpisy osób uprawnionych do wystawiania faktury uważa się podpisy kierowników organów egzekucyjnych (lub osób przez nich upoważnionych), o których mowa w ust. 1,
Zgodnie z ust. 4 kopię faktury, o której mowa w ust. 3, organ egzekucyjny przekazuje dłużnikowi, zachowując jedną kopię w swojej ewidencji.

Odnośnie pytania w zakresie obliczenia i pobrania podatku od towarów i usług od sprzedaży nieruchomości w trybie egzekucji bez naruszenia przepisów Kodeksu postępowania cywilnego, tutejszy organ podatkowy informuje, że nie jest organem uprawnionym do interpretowania przepisów zawartych w Kodeksie postępowania cywilnego. Biorąc pod uwagę powołane wyżej przepisy i przedstawiony stan faktyczny, tutejszy organ podatkowy uznaje za nieprawidłowe stanowisko Podatnika w przedmiotowej sprawie.