W dniu 28.11.2006r. wpłynął do organu podatkowego wniosek Płatnika o udzielenie pisemnej interpretacji, co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego.

Wnioskodawca jest funduszem inwestycyjnym otwartym działającym na podstawie ustawy z dnia 27 maja 2004 roku o funduszach inwestycyjnych, a co za tym idzie jest również funduszem kapitałowym w rozumieniu art. 5a pkt 14 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Fundusz inwestycyjny zbywa i odkupuje jednostki uczestnictwa w tymże funduszu. Jednostki uczestnictwa podlegają dziedziczeniu na zasadach ogólnych, z zastrzeżeniem art. 111 ustawy o funduszach inwestycyjnych oraz przepisów ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 roku o indywidualnych kontach emerytalnych. Na podstawie prawomocnego postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku oraz prawomocnego postanowienia, bądź umowy lub oświadczenia spadkobierców o dziale spadku lub jego części, oraz dyspozycji spadkobiercy/spadkobierców fundusz zapisuje odziedziczone jednostki uczestnictwa na rejestrze spadkobiercy lub dokonuje ich odkupienia i wypłaca spadkobiercy/spadkobiercom kwotę uzyskaną z tytułu odkupienia, z zastrzeżeniem przepisu art. 19 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz art. 30a ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych .

W związku z powyższym, Wnioskodawca, zwrócił się z następującymi zapytaniami:

1. Czy odkupienie nabytych w drodze spadkobrania jednostek uczestnictwa funduszu inwestycyjnego otwartego podlega opodatkowaniu na podstawie przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jednolity: Dz. U. z 2000r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.)?

2. Czy w wyniku odkupienia przez fundusz inwestycyjny otwarty jednostek uczestnictwa, nabytych przez uczestnika w wyniku spadkobrania, do kosztów uzyskania przychodów zaliczona będzie mogła być jedynie kwota pobranej przez fundusz ewentualnej opłaty manipulacyjnej?

Wnioskodawca podnosi, iż zgodnie z art. 83 ust. 3 ustawy z dnia 27 maja 2004 roku o funduszach inwestycyjnych, jednostki uczestnictwa podlegają dziedziczeniu. W związku z powyższym, w przypadku śmierci uczestnika funduszu inwestycyjnego otwartego, jednostki te wchodzą do spadku po zmarłym, zaś zgodnie z przepisami kodeksu cywilnego spadkobierca nabywa spadek z chwilą śmierci spadkodawcy.

Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż w przypadku nabycia w drodze spadkobrania jednostek uczestnictwa funduszu inwestycyjnego, zastosowanie znajdą przepisy ustawy z dnia 28 lipca 1983 roku o podatku od spadków i darowizn (tekst jednolity: Dz. U. z 2004r. Nr 142, poz. 1514 ze zm.) i ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jednolity: Dz. U. z 2000r. Nr 14, poz. 176 ze zm.). Na podstawie ustawy o podatku od spadków i darowizn, spadkobierca zobowiązany będzie do uiszczenia podatku od spadków i darowizn. Obowiązek ten powstaje zgodnie z przepisami ustawy o podatku od spadków i darowizn, z chwilą przyjęcia spadku przez spadkobiercę, z zastrzeżeniem art. 6 ust. 4 cytowanej ustawy. Natomiast na podstawie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, opodatkowaniu podlegał będzie dochód uzyskany przez spadkobiercę z tytułu odkupienia lub umorzenia przez fundusz jednostek uczestnictwa nabytych w drodze spadkobrania. W tym drugim przypadku, dochód ten, będzie dochodem z tytułu udziału w funduszach kapitałowych, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym, zaś jego płatnikiem będzie fundusz inwestycyjny. Od tego dochodu fundusz zobowiązany będzie obliczyć oraz pobrać 19% zryczałtowany podatek na podstawie art. 30a ust. 1 pkt 5 w zw. z art. 41 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W następstwie przeprowadzenia postępowania spadkowego w odniesieniu do jednostek uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym i złożenia przez spadkobiercę zlecenia odkupienia przez fundusz tych jednostek uczestnictwa, przychód opodatkowany byłby na podstawie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Co za tym idzie, przychód ten uznany być powinien za przychód z tytułu uczestnictwa w funduszach kapitałowych, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Płatnikiem podatku należnego z tego tytułu, na podstawie art. 41 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym, jest fundusz inwestycyjny. Jest on zobowiązany do obliczenia oraz pobrania i przekazania właściwemu urzędowi skarbowemu należnego podatku od osiągniętego dochodu. Dochód w wyżej wymienionym przypadku, stanowić powinna różnica pomiędzy przychodem powstałym z tytułu odkupienia a kosztami poniesionymi w celu jego osiągnięcia. Do kosztów uzyskania powyższego przychodu mogłaby zostać zaliczona jedynie kwota ewentualnej opłaty manipulacyjnej pobranej przez fundusz z tytułu realizacji zlecenia odkupienia. Nie stanowiłby natomiast kosztu uzyskania przychodu, uiszczony przez spadkobiercę podatek od spadków i darowizn – art. 23 ust. 1 pkt 12 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zdaniem Wnioskodawcy, w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, brak jest jakiegokolwiek częściowego lub całkowitego przedmiotowego, lub podmiotowego zwolnienia z opodatkowania przychodów uzyskanych przez spadkobierców z tytułu odkupienia lub umorzenia przez fundusz jednostek uczestnictwa nabytych w drodze spadkobrania, a także brak jest przepisu wyłączającego stosowanie w/w ustawy w takich przypadkach. Stosowanie do dyspozycji każdego ze spadkobierców, jednostki uczestnictwa nabyte przez nich w drodze spadku mogą być zapisane na prowadzonym na ich rzecz rejestrze uczestnictwa w funduszu w drodze transferu albo odkupione przez fundusz. W przypadku wyrażenia przez spadkobiercę woli zachowania jednostek uczestnictwa nabytych w drodze spadkobrania koniecznym jest zapisanie tych jednostek na rejestrze należącym do spadkobiercy. Z uwagi na fakt, iż jednostki te nie są odkupywane przez fundusz ani nie podlegają umorzeniu, ewentualny podatek od zysków na podstawie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie jest pobierany. Podatek ten, będzie natomiast przez fundusz jako płatnika, pobrany w momencie odkupienia jednostek uczestnictwa na zlecenie spadkobiercy/uczestnika lub ich umorzenia. Przychód z tego tytułu, będzie bowiem uważany za przychód, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Będzie to zatem przychód z tytułu uczestnictwa w funduszach kapitałowych, których definicję zawiera 5a pkt 14 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych, dochodem z tego tytułu będzie przychód z niego uzyskany pomniejszony o koszty jego uzyskania. Jako koszt uzyskania przychodu z tytułu odkupienia jednostek uczestnictwa, zgodnie z brzmieniem art. 23 ust. 1 pkt 12 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie może być uznany podatek od spadków i darowizn. W związku z powyższym, obliczając koszt uzyskania przychodu fundusz zobowiązany jest brać pod uwagę jedynie kwotę potrąconej ewentualnej opłaty manipulacyjnej, pobieranej zgodnie ze statutem oraz tabelą opłat z tytułu uczestnictwa funduszu. W przypadku zatem, jeżeli stawka opłaty manipulacyjnej wynosiłaby 0%, należałoby przyjąć, iż także koszty uzyskania przychodu równe będą zeru.

Ustosunkowując się do przedstawionej powyżej kwestii, Naczelnik Pierwszego Wielkopolskiego Urzędu Skarbowego w Poznaniu stwierdza, co następuje:

Zgodnie z art. 83 ust. 3 ustawy z dnia 27 maja 2004 roku o funduszach inwestycyjnych (Dz. U. z 2004r. Nr 146, poz. 1546 ze zm.), jednostki uczestnictwa podlegają dziedziczeniu.

Stosownie do zasady powszechności opodatkowania, wyrażonej w treści art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jednolity: Dz. U. z 2000r. Nr 14, poz. 176 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W przedmiotowej sprawie, nie znajdzie zastosowania przepis art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym, przepisów ustawy nie stosuje się do przychodów podlegających przepisom o podatku od spadków i darowizn. Unormowanie to, dotyczy bowiem przychodu, uzyskanego w związku z nabyciem jednostek uczestnictwa w drodze spadkobrania, nie może ono być zaś traktowane jako wyłączające zastosowanie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych do przychodów spadkobiercy z tytułu odkupienia przez fundusz jednostek uczestnictwa. Nie należy bowiem, utożsamiać przychodu z tytułu nabycia spadku, z przychodem uzyskiwanym przez spadkobiercę z wyniku odkupienia przez fundusz jednostek uczestnictwa.

Wskazać również należy, iż stosownie do treści art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, źródłami przychodów są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a) - c).

Zgodnie zaś z art. 17 ust. 1 pkt 5 w/w ustawy, za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się przychody z tytułu udziału w funduszach kapitałowych, z zastrzeżeniem ust. 1c.

Stosownie do postanowień art. 5a pkt 14 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przez fundusze kapitałowe rozumie się fundusze inwestycyjne oraz fundusze zagraniczne, o których mowa w przepisach o funduszach inwestycyjnych, oraz ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe działające na podstawie przepisów ustawy o działalności ubezpieczeniowej, z wyjątkiem funduszy emerytalnych, o których mowa w przepisach o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych.

Wykładnia przytoczonych powyżej przepisów, prowadzi do wniosku, iż przychód spadkobiercy z tytułu odkupienia przez fundusz inwestycyjny jednostek uczestnictwa, winien być uznany, za przychód z tytułu uczestnictwa w funduszach kapitałowych, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 5 ustawy podatkowej. Należy bowiem zauważyć, iż przytoczony powyżej art. 17 ust. 1 pkt 5 ustawy, wyraźnie wskazuje, iż opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega przychód z udziału w funduszach kapitałowych. W wyniku zaś przeprowadzonego postępowania spadkowego, spadkobiercy uzyskują ten udział, a na ich rejestrach zapisywane są jednostki uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym.

Wskazać również należy, iż żaden z przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie zwalnia od opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, przychodów uzyskanych przez spadkobiercę z tytułu odkupienia przez fundusz jednostek uczestnictwa nabytych w drodze spadkobrania.

W myśl zaś art. 23 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów, wydatków na objęcie lub nabycie udziałów albo wkładów w spółdzielni, udziałów (akcji) w spółce mającej osobowość prawną oraz innych papierów wartościowych, a także wydatków na nabycie tytułów uczestnictwa lub jednostek uczestnictwa w funduszach kapitałowych; wydatki takie są jednak kosztem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia tych udziałów (akcji), wkładów oraz innych papierów wartościowych, w tym z tytułu wykupu przez emitenta papierów wartościowych, a także z odkupienia tytułów uczestnictwa lub jednostek uczestnictwa w funduszach kapitałowych, albo umorzenia jednostek uczestnictwa, tytułów uczestnictwa oraz certyfikatów inwestycyjnych w funduszach kapitałowych, z zastrzeżeniem ust. 3e.

Powyższy przepis art. 23 ust. 1 pkt 38 ustawy podatkowej, stanowi szczególną zasadę ustalenia dochodu z tytułu udziału w funduszach kapitałowych. Zgodnie z nią, wydatki na nabycie tytułów uczestnictwa lub jednostek uczestnictwa, są kosztem uzyskania przychodu przy ustalaniu dochodu z odkupienia albo umorzenia tytułów uczestnictwa lub jednostek uczestnictwa. Jako koszt nabycia jednostek uczestnictwa funduszu inwestycyjnego, traktuje się wydatki poniesione przez uczestnika funduszu na ten cel. W przedstawionym stanie faktycznym, uczestnik, odkupywane przez fundusz jednostki uczestnictwa, nabył w drodze spadku, tym samym nie poniósł on wydatków na ich nabycie. Za taki wydatek nie można bowiem uznać zapłaconego przez niego, już jako właściciela jednostek uczestnictwa, podatku od spadków i darowizn. Wskazać bowiem również należy, iż zgodnie z przepisem art. 23 ust. 1 pkt 12 ustawy podatkowej, nie uznaje się za koszty uzyskania przychodów, podatku dochodowego, podatku od spadków i darowizn. W sytuacji zatem, gdy uczestnik funduszu inwestycyjnego, nie poniósł innych wydatków na objęcie jednostek uczestnictwa nabytych w drodze spadkobrania, do kosztów uzyskania przychodów z tytułu odkupienia przez fundusz jednostek uczestnictwa nabytych w drodze spadkobrania, mogą zostać zaliczone ewentualne opłaty manipulacyjne, pobierane przez fundusz z tytułu realizacji zlecenia odkupienia.

Zgodnie z art. 30a ust. 1 pkt 5 ustawy podatkowej, od dochodu z tytułu udziału w funduszach kapitałowych, pobiera się 19% zryczałtowany podatek dochodowy, z zastrzeżeniem art. 52a.

Organ podatkowy pragnie również wskazać, iż stosownie do postanowień art. 41 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, płatnicy, o których mowa w ust. 1, są obowiązani pobierać zryczałtowany podatek dochodowy od dokonywanych wypłat (świadczeń) lub stawianych do dyspozycji podatnika pieniędzy lub wartości pieniężnych z tytułów określonych w art. 29, art. 30 ust. 1 pkt 2, 4, 4a, 5 i 13 oraz art. 30a ust. 1, z zastrzeżeniem ust. 5. W związku z powyższym na Wnioskodawcy, jako płatniku podatku dochodowego od osób prawnych z tytułu udziału w funduszach kapitałowych, ciążyć będzie obowiązek pobrania zryczałtowanego podatku dochodowego, o którym mowa w art. 30a ust. 1 pkt 5.

Przedmiotowa interpretacja, co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego dotyczy stanu faktycznego, przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia tego zdarzenia.