Działając na podstawie art. 14a, art. 216 i art. 217 ustawy z dnia 29.08.1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.), po rozpatrzeniu wniosku Spółki będącej Oddziałem w Polsce z dnia 30.05.2006 r. (data wpływu do tut. organu podatkowego 07.06.2006 r.), uzupełnionego pismem z dnia 10.07.2006 r. (data wpływu 11.07.2006 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej możliwości przejęcia zobowiązań podatkowych (w zakresie podatku od towarów i usług) likwidowanego Oddziału przez Spółkę, która nabędzie mienie Oddziału, Naczelnik Łódzkiego Urzędu Skarbowego uznaje za nieprawidłowe stanowisko przedstawione w złożonym wniosku.

W dniu 07.06.2006 r. do tut. organu podatkowego wpłynął wniosek Spółki będącej Oddziałem w Polsce o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej możliwości przejęcia zobowiązań podatkowych (w zakresie podatku od towarów i usług ) likwidowanego Oddziału przez Spółkę, która nabędzie mienie Oddziału. Pismem z dnia 26.06.2006 r. (znak: ŁUS-III-2-446/1585/06/MJS) Podatnik został wezwany w trybie art. 169 § 1 ustawy Ordynacja podatkowa do uzupełnienia braków formalnych wniosku w terminie 7 dni pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia. Dnia 11.07.2006 r. do tut. Urzędu wpłynęło pismo Podatnika z dnia 10.07.2006 r. stanowiące odpowiedź na wezwanie.

Z w/w wniosku wynika, iż Spółka będąca Oddziałem w Polsce oraz Spółka są własnością tego samego koncernu z siedzibą w Niemczech. Przedsiębiorca zagraniczny planuje likwidację Oddziału w Polsce. Likwidacja Oddziału nastąpi przez rozwiązanie na podstawie uchwały wspólników jednostki macierzystej (przedsiębiorcy zagranicznego), po przekazaniu i sprzedaży Spółce składników majątku Oddziału i uregulowaniu wszystkich zobowiązań i należności. Pracownicy Oddziału w wyniku likwidacji zostaną przejęci przez Spółkę, a środki trwałe Oddziału zostaną sprzedane Spółce lub nieodpłatnie przekazane Spółce w użytkowanie. Mienie zostanie przekazane Spółce bezpośrednio przez Oddział, z pominięciem jednostki macierzystej, w części nieodpłatnie (wyposażenie, które Oddział otrzymał nieodpłatnie), w części zaś sprzedane Spółce (wyposażenie, które Oddział zakupił). Przedmiotem zbycia nie będzie Oddział w całości, lecz należące do niego składniki majątkowe - maszyny, urządzenia, infrastruktura, zapasy magazynowe. Oddział jest jednostką samodzielnie sporządzającą bilans. Wartość sprzedaży netto wyniesie ok. 1.600.000 PLN, co spowoduje konieczność naliczenia należnego podatku od towarów i usług w wysokości 320.000 PLN od transakcji zbycia składników majątku Oddziału na rzecz Spółki. Spółka chciałaby przejąć zobowiązania likwidowanego Oddziału w Polsce z tytułu podatku od towarów i usług, w taki sposób, by w rozliczeniach Spółki wystąpił zarówno podatek należny od transakcji sprzedaży mienia Oddziału (pierwotnie obciążający Oddział), jak i podatek naliczony z tytułu odpłatnego nabycia mienia Oddziału przez Spółkę (podlegający odliczeniu przez Spółkę). Przyjęcie takiego rozwiązania skutkowałoby brakiem konieczności uiszczenia przez Oddział podatku należnego do Urzędu Skarbowego i rozliczeniem na bieżąco zobowiązań z tego tytułu przez Spółkę.

W związku z opisanym stanem faktycznym Podatnik (Oddział) zwrócił się z pytaniem, czy możliwe jest przejęcie zobowiązań podatkowych (w zakresie podatku od towarów i usług ) likwidowanego Oddziału przez Spółkę, która nabędzie składniki majątku Oddziału oraz, jakie formalności muszą zostać dopełnione, aby uzyskać zgodę organu podatkowego na zastosowanie takiej procedury.

Zdaniem Podatnika, dopuszczalne jest zastosowanie rozwiązania, w ramach którego Spółka złoży w Urzędzie Skarbowym oświadczenie, że przejmuje wszystkie zobowiązania Oddziału - na podstawie art. 112 ustawy Ordynacja podatkowa. Wówczas podatek od towarów i usług, który powinien uiścić Oddział, stanie się zobowiązaniem Spółki wobec Urzędu Skarbowego, a jednocześnie podatek ten będzie podlegał rozliczeniu przez Spółkę jako podatek naliczony. Saldo zobowiązań podatkowych Spółki wynikających z transakcji nabycia majątku Oddziału wyniesie wówczas zero. Żaden z podmiotów nie odprowadzi więc do Urzędu Skarbowego podatku od towarów i usług wynikającego z wyżej opisanej transakcji.

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny Naczelnik Łódzkiego Urzędu Skarbowego w Łodzi stwierdza, co następuje:

Na wstępie należy podkreślić, iż w polskim prawie podatkowym obowiązuje generalna zasada, iż za zobowiązania podatkowe odpowiada podatnik, czyli podmiot, na którym ciąży obowiązek zapłaty podatku w określonej wysokości i terminie - w związku z zaistnieniem dotyczącego tego podmiotu zdarzenia, z którym ustawa podatkowa łączy powstanie obowiązku podatkowego (np. w związku z wykonaniem czynności podlegającej opodatkowaniu, takiej jak sprzedaż towarów, czy świadczenie usług). Zgodnie z art. 26 ustawy z dnia 29.08.1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.), podatnik odpowiada całym swoim majątkiem za wynikające ze zobowiązań podatkowych podatki.

Podatnikami podatku od towarów i usług są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności (art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług). Tak określeni podatnicy podatku od towarów i usług są obowiązani do uiszczania tego podatku, w przypadku gdy wykonują czynności opodatkowane tym podatkiem na podstawie art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług. Na podstawie powoływanego art. 5 ust. 1 ustawy, opodatkowaniu podlega: odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów, import towarów, wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju, wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów. Ponadto, na mocy art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, za czynności podlegające opodatkowaniu uznano też niektóre przypadki nieodpłatnej dostawy towarów oraz nieodpłatnego świadczenia usług. A zatem, w przypadku dostawy towarów i świadczenia usług (odpłatnego, jak i nieodpłatnego), podmiotem zobowiązanym do uiszczenia podatku od towarów i usług (innymi słowy, odpowiedzialnym za spełnienie zobowiązania podatkowego w zakresie podatku od towarów i usług) jest ten, kto dokonuje dostawy lub świadczy usługi.

W polskim systemie podatkowym, w celu ochrony interesów wierzyciela skarbowego, funkcjonuje też instytucja odpowiedzialności podatkowej osób trzecich, która pozwala na dochodzenie spełnienia należności podatkowych (np. w zakresie podatku od towarów i usług) od pomiotów, które nie są i nie były stronami stosunku prawno-podatkowego (tj. stosunku łączącego podatnika i wierzyciela skarbowego), który daną należność podatkową wygenerował (np. podmiotów, które nie są podatnikami podatku od towarów i usług z tytułu wykonania danej czynności opodatkowanej). Odpowiedzialność osób trzecich jest jednak instytucją o charakterze szczególnym, znajdującą zastosowanie tylko w przypadkach ściśle określonych w ustawie Ordynacja podatkowa, w sytuacji, gdy należności publiczno-prawne nie zostały spełnione przez dłużnika pierwotnego i nie zostały od niego wyegzekwowane. Odpowiedzialność jako osoby trzecie mogą ponosić jedynie podmioty wskazane w przepisach Rozdziału 15 działu III Ordynacji podatkowej i to tylko w zakresie i w warunkach wskazanych w tych przepisach, przy zastosowaniu szczególnej procedury orzekania o tej odpowiedzialności. Zgodnie bowiem z art. 107 § 1 Ordynacji podatkowej, w przypadkach i w zakresie przewidzianych w niniejszym rozdziale za zaległości podatkowe podatnika odpowiadają całym swoim majątkiem solidarnie z podatnikiem również osoby trzecie. Na podstawie art. 108 § 1 Ordynacji podatkowej, o odpowiedzialności podatkowej osoby trzeciej organ podatkowy orzeka w drodze decyzji.

Do powyżej opisanej kategorii osób trzecich odpowiedzialnych za zaległości podatkowe podatnika na zasadach wskazanych w Rozdziale 15 działu III Ordynacji podatkowej należy również nabywca: przedsiębiorstwa, zorganizowanej części przedsiębiorstwa i składników majątku związanego z prowadzoną działalnością gospodarczą, którego Podatnik powołuje w treści wniosku. W myśl art. 112 § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, nabywca: przedsiębiorstwa, zorganizowanej części przedsiębiorstwa, składników majątku wymienionych w § 2, jeżeli ich wartość jednostkowa w dniu zbycia wynosi co najmniej 15 000 złotych - odpowiada całym swoim majątkiem solidarnie z podatnikiem za powstałe do dnia nabycia zaległości podatkowe związane z prowadzoną działalnością gospodarczą.

W związku z powyższym należy stwierdzić, iż powoływany przez Podatnika przepis art. 112 ustawy Ordynacja podatkowa, ani żaden inny przepis Rozdziału 15 działu III ustawy Ordynacja podatkowa, nie może stanowić podstawy do przejęcia przez Spółkę zobowiązań podatkowych (w podatku od towarów i usług) Oddziału powstałych z tytułu zbycia mienia Oddziału na rzecz Spółki, w taki sposób by zobowiązania te na mocy złożonego przez Spółkę oświadczenia stały się zobowiązaniami podatkowymi Spółki. Art. 112 Ordynacji podatkowej przewidujący odpowiedzialność nabywcy przedsiębiorstwa, zorganizowanej części przedsiębiorstwa i składników majątku związanego z prowadzoną działalnością gospodarczą, mógłby jedynie stanowić podstawę do wydania przez organ podatkowy decyzji o odpowiedzialności podatkowej Spółki (jako osoby trzeciej) za zaległości podatkowe Oddziału, w przypadku, gdyby Oddział nie spełnił (dobrowolnie lub przymusowo) ciążących na nim zobowiązań podatkowych. Mielibyśmy wówczas do czynienia z odpowiedzialnością Spółki za zaległości Oddziału, powstałą w wyniku wydania przez organ podatkowy odrębnej decyzji ustalającej tą odpowiedzialność.

Należy podkreślić, iż w prawie podatkowym jedynym źródłem odpowiedzialności osób trzecich, jak i następstwa prawnego (przewidzianego w przepisach Rozdziału 14 Działu III Ordynacji podatkowej i skutkującego przejęciem przez następcę prawnego wszystkich praw i obowiązków poprzednika przewidzianych w przepisach prawa podatkowego) jest ustawa. Ich źródłem nie może być więc czynność prawna między podmiotem zobowiązanym stosunku podatkowo-prawnego (podatnikiem), a innym podmiotem. W szczególności, na gruncie prawa podatkowego brak jest podstaw do tego, by na mocy umowy podatnik przeniósł na inny podmiot ciążące na nim z mocy ustawy obowiązki (np. obowiązek uiszczenia podatku od towarów i usług) oraz do tego, by podmiot trzeci zobowiązał się w drodze umowy, czy oświadczenia do przejęcia zobowiązania podatkowego podatnika, tak jak chce tego Podatnik we wniosku. Nie jest więc możliwe przejęcie, na podstawie złożonego oświadczenia, zobowiązań podatkowych (w zakresie podatku od towarów i usług) likwidowanego Oddziału przez Spółkę, która nabędzie mienie Oddziału. Jak wskazano wyżej, także powoływany przez Podatnika we wniosku art. 112 ustawy Ordynacja podatkowa, przewidujący odpowiedzialność za zaległości podatkowe nabywcy przedsiębiorstwa, zorganizowanej części przedsiębiorstwa i składników majątku służących prowadzeniu działalności gospodarczej, nie może stanowić podstawy do przejęcia przez Spółkę i rozliczenia we własnej deklaracji VAT-7 podatku należnego od dostawy towarów i świadczenia usług wykonanych przez Oddział jako podatnika. Art. 112 Ordynacji podatkowej reguluje szczególny rodzaj odpowiedzialności podatkowej - odpowiedzialność nabywcy przedsiębiorstwa za zaległości, a nie zobowiązania podatkowe zbywcy (podatnika), która to odpowiedzialność powstaje na mocy ustawy wskutek wydania przez organ podatkowy decyzji o odpowiedzialności takiego nabywcy. W opisanym stanie faktycznym, Spółki nie można też uznać za następcę prawnego Oddziału, a więc za podmiot, który przejąłby obowiązki (w tym obowiązek uiszczenia podatku od towarów i usług od transakcji zrealizowanej przez Oddział) i prawa Oddziału jako podatnika. Nie zachodzi bowiem żaden z przypadków następstwa prawnego przewidzianych w przepisach Rozdziału 14 działu III Ordynacji podatkowej.

W konsekwencji, brak jest podstaw do tego, by w opisanym stanie faktycznym Spółka przejęła i rozliczyła zobowiązanie w podatku od towarów i usług obciążające Oddział jako podatnika, w taki sposób, iż podatek, który powinien uiścić Oddział, stałby się zobowiązaniem Spółki wobec Urzędu Skarbowego, a jednocześnie podatek ten podlegałby rozliczeniu przez Spółkę jako podatek naliczony.

Podsumowując, mając na uwadze powyższe, stanowisko wyrażone przez Podatnika we wniosku z dnia 30.05.2006 r., wraz z pismem uzupełniającym z dnia 10.07.2006 r., jest nieprawidłowe.

Niniejsza interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Podatnika we wniosku i stanu prawnego obowiązującego w dacie złożenia wniosku. Interpretacja nie jest wiążąca dla Podatnika, wiąże natomiast właściwe organy podatkowe i organy kontroli skarbowej – do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Ponieważ przedmiotem zapytania zawartego we wniosku z dnia 30.05.2006 r. była możliwość przejęcia przez Spółkę zobowiązań podatkowych (w zakresie podatku od towarów i usług) likwidowanego Oddziału, a nie zagadnienie opodatkowania podatkiem od towarów i usług czynności polegającej na przekazaniu (odpłatnym i nieodpłatnym) składników majątku Oddziału na rzecz Spółki, która miałaby przejąć powstałe z tego tytułu zobowiązania podatkowe Oddziału, to drugie zagadnienie nie podlegało analizie w niniejszym postanowieniu nr ŁUS-III-2-443/124/06/MJS. Aby uzyskać pisemną interpretację w zakresie skutków podatkowych (na gruncie podatku od towarów i usług) zbycia przez Oddział na rzecz Spółki składników majątkowych likwidowanego Oddziału, Oddział powinien wystąpić z odrębnym wnioskiem w tym zakresie. We wniosku o pisemną interpretację składanym w trybie art. 14a Ordynacji podatkowej, a dotyczącym skutków podatkowych takiej transakcji Oddział powinien dokładnie i wyczerpująco przedstawić stan faktyczny (m.in. zawrzeć w nim informacje, czy Oddział zbędzie na rzecz Spółki wszystkie swoje składniki majątkowe, czy też tylko ich część; w przypadku zbycia tylko części składników majątku Oddziału - czy będzie to część kluczowa dla możliwość kontynuowania działalności Oddziału przez Spółkę i jakie rodzajowo składniki majątkowe zostaną zbyte i wyłączone ze zbycia; czy Spółka będzie kontynuować działalność Oddziału; czy zbycie nastąpi na podstawie jednej umowy, czy szeregu umów cywilnoprawnych; w przypadku zbycia na podstawie wielu umów - w jakim okresie czasu zbycie to nastąpi, itd.) oraz wyrazić własne jednoznaczne stanowisko w sprawie wraz z powołaniem przepisów prawa podatkowego uzasadniających zajęte stanowisko.

Przedmiotowa informacja w zakresie skutków prawno-podatkowych zbycia składników majątkowych Oddziału na rzecz Spółki nie stanowi pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie wydawanej w trybie art. 14a - 14d ustawy z dnia 29.08.1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) i w konsekwencji nie wywołuje skutków prawnych określonych przepisami art. 14a-14d ustawy Ordynacja podatkowa.