2012.12.11 - Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi

Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi
IPTPP2/443-841/12-2/IR
z 11 grudnia 2012 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 28 września 2012 r. (data wpływu 28 września 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania premii pieniężnych wypłacanych Wnioskodawcy przez Brokera – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 28 września 2012 r. wpłynął wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania premii pieniężnych wypłacanych Wnioskodawcy przez Brokera.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Spółka Akcyjna (dalej ,,Spółka” lub „Wnioskodawca”) w ramach prowadzonej działalności oddaje na podstawie umów leasingu przedmioty do odpłatnego używania lub używania i pobierania z nich pożytków. Przedmioty oddawane przez Spółkę w leasing zgodnie z Ogólnymi Warunkami Umowy Leasingu (dalej: „OWUL”) muszą zostać ubezpieczone. W tym celu, Wnioskodawca współpracuje z podmiotami świadczącymi usługi ubezpieczenia (zakłady ubezpieczeń) oraz z podmiotami pośredniczącymi w świadczeniu takich usług, tj. z agentem ubezpieczeniowym i brokerem ubezpieczeniowym (dalej: „Broker”).

Z uwagi na względy biznesowe, obecnie Spółka rozważa zmianę modelu współpracy z pośrednikami ubezpieczeniowymi oraz zakładami ubezpieczeniowymi. Poniżej Wnioskodawca opisuje rozważany model współpracy, który zamierza wdrożyć w zakresie relacji z Brokerem.

W ramach planowanego modelu współpracy, Broker będzie wykonywał w ramach prowadzonej działalności gospodarczej określone czynności zmierzające do zawarcia umów ubezpieczenia dotyczących przedmiotów oddawanych do korzystania przez Spółkę. Czynności te będą związane, np. z występowaniem z zapytaniami ofertowymi do ubezpieczycieli oraz przygotowywaniem programów ubezpieczeniowych dla Spółki w zakresie objęcia ochroną ubezpieczeniową przedmiotów leasingu, negocjowania warunków ubezpieczenia z zakładami ubezpieczeń oraz pełnej obsługi wykonania umów ubezpieczenia, za co będzie otrzymywał prowizje od zakładów ubezpieczeń.

Umowy ubezpieczenia będą zawierane w trzech wariantach:

Korzystający będzie ubezpieczał przedmiot leasingu we własnym imieniu i na swój koszt. Umowa ubezpieczenia przedmiotu leasingu zawierana będzie przez korzystającego, działającego przez pełnomocnika, którym jest wskazany przez Spółkę Broker (ubezpieczenie w ramach umów generalnych zawartych przez Spółkę),
Ubezpieczenie wliczone w ratę leasingu (ubezpieczającym jest Spółka),
Ubezpieczenie zawierane przez korzystającego (tzw. ubezpieczenie obce).

Zgodnie z ogólnym zapisem w OWUL, w dokumencie ubezpieczeniowym (polisie) jako właściciel i ubezpieczony winna być wskazana Spółka, zaś korzystający jako użytkownik i ubezpieczający.

Niezależnie od powyższego, w okresie obowiązywania poprzedniej wersji OWUL, umowy ubezpieczenia przedmiotów leasingu, gdzie Spółka była leasingodawcą występowały w dwóch wariantach:

Ubezpieczającym była Spółka, która następnie obciążała korzystającego kosztem polisy (składek). Ubezpieczenie następowało za pośrednictwem Brokera.
Ubezpieczającym był korzystający, przy czym Spółka dokonywała akceptacji ubezpieczyciela i zaproponowanych przez niego warunków pozostając w polisie jako podmiot ubezpieczony – był to odpowiednik wskazanego wyżej tzw. ubezpieczenia obcego.

Ponadto, Spółka umożliwiać będzie korzystającym przystąpienie do dodatkowych programów ubezpieczeniowych oraz do umów ubezpieczenia grupowego (typu assistance, ochrona prawna, ubezpieczenie na życie, itp.), w których pomiotem ubezpieczającym jest Spółka (polisa wliczona w ratę) lub korzystający (np. polisa roczna). W takich przypadkach Broker również będzie uczestniczył w zawarciu umowy.

We wszystkich wskazanych przypadkach (poza sytuacją, w której korzystający korzysta lub korzystać będzie z tzw. ubezpieczenia obcego lub jego odpowiednika wg poprzednio obowiązującej wersji OWUL), Broker będzie otrzymywał od zakładów ubezpieczeń wynagrodzenie prowizyjne (również w odniesieniu do składek płaconych z ubezpieczeń zawartych na warunkach z poprzednio obowiązujących OWUL). Spółka nie będzie miała wpływu na wysokość wynagrodzenia otrzymywanego przez Brokera, gdyż będzie ono ustalane przez Brokera bezpośrednio z zakładami ubezpieczeń. Spółka nie będzie zobowiązana do wypłaty jakiegokolwiek wynagrodzenia na rzecz Brokera za świadczone na jej rzecz czynności pośrednictwa ani też do zwrotu poniesionych przez Brokera kosztów.

W przypadku zawarcia umowy ubezpieczenia z zakładem ubezpieczeń za pośrednictwem Brokera lub przystąpienia do takiej umowy klienta Spółki - korzystającego, Spółka otrzymywać będzie natomiast od Brokera tzw. premię brokerską. Podstawą wyliczenia wysokości premii brokerskiej będzie kwota składki zainkasowanej przez zakłady ubezpieczeń (po uwzględnieniu zwrotu składek). Premia brokerska będzie płatna na podstawie not księgowych wystawionych przez Wnioskodawcę na Brokera. Podpisanie umowy ubezpieczenia z zakładem ubezpieczeń (lub przystąpienie do umowy przez korzystającego) będzie jedynym warunkiem wypłaty przez Brokera premii brokerskiej. W szczególności, nie będzie uzależniona od spełnienia przez Spółkę jakichkolwiek innych warunków (tj. innych niż zawarcie umowy ubezpieczenia za pośrednictwem Brokera lub przystąpienia do takiej umowy przez korzystającego) lub wykonywania jakichkolwiek świadczeń na rzecz Brokera i będzie należna w każdej sytuacji, w której dojdzie do zawarcia umowy ubezpieczenia z udziałem Brokera (lub przystąpienia do takiej umowy przez korzystającego). W szczególności, wypłata tzw. premii brokerskiej nie będzie uzależniona od osiągnięcia określonego wolumenu wartości umów ubezpieczenia zawartych z udziałem Brokera.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy premie brokerskie, które będą wypłacane Wnioskodawcy przez Brokera z tytułu zawarcia przez Niego umów ubezpieczenia lub przystąpienia do umów ubezpieczenia przez Jego korzystających (na warunkach określonych w OWUL), do dodatkowych programów ubezpieczeniowych lub umów ubezpieczenia grupowego za pośrednictwem Brokera podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?

Zdaniem Wnioskodawcy, premie brokerskie, które będą wypłacane Spółce przez Brokera z tytułu zawarcia przez nią umów ubezpieczenia lub przystąpienia do umów ubezpieczenia przez jej korzystających (na warunkach określonych w OWUL), do dodatkowych programów ubezpieczeniowych lub umów ubezpieczenia grupowego za pośrednictwem Brokera, nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Poniżej Spółka prezentuje argumenty za powyższym stanowiskiem.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm., dalej: „ustawa o VAT”) opodatkowaniu tym podatkiem podlega m.in. odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do brzmienia art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Z kolei zgodnie z art. 8 ust. 1 tej ustawy, za opodatkowane świadczenie usług uznaje się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów. Ponadto, jak wynika z orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (np. orzeczenie w sprawie C-102/86 Apple and Pear Development Council) oraz polskich sądów administracyjnych (np. prawomocny wyrok WSA z 27 lutego 2007 r., sygn. I SA/Łd 1239/06), aby daną czynność uznać za świadczenie usług muszą zostać spełnione następujące warunki:

występowanie/istnienie dwóch podmiotów, a więc tego, który świadczy usługę (usługodawcy) i tego, który świadczenie odbiera (usługobiorcy), czyli konsumenta usługi;

istnienie stosunku prawnego pomiędzy usługodawcą i usługobiorcą, którego rezultatem jest wzajemne działanie tych podmiotów (działanie to polega na tym, że wynagrodzenie wykonawcy usługi jest otrzymywane przez niego w zamian za wykonanie usługi na rzecz jej odbiorcy);

istnienie bezpośredniego, czytelnego i dostrzegalnego związku pomiędzy wykonywaną usługą a otrzymywanym z jej tytułu wynagrodzeniem.

Dopiero łączne wystąpienie wskazanych okoliczności powoduje powstanie obowiązku podatkowego w VAT po stronie świadczącego usługę.

W zdarzeniu przyszłym będącym przedmiotem niniejszego wniosku, Broker będzie wypłacał Wnioskodawcy premie brokerskie pod warunkiem przystąpienia przez Spółkę do umów ubezpieczenia, zawieranych z zakładami ubezpieczeń za pośrednictwem Brokera, bądź w przypadku, gdy korzystający przystąpi do ubezpieczenia oferowanego w ramach warunków ubezpieczenia przewidzianych w OWUL (zgodnie z wskazanymi powyżej schematami zawierania umów ubezpieczenia przedmiotów leasingu) lub do dodatkowych programów ubezpieczeniowych lub umów grupowych. Będzie to jedyny warunek uprawniający Spółkę do otrzymania premii brokerskiej.

W ocenie Zainteresowanego, należy podkreślić, że z wypłatą premii brokerskiej przez Brokera na rzecz Spółki nie będą wiązać się żadne inne warunki. Dlatego też, premia brokerska, którą otrzymywać będzie Spółka od Brokera będzie miała charakter świadczenia jednostronnego. Ponadto, zdaniem Spółki, warto podkreślić, że aby uznać dane zachowanie za odpłatne świadczenie usług musi istnieć stosunek prawny implikujący wypłatę wynagrodzenia przez usługobiorcę na rzecz świadczącego określone usługi usługodawcy. Innymi słowy musi więc dojść do wyświadczenia usługi na podstawie umowy obligującej do tego usługodawcę czego następstwem będzie wypłata przez usługobiorcę umówionego wynagrodzenia. Konieczne jest bowiem, aby świadczona usługa wiązała się w sposób bezpośredni z przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

W przedstawionym przez Spółkę zdarzeniu przyszłym, brak będzie jakiegokolwiek świadczenia wykonywanego przez Spółkę na rzecz Brokera, które można byłoby powiązać z premią brokerską. W konsekwencji, zdaniem Wnioskodawcy, premia brokerska nie będzie zatem wynagrodzeniem za wyświadczone przez Spółkę usługi na rzecz Brokera. Zgodnie z powszechnie akceptowanym poglądem (wyrażonym m.in. w powołanych powyżej wyrokach), z odpłatnym świadczeniem usług mamy do czynienia w sytuacji, gdy dwa świadczenia wzajemne są ze sobą powiązane w taki sposób, że jedno stanowi ekwiwalent za drugie.

Mając na uwadze powyższe, w ocenie Zainteresowanego należy wskazać, że nie będzie możliwe uznanie otrzymywanej przez Spółkę premii brokerskiej za wynagrodzenie za usługi świadczone przez nią na rzecz Brokera, bowiem nie będzie kreować czynności podlegającej opodatkowaniu VAT i będzie neutralne na gruncie tego podatku. Ponadto, wypłacane przez Brokera na rzecz Spółki premie brokerskie nie będą w żaden sposób związane ze spełnieniem przez Wnioskodawcę świadczenia wzajemnego, gdyż za takie nie będzie można uznać zawarcia przez Spółkę (lub korzystających, decydujących się na ubezpieczenie przewidziane w OWUL) umów ubezpieczenia z określonymi zakładami ubezpieczeń. W każdym bowiem przypadku Broker działa wyłącznie we własnym interesie i na własny rachunek. Zatem należy uznać, że Spółka nie będzie świadczyć na rzecz Brokera usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT.

Stanowisko analogiczne do przedstawionego powyżej zostało przedstawione w interpretacjach podatkowych:

interpretacja indywidualna z 7 grudnia 2011 r. wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu (sygn. ILPP4/443-617/11-2/EWW),

interpretacja indywidualna z 28 lutego 2012 r. wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie (sygn. IPPP1/443-37/12-2/AW),

interpretacja indywidualna z 13 stycznia 2012 r. wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie (sygn. IPPP1/443-1514/11-4/JL),

interpretacja indywidualna z 30 czerwca 2011 r. wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie (sygn. IPPP1-443-801/11-4/IGo.

Mając na uwadze zarówno brzmienie przepisów ustawy o VAT, jak i biorąc pod uwagę wskazane powyżej interpretacje wydane przez Ministra Finansów, Wnioskodawca wnosi o potwierdzenie prawidłowości stanowiska wskazanego w treści niniejszego wniosku w zakresie opodatkowania VAT otrzymywanych przez Zainteresowanego premii brokerskich.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zakres tych czynności został zdefiniowany w art. 7 i art. 8 cyt. ustawy. Jak stanowi art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Natomiast w myśl art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Za odpłatne świadczenie usług, w myśl art. 8 ust. 2 pkt 2, należy również rozumieć nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Powołane regulacje wskazują, iż pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres, gdyż nie obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub do tolerowania czynności bądź sytuacji. Pojęcie usługi według ustawy jest bowiem szersze od definicji usługi w rozumieniu klasyfikacji statystycznych. Przez świadczenie usług należy zatem rozumieć każde zachowanie się podatnika – nie będące dostawą towarów – na rzecz innego podmiotu.

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne świadczenie usług, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

Wskazać należy, że skutki podatkowe dotyczące wypłacania premii pieniężnych nabywcom uzależnione są od wielu czynników, m.in. od ustalenia, za co faktycznie premie pieniężne zostały wypłacone, tzn. czy dotyczą konkretnych dostaw, czy też odnoszą się do wszystkich dostaw w określonym czasie, czy ich przyznanie uwarunkowane jest wykonywaniem dodatkowych czynności itp.

Z przedstawionych okoliczności sprawy wynika, że Wnioskodawca w ramach prowadzonej działalności oddaje na podstawie umów leasingu przedmioty do odpłatnego używania lub używania i pobierania z nich pożytków. Przedmioty oddawane przez Spółkę w leasing zgodnie z Ogólnymi Warunkami Umowy Leasingu („OWUL”) muszą zostać ubezpieczone. W tym celu, Wnioskodawca współpracuje z podmiotami świadczącymi usługi ubezpieczenia (zakłady ubezpieczeń) oraz z podmiotami pośredniczącymi w świadczeniu takich usług, tj. z agentem ubezpieczeniowym i brokerem ubezpieczeniowym(„Broker”).

Z uwagi na względy biznesowe, obecnie Spółka rozważa zmianę modelu współpracy z pośrednikami ubezpieczeniowymi oraz zakładami ubezpieczeniowymi. W ramach planowanego modelu współpracy, Broker będzie wykonywał w ramach prowadzonej działalności gospodarczej określone czynności zmierzające do zawarcia umów ubezpieczenia dotyczących przedmiotów oddawanych do korzystania przez Spółkę. Czynności te będą związane, np. z występowaniem z zapytaniami ofertowymi do ubezpieczycieli oraz przygotowywaniem programów ubezpieczeniowych dla Spółki w zakresie objęcia ochroną ubezpieczeniową przedmiotów leasingu, negocjowania warunków ubezpieczenia z zakładami ubezpieczeń oraz pełnej obsługi wykonania umów ubezpieczenia, za co będzie otrzymywał prowizje od zakładów ubezpieczeń. Zgodnie z ogólnym zapisem w OWUL, w dokumencie ubezpieczeniowym (polisie) jako właściciel i ubezpieczony winna być wskazana Spółka, zaś korzystający jako użytkownik i ubezpieczający.

We wszystkich przypadkach (poza sytuacją, w której korzystający korzysta lub korzystać będzie z tzw. ubezpieczenia obcego lub jego odpowiednika wg poprzednio obowiązującej wersji OWUL), Broker będzie otrzymywał od zakładów ubezpieczeń wynagrodzenie prowizyjne. Spółka nie będzie miała wpływu na wysokość wynagrodzenia otrzymywanego przez Brokera, gdyż będzie ono ustalane przez Brokera bezpośrednio z zakładami ubezpieczeń. Spółka nie będzie zobowiązana do wypłaty jakiegokolwiek wynagrodzenia na rzecz Brokera za świadczone na jej rzecz czynności pośrednictwa ani też do zwrotu poniesionych przez Brokera kosztów.

Mając na uwadze powołane wyżej przepisy prawa podatkowego w kontekście przedstawionych okoliczności sprawy należy stwierdzić, że wypłacane przez Brokera na rzecz Wnioskodawcy premie pieniężne (brokerskie) nie będą w żaden sposób związane ze spełnieniem przez Wnioskodawcę świadczenia wzajemnego, gdyż za takie świadczenie nie będzie można uznać zawarcia umów ubezpieczenia z określonymi zakładami ubezpieczeń.

Zatem uznać należy, iż w niniejszej sprawie, Zainteresowany jako otrzymujący premie nie będzie świadczył na rzecz wypłacającego je brokera ubezpieczeniowego usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy.

Reasumując, premie pieniężne (brokerskie) otrzymane przez Wnioskodawcę od Brokera z tytułu przystąpienia do umów ubezpieczenia zawartych z danym zakładem ubezpieczeń za pośrednictwem brokera ubezpieczeniowego, nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Tut. Organ informuje, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie przedstawione w opisie sprawy, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być - zgodnie z art. 14b § 1 oraz art. 14f § 2 Ordynacji podatkowej - rozpatrzone.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin