Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPP2/443-973/12-2/RR
z 12 grudnia 2012 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana przedstawione we wniosku z dnia 21 września 2012 r. (data wpływu 28 września 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie stawki podatku na oprocentowanie, opłatę manipulacyjną, prowizję oraz opłatę za przechowywanie z tytułu udzielania pożyczki pod zastaw – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 28 września 2012 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie stawki podatku na oprocentowanie, opłatę manipulacyjną, prowizję oraz opłatę za przechowywanie z tytułu udzielania pożyczki pod zastaw.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca od niedawna prowadzi lombard, to jest udziela pożyczek pod zastaw. Wpływy Wnioskodawcy pochodzą ze zwrotów pożyczek, spłat oprocentowania pożyczek, spłat odsetek za nieterminowe spłaty pożyczek, opłaty manipulacyjne (za sporządzenie umów, za oszacowanie wartości zastawu), prowizje, opłaty za przechowanie zastawu.

Do chwili obecnej Wnioskodawca korzysta ze zwolnienia z art. 113 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług i nie wystąpiła u niego dostawa towarów wymienionych w art. 113 ust. 9. W niedalekiej przyszłości Wnioskodawca zrezygnuje ze zwolnienia lub utraci do niego prawo.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy wpływy Wnioskodawcy z tytułu: oprocentowania, opłat manipulacyjnych, prowizji oraz opłaty za przechowanie będą zwolnione z podatku od towarów i usług?

Zdaniem Wnioskodawcy:

Obrotem w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług nie jest zwrot pożyczki. Zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług: obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy lub osoby trzeciej. W przypadku umowy pożyczki zwrot świadczenia głównego nie jest obrotem, podobnie jak w przypadku umów najmu, zwrot przedmiotu najmu po zakończeniu umowy nie jest obrotem.

Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług: „Zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę”. W opinii Wnioskodawcy wymienione w opisie stanu faktycznego i w pytaniu oprocentowanie, opłaty manipulacyjne, prowizja oraz opłaty za przechowanie mieszczą się w dyspozycji art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy, gdyż zaliczane są do usług udzielania pożyczek pieniężnych oraz zarządzania pożyczkami pieniężnymi.

Jednym z dwóch podstawowych elementów umowy lombardowej jest pożyczka, natomiast drugim jest przekazanie przedmiotu zastawu pożyczkodawcy, z którego może zaspokoić roszczenie o spłatę pożyczki, gdy nie zostanie spłacona korzystając bądź z umowy przewłaszczania na zabezpieczenia, bądź z pełnomocnictwa do sprzedaży przedmiotu. Wskutek tego przyjęcie przedmiotu zastawu na przechowanie jest niezbędne do świadczenia usługi pożyczki i właściwe dla tego typu działalności.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju (…).

Stosownie do art. 2 pkt 22 ustawy o VAT, przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy o VAT, towarami w rozumieniu ww. ustawy są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii. Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Natomiast stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy o VAT, podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy lub osoby trzeciej. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Stawka podatku, zgodnie z przepisem art. 41 ust. 1 ustawy o VAT, wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Stosownie do treści art. 146a pkt 1 ustawy o VAT w okresie od dnia 1 stycznia 2011r. do dnia 31 grudnia 2013r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Jako odstępstwo od zasady powszechności i równości opodatkowania, zastosowanie obniżonej stawki podatku lub zwolnienia od podatku możliwe jest jedynie w przypadku wykonywania czynności ściśle określonych w ww. ustawie oraz w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie jej upoważnienia.

I tak, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

Według art. 43 ust. 13 ustawy o VAT, zwolnienie od podatku stosuje się również do świadczenia usługi stanowiącej element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 7 i 37-41, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 7 i 37-41.

Ponadto należy wskazać, iż według art. 43 ust. 15 ustawy o VAT, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41 oraz w ust. 13, nie mają zastosowania do:

1. czynności ściągania długów, w tym factoringu;
2. usług doradztwa;
3. usług w zakresie leasingu.
   
   

Jak wynika z przytoczonych wyżej przepisów, w wyłączeniach ze zwolnienia nie wymieniono działalności lombardów. Zatem usługi udzielania pożyczek pieniężnych świadczone przez lombardy zwolnione są od podatku na mocy art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT. Ze zwolnienia korzystają również usługi pomocnicze stanowiące element usługi lombardowej, które same stanowią odrębną całość, pod warunkiem, że są niezbędne do świadczenia usługi udzielenia pożyczki.

Obecnie w polskim systemie prawnym brak przepisów szczególnych regulujących funkcjonowanie zakładów zastawniczych, czyli lombardów. Jednak należy wskazać, że działalność lombardowa polega na pożyczaniu pieniędzy pod zastaw. Klient korzystający z pożyczki lombardowej może odzyskać przedmiot zastawu po dokonaniu zwrotu pożyczonej kwoty wraz z prowizją naliczoną przez właściciela lombardu.

Zabezpieczenie udzielonej przez lombard pożyczki może być dokonane w drodze przewłaszczenia. Przewłaszczenie rzeczy na zabezpieczenie polega na przeniesieniu własności rzeczy na wierzyciela z równoczesnym zobowiązaniem go - pod warunkiem uiszczenia w terminie zabezpieczonego długu - do powrotnego przeniesienia własności rzeczy na dłużnika. W razie niewykonania przez pożyczkobiorcę zobowiązania w umówionym terminie, podmiot świadczący usługę lombardową staje się nieograniczonym właścicielem rzeczy będącej przedmiotem przewłaszczenia. Przewłaszczone rzeczy najczęściej sprzedawane są w ramach prowadzonej działalności lombardowej.

Lombard wykonuje więc co do zasady, dwa główne rodzaje czynności, odmiennie opodatkowane podatkiem VAT, czyli udzielanie pożyczek pieniężnych pod zastaw ruchomości i papierów wartościowych w zamian za określone wynagrodzenie (prowizję), oraz sprzedaż zastawionych i nieodebranych rzeczy, tj. dostawę towarów. Dodatkowo mogą występować czynności o charakterze pomocniczym.

Z przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego wynika, iż Wnioskodawca prowadzi lombard, tj. udziela pożyczek pod zastaw. Obroty Wnioskodawcy pochodzą ze zwrotów pożyczek, spłat oprocentowania pożyczek, spłat odsetek za nieterminowe spłaty pożyczek, opłat manipulacyjnych, prowizji, opłat za przechowanie zastawu. Do chwili obecnej Wnioskodawca korzysta ze zwolnienia z art. 113 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług i nie wystąpiła u Niego dostawa towarów wymienionych w art. 113 ust. 9. W niedalekiej przyszłości Wnioskodawca zrezygnuje ze zwolnienia lub utraci do niego prawo.

W przedstawionych okolicznościach sprawy Wnioskodawca świadczy niewątpliwie usługi udzielania pożyczek. Wynagrodzeniem są dla Niego otrzymywane odsetki, prowizje powiększone o podatek, które stanowią obrót Wnioskodawcy w rozumieniu art. 29 ust.1 ustawy o VAT. Nie stanowi tego obrotu natomiast sam zwrot przedmiotu pożyczki (tj. pieniędzy).

Wątpliwości Wnioskodawcy budzi ustalenie, czy wpływy z tytułu: oprocentowania, opłat manipulacyjnych, prowizji oraz opłat za przechowanie będą zwolnione z podatku od towarów i usług.

W celu ustalenia zasadności zastosowania zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT przez Wnioskodawcę w odniesieniu do wyżej wymienionych elementów związanych z udzieleniem pożyczki, niezbędne jest dokonanie analizy przepisów w odniesieniu do tych poszczególnych składników.

W przypadku opłaty manipulacyjnej, należy zauważyć, iż w przedmiotowej sprawie jest ona pobierana przez Wnioskodawcę za sporządzenie umów i za oszacowanie wartości zastawu, a zatem pozostaje w bezpośrednim związku z konkretną pożyczką i tym samym, w opinii tut. Organu, spełnia przesłanki, aby uznać ją za element całkowitego kosztu udzielonej pożyczki.

Tym samym pobierana przez Wnioskodawcę opłata manipulacyjna korzysta ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 w zw. z art. 43 ust. 13 ustawy o VAT.

W przedmiotowej sprawie wskazano również, iż klient Wnioskodawcy ponosi opłatę za przechowanie przedmiotu zastawu. W przypadku tej opłaty należy zbadać, czy jej charakter spełnia przesłanki wskazane w art. 43 ust. 13 ustawy o VAT.

Należy mieć na uwadze, iż istotą działalności lombardów jest udzielanie pożyczek pod zastaw i wyświadczenie usługi głównej bez należytego przyjęcia zabezpieczenia jest w przypadku tego rodzaju usług niemożliwe. Jest również oczywiste, iż kredytodawca – lombard - odpowiada za ochronę, zapakowanie, zabezpieczenie przed zniszczeniem, przechowanie w odpowiednich warunkach, itp. przyjętego zastawu do chwili jego wykupu przez klienta.

Zdaniem tut. Organu opłata za przechowanie wynikająca z przyjęcia, zabezpieczenia, ochrony, oznaczenia, należnego składowania, ubezpieczenia i wydania rzeczy, nie jest kosztem pożyczki, natomiast należy do wynikających z innych przepisów prawa kosztów o zabezpieczeniu pożyczki. Usługa polegająca na przechowywaniu przedmiotu zastawu może sama stanowić odrębną całość (wydaje się zasadnym uznanie, iż byłby to rodzaj usługi depozytowej, czy też magazynowej), a jednocześnie jest właściwe oraz niezbędne do świadczenia usługi głównej – udzielania pożyczek pieniężnych – zwolnionej z podatku VAT zgodnie z ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT.

A zatem koszty przechowywania zastawu będą zwolnione od podatku VAT na podstawie przepisu art. 43 ust. 1 pkt 38 w zw. z art. 43 ust. 13 ustawy o VAT. Natomiast w kwestii odsetek zaznaczyć należy, że stanowią one należne wynagrodzenie za usługę udzielenia przez lombard pożyczki pieniężnej pod zastaw, która korzysta ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 43 ust.1 pkt 38 ustawy o VAT.

Reasumując powyższe należy stwierdzić, iż oprocentowanie i ustawowe odsetki stanowią wynagrodzenie Wnioskodawcy za świadczenie usług w zakresie udzielania pożyczek pieniężnych, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT, natomiast opłata manipulacyjna i opłata za przechowanie przedmiotu stanowi wynagrodzenie za świadczenie usługi, o której mowa w art. 43 ust. 13 ustawy, tj. usługi stanowiącej element usługi zwolnionej oraz właściwej i niezbędnej do świadczenia usługi objętej zwolnieniem.

Objęte pytaniem przedstawionym we wniosku składniki kwoty zwrotu pożyczki, tj. oprocentowanie, opłata manipulacyjna, ustawowe odsetki (prowizja) oraz opłata za przechowanie przedmiotu są zatem zwolnione od podatku VAT.

Ponadto ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ww. ustawy korzysta przedmiotowa pożyczka, z tytułu której wynagrodzenie stanowić będą pobierane przez Wnioskodawcę odsetki.

Stanowisko Wnioskodawcy w tym zakresie należy uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – tj. Dz. U. z 2012 r., poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.