INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością reprezentowanej przez Doradcę Podatkowego, przedstawione we wniosku z dnia 27 kwietnia 2012 r. (data wpływu 7 maja 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku VAT z faktur wystawionych przez Nabywcę z tytułu świadczenia na rzecz Spółki usług – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 7 maja 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku VAT z faktur wystawionych przez Nabywcę z tytułu świadczenia na rzecz Spółki usług podlegających opodatkowaniu VAT.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca – Sp. z o.o. (dalej: Zbywca lub Spółka) oraz … S.A. (dalej: Nabywca) należące do międzynarodowej grupy … są czynnymi podatnikami podatku od towarów i usług w Polsce.

W związku z restrukturyzacją działalności całej grupy przeniesiono część działalności Spółki (dalej: Działalność Handlowa) do Nabywcy.

Spółka wskazała, że Działalność Handlowa była organizacyjnie wyodrębniona od pozostałej działalności Spółki. Ponadto, na poziomie grupowej rachunkowości zarządczej możliwe było wyodrębnienie przychodów i kosztów związanych z przeniesioną działalnością od przychodów i kosztów dotyczących pozostałej działalności Zbywcy.

Powyższa restrukturyzacja objęła w szczególności:

• przeniesienie do Nabywcy pracowników Zbywcy związanych z Działalnością Handlową (tj.: przedstawicieli handlowych oraz menadżerów handlowych). Mogło to nastąpić zarówno w ramach tzw. przejścia zakładu pracy (art. 231 Kodeksu pracy), jak również rozwiązania dotychczasowych umów z tym pracownikami przez Zbywcę i podpisanie nowych umów z tymi pracownikami przez Nabywcę,
• przeniesienie do Nabywcy niektórych umów związanych z Działalnością Handlową (w szczególności umów sprzedaży zawartych z kontrahentami, umów leasingu samochodów, umów zawartych z operatorami telekomunikacyjnymi, itd.). W przypadku braku zgody kontrahentów na przeniesienie niektórych umów umowy te zostały rozwiązane przez Zbywcę i Nabywca zawarł nowe umowy w tym zakresie,
• zbycie na rzecz Nabywcy sprzętu i wyposażenia (głównie komputerów, telefonów) związanego z Działalnością Handlową,
• przeniesienie niektórych należności Spółki związanych z Działalnością Handlową, po cenie niższej niż cena nominalna.
  
  

Spółka podkreśliła, że w wyniku powyższej restrukturyzacji Nabywca nie przejął:

• nazwy (firmy) Zbywcy,
• jakiejkolwiek nieruchomości lub praw do nieruchomości wykorzystywanych przez Zbywcę (w szczególność umów najmu, dzierżawy i innych o podobnym charakterze),
• praw i obowiązków z jakichkolwiek umów zawartych przez Zbywcę z innymi podmiotami z grupy …,
• jakichkolwiek zobowiązań Zbywcy związanych z Działalnością Handlową i powstałych do dni restrukturyzacji, za wyjątkiem zobowiązań wobec przenoszonych pracowników (np. rezerwy urlopowe),
• żadnych środków pieniężnych,
• jakichkolwiek praw do rachunków bankowych Zbywcy,
• jakichkolwiek udziałów/akcji posiadanych przez Zbywcę.
  
  

Po dokonaniu przedmiotowej restrukturyzacji, Spółka kontynuuje prowadzenie pozostałej działalności gospodarczej.

Nabyte przez Nabywcę składniki majątku związane z Działalnością Handlową są wykorzystywane przez niego do prowadzenia działalności opodatkowanej podatkiem VAT.

Spółka poinformowała, że zbliżony stan przeszły był już przedmiotem wniosku Spółki o wydanie prawa podatkowego w dniu 25 stycznia 2012 r. tutejszy Organ wydał interpretację podatkową (nr ILPP2/443-1524/11-2/AKr), w której uznano, że przedmiot transakcji nie stanowi przedsiębiorstwa, ani zorganizowanej części przedsiębiorstwa i w konsekwencji podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Wówczas jednak Spółka przyjęła założenie, że żadne jej należności nie zostaną przeniesione na Nabywcę, co ostatecznie uległo zmianie. Zdaniem Spółki, przedmiotowa zmiana nie powinna w żaden sposób wpływać na klasyfikację rozważanej transakcji dla celów podatkowych. Tym niemniej, ze względów ostrożnościowych Spółka podjęła decyzję o ponownym wystąpieniu z wnioskiem o interpretację indywidualną w tej kwestii.

Ponadto Spółka podkreśliła, że w celu potwierdzenia skutków podatkowych dla obydwu stron restrukturyzacji, analizowany stan faktyczny jest także przedmiotem wniosku o interpretację podatkową złożonym do tutejszego Organu przez Nabywcę.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy Spółka zbywając niektóre należności do Nabywcy po cenie niższej niż wartość nominalna tych należności, ma prawo do odliczenia VAT z faktur wystawionych prze Nabywcę z tytułu świadczenia na rzecz Spółki usług podlegających opodatkowaniu VAT...

Zdaniem Wnioskodawcy, w opisanym we wniosku zdarzeniu faktycznym w związku ze zbyciem przez Spółkę do Nabywcy niektórych należności po cenie niższej niż cena nominalna, ma ona prawo do odliczenia VAT z faktur wystawionych przez Nabywcę z tytułu świadczenia na rzecz Spółki usług podlegających opodatkowaniu VAT.

Zgodnie z art. 8 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. (Dz. U. z 2011 r Nr 177, poz. 1054; dalej: Ustawa o VAT), przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej.

Należy zauważyć, że powyższa definicja ma bardzo szeroki charakter i w gruncie rzeczy pozwala na uznanie za świadczenie usług podlegających opodatkowaniu VAT każdego świadczenia dla nabywcy. Ponadto definicja ta nie określa, na czym powinno polegać takie świadczenie. W szczególności, czy ma ono charakteryzować się aktywnym działaniem, pasywnym, czy wręcz powstrzymaniem się od jakiegokolwiek działania. Biorąc pod uwagę dalszą część definicji zawartej w art. 8 Ustawy o VAT, w szczególności ust. 1 pkt 2 i pkt 3 należy przyjąć, że zamiarem ustawodawcy było opodatkowanie każdej z wyżej wymienionych form działania.

Wierzytelność jest prawem majątkowym, które może być przedmiotem obrotu gospodarczego. Regulują to między innymi art. 509-517 KC. I tak, zgodnie z treścią art. 509 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 ze zm.; dalej: KC), wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania.

Zatem w opinii Spółki, cesja wierzytelności wypełnia znamiona usługi, określone w art. 8 ust. 1 pkt 1 Ustawy o VAT, polega bowiem na przeniesieniu prawa do wartości niematerialnych i prawnych.

Istotą przelewu wierzytelności jest umowa wierzyciela z osobą trzecią na podstawie, której osoba ta nabywa prawo do rozporządzania daną wierzytelnością uwalniając tym samym dotychczasowego wierzyciela od konieczności jej egzekwowania. Zatem świadczącym usługę w tym przypadku będzie nabywca wierzytelności (cesjonanusz), który nabywając ją przejmuje na siebie ciężar jej egzekwowania i jednocześnie uwalnia od tego obowiązku zbywcę wierzytelności (cedenta). Do świadczenia powyższej usługi dochodzi w momencie nabycia wierzytelności, bowiem już z tą chwilą zbywca wierzytelności zostaje uwolniony od konieczności jej egzekwowania otrzymując stosowną kwotę.

Natomiast wynagrodzeniem za powyższą usługę będzie różnica pomiędzy ceną nominalną wierzytelności, a kwotą zapłaconą przez cesjonariusza cedentowi (tzw. dyskonto). Dyskonto stanowi w tym przypadku realny koszt zbywcy wierzytelności w zamian za uwolnienie go od konieczności egzekwowania należności samodzielnie. Natomiast dla nabywcy wierzytelności dyskonto stanowi wynagrodzenie, które może on wykorzystać zarządzając w dowolny sposób nabytą przez siebie wierzytelnością dla celów prowadzonej działalności gospodarczej.

Podsumowując w tym przypadku niewątpliwie można wyróżnić świadczącego usługę za wynagrodzeniem (tj. nabywcę wierzytelności) i beneficjenta tego świadczenia (tj. zbywcę wierzytelności).

Dla niektórych usług finansowych ustawodawca przewidział zwolnienie od opodatkowania VAT. W szczególności zwolnienie to zostało określone w art. 43 ust. 1 pkt 37-41 Ustawy o VAT. Jednak zgodnie z art. 43 ust. 15 Ustawy o VAT, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41 oraz w ust. 13, nie mają zastosowania do:

1. czynności ściągania długów, w tym factoringu,
2. usług doradztwa,
3. usług w zakresie leasingu.
   
   

Zdaniem Spółki, biorąc pod uwagę przepisy powołane powyżej, wykonywane przez Nabywcę czynności nie korzystają ze zwolnienia z opodatkowania VAT, gdyż stanowią usługi ściągania długów, których istotą jest uwolnienie Spółki od obowiązku egzekucji należności we własnym zakresie.

Spółka zauważyła, iż jej stanowisko znajduje szerokie odzwierciedlenie w jednolitej linii interpretacyjnej prezentowanej przez Ministra Finansów w interpretacjach indywidualnych prawa podatkowego. W szczególności:

• Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 4 stycznia 2012 r. (nr IPPP1/443-1477/11-5/BS) stwierdził, że: „umowa cesji wierzytelności wypełnia znamiona usługi, określone w art. 8 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, polega bowiem na przeniesieniu prawa do wartości niematerialnych i prawnych. Stanowi zatem świadczenie usług w rozumieniu tej ustawy (...) Odnosząc zatem powołane wyżej regulacje prawne do przedstawionego stanu faktycznego stwierdzić należy, iż wykonywane przez Wnioskodawcę czynności polegające na nabywaniu wierzytelności w celu ich windykacji na własny rachunek, spowoduje niewątpliwie „uwolnienie” cedenta od ciężaru egzekwowane wierzytelności i stanowi czynność odzyskiwania długów wyłączoną ze zwolnienia od podatku od towarów i usług. W podobnym tonie wypowiedział się także Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z dnia 14 grudnia 2011 r. (nr IPPP1/443-1405/11 -2/BS).
• Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji z dnia 8 sierpnia 2011 r. (nr ILPP2/443 -764/11-5/EN) stwierdził natomiast, że: „należy stwierdzić że przedmiotowa transakcja (tj. nabycie wierzytelności, jako formy zapłaty za świadczoną usługę prawną) bez wątpienia spowoduje „uwolnienie” cedenta (Klienta Spółki) od ciężaru egzekwowania danej wierzytelności i stanowić będzie czynność odzyskiwania długów opodatkowaną podatkiem od towarów i usług, według 23% stawki podatku VAT, na podstawie art. 41 ust. 1 w związku z art. 146a pkt 1 ustawy.”
  
  

Nie ulega zatem wątpliwości, że w przedstawionym we wniosku stanie faktycznym Nabywca wierzytelności świadczy na rzecz Spółki usługi finansowe, które nie korzystają ze zwolnienia z opodatkowania VAT. Co do zasady podatek VAT podlega odliczeniu, w sytuacji, gdy nabywane usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. W szczególności przepis art. 86 ust. 1 Ustawy o VAT przewiduje, że: „w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego (…)”.

Brzmienie art. 86 ust. 1 ustawy o VAT wskazuje, że odliczeniu podlega jedynie taki podatek VAT naliczony, co do którego jest możliwe przypisanie związku z wykonywanymi przez podatnika czynnościami opodatkowanymi. Potwierdza to dyspozycja ww. przepisu określająca, iż odliczeniu podlega podatek w zakresie, w jakim nabywane przez podatnika towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania przez niego czynności opodatkowanych.

Zdaniem Spółki, z uwagi na użycie w cytowanym przepisie tak szerokiego pojęcia związku z czynnościami opodatkowanymi do spełnienia ustawowego wymogu odliczenia podatku naliczonego potrzebne jest istnienie chociażby pośredniego związku pomiędzy sprzedażą opodatkowaną a podatkiem naliczonym. Twierdzenie przeciwne, tj. poszukiwanie w każdym przypadku bezpośredniego związku pomiędzy nabywanymi towarami lub usługami, a czynnościami opodatkowanymi byłoby sprzeczne z treścią ww. przepisu. Zdaniem Spółki, ogólne zasady systemu VAT pozwalają podatnikowi na odliczenie podatku VAT naliczonego wykazanego na fakturach dokumentujących wydatki o charakterze ogólnym.

Poniesienie takich wydatków, pomimo braku bezpośredniego związku tych wydatków z konkretnymi transakcjami podlegającymi opodatkowani jest nieraz niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania przedsiębiorstwa podatnika.

W opinii Spółki, nabywane przez nią od Nabywcy usługi mogą zostać zaliczone właśnie do kosztów ogólnych prowadzenia działalności gospodarczej, a ich związek z czynnościami opodatkowanymi Spółki jest bezsporny. Wynika to z faktu, iż czynności wykonywane przez Nabywcę są bezpośrednio związane ze sprzedawanym przez Spółkę do Nabywcy zespołem składników majątkowych, zdefiniowanym w przedmiotowym wniosku jako Działalność Handlowa. Natomiast sprzedaż Działalności Handlowej wiąże się z restrukturyzacją działalności gospodarczej Spółki, czyli także z wykonywanymi przez Spółkę czynnościami opodatkowanymi. Ponadto, Spółka zauważyła, że świadczone przez Nabywcę usługi prowadzą także do zwiększenia i zabezpieczenia płynności finansowej Spółki oraz zmniejszenia cyklu rotacji należności, co poprawia ogólną kondycję finansową Spółki.

Tym samym należy uznać, że usługi nabywane od Nabywcy są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych VAT, a Spółce przysługuje prawo do odliczenia całości podatku VAT naliczonego zawartego na fakturach otrzymanych od Nabywcy z tytułu świadczonych usług.

Jednocześnie Spółka zwróciła uwagę, że prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego zapłaconego przez podatnika przy nabyciu towarów, bądź usług wykorzystywanych w działalności gospodarczej ma fundamentalne znaczenie w systemie podatku VAT i zapewnia neutralność tego podatku dla przedsiębiorców (podatników VAT), przy faktycznym opodatkowaniu konsumpcji.

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) wielokrotnie wypowiadał się na ten temat stwierdzając m.in., że system odliczeń podatku oznacza całkowite uwolnienie przedsiębiorcy od obciążeń z tytułu VAT zapłaconego lub należnego w trakcie prowadzonej działalności gospodarczej. Wspólny system podatku VAT gwarantuje w ten sposób, iż wszelka działalność gospodarcza, niezależnie od jej celu lub rezultatu jest opodatkowana w sposób całkowicie neutralny (tak w wyrokach: C-37/95 Belgische Staat przeciwko Ghent Coal Terminal NV, C-268/83 D.A. Rompelman i E.A. Rompelman-Van Deelen przeciwko Minister van Financiën, C-50/87 Komisja Europejska przeciwko Republice Francuskiej, C-78/00 Komisja Europejska przeciwko Republice Włoskiej).

W świetle powyższego oraz biorąc pod uwagę stanowisko Spółki należy uznać, że sprzedając niektóre należności Nabywcy po cenie niższej niż wartość nominalna tych należności, Spółka będzie miała prawo do odliczenia VAT z faktur wystawionych przez Nabywcę z tytułu świadczenia na rzecz Spółki przedmiotowych usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Tut. Organ informuje, iż w niniejszej interpretacji został rozpatrzony wniosek w części dotyczącej prawa do odliczenia podatku VAT z faktur wystawionych przez Nabywcę z tytułu świadczenia na rzecz Spółki usług podlegających opodatkowaniu VAT. Natomiast pozostałe kwestie dotyczące opodatkowania zbycia składników majątku związanych z Działalnością Handlową zostały rozpatrzone w interpretacji indywidualnej z dnia 26 czerwca 2012 r. znak ILPP2/443-465/12-2/SJ.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.