INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 7 września 2012 r. (data wpływu 10 września 2012 r.), uzupełnionym pismem z dnia 4 grudnia 2012 r. (data wpływu 10 grudnia 2012 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika w związku ze zwrotem zwaloryzowanej kaucji mieszkaniowej – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 10 września 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika w związku ze zwrotem zwaloryzowanej kaucji mieszkaniowej.

Wniosek nie spełniał wymogów, o których mowa m. in. w art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.), w związku z czym pismem z dnia 26 listopada 2012 r., Nr IPTPB1/415-556/12-2/ASZ, na podstawie art. 169 § 1 w związku z art. 14h wymienionej ustawy, wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wezwanie z dnia 26 listopada 2012 r. skutecznie doręczono w dniu 28 listopada 2012 r., następnie w dniu 10 grudnia 2012 r. uzupełniono ww. wniosek (data nadania w polskiej placówce pocztowej 5 grudnia 2012 r.).

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny oraz zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca działa, jako towarzystwo budownictwa społecznego, zgodnie z ustawą z dnia 26 października 1995 r. o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1070 ze zm.). Wnioskodawca wynajmuje zarówno własne, jak i gminne (na mocy zawartej umowy z Gminą) lokale mieszkalne i użytkowe osobom fizycznym i prawnym. Od najemców lokali mieszkalnych będących osobami fizycznymi, pobierana jest kaucja zabezpieczająca pokrycie należności z tytułu najmu lokalu. Kaucja nie może przekraczać dwunastokrotności miesięcznego czynszu za dany lokal, obliczonego według stawki czynszu obowiązującej w dniu zawarcia umowy najmu – art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 2005 r. Nr 31, poz. 266 ze zm.). Po zakończeniu najmu następuje zwrot kaucji w wartości zwaloryzowanej równej iloczynowi kwoty miesięcznego czynszu obowiązującego w dniu zwrotu kaucji i krotności czynszu przyjętej przy pobieraniu kaucji, jednak w kwocie nie niższej niż pobrana.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

1. Czy Spółka dokonując zwrotu uprawnionej osobie fizycznej zwaloryzowanej kaucji winna wystawić tej osobie informację na druku PIT-8C o wysokości przychodu, który stanowić będzie wartość waloryzacji kaucji (różnicę pomiędzy kaucją zwracaną, a wniesioną), a następnie złożyć tę informację w terminie do końca lutego roku następującego po roku podatkowym właściwemu urzędowi skarbowemu...
2. Czy Spółka dokonując zwrotu uprawnionej osobie fizycznej zwaloryzowanej kaucji winna pobrać zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych od kwoty stanowiącej waloryzację kaucji, tzn. od różnicy pomiędzy kaucją zwracaną, a kaucją wniesioną i odprowadzić ją na właściwy rachunek bankowy urzędu skarbowego oraz sporządzić stosowną informację na druku PIT-11...
   
   

Przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź odnośnie zdarzenia przyszłego, natomiast w zakresie stanu faktycznego zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Zdaniem Wnioskodawcy, ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiuje pojęcia kaucji. Jednakże zgodnie z definicją słownikową, za kaucję uważa się pewną sumę pieniężną złożoną jako gwarancję dotrzymania zobowiązania i stanowiącą odszkodowanie w razie niedopełnienia zobowiązania. Kaucja mieszkaniowa stanowi więc zabezpieczenie ewentualnych roszczeń wynajmującego względem najemcy powstałych w czasie trwania stosunku najmu, albo w czasie, gdy stosunek najmu wygasł, a były najemca używał lokal bezumownie. Stosownie do art. 6 ust. 3 ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 2005 r. Nr 31, poz. 266 ze zm.), zwrot zwaloryzowanej kaucji następuje w kwocie równej iloczynowi kwoty miesięcznego czynszu obowiązującego w dniu zwrotu kaucji i krotności czynszu przyjętej przy pobieraniu kaucji, jednak w kwocie nie niższej niż kaucja pobrana. Taka konstrukcja waloryzacji kaucji wprowadzona przez ustawodawcę ma zapewnić osobie uprawnionej do zwrotu kaucji ochronę przed utratą wartości pieniądza w czasie. Waloryzacja pełni rolę elementu odszkodowania urealniającego wartość siły nabywczej pieniądza. Kaucja mieszkaniowa będąc świadczeniem o charakterze zwrotnym jest obojętna z punktu widzenia obowiązku podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych. Waloryzacja kaucji także nie będzie rodziła obowiązku podatkowego. Nie stanowi ona źródła przychodu do opodatkowania, w szczególności nie stanowi źródła, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 7 i pkt 9 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. W ocenie Wnioskodawcy, brak zatem będzie podstaw do występowania Spółki w charakterze płatnika i pobierania zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych i odprowadzania jej na rachunek właściwego urzędu skarbowego. Spółka nie będzie miała także obowiązku wystawiania i przekazywania informacji na druku PIT-11 i PIT-8C.

W piśmie z dnia 4 grudnia 2012 r., stanowiącym uzupełnienie wniosku, Wnioskodawca wskazał, że stoi na stanowisku, iż zwrot uprawnionej osobie kaucji w wartości wyższej niż uprzednio wpłacona:

• nie mieści się w kategorii należności i świadczeń, o których mowa w art. 42a (w związku z art. 20 ust. 1) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Brak jest zatem obowiązku wystawienia informacji o przychodach z innych źródeł na druku PIT-8C.

• nie stanowi w szczególności świadczeń z tytułu działalności, o których mowa w art. 41 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Spółka nie będzie w takim przypadku także płatnikiem, o którym mowa w art. 31 i 33-35 ww. ustawy. Biorąc powyższe pod uwagę nie wystąpi obowiązek sporządzenia (na druku PIT-11) informacji o wysokości dochodu osiągniętego przez osobę, której wypłacono kwotę kaucji i pobrania zaliczki na podatek dochodowy.
  
  

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 361 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 11 ust. 1 ww. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnikom w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Z informacji zawartych we wniosku wynika, iż Wnioskodawca działa, jako towarzystwo budownictwa społecznego. Wynajmuje zarówno własne, jak i gminne lokale mieszkalne i użytkowe osobom fizycznym i prawnym. Od najemców lokali mieszkalnych będących osobami fizycznymi, pobierana jest kaucja zabezpieczająca pokrycie należności z tytułu najmu lokalu. Kaucja nie może przekraczać dwunastokrotności miesięcznego czynszu za dany lokal, obliczonego według stawki czynszu obowiązującej w dniu zawarcia umowy najmu. Po zakończeniu najmu następuje zwrot kaucji w wartości zwaloryzowanej równej iloczynowi kwoty miesięcznego czynszu obowiązującego w dniu zwrotu kaucji i krotności czynszu przyjętej przy pobieraniu kaucji, jednak w kwocie nie niższej niż pobrana.

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiują pojęcia kaucji. Jednakże zgodnie z definicją słownikową, za „kaucję” uważa się pewną sumę pieniężną, złożoną jako gwarancję dotrzymania zobowiązania i stanowiącą odszkodowanie w razie niedopełnienia zobowiązania. Istotą kaucji mieszkaniowej jest zabezpieczenie właścicielowi ewentualnych roszczeń powstałych w czasie trwania stosunku najmu.

W myśl art. 32 ustawy z dnia 26 października 1995 r. o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego (t. j. Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1070 ze zm.), umowa najmu może przewidywać obowiązek wpłacenia przez najemcę kaucji zabezpieczającej pokrycie należności z tytułu najmu, istniejących w dniu opróżnienia lokalu. Stosownie do treści art. 33 ww. ustawy, w sprawach nieuregulowanych w rozdziale 4 ustawy stosuje się odpowiednio przepisy ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 31, poz. 266 ze zm.) oraz przepisy Kodeksu cywilnego o najmie.

Zgodnie z zasadą nominalizmu określoną w art. 358¹ § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 ze zm.), jeżeli przedmiotem zobowiązania od chwili jego powstania jest suma pieniężna, spełnienie świadczenia następuje przez zapłatę sumy nominalnej, to jest w tej samej sumie, na jaką opiewał dług w chwili jego powstania, bez względu na to, czy między chwilą powstania, a chwilą wykonania zobowiązania doszło do obniżenia lub podwyższenia siły nabywczej pieniądza, mającego wpływ na jego wartość ekonomiczną.

Odstępstwem od kodeksowej zasady nominalizmu jest możliwość dokonania waloryzacji z inicjatywy ustawodawcy na zasadach i według warunków przez niego przyjętych, a w przypadku braku takiego uregulowania świadczenia mogą być waloryzowane na podstawie umowy, a także konstytutywnego orzeczenia sądowego.

Zasady zwracania wpłaconej kaucji, a w szczególności określania wysokości należnej do zwrotu kwoty regulują przepisy ww. ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego. Stosownie bowiem do treści art. 6 ust. 3 tej ustawy, zwrot zwaloryzowanej kaucji następuje w kwocie równej iloczynowi kwoty miesięcznego czynszu obowiązującego w dniu zwrotu kaucji i krotności czynszu przyjętej przy pobieraniu kaucji, jednak w kwocie nie niższej niż kaucja pobrana.

Zgodnie natomiast z art. 6 ust. 4 powołanej ustawy, kaucja podlega zwrotowi w ciągu miesiąca od dnia opróżnienia lokalu lub nabycia jego własności przez najemcę po potrąceniu należności wynajmującego z tytułu najmu.

Stosownie jednak do art. 36 ust. 2 ww. ustawy, kaucja wpłacona przez najemcę w okresie obowiązywania ustawy z dnia 2 lipca 1994 r. o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych (t. j. Dz. U. z 1998 r. Nr 120, poz. 787 ze zm.) podlega zwrotowi w zwaloryzowanej kwocie odpowiadającej przyjętemu przy jej wpłacaniu procentowi wartości odtworzeniowej lokalu obowiązującej w dniu jej zwrotu, w terminie określonym w ust. 1. Zwrócona kwota nie może być jednak niższa od kwoty kaucji wpłaconej przez najemcę.

W świetle powyższych przepisów stwierdzić należy, iż zwracana najemcom po rozwiązaniu umowy najmu kaucja mieszkaniowa jest świadczeniem o charakterze zwrotnym, a zatem obojętnym z punktu widzenia obowiązku podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ jest jedynie zabezpieczeniem prawidłowego wykonania postanowień umowy najmu. Natomiast jej waloryzacja pełni rolę elementu odszkodowania urealniającego wartość siły nabywczej pieniądza, który najemca wpłaca wynajmującemu tytułem zabezpieczenia wykonania zobowiązania.

Stosownie do art. 31 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, zwane dalej „zakładami pracy”, są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy - wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej.

Natomiast zgodnie z art. 39 ust. 1 zdanie pierwsze powyższej ustawy, w terminie do końca lutego roku następującego po roku podatkowym płatnicy, o których mowa w art. 31, art. 33 i art. 35, w przypadku, gdy nie dokonują rocznego obliczenia podatku, są obowiązani przekazać podatnikowi i urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku podatnika, o którym mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych – imienne informacje sporządzone według ustalonego wzoru (PIT-11), z zastrzeżeniem ust. 5. (…).

Zgodnie z art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52, art. 52a i art. 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są zobowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są zobowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów (PIT-8C) i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego przekazać podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych.

Reasumując, mając na uwadze przedstawiony we wniosku opis zdarzenia przyszłego oraz obowiązujące przepisy prawne stwierdzić należy, iż zwrot uprawnionej osobie zwaloryzowanej kaucji mieszkaniowej nie będzie stanowić przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Zatem, Wnioskodawca nie będzie miał obowiązku wystawiania informacji o przychodach z innych źródeł oraz niektórych dochodach z kapitałów pieniężnych (PIT-8C), jak również informacji o dochodach oraz pobranych zaliczkach na podatek dochodowy (PIT-11).

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.