INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, przedstawione we wniosku z dnia 5 lutego 2008 r. (data wpływu: 12 lutego 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania premii pieniężnych – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 12 lutego 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania premii pieniężnych.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W ramach prowadzonej działalności gospodarczej Wnioskodawca dokonuje na rzecz swoich odbiorców dostaw towarów, które następnie są sprzedawane w sklepach i hurtowniach odbiorców. Podstawą współpracy pomiędzy Spółką a konkretnym odbiorcą jest umowa handlowa bądź porozumienie handlowe (uproszczona forma umowy). Umowa handlowa bądź porozumienie handlowe w sposób kompleksowy określają warunki współpracy pomiędzy Wnioskodawcą a odbiorcą, w szczególności przewiduje szereg odrębnie traktowanych działań mających na celu intensyfikację obrotów miedzy stronami np. rabaty, premie pieniężne, działania promocyjne.

Zgodnie z umową handlową bądź porozumieniem handlowym Spółka zobowiązała się do przyznania Odbiorcy premii pieniężnej z tytułu i pod warunkiem dokonania, w danym okresie rozliczeniowym (miesiąc, kwartał, rok kalendarzowy), określonej wartości zakupów towarów handlowych od Wnioskodawcy.

Do tej pory, dla celów rozliczeń VAT wskazanych powyżej zdarzeń Odbiorca wystawiał Spółce faktury VAT na kwotę netto równą wartości przyznanych premii pieniężnych. Innymi słowy, do tej pory zarówno Spółka jak i odbiorca traktowali wypłacone premie pieniężne jako wynagrodzenie za usługi podlegające opodatkowaniu VAT, świadczone przez odbiorcę na rzecz Spółki.

Wnioskodawca podkreśla, że w przeszłości jeden z jego odbiorców dwukrotnie zwracał się do właściwego organu podatkowego z wnioskiem o wydanie tzw. wiążącej interpretacji przepisów prawa podatkowego w zakresie opodatkowania VAT otrzymanych premii pieniężnych.

W dwóch interpretacjach (z dnia 12 lipca 2005 r. znak 1471/NTR1/443-306/05/AM oraz z dnia 7 sierpnia 2007 r. sygn. 1471/VTR1/443-47/07/MA) Naczelnik Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie potwierdził prawidłowość schematu rozliczeń VAT stosowanego przez strony umów handlowych. W szczególności potwierdził, iż premie pieniężne otrzymywane przez podatnika (czyli także premie wypłacane przez Wnioskodawcę) powinny być dla celów VAT traktowane jak wynagrodzenie za usługę świadczoną przez podatnika na rzecz swoich dostawców (czyli także na rzecz Wnioskodawcy).

Wątpliwości w powyższym zakresie, powstały po stronie Wnioskodawcy w związku z:

• występującym w roku 2007 stanowiskiem niektórych sądów administracyjnych (oraz niektórych organów podatkowych) w zakresie traktowania dla celów VAT premii pieniężnych przyznawanych z tytułu i pod warunkiem wykonania przez beneficjenta premii określonej ilości transakcji zakupu – zgodnie z tym stanowiskiem tego typu premie nie stanowią wynagrodzenia za świadczenie usług, a w konsekwencji zdarzenia związane z ich wypłatą nie wywołują żadnych skutków w zakresie VAT zarówno po stronie beneficjenta premii jak i wypłacającego,

• odmiennym od powyższego stanowiskiem większości polskich organów podatkowych w omawianym zakresie, odzwierciedlającym stanowisko Ministra Finansów wyrażone w piśmie 17 września 2004 r. (znak PP3-0602-774/2004/AP/9065 BM6) oraz z dnia 30 grudnia 2004 r. (znak PP3-812-1222/2004/AP/4026) – przedmiotowe premie pieniężne należy w określonych przypadkach traktować jako wynagrodzenie za usługę świadczoną przez beneficjenta premii, prawidłowość przedmiotowego stanowiska została także potwierdzona w odniesieniu do premii przyznanych przez Spółkę na rzecz jednego z odbiorców w dwóch wiążących interpretacjach prawa wydanych przez organ podatkowy dla jednego z odbiorców,

• znowelizowanym przepisem art. 88 w ust. 3a pkt 2 ustawy o VAT, który nie przyznaje podatnikowi prawa do odliczenia podatku naliczonego wykazanego na fakturze dokumentującej czynność, która nie podlega opodatkowaniu lub jest zwolniona od podatku VAT.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Czy w przytoczonym stanie faktycznym ma miejsce świadczenie usług pomiędzy odbiorcami (świadczącymi) a Wnioskodawcą (beneficjentem świadczenia), z tytułu którego wynagrodzeniem jest premia wypłacana przez Spółkę, a w konsekwencji czy Wnioskodawca jest uprawniony do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur wystawionych przez odbiorcę w celu udokumentowania usługi świadczonej w zamian za przyznaną premię na zasadach ogólnych przewidzianych w ustawie o VAT, z pominięciem przepisu art. 88 ust. 3a pkt 2 ww. ustawy...

Zdaniem Wnioskodawcy, skutki podatkowe w zakresie VAT przyznania różnych premii pieniężnych uzależnione są od wielu czynników m. in. od ustalenia za co faktycznie dana premia została wypłacona, czy dotyczy konkretnej dostawy, czy odnosi się do wszystkich dostaw dokonanych w określonym czasie etc.

W opisanym stanie faktycznym premia wypłacana jest przez Wnioskodawcę odbiorcy w zamian i pod warunkiem osiągnięcia przez odbiorcę określonej wartości zakupów towarów handlowych, w danym okresie rozliczeniowym. Przyznanie przez Zainteresowanego premii nie jest związane z konkretną dostawą na rzecz odbiorcy. Za słusznością takiego stanowiska przemawia fakt, że przyznanie premii przez Spółkę nie wynika z konkretnej dostawy towarów na rzecz odbiorcy, lecz ma na celu utrwalenie współpracy handlowej pomiędzy stronami umowy handlowej czy porozumienia handlowego.

Dodatkowo premia jest przyznawana odbiorcy w zamian za określone świadczenie, tj. zrealizowanie wolumenu zakupów towarów u Wnioskodawcy w danym okresie rozliczeniowym.

Biorąc pod uwagę powyższe, zdaniem Spółki, należy uznać, że wypłacane premie stanowią wynagrodzenie za określone zachowanie ze strony odbiorcy, które to zachowanie na gruncie ustawy o VAT jest traktowane jak świadczenie usług, podlegające opodatkowaniu. Zgodnie bowiem z art. 5 ust. 1 pkt 1, opodatkowaniu podlega m. in. odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Stosownie natomiast do przepisu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nie posiadającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów. W przedstawionym stanie faktycznym, premia przyznawana przez Wnioskodawcę ma charakter płatności wzajemnej tzn. stanowi ekwiwalent za określone zachowanie ze strony odbiorcy, polegające na dokonaniu zakupów towarów Spółki, o określonej przez strony umowy handlowej czy porozumienia handlowego wartości. W efekcie:

• w przypadku zrealizowania przez odbiorcę określonego świadczenia (polegającego na dokonaniu określonych transakcji handlowych z Wnioskodawcą), wypłacenie premii nie ma charakteru dobrowolnego, ale stanowi zobowiązanie cywilnoprawne Wnioskodawcy;

• w przypadku niezrealizowania przez odbiorcę przedmiotowego świadczenia, brak jest podstaw do wypłaty wynagrodzenia, w związku z czym Spółka nie ma obowiązku przyznania premii.

Podsumowując zdaniem Spółki, w przedstawionym stanie faktycznym wypłacana premia stanowi ekwiwalent określonego świadczenia ze strony odbiorcy. W efekcie, stanowi ona wynagrodzenie z tytułu wyświadczonej przez odbiorcę usługi, podlegającej opodatkowaniu VAT.

Wnioskodawca uważa, że biorąc powyższe pod uwagę, nie ulega wątpliwości, że usługa świadczona Spółce przez odbiorcę w zamian za premię powinna zostać udokumentowana fakturą VAT na podstawie art. 106 ustawy o VAT. W efekcie, Wnioskodawca jest zdania, ze przysługuje mu prawo do odliczenia podatku naliczonego wykazanego na wspomnianych fakturach odbiorcy, na zasadach ogólnych określonych w art. 86 i następnych ustawy o VAT. W szczególności dla określenia zakresu wspomnianego prawa Spółki nie będzie znajdował zastosowania przepis art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy o VAT. Regulacja ta dotyczy bowiem tych faktur, które dokumentują czynności niepodlegające opodatkowaniu VAT lub zwolnione z opodatkowania tym podatkiem.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez dostawę towarów, w myśl art. 7 ust.1 cyt. ustawy, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Natomiast zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

• przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
• zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
• świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Stosownie do przepisu art. 29 ust. 1 ww. ustawy, podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i ust. 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Na podstawie art. 29 ust. 4 ustawy obrót zmniejsza się o kwoty udokumentowanych, prawnie dopuszczalnych i obowiązkowych rabatów (bonifikat, opustów, uznanych reklamacji i skont) i o wartość zwróconych towarów, zwróconych kwot nienależnych w rozumieniu przepisów o cenach oraz zwróconych kwot dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, a także kwot wynikających z dokonanych korekt faktur.

Podatnicy podejmują różnorodne działania w zakresie intensyfikacji sprzedaży towarów, w efekcie których wypłacane są tzw. premie pieniężne nabywcom. Skutki podatkowe wypłaconych premii pieniężnych nabywcom uzależnione są od wielu czynników, tj. m.in. od ustalenia za co faktycznie premie pieniężne zostały wypłacone, tzn. czy dotyczą konkretnych dostaw, czy też odnoszą się do wszystkich dostaw w określonym czasie itp.

W przypadkach, gdy wypłacona premia pieniężna jest związana z konkretną dostawą, nawet jeżeli jest to premia wypłacona po dokonaniu zapłaty, powinna być traktowana jako rabat, o którym mowa w wyżej powołanym art. 29 ust. 4 ustawy o VAT, ponieważ ma bezpośredni wpływ na wartość tej dostawy i w efekcie prowadzi do obniżenia wartości (ceny) dostawy.

W praktyce występują również sytuacje, gdy premia pieniężna jest wypłacana z tytułu dokonywania przez nabywcę nabyć określonej wartości czy ilości towarów w określonym czasie lub też dokonywania terminowych płatności za zrealizowane dostawy w pewnym okresie w określony sposób. Premia ta nie jest związana zatem z konkretną dostawą. W takiej sytuacji uznać należy, że wypłacona premia pieniężna związana jest z określonym zachowaniem nabywcy, a zatem ze świadczeniem usług przez nabywcę, otrzymującego taką premię, które to usługi podlegają opodatkowaniu na zasadach ogólnych. Świadczeniem usług, zgodnie z wyżej wskazanym art. 8 ust. 1 cyt. ustawy, jest każde zachowanie się podmiotu w wykonaniu stosunku zależności, które niekoniecznie polega na wykonaniu jakiejkolwiek czynności lub podjęciu działania.

Z opisu przedstawionego we wniosku wynika, iż Wnioskodawca wypłaca swoim kontrahentom premie pieniężne z tytułu i pod warunkiem dokonania przez odbiorcę, w danym czasie rozliczeniowym (miesiąc, kwartał, rok kalendarzowy), określonej wartości zakupów towarów handlowych. W analizowanej sprawie premie nie mają charakteru dobrowolnego, są bowiem uzależnione od konkretnego zachowania nabywcy. Ponadto – co podkreśla Wnioskodawca – wypłacane premie nie są przyporządkowane konkretnym dostawom, a więc nie mogą być potraktowane jako rabat, o którym mowa w art. 29 ust. 4 ustawy o podatku od towarów i usług.

W tak przedstawionym stanie faktycznym otrzymanie premii pieniężnej jest rodzajem wynagrodzenia za określone zachowanie się nabywcy w stosunku do Wnioskodawcy i stanowi – zgodnie z art. 8 ust. 1 cyt. ustawy - świadczenie usługi za wynagrodzeniem na rzecz sprzedającego, która to czynność podlega opodatkowaniu na zasadach ogólnych, tj. wg stawki 22% zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy.

Kwestię prawa do odliczenia podatku naliczonego zawartego w otrzymanych od kontrahentów fakturach dokumentujących udzielone przez Wnioskodawcę premie pieniężne reguluje art. 86 ust. 1 ustawy, który stanowi, iż w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124. W myśl ust. 10 pkt 1 powołanego artykułu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę albo dokument celny, z zastrzeżeniem pkt 2-4 oraz ust. 1, 12, 16 i 18. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest zatem bezpośredni i bezsporny związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi. Jeżeli zatem w przedmiotowej sprawie premie pieniężne są udzielane w związku z wykonywaniem czynności opodatkowanych podatkiem VAT, to Wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktur dokumentujących udzielone kontrahentom premie pieniężne.

Ustawodawca umożliwił podatnikom skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego w określonych terminach, pod warunkiem spełnienia przez nich zarówno tzw. przesłanek pozytywnych, m.in. tego że zakupy towarów i usług będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Zgodnie natomiast z art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług (w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2008 r.), nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku, gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Cytowany wyżej przepis nie ogranicza prawa Wnioskodawcy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego w związku z otrzymaniem od kontrahenta faktur dokumentujących udzielone przez Wnioskodawcę premie pieniężne. Premie pieniężne, o których mowa w przedmiotowym stanie faktycznym powinny być udokumentowane przez otrzymującego fakturą VAT i opodatkowane 22% stawką podatku od towarów i usług, zatem Wnioskodawca będzie miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego zawartą w fakturze otrzymanej od kontrahenta z tytułu udzielonej mu premii pieniężnej, pod warunkiem oczywiście spełnienia przesłanek pozytywnych określonych w art. 86 ust. 1 tej ustawy oraz niezaistnienia innych przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.