INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z o.o. reprezentowanej przez Pełnomocnika, przedstawione we wniosku z dnia 19 lutego 2008 r. (data wpływu 28 luty 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie importu usług – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 28 lutego 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie importu usług.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca planuje zawrzeć z kontrahentem mającym siedzibę na terytorium Niemiec i zarejestrowanym dla celów VAT na terytorium Niemiec umowę dotyczącą sprzedaży wierzytelności własnych temu kontrahentowi. Niemiecki kontrahent nie posiada na terytorium Polski stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej.

Zgodnie z projektem umowy kontrahent nabędzie wierzytelności w celu ich dalszej odsprzedaży i będzie ponosił ryzyko związane z nieściągalnością wierzytelności spowodowaną upadłością dłużnika.

Wynagrodzenie za przyjęcie opisanego wyżej ryzyka będzie stanowiło dyskonto od wartości nabywanej przez kontrahenta wierzytelności. Dyskonto będzie kalkulowane jako suma ustalonej przez strony umowy marży z tytułu ryzyka oraz marży finansowej.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

1. Czy nabywanie przez niemieckiego kontrahenta wierzytelności od Spółki za wynagrodzeniem w postaci dyskonta będzie stanowiło odpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT...
2. Czy nabywanie przez niemieckiego kontrahenta wierzytelności od Spółki za wynagrodzeniem w postaci dyskonta będzie stanowiło usługi faktoringu i ściągania długów podlegające opodatkowaniu VAT, wg stawki VAT 22%...
3. Czy Spółka jako nabywca usług świadczonych przez niemieckiego kontrahenta będzie zobowiązana do opodatkowania VAT tych usług jako importu usług...
4. Czy podstawą opodatkowania VAT importu opisanych powyżej usług będzie dyskonto obliczane jako suma marży z tytułu ryzyka oraz marży finansowej...

Zdaniem Wnioskodawcy:

Ad. 1. Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535, dalej: ustawa o VAT) opodatkowaniu VAT podlega między innymi odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Oznacza to, że czynność podlega opodatkowaniu VAT, jeżeli:

• stanowi świadczenie usług w rozumieniu przepisów art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT,
• ma charakter odpłatny.

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.

W ramach czynności nabycia wierzytelności niemiecki kontrahent przejmuje od Spółki ryzyko niewypłacalności dłużnika. Oznacza to, iż w przypadku nabycia wierzytelności świadczenie jakie spełnia nabywca wierzytelności na rzecz Spółki polega na uwolnieniu jej od ryzyka niewypłacalności dłużnika.

Powyższe stanowisko zostało potwierdzone również w interpretacjach indywidualnych wydanych w imieniu Ministra Finansów przez wskazanych dyrektorów izb skarbowych, np.:

• interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 31 października 2007 r. sygn. IBPP2/443-35/07/BM/KAN-230/08/KAN-1142/10/07, cyt: „W tak pojmowanej usłudze mieści się cywilnoprawna instytucja przelewu wierzytelności (cesji) polegająca na przeniesieniu wierzytelności z majątku dotychczasowego wierzyciela do majątku osoby trzeciej na mocy umowy zawartej między zbywcą wierzytelności (cedentem), a jej nabywcą (cesjonariuszem). Oznacza to, iż w takim przypadku nabywca wierzytelności świadczy na rzecz jej zbywcy usługę pośrednictwa finansowego, której celem jest uwolnienie sprzedawcy od ciężaru egzekwowania wierzytelności”,
• interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 31 października 2007 r. sygn. IBPP2/443-41/07/UH/KAN-283/07, cyt.: „Wierzytelność jest prawem jednego podmiotu do żądania od drugiego podmiotu pewnego zachowania się zwanego świadczeniem (wyrażalnym pieniężnie). Wierzytelność jest prawem majątkowym, będącym przedmiotem obrotu gospodarczego. Przeniesienie praw do wierzytelności, jako materialnych praw majątkowych, co do zasady, stanowi świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy. (...) W tak ujmowanej usłudze mieści się cywilnoprawna instytucja przelewu wierzytelności (cesji) polegająca na przeniesieniu wierzytelności z majątku dotychczasowego wierzyciela do majątku osoby trzeciej na mocy umowy zawartej między zbywcą wierzytelności (cedentem), a jej nabywcą (cesjonariuszem). W takim przypadku nabywca wierzytelności świadczy na rzecz jej zbywcy usługę pośrednictwa finansowego, której celem jest uwolnienie sprzedawcy wierzytelności od ciężaru jej egzekwowania”.

Świadczenie przedmiotowych usług będzie podlegało opodatkowaniu VAT, jeżeli będzie miało charakter odpłatny.

Zgodnie z ustaleniami stron umowy wynagrodzenie z tytułu sprzedaży wierzytelności będzie stanowiło dyskonto, na które składać się będzie marża z tytułu ryzyka oraz marża finansowa. Świadczenie usług przez niemieckiego kontrahenta ma zatem charakter odpłatny.

W konsekwencji nabycie wierzytelności od Spółki przez niemieckiego kontrahenta za wynagrodzeniem w postaci dyskonta będzie stanowiło odpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.

Ad. 2. Zgodnie z jednolitą linią orzecznictwa usługi nabywania wierzytelności są klasyfikowane jako usługi finansowe. Stanowisko takie zostało jednoznacznie potwierdzone w interpretacjach indywidualnych wydanych w imieniu Ministra Finansów, np.: w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 31 października 2007 r., sygn. IBPP2/443-35/07/BM/KAN-230/08/KAN-1142/10/07 oraz w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 31 października 2007 r., sygn. IBPP2/443-41/07/UH/KAN-283/07, cyt.: „Zakup wierzytelności w celu windykacji we własnym zakresie lub w celu dalszej ich sprzedaży mieści się w zakresie usług pośrednictwa finansowego – sklasyfikowanych według polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług w sekcji J ex (65-67)”.

Usługi finansowe (w tym usługi pośrednictwa finansowego) podlegają zwolnieniu z VAT, z wyjątkiem usług ściągania długów oraz faktoringu, które podlegają opodatkowaniu według stawki VAT 22% (art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT w związku z poz. 3 załącznika nr 4 do ustawy o VAT).

Przepisy ustawy o VAT nie zawierają ani definicji usług pośrednictwa finansowego ani definicji usług ściągania długów i faktoringu.

Zakres przedmiotowy usługi ściągania długów i faktoringu zostały zdefiniowane w orzeczeniu Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości (dalej: ETS) z dnia 26 czerwca 2003 r. (sprawa C 305/01). Cyt.: „Działalność ekonomiczna, w ramach której podmiot gospodarczy nabywa długi, ponosząc ryzyko zwłoki, i który w zamian pobiera od swych klientów prowizję stanowi odzyskiwanie długów i faktoring w znaczeniu art. 13B lit. d pkt 3 zdanie ostatnie VI Dyrektywy VAT i dlatego jest wyłączona ze zwolnienia ustanowionego tym przepisem”.

Możliwość zastosowania powyższej definicji dla potrzeb polskiej ustawy o VAT zostało potwierdzone przez Dyrektora Izby Skarbowej z Katowicach w interpretacji indywidualnej wydanej w imieniu Ministra Finansów z dnia 31 października 2007 r., sygn. IBPP2/443-35/07/BM/KAN-230/08/KAN-1142/10/07, cyt.: „Usługi ściągania długów i faktoringu nie zostały zdefiniowane w polskich przepisach prawa i należą do tzw. umów nienazwanych. Co do zasady faktoring polega na tym, że faktor trudniący się zawodowo tego typu działalnością nabywa wierzytelności przysługujące przedsiębiorcy (faktorantowi) z tytułu dokonania sprzedaży lub wykonania usług w zamian za określoną kwotę, odpowiadającą wartości nominalnej wierzytelności pomniejszonej o dyskonto uwzględniające wynagrodzenie faktora. W pojęciu ściągania długów i faktoringu mieści się zatem m.in. skup wierzytelności w celu ich windykacji we własnym zakresie lub odsprzedaży. Usługa tego typu polegająca na „wyręczeniu” klienta z czynności zmierzających do odzyskania długu podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług bez możliwości skorzystania ze zwolnienia. W pojęciu tym mieszczą się też usługi windykacji, które co do zasady zmierzają wprost do odzyskania długu. Usługi te swoim zakresem mogą objąć też zorganizowanie porozumień kompensacyjnych, w wyniku których zleceniodawca odzyskuje dług. Ogół czynności, które wykonał zleceniobiorca powoduje bowiem wpływ środków pieniężnych na konto klienta bądź uregulowanie długów. Usługi (j.w.) stanowią usługi ściągania długów, które wyłączone są ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na mocy art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy w związku z poz. 3 zał. Nr 4 do ustawy”.

W świetle powyższego, nabywane przez Spółkę usługi powinny zostać uznane za usługi ściągania długów i faktoringu, podlegające opodatkowaniu VAT według stawki 22%.

Ad. 3. Zgodnie z art. 2 pkt 9 ustawy o VAT import usług stanowi świadczenie na terytorium Polski usług, z tytułu wykonania których podatnikiem jest usługobiorca, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT podatnikami są również osoby prawne będące usługobiorcami usług świadczonych przez usługodawcę posiadającego siedzibę poza terytorium Polski.

Oznacza to, że czynność podlega opodatkowaniu VAT jako import usług, jeżeli:

• usługi są świadczone na terytorium Polski,
• usługodawcą jest podmiot posiadający siedzibę poza terytorium Polski oraz
• usługobiorcą jest podatnik posiadający siedzibę na terytorium Polski.

Co do zasady miejscem świadczenia usług jest miejsce, gdzie siedzibę ma świadczący usługi (art. 27 ust. 1 ustawy o VAT).

Wyjątki od tej zasady zostały wskazane m.in. w art. 27 ust. 3 pkt 2 ustawy o VAT. Na podstawie przepisu art. 27 ust. 3 pkt 2 ustawy o VAT w związku z art. 27 ust. 4 pkt 4 ustawy o VAT usługi finansowe podlegają opodatkowaniu w miejscu, gdzie siedzibę ma nabywca usługi.

Usługa nabywania wierzytelności stanowi usługę finansową. Z uwagi na fakt, iż nabywcą usługi jest Spółka z siedzibą na terytorium Polski, zgodnie z art. 27 ust. 3 pkt 2 ustawy o VAT miejscem świadczenia usług nabywania wierzytelności będzie Polska.

W konsekwencji, z uwagi na okoliczność, iż świadczącym usługi jest kontrahent z siedzibą na terytorium Niemiec:

• zgodnie z art. 27 ust. 3 pkt 2 w związku z art. 27 ust. 4 pkt 4 ustawy o VAT usługi podlegają opodatkowaniu na terytorium Polski,
• zgodnie z art. 2 pkt 9 ustawy o VAT usługi nabywania wierzytelności będą stanowiły import usług,
• zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT podatnikiem jest ich nabywca, tj. Spółka.

Reasumując, Spółka jako polski podatnik VAT, nabywająca usługi ściągania długów i faktoringu świadczone przez niemieckiego kontrahenta jest zobowiązana do opodatkowania tych usług jako importu usług, wg stawki 22% VAT.

Ad. 4. Zgodnie z art. 29 ust. 17 ustawy o VAT podstawą opodatkowania w imporcie usług jest kwota, którą usługobiorca jest obowiązany zapłacić, z wyjątkiem gdy wartość usługi została wliczona do podstawy opodatkowania wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów lub wartość usługi – na podstawie odrębnych przepisów – zwiększa wartość celną importowanego towaru albo w przypadku gdy podatek został rozliczony przez usługodawcę.

W przypadku sprzedaży wierzytelności pomiędzy Spółką a jej kontrahentem, wynagrodzenie z tytułu świadczenia usług faktoringu i ściągania długów stanowić będzie dyskonto w postaci marży z tytułu ryzyka oraz marży finansowej.

Zgodnie z powołanym powyżej orzeczeniem ETS w sprawie C-305/01, wynagrodzenie z tytułu świadczonych usług stanowi różnicę między wartością nominalną długów, które kontrahent przeniósł na faktora, a kwotą, którą faktor płaci mu za przejęte długi.

Podstawę opodatkowania podatkiem VAT z tytułu świadczenia usług przez niemieckiego kontrahenta będzie stanowiło dyskonto na tej transakcji, tj. suma kwoty marży z tytułu ryzyka oraz marży finansowej.

Powyższe stanowisko jest zgodne ze stanowiskiem organów podatkowych w omawianej kwestii, np. Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu wyrażonym w indywidualnej interpretacji prawa podatkowego z dnia 12 listopada 2007 r. wydanej w imieniu Ministra Finansów, sygn. ILPP1/443-45/07-4/SJ. Zgodnie z powołaną interpretacją podstawę opodatkowania VAT, w przypadku sprzedaży wierzytelności stanowi dyskonto na wartości sprzedawanej wierzytelności, które nabywca wierzytelności uzyska w wyniku realizacji transakcji.

Reasumpcja:

1. Nabycie przez niemieckiego kontrahenta wierzytelności od Spółki za wynagrodzenie w postaci dyskonta będzie stanowiło odpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.
2. Nabywanie przez niemieckiego kontrahenta wierzytelności od Spółki za wynagrodzeniem w postaci dyskonta będzie stanowiło usługi faktoringu i ściągania długów podlegające opodatkowaniu VAT, wg stawki 22%.
3. Spółka jako nabywca usług świadczonych przez niemieckiego kontrahenta będzie zobowiązana do opodatkowania VAT tych usług jako importu usług.
4. Podstawą opodatkowania VAT importu opisanych powyżej usług będzie dyskonto obliczone jako suma marży z tytułu ryzyka oraz marży finansowej.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.