INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Parafii w P., przedstawione we wniosku z dnia 16 maja 2008r. (data wpływu 16 maja 2008r.), uzupełnionym pismem z dnia 4 czerwca 2008r. (data wpływu 5 czerwca 2008r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie obowiązku opodatkowania sprzedaży oraz zamiany działek – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 16 maja 2008r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie obowiązku opodatkowania sprzedaży oraz zamiany działek. Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 4 czerwca 2008r. (data wpływu 5 czerwca 2008r.).

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Parafia w P. w roku 1995 otrzymała na mocy darowizny, od osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej, nieruchomość w postaci niezabudowanej działki o powierzchni 0,6064 ha oraz drogi o powierzchni 0,1428 ha. Nieruchomość, według ogólnego planu zagospodarowania przestrzennego Miasta P., obowiązującego w momencie darowizny w 1995 roku, objęta była symbolem A 30 MNj (tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej). Działka położona w środku osiedla miała być przeznaczona pod budowę nowego kościoła. Taka też była intencja ofiarodawcy.

Po trzynastu latach Parafia przystępuje do realizacji budowy obiektu sakralnego, ale ze względu na kierunek rozwojowy osiedla zmuszona jest do zmiany lokalizacji budowy. Nieruchomości w miejscu nowej lokalizacji należą do kilku właścicieli. Jedni chcą sprzedać Parafii swoje działki, inni chcą się zamienić na równoważny areał. Działki w miejscu nowej lokalizacji według planu zagospodarowania są również budowlane. Obejmują teren oznaczony symbolami MNI i UP II. W celu pozyskania środków na zakup nieruchomości, Parafia jest zmuszona część obecnej działki sprzedać, a część zamienić. Całość została więc podzielona zgodnie z zaleceniem Wydziału Geodezji i Gospodarki Gruntami Urzędu Miasta P. na 8 części, z których 4 zostaną sprzedane, a 4 zamienione. Czynności te nie są związane z celem zarobkowym, ale służą przygotowaniu budowy nowego obiektu sakralnego.

Parafia na dzień dzisiejszy nie prowadzi działalności gospodarczej w celach zarobkowych i nie jest czynnym podatnikiem VAT. Wnioskodawca nadmienia, że przy parafii działa „Kawiarenka" przeznaczona dla wspólnot religijnych. Intencją Parafii było służenie wspólnocie, a osoby posługujące czynią to charytatywnie. Okolicznościowe ofiary przeznaczone są na cele religijne i funkcjonowanie ochronki parafialnej zajmującej się działalnością opiekuńczo-wychowawczą.Grunt, który Wnioskodawca otrzymał jako darowiznę pod budowę nowego kościoła, nie był uprawiany i Wnioskodawca nie czerpał żadnych zysków z posiadanego gruntu, nie był też nikomu udostępniany ani dzierżawiony.W chwili obecnej Wnioskodawca nie zamierza dokonywać sprzedaży innych gruntów. Zbycie opisanego gruntu ma charakter jednorazowy i zostało spowodowane koniecznością zmiany lokalizacji budowy nowego kościoła.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w opisanym stanie faktycznym na mocy art. 15, art. 113 ust. 13 pkt 1 lit. d), czynność w postaci sprzedaży i zamiany działek będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy ustawy z dnia 11 marca 2004 o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2004r. Nr 54, poz. 535 ze zmianami)...

Zdaniem Wnioskodawcy, czynność ta nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ Wnioskodawca nie prowadzi działalności gospodarczej, a czynności służą budowie nowej świątyni.Wnioskodawca wskazał, iż w przedmiotowej sprawie ma zastosowanie ustawa z dnia 17 maja 1989r. o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 1989r. Nr 29 poz. 154) oraz powołał wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 29 października 2007 sygn. akt. I FPS 3/07.

Wnioskodawca zauważa, że Parafia nie ma możliwości wystawienia faktury VAT potencjalnemu nabywcy i nie ma też możliwości odliczenia naliczonego podatku, a taka była intencja ustawodawcy. Wnioskodawca wskazał, iż „Do fundamentalnych cech podatku od wartości dodanej, wynikających z postanowień I Dyrektywy, należy zaliczyć zasadę neutralności podatku dla podatników. (...) Wszelkie korzystne dla podatnika konsekwencje wynikające z koncepcji neutralności podatku są traktowane w doktrynie wspólnego systemu VAT jako fundamentalne prawo podatnika, nie zaś jako jego przywilej" Wydawnictwo C. H. Beck Warszawa 2004 „VI Dyrektywa VAT" pod redakcją K. Sachsa str. 417.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez towary rozumie się - zgodnie z art. 2 pkt 6 ustawy o VAT - rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.Przez dostawę towarów na terytorium kraju zasadniczo rozumie się - w myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT - przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Z cyt. powyżej art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT nie wynika, że odpłatność za czynności dostawy towarów lub świadczenia usług musi mieć postać pieniężną. Odpłatność jako świadczenie wzajemne może również przybrać postać rzeczową - zapłatą może być inny towar lub usługa, albo mieszaną - zapłata w części pieniężna a w części rzeczowa. Innymi słowy, dla uznania czynności za odpłatną, wystarczające jest, by istniała możliwość określenia ceny wyrażonej w pieniądzu w stosunku do świadczenia wzajemnego stanowiącego wynagrodzenie za tą czynność.

Przez umowę zamiany, zgodnie z art. 603 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.), każda ze stron zobowiązuje się przenieść na drugą stronę własność rzeczy w zamian za zobowiązanie się do przeniesienia własności innej rzeczy. Zatem w przypadku zamiany obie strony przenoszą na siebie wzajemnie własność rzeczy, występując jednocześnie w charakterze dostawcy jak i nabywcy.Zapis art. 604 ww. ustawy Kodeks cywilny daje dyspozycję odpowiedniego stosowania do zamiany przepisów o sprzedaży. Umowa zamiany jest umową wzajemną, bardzo zbliżoną do umowy sprzedaży. Różnica w stosunku do umowy sprzedaży polega na tym, że w miejsce świadczenia ceny pojawia się obowiązek drugiej strony przeniesienia własności rzeczy. Ze względu na wzajemny charakter umowy, wartość świadczonych rzeczy powinna być ekwiwalentna. Jak wynika z powyższego realizowane w oparciu o umowę zamiany przeniesienie własności towaru (w tym gruntu) stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jako odpłatna dostawa towarów.

Nie każda jednak czynność stanowiąca dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi być wykonana przez podatnika.Stosownie do postanowień art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Powyższe oznacza, że dostawa towarów, w tym przypadku gruntów, podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana jest przez podmiot mający status podatnika podatku VAT, a czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Jednocześnie okoliczności dokonania tej czynności powinny nosić znamiona działalności gospodarczej, o której mowa w ustawie o VAT tzn. czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania w sposób częstotliwy lub wykonywano czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto podatnikiem staje się również ten, kto wykonał czynność, podlegającą opodatkowaniu, jednorazowo, ale w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy.Chociaż ustawa nie definiuje pojęcia „częstotliwości”, przez zamiar wykonywania danej czynności w sposób częstotliwy należy rozumieć chęć, wolę powtarzalnego, a nie jednorazowego wykonywania określonych czynności, składających się na istotę prowadzenia działalności.O kwestii częstotliwości nie decyduje czasookres wykonywania czynności (rok, dwa czy pięć lat) ani ilość dokonanych transakcji. Decydującym kryterium jest powtarzalność czynności. Dlatego też, w każdym przypadku należy indywidualnie rozstrzygnąć, czy intencją określonej czynności, z którą łączą się skutki podatkowo-prawne było dokonywanie tej czynności wielokrotnie.

W kontekście powyższego należy stwierdzić, iż nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług w odniesieniu do danej czynności podmiot dokonujący jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzący zorganizowanej czy zarejestrowanej działalności gospodarczej w tym zakresie. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, nie pozwala zatem na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

Aby zatem dostawę towarów (nawet jednorazową) uznać za działalność gospodarczą, należy wykazać, że w momencie jej realizacji podatnik miał zamiar dokonywać takich czynności wielokrotnie, a wykorzystywane przez niego towary czy usługi zostały nabyte w celu spożytkowania ich do wykonywania tej czynności.Z przedstawionych przepisów wynika więc, że jeśli dany podmiot dokonuje sprzedaży nieruchomości gruntowej przeznaczonej pod zabudowę, a czynność ta wykonywana jest jednorazowo lub okazjonalnie, w warunkach wskazujących, iż działanie to nie jest czynione z zamiarem jego powtarzania (kontynuowania) i nie zmierza do nadania mu stałego charakteru, transakcja taka nie może być uznana za działalność gospodarczą, w rozumieniu cytowanego wyżej art. 15 ust. 2 ustawy o VAT.

Dodatkowo należy wskazać, że działalność gospodarcza powinna cechować się stałością, powtarzalnością i niezależnością jej wykonywania, bowiem związana jest z profesjonalnym obrotem gospodarczym. Nie jest natomiast działalnością handlową, a zatem i gospodarczą, sprzedaż majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży i nie jest związany z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Z przedstawionego zdarzenia przyszłego wynika, iż Wnioskodawca w 1995r. otrzymał na mocy darowizny, od osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej, nieruchomość w postaci niezabudowanej działki o powierzchni 0,6064 ha oraz drogi o powierzchni 0,1428 ha, z przeznaczeniem na budowę nowego kościoła. Zgodnie z ogólnym planem zagospodarowania przestrzennego dla danej miejscowości obowiązującym w momencie darowizny, ww. nieruchomość była sklasyfikowana jako tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej. Ze względu na kierunek rozwojowy osiedla Wnioskodawca zmuszony jest do zmiany lokalizacji budowy obiektu sakralnego. Nieruchomości w miejscu nowej lokalizacji należą do kilku właścicieli. Jedni chcą sprzedać Parafii swoje działki, inni chcą się zamienić na równoważny areał. Wobec powyższego Parafia jest zmuszona część obecnej działki sprzedać, a część zamienić. Całość działki została więc podzielona zgodnie z zaleceniem Wydziału Geodezji i Gospodarki Gruntami Urzędu Miasta P. na 8 części, z których 4 zostaną sprzedane, a 4 zamienione.

W przedmiotowej sprawie Wnioskodawcy nie można uznać za podatnika prowadzącego działalność gospodarczą w odniesieniu do tych konkretnych transakcji zbycia gruntów, w myśl art. 15 ustawy o VAT. Nic nie wskazuje na to, aby dokonując sprzedaży i zamiany ww. gruntu Wnioskodawca działał w charakterze handlowca, a okoliczności będące przyczyną transakcji zbycia nieruchomości gruntowych, nie wskazują, iż miałyby być one czynione z zamiarem wykonywania w sposób częstotliwy.Nieruchomość gruntowa posiadana przez Wnioskodawcę nie została nabyta z zamiarem dalszej odsprzedaży, ale weszła w skład majątku Parafii w drodze darowizny od osoby fizycznej z przeznaczeniem na budowę nowego kościoła. Ww. grunt nie został więc zakupiony w związku z prowadzoną działalnością, nie był uprawiany a Wnioskodawca nie czerpał żadnych zysków z jego posiadania, nie był też nikomu udostępniany ani dzierżawiony.

Należy również podkreślić, iż powodem sprzedaży oraz zamiany działek jest wystąpienie okoliczności, które były trudne do przewidzenia przez Wnioskodawcę w momencie otrzymania gruntu w darowiźnie. Działka położona w środku osiedla miała być przeznaczona pod budowę nowego kościoła i z takim zamiarem została ona przekazana Wnioskodawcy. Po trzynastu latach Parafia przystępując do realizacji budowy obiektu sakralnego, ze względu na kierunek rozwojowy osiedla (zatem z przyczyn niezależnych od Wnioskodawcy) zmuszona jest do zmiany lokalizacji budowy. Ponadto należy zauważyć, iż o konieczności podziału gruntu na 8 części (z których 4 zostaną sprzedane a 4 zamienione) zadecydował fakt, iż nieruchomości w miejscu nowej lokalizacji należą do kilku właścicieli, spośród których jedni chcą sprzedać Wnioskodawcy swoje działki, inni natomiast chcą się zamienić na równoważny areał.

Zatem nie ustając w dążeniu do realizacji wyznaczonego celu, tj. budowy nowego obiektu sakralnego, Wnioskodawca jest zmuszony część działki będącej obecnie w jego posiadaniu sprzedać, a część zamienić, natomiast pozyskane w ten sposób środki Wnioskodawca przeznaczy na zakup nieruchomości pod budowę nowego kościoła.Wobec powyższego należy stwierdzić, że podjęte przez Wnioskodawcę czynności nie stanowią działań realizowanych w celu osiągnięcia zysku, ale służą przygotowaniu budowy nowego obiektu sakralnego.Należy ponadto zauważyć, iż Wnioskodawca nie prowadzi działalności gospodarczej, oraz nie jest zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT czynnym. Okolicznościowe ofiary pozyskiwane przez Wnioskodawcę przeznaczone są na cele religijne i funkcjonowanie ochronki parafialnej zajmującej się działalnością opiekuńczo-wychowawczą.

Wnioskodawca ponadto wskazał, iż zbycie opisanego gruntu ma charakter jednorazowy, gdyż Parafia obecnie nie zamierza dokonywać sprzedaży innych gruntów.Wszystkie powyższe okoliczności, w których Wnioskodawca zamierza dokonać sprzedaży oraz zamiany działek nie wskazują, aby działania podjęte przez Wnioskodawcę miały charakter czynności polegających na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.W związku z powyższym tut. organ uznał, iż sprzedaż oraz zamiana przedmiotowych działek nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, gdyż jest dokonywana okazjonalnie, w okolicznościach wskazujących, iż działanie to nie jest czynione z zamiarem nadania mu stałego charakteru. Grunty nie zostały nabyte z zamiarem wykorzystania ich do jakichkolwiek czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT. Nie można więc uznać, aby Wnioskodawca działał w przedmiotowej sprawie w charakterze handlowca. Również przeznaczenie środków uzyskanych ze sprzedaży nie wskazuje na związek z działalnością gospodarczą.

Podsumowując, w oparciu o przedstawione zdarzenie przyszłe oraz obowiązujący w tym zakresie stan prawny należy stwierdzić, że sprzedaż oraz zamiana przedmiotowych działek nie nosi znamion powtarzalności, tak więc warunek częstotliwości nie zostaje tu wypełniony. W świetle powyższego dostawy ww. działek nie można uznać za działalność gospodarczą, bowiem czynność ta nie mieści się w definicji, o której mowa w art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o podatku od towarów i usług. Zatem brak jest podstaw do uznania Wnioskodawcy za podatnika podatku od towarów i usług z tytułu sprzedaży i zamiany działek. Tym samym dostawa przedmiotowych działek nie będzie podlegała przepisom ustawy o podatku od towarów i usług.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Nadmienia się, że wskazywane we wniosku orzeczenie Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 29 października 2007r. sygn. akt I FPS 3/07 dotyczy konkretnej sprawy podatnika, osadzonej w określonym stanie faktycznym. Rozstrzygnięcie dokonane przez Sąd wiąże jedynie w konkretnej sprawie i nie stanowi źródła powszechnie obowiązującego prawa.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.