INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko S.A. przedstawione we wniosku z dnia 17 grudnia 2007 r. (data wpływu 21 grudnia 2007 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania pożyczek pieniężnych – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 21 grudnia 2007 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania pożyczek pieniężnych.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług i uzyskuje przychody głównie z handlu sprzętem komputerowym i ze sprzedaży oprogramowania. W Krajowym Rejestrze Sądowym w przedmiocie działalności Spółki występują między innymi następujące wpisy: 65.12 pośrednictwo pieniężne pozostałe, gdzie indziej niesklasyfikowane; 65.22 pozostałe formy udzielania kredytów; 65.23 pośrednictwo finansowe pozostałe gdzie indziej niesklasyfikowane.

Od października do listopada 2007 roku Podatnik udzielił trzech pożyczek ze środków własnych. Pożyczki podlegają spłacie w ratach miesięcznych, a strony przewidują możliwość zwiększenia kwoty spłacanej raty, co zostanie ustalone stosownym aneksem. W przypadku opóźnienia w spłacie rat pożyczki, przewiduje się dodatkowe oprocentowanie w wysokości 150% wartości rat pożyczki. Odsetki od całości pożyczki i poszczególnych rat, uregulowane zostaną po spłaceniu całości pożyczki jako ostatnia rata.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

1. Czy udzielanie pożyczek przez Wnioskodawcę jest działalnością gospodarczą i w związku z tym kwota odsetek będąca obrotem podlega opodatkowaniu podatkiem VAT...
2. Czy przedmiotowe usługi korzystają ze zwolnienia od podatku VAT, a obowiązek podatkowy upływa z terminem zapłaty odsetek...

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy o VAT udzielenie kilku pożyczek nie można uznać za czynność jednorazową. Czynność ta została wykonana wielokrotnie w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania jej w sposób częstotliwy. W związku z tym można ją uznać za działalność gospodarczą. Udzielanie pożyczek Spółka ma również w zakresie przedmiotu działalności. Obrotem z tytułu udzielania pożyczek (podstawą opodatkowania) jest kwota odsetek. Zgodnie z art. 19 ust. 1 ustawy o VAT obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wykonania usługi. Usługa będzie zakończona po opłaceniu ostatniej raty, która będzie kwotą odsetek naliczonych według określonego w umowie oprocentowania i ewentualnych opóźnień w spłatach rat pożyczki. Kwotę odsetek, zdaniem Wnioskodawcy, można ustalić po opłaceniu ostatniej raty pożyczki i w terminie określonym w umowie. Na kwotę odsetek należy wystawić fakturę VAT, bez naliczania podatku VAT (art. 43 ust. 1 ustawy o VAT, zał. Nr 4 – sprzedaż przedmiotowo zwolniona). Zatem obowiązek podatkowy z tytułu świadczenia tej usługi powstanie z chwilą wystawienia faktury nie później niż 7. dnia od upływu terminu płatności odsetek.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Ad. 1

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Natomiast w myśl art. 8 ust. 1 cyt. ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 cyt. ustawy. Art. 8 ust. 3 ww. ustawy stanowi ponadto, że usługi wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, z wyjątkiem usług elektronicznych i usług turystyki, o których mowa w art. 119.

Działalność gospodarcza, stosownie do art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy.

Z sytuacji przedstawionej we wniosku wynika, iż Spółka ze środków własnych udzieliła w okresie od października do listopada 2007 roku trzech pożyczek oraz, że w zakresie swojej działalności ma wyszczególnione usługi pośrednictwa finansowego.

Udzielanie pożyczek przez podatnika podatku od towarów i usług spełnia przesłanki uznania tych czynności za podlegające opodatkowaniu tym podatkiem, niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielania czy statusu nabywcy. Udzielanie bowiem pożyczek przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem, można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług.

Ponadto czynności polegające na udzielaniu pożyczek pieniężnych świadczone poza systemem bankowym zaliczane są do grupy usług pośrednictwa finansowego, sklasyfikowanego w sekcji J. dział 65 PKWiU, a tego rodzaju działalność mieści się w definicji działalności gospodarczej zamieszczonej w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, wobec powyższego udzielenie pożyczek podlega regulacjom zawartym w ustawie o podatku od towarów i usług.

W przedstawionym zdarzeniu przyszłym stwierdza się, że udzielanie przez Wnioskodawcę oprocentowanych pożyczek wypełnia dyspozycję przepisu art. 5 ust. 1 w związku z art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług i podlega opodatkowaniu tym podatkiem na ogólnych zasadach.

Stosownie do przepisu art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, zwalnia się od podatku usługi wymienione w załączniku Nr 4 do ustawy. Stosownie zaś do poz. 3 powyższego załącznika, zawierającego wykaz usług zwolnionych od podatku, zwolnione są od podatku usługi pośrednictwa finansowego Sekcja J ex (65-67), z wyłączeniem:

1. działalności lombardów, z wyjątkiem usług świadczonych przez banki,
2. usług polegających na oddaniu w odpłatne użytkowanie rzeczy ruchomej,
3. usług doradztwa finansowego (PKWiU ex 67.13.10 - 00.20),
4. usług doradztwa ubezpieczeniowego oraz wyceny dla towarzystw ubezpieczeniowych (PKWiU ex 67.20.10 - 00.20, -00.30), z wyjątkiem świadczonych przez zakład ubezpieczeń w rozumieniu przepisów o działalności ubezpieczeniowej oraz świadczonych w tym zakresie przez podmioty działające w imieniu i na rzecz zakładu ubezpieczeń,
5. usług ściągania długów oraz faktoringu,
6. usług zarządzania akcjami, udziałami w spółkach lub związkach, obligacjami i innymi rodzajami papierów wartościowych, z wyjątkiem wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy,
7. usług przechowywania akcji, udziałów w spółkach lub związkach, obligacji i innych rodzajów papierów wartościowych, z wyjątkiem wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy,
8. transakcji dotyczących dokumentów ustanawiających tytuł własności,
9. transakcji dotyczących praw w odniesieniu do nieruchomości.

Podkreślenia wymaga fakt, że organ podatkowy nie jest organem uprawnionym do klasyfikowania danych usług lub towarów do odpowiednich symboli PKWiU. Zgodnie z zasadami metodycznymi klasyfikacji statystycznych – na podstawie Komunikatu Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 24 stycznia 2005 r. w sprawie trybu udzielania informacji dotyczących standardów klasyfikacyjnych (Dz. Urz. GUS Nr 1, poz. 11) zasadą jest, że zainteresowany podmiot sam klasyfikuje prowadzoną działalność, swoje produkty (wyroby i usługi), towary, środki trwałe i obiekty budowlane według zasad określonych w poszczególnych klasyfikacjach i nomenklaturach, wprowadzonych rozporządzeniami Rady Ministrów lub stosowanych bezpośrednio na podstawie przepisów Wspólnoty Europejskiej.

W przypadku trudności w ustaleniu właściwego grupowania, w tym także dla usług według Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług zainteresowany podmiot może zwrócić się z wnioskiem do Urzędu Statystycznego w Ł., który udziela informacji w zakresie stosowania wyżej powołanych standardów klasyfikacyjnych. Tylko w przypadku prawidłowego zaklasyfikowania do właściwego grupowania PKWiU możliwie jest rozstrzygnięcie o zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług danego towaru lub usługi.

Zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy o VAT podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

W przypadku usług polegających na udzielaniu pożyczek obrotem, w rozumieniu art. 29 ust. 1 ustawy o VAT, są odsetki od udzielonej pożyczki (otrzymane jak również niezapłacone, których termin zapłaty upłynął). Odsetki te winny być udokumentowane fakturą VAT i zaewidencjonowane w rejestrze sprzedaży w miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy.

Ad. 2

Na podstawie art. 19 ust. 1 ustawy o podatku od towarów, obowiązek podatkowy, powstaje z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem między innymi ust. 4 i 5. W myśl natomiast z art. 19 ust. 4 ustawy, jeżeli dostawa towaru lub wykonanie usługi powinny być potwierdzone fakturą, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury, nie później jednak niż w 7. dniu, licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi. Przepis ten stosuje się odpowiednio do faktur za częściowe wykonanie usługi (art. 19 ust. 5 ustawy). Ustawodawca nie zawarł szczególnych unormowań w zakresie powstania obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług, dla usług udzielania pożyczek poza systemem bankowym. W związku z powyższym należy uznać, iż w przypadku, gdy Spółka określiła w umowie termin zapłaty odsetek po spłaceniu całości pożyczki jako ostatnia rata, to termin ten należy powiązać z ostatecznym terminem powstania obowiązku podatkowego. Nie jest w tym przypadku istotne, czy odsetki faktycznie zostały zapłacone przez kontrahenta. Należy bowiem uznać, iż data płatności odsetek, jest datą wykonania przez Spółkę usługi na rzecz kontrahenta i powinno być to potwierdzone fakturą VAT. Zatem obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług z tytułu świadczenia przedmiotowej usługi powstanie z chwilą wystawienia faktury, nie później niż 7. dnia od dnia upływu terminu płatności odsetek, a fakt ich spłaty w terminie późniejszym, niż określony w umowie, pozostaje bez znaczenia dla momentu powstania obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług.

Ponadto, tut. Organ zauważa, iż w przypadku wcześniejszej, niż określona w umowie, spłaty rat wraz z należnymi odsetkami, obowiązek podatkowy powstanie w dniu ich zapłaty, na podstawie art. 19 ust. 11 ustawy, który stanowi, iż jeżeli przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi otrzymano część należności, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w tej części.

Zgodnie z art. 106 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży (…).

Uwzględniając powyższe usługa polegająca na udzielaniu pożyczki podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Usługa ta zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy korzysta ze zwolnienia od tego podatku. Odsetki od udzielonej pożyczki stanowią obrót (art. 29 ust. 1 przedmiotowej ustawy). W związku z tym udokumentowane fakturą VAT zgodnie z art. 106 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, powinny być odsetki, bez naliczania podatku (sprzedaż przedmiotowo zwolniona z opodatkowania).

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.