Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu
ILPB3/423-142/08-5/HS
z 21 maja 2008 r.
Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji
Rodzaj dokumentu
interpretacja indywidualna
Sygnatura
ILPB3/423-142/08-5/HS
Data
2008.05.21
Referencje
Autor
Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu
Temat
Podatek dochodowy od osób prawnych --> Koszty uzyskania przychodów --> Pojęcie kosztów uzyskania przychodów
Słowa kluczowe
koszt
koszty bezpośrednie
koszty pośrednie
koszty uzyskania przychodów
odszkodowania
potrącalność kosztów
rozwiązanie umowy
skutki podatkowe umowy
umowa
Istota interpretacji
Czy wartość odszkodowania umownego wypłacona na rzecz „…..” S.A. będzie dla Spółki kosztem uzyskania przychodów, a jeżeli tak – to w którym momencie należy tę kwotę ująć w rachunku podatkowym?
Wniosek ORD-IN 947 kB
INTERPRETACJA INDYWIDUALNA
1) zdarzenia przyszłego nr 1 w zakresie:
W związku z zawartą umową sprzedaży, Spółka rozpoznała przychód do opodatkowania w kwocie 41.173.858,64 CHF. Jednocześnie, na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, Spółka rozpoznała koszt uzyskania przychodów. Podatek VAT z tytułu powyższej transakcji został ujęty w deklaracji VAT-7 za miesiąc sierpień 2006 r. Tego samego dnia, Spółka i „XxX” S.A. zawarły:
Jednocześnie Spółka, w związku z otrzymywanymi od „XxX” S.A. fakturami, odliczała i czyni to w dalszym ciągu podatek VAT. Umowa leasingu operacyjnego naniesień została zawarta, jako umowa leasingu operacyjnego na okres trwania – 10 lat. W chwili obecnej Spółka rozważa jednak podjęcie działań, które mogłyby doprowadzić do pozyskania znacznych środków finansowych niezbędnych do dokonania określonych zamierzeń inwestycyjnych. Środki te Spółka zamierza uzyskać ze sprzedaży gruntu oraz naniesień. Jednakże analiza rynku nieruchomości oraz opłacalności transakcji podejmowanych na tym rynku prowadzi do wniosku, że dla Spółki bardziej opłacalne będzie doprowadzenie do zerwania wiążących ją z „XxX” S.A. umów, aniżeli oczekiwać na upływ podstawowego okresu leasingu i wykup po tym okresie, ażeby następnie dokonać sprzedaży ww. składników majątku. Powyższe jest dla Spółki o tyle korzystne, że znalazła ona inwestora zagranicznego, gotowego nabyć grunt wraz z naniesieniami na bardzo korzystnych warunkach finansowych.
„XxX” S.A. i Spółka w drodze porozumień rozwiązują:
Konsekwencją powyższego jest, że strony porozumienia zwracają sobie cenę sprzedaży, po której „XxX” S.A. nabyła grunt i naniesienia, co pozostaje w zgodzie z dyspozycją art. 497 Kodeksu cywilnego. Strony nie zwracają sobie jakichkolwiek należności zapłaconych z tytułu zawarcia, realizacji przez dotychczasowy okres, oraz rozwiązania – umów leasingu operacyjnego naniesień i dzierżawy gruntu. W efekcie Spółka staje się powrotnie użytkownikiem wieczystym gruntu i właścicielem naniesień. Strony w treści porozumienia uzgadniają, że „XxX” S.A. otrzyma, w związku z przedterminowym zakończeniem leasingu, kwotę X (najprawdopodobniej wartość nieuiszczonych miesięcznych opłat leasingowych i kwoty wykupu), która będzie stanowić dla „XxX” S.A. odszkodowanie umowne.
„XxX” S.A. i Spółka w drodze porozumień rozwiązują:
Konsekwencją powyższego jest, że prawo użytkowania wieczystego gruntu i własności naniesień pozostają przy „XxX” S.A. Strony nie zwracają sobie jakichkolwiek należności zapłaconych z tytułu zawarcia, realizacji przez dotychczasowy okres, oraz rozwiązania – umów leasingu operacyjnego naniesień i dzierżawy gruntu. Strony w treści porozumienia uzgadniają, że „XxX” S.A. otrzyma, w związku z przedterminowym zakończeniem leasingu, kwotę X (najprawdopodobniej wartość nieuiszczonych miesięcznych opłat leasingowe i kwoty wykupu), która będzie stanowić dla „XxX” S.A. odszkodowanie umowne. Postanawiają jednocześnie, że porozumienie zostaje zawarte pod warunkiem, że „XxX” S.A. dokona sprzedaży prawa wieczystego użytkowania gruntu i prawa własności naniesień na rzecz klienta znalezionego przez Spółkę oraz po cenie uzgodnionej pomiędzy Spółką i jej klientem. W treści porozumienia znajdować się będzie także klauzula, zgodnie z którą „XxX” S.A. wypłaci na rzecz Spółki określoną kwotę Y, najprawdopodobniej odpowiadającą różnicy między ceną uzyskaną od klienta Spółki, a sumą odszkodowania z tytułu przedwczesnego zakończenia umowy leasingu operacyjnego naniesień.
Odnosząc się do pytania nr 3 należy – zdaniem Spółki – udzielić odpowiedzi, iż wartość przewidzianego i wypłaconego na rzecz „XxX” S.A. odszkodowania winna być uznana za koszty uzyskania przychodów. Przemawia za tym nie tylko gramatyczna, ale także funkcjonalna wykładnia art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Przede wszystkim należy stwierdzić, że wypłacona przez Spółkę kwota w jej przekonaniu ma charakter odszkodowawczy i zostanie poniesiona w celu osiągnięcia przychodu, jakim będzie cena uzyskana ze sprzedaży prawa wieczystego użytkowania gruntu oraz prawa własności naniesień na rzecz klienta Spółki. Taką interpretację potwierdza także praktyka orzecznicza organów podatkowych (np postanowienie Pierwszego Urzędu Skarbowego w Radomiu z dnia 01.06.2007 r., nr 1424/2140/4111/423/2/07, postanowienie Małopolskiego Urzędu Skarbowego z dnia 09.07.2007 r., nr PO2/423-97/07/57940). Za możliwością zaliczenia odszkodowania przewidzianego w porozumieniu do kosztów uzyskania przychodów przemawia także fakt, że tego typu odszkodowanie nie zostało przewidziane w art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Odnosząc się do momentu, w którym ww. odszkodowanie winno zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów – w przekonaniu Wnioskodawcy – zastosowanie znajdzie dyspozycja art. 15 ust. 4 o podatku dochodowym od osób prawnych. Otóż, cała transakcja, tj. zawarcie porozumienia rozwiązującego ww. umowy i przewidującego dla „XxX” S.A. stosowne odszkodowanie, jest podyktowana ze względu na możliwość uzyskania znacznego przychodu w związku ze sprzedażą prawa użytkowania wieczystego gruntu oraz prawa własności naniesień na rzecz klienta i to po bardzo atrakcyjnej cenie. Zasadna będzie zatem teza, iż wydatek w postaci odszkodowania przewidzianego przedmiotowym porozumieniem jest ściśle związany z przychodem ze sprzedaży przez Spółkę ww. składników majątku. To z kolei oznacza, że odszkodowanie winno zostać ujęte jako koszty uzyskania przychodów w rachunku podatkowym z chwilą uzyskania przychodu ze sprzedaży na rzecz klienta (vide: art. 15 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych). Na takim też stanowisku stanął Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Poznaniu w postanowieniu z dnia 16.11.2005 r., nr ZD/406-170/CIT/05.
Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (j. t. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 ze zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1. Przywołana regulacja wskazuje, iż definicja kosztów uzyskania przychodów –dla celów podatku dochodowego – składa się z dwóch podstawowych elementów, które łącznie tworzą swego rodzaju normatywną klauzulę generalną.
Tak więc dany podmiot gospodarczy ma możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów poniesionych wydatków po wyłączeniu tych, których możliwość odliczenia jest wprost ograniczona w ustawie - zarówno bezpośrednio, jak i pośrednio związanych z uzyskiwanymi przychodami, pod warunkiem, że ich poniesienie ma związek z prowadzoną działalnością gospodarczą, może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu, lub wiąże się z zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła przychodów. W konsekwencji nie każdy wydatek ponoszony w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą stanowić może koszt uzyskania przychodów i jako taki podlegać odliczeniu od podstawy opodatkowania. Skoro bowiem ustawodawca wyraźnie wiąże koszty uzyskania przychodów z określonym celem, to musi być on widoczny. Ponoszone koszty winny omawiany cel realizować lub co najmniej zakładać go jako realny.
Ponadto obowiązkiem podatnika, jako odnoszącego ewidentną korzyść z faktu zaliczenia określonych wydatków w poczet kosztów uzyskania przychodów, jest wykazanie związku pomiędzy poniesieniem kosztu a uzyskaniem przychodu, zgodnie z dyspozycją powołanego art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Drugi z elementów zawartych we wskazanym przepisie stanowi przesłankę negatywną, zgodnie z którą, ponoszony wydatek nie może być ujęty w zawartym w art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych katalogu wydatków nieuznawanych za koszty uzyskania przychodów. Należą do niego m.in. wydatki, które nie są zaliczane do kosztów podatkowych po przekroczeniu ustawowo określonych limitów, gdy nie spełnią określonych warunków, bądź ze względu na swój charakter bezwzględnie nie stanowią kosztów podatkowych. Z opisanego przez Spółkę zdarzenia przyszłego wynika, iż „XxX” S.A., w związku z zerwaniem umowy leasingu naniesień, uzyska kwotę X (wartość nieuiszczonych miesięcznych opłat leasingowych i kwoty wykupu), która stanowić będzie dla firmy tej odszkodowanie. Wydatek taki nie został wymieniony w treści art. 16 ust. 1 (w tym również w art. 16 ust. 1 pkt 22) ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Do rozważenia pozostaje zatem kwestia celu ich poniesienia w kontekście przepisu art. 15 ust. 1 ww. ustawy. Konstruując zapis ww. przepisu, ustawodawca zawarł bowiem regułę nakazującą badać każdy wydatek i poddawać go indywidualnej ocenie, pod kątem jego związku z przychodem, tj. wpływu na powstanie tego przychodu, względnie z zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła przychodów. Analiza ta nie byłaby pełna bez uwzględnienia, czy powstaniu tego kosztu towarzyszyło racjonalne działanie podatnika. Spółka, przedstawiając własne stanowisko w sprawie, stwierdziła, iż wydatek z tytułu wypłaconego odszkodowania zostanie poniesiony w celu osiągnięcia przychodu, jakim będzie cena uzyskana ze sprzedaży prawa wieczystego użytkowania gruntu oraz prawa własności naniesień na rzecz nowego klienta. Badając istnienie związku przyczynowego pomiędzy poniesieniem przedmiotowego wydatku, a osiąganiem przychodów przez Spółkę, należy stwierdzić, że zapłata odszkodowania nie przekłada się w sposób bezpośredni na przychody podatkowe. Może ona stanowić jedynie pośredni koszt uzyskania przychodów zmierzający do zachowania (zabezpieczenia) źródła przychodów, którym jest prawo wieczystego użytkowania gruntu i prawo własności naniesień. Zgodnie z art. 15 ust. 4d ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, koszty uzyskania przychodów, inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, są potrącalne w dacie ich poniesienia. Jeżeli koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, w takim przypadku stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą. Natomiast stosownie do art. 15 ust. 4e tej ustawy, za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów uważa się dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku), albo dzień, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku), z wyjątkiem sytuacji gdy dotyczyłoby to ujętych jako koszty rezerw albo biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów. Reasumując powyższe wyjaśnienia, należy stwierdzić, iż wypłacona przez Spółkę kwota X stanowiąca odszkodowanie z tytułu zerwania umowy leasingu operacyjnego naniesień, w myśl art. 15 ust. 1 w związku z art. 15 ust. 4d i ust. 4e ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, stanowić będzie pośredni koszt uzyskania przychodów, który potrącony winien zostać w dacie jego poniesienia.
1) w części dotyczącej zdarzenia przyszłego nr 1:
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno. Referencje
|
doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.