INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Urzędu Gminy, przedstawione we wniosku z dnia 27 grudnia 2007 r. (data wpływu do Biura KIP 10 stycznia 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 11 stycznia 2007 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W latach 1989-2002 Wnioskodawca zawarł umowy zarówno z osobami fizycznymi jak i podmiotami prawnymi dotyczące oddania gruntu w użytkowanie wieczyste. W umowach tych ustalona została wysokość opłaty rocznej jaką użytkownik wieczysty winien uiszczać na rzecz Gminy do dnia 31 marca każdego roku. Po wejściu w życie ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, Wnioskodawca przyjął, że opłata roczna z tytułu użytkowania wieczystego praw ustanowionych przed 1 maja 2004 r. stanowi kwotę netto i wystawił faktury VAT wszystkim użytkownikom wieczystym powiększając opłatę roczną za lata 2005, 2006 oraz 2007 o podatek VAT w wysokości 22%.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Czy opłata roczna z tytułu użytkowania wieczystego gruntów, ustanowionego przed dniem 1 maja 2004 r. (gdy taka czynność nie podlegała podatkowi od towarów i usług), podlega VAT po wejściu w życie ustawy z dnia 11 marca 2004 r.... Czy Gmina ma obowiązek wystawiania faktur VAT...

Zdaniem Wnioskodawcy, przepisy ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług w nowy sposób zdefiniowały czynności podlegające opodatkowaniu, w szczególności są nimi odpłatna dostawa towarów oraz odpłatne świadczenia usług. Jednakże wśród czynności definiujących dostawę towarów zawartych w art. 7 ust. 1 ustawy nie znalazło się ustanowienie prawa użytkowania wieczystego. Z kolei art. 8 ust. 1 ustawy definiuje czym jest świadczenie usług. Zgodnie z tym przepisem przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towaru w rozumieniu art. 7 ust. 1. Naczelny Sąd Administracyjny w uchwale składu siedmiu sędziów z dnia 8 stycznia 2007 r. sygn. akt I FPS 1/06 stwierdził, że: "Opłata roczna z tytułu użytkowania wieczystego gruntów, ustanowionego przed dniem 1 maja 2004 r., gdy taka czynność nie podlegała podatkowi od towarów i usług po wejściu w życie ustawy z dnia 11 marca 2004 r. w sprawie podatku od towarów i usług ani nie zawiera w sobie należnego podatku, ani też nie powinna być powiększona o taki podatek na podstawie przepisów tej ustawy”. W uzasadnieniu niniejszej uchwały Naczelny Sąd Administracyjny, wskazał iż „w wyniku ustanowienia prawa użytkowania wieczystego dochodzi do ekonomicznego przeniesienia władztwa nad gruntem (towaru w rozumieniu art. 2 pkt 6 ustawy) na rzecz użytkownika wieczystego, co pozwala mu rozporządzać nim jak właściciel”. Zdaniem Sądu „oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste stanowi dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 tej ustawy, a nie świadczenie usług, do którego odnosi się art. 8 ust. 1”.

Sąd wskazuje dalej: iż „Konsekwencją stanowiska, że oddanie nieruchomości w użytkowanie wieczyste stanowi dostawę towarów będzie stwierdzenie, że jeżeli taka czynność nastąpiła przed dniem 1 maja 2004 r., tj. przed tym dniem dokonano wpisu prawa użytkowania wieczystego w księdze wieczystej na podstawie zawartej w formie aktu notarialnego umowy o ustanowieniu tego prawa, nie podlega ona obecnie podatkowi od towarów i usług. Zasadą jest bowiem, że przy dostawie towarów obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wydania towaru (art. 19 ust. 1 ustawy o VAT). Ta czynność zaś w momencie ustanowienia użytkowania wieczystego nie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym. Tym samym opłaty dotyczące czynności niepodlegającej opodatkowaniu nie mogą być objęte podatkiem od towarów i usług po wejściu w życie nowej ustawy."

Wnioskodawca podziela stanowisko Naczelnego Sądu Administracyjnego, iż do umów o użytkowanie wieczyste zawartych przed 1 maja 2004 roku nie ma podstaw prawnych do objęcia podatkiem VAT opłat za to użytkowanie. W związku z powyższym, nie ma też podstaw do wystawiania faktur VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem VAT podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez dostawę, stosownie do przepisu art. 7 ust. 1 ww. ustawy, należy rozumieć przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Towarami, w świetle art. 2 pkt 6 ustawy o VAT, są rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.

Czynność oddania nieruchomości gruntowej w użytkowanie wieczyste nie została przez ustawodawcę literalnie sklasyfikowana jako dostawa towaru lub świadczenie usługi.

Mając na względzie szerokie ekonomiczne, a nie cywilistyczne rozumienie pojęcia przeniesienia prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, a także uwzględniając fakt, że definicja towaru (zawarta w cyt. wyżej art. 2 pkt 6) obejmuje grunty, należy stwierdzić, że oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste stanowi dostawę o której mowa w art. 7 ust. 1 ww. ustawy. W wyniku ustanowienia prawa użytkowania wieczystego dochodzi bowiem do ekonomicznego przeniesienia władztwa nad gruntem na rzecz użytkownika wieczystego, co pozwala mu rozporządzać nim jak właściciel.

Również Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie uchwałą składu siedmiu sędziów z dnia 8 stycznia 2007 r., sygn. akt I FPS 1/06 opowiedział się za stanowiskiem, że oddanie nieruchomości w użytkowanie wieczyste stanowi dostawę towarów.

Obowiązek podatkowy przy dostawie towarów – zgodnie z generalną zasadą wyrażoną w art. 19 ust. 1 i ust. 4 ww. ustawy – powstaje z chwilą wydania towaru (z zastrzeżeniem ust. 2 -21, art. 14 ust. 6, art. 20 i art. 21 ust. 1), a jeżeli dostawa towaru powinna być potwierdzona fakturą obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury, nie później niż w 7 dniu, licząc od dnia wydania towaru. Podkreślić w tym miejscu należy, że co do zasady przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie wiążą momentu powstania obowiązku podatkowego z dokonaniem zapłaty, z pewnymi wyjątkami. Co więcej przepisy te mają również zastosowanie, gdy zapłata za towar jest rozłożona na raty lub wręcz nie zostanie dokonana.

W myśl art. 106 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług podatnicy, o których mowa w art. 15 ust. 1 tejże ustawy, czyli osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą bez względu na cel lub rezultat takiej działalności, są obowiązane wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że opłaty z tytułu użytkowania wieczystego dotyczą nieruchomości, dla których prawo użytkowania wieczystego zostało ustanowione przed dniem 1 maja 2004 r., tzn. przed tym dniem, stosownie do przepisu art. 27 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t. j. Dz. U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603 ze zm.), dokonano wpisu prawa użytkowania wieczystego w księdze wieczystej na podstawie zawartej w formie aktu notarialnego umowy o ustanowieniu tego prawa.

Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 11, poz. 50 ze zm.), obowiązującej w momencie dokonania dostawy towaru, czyli wpisania prawa użytkowania wieczystego w księdze wieczystej, czynność ta nie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Tym samym zarówno pierwsza opłata, jak również opłaty roczne dotyczące tej czynności nie mogą być objęte podatkiem VAT po wejściu w życie nowej regulacji prawnej, tj. ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Reasumując, opłaty roczne z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowych, dla której prawo użytkowania wieczystego zostało ustanowione przed dniem 1 maja 2004 r., nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Nie istnieje zatem obowiązek dokumentowania tej czynności fakturą, o której mowa w art. 106 cyt. ustawy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.