INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 15.12.2007 r. (data wpływu 20.12.2007 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uzyskanego na drodze sądowej wynagrodzenia z tytułu bezumownego korzystania z nieruchomości - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 20.12.2007 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uzyskanego na drodze sądowej wynagrodzenia z tytułu bezumownego korzystania z nieruchomości

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca wraz z żoną jest właścicielem nieruchomości (gospodarstwa rolnego) położonej w X, przy ul. Y o łącznej powierzchni 11 ha 28 a. Przez nieruchomość przebiegają trzy linie energetyczne wysokiego napięcia.

W 2000 r. Wnioskodawca wraz z żoną wystąpił z pozwem skierowanym przeciwko Zakładowi X o zasądzenie kwoty ……… zł z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia powództwa, zobowiązanie do zawarcia umowy dzierżawy gruntów zajmowanych pod urządzenia energetyczne (13 słupów, 1 kanał ze studzienką, 2 linie podziemne), zobowiązanie pozwanego do wykupienia części niezabudowanej nieruchomości przy ul. Y numery ….. znajdujących się na terenach budowlanych, zajętych przez linie napowietrzne, zobowiązanie do przesunięcia linii energetycznej przebiegającej nad budynkiem mieszkalnym, przy ul. Y numer …. na sąsiedni teren niezabudowany. Po wielu latach trwania procesu, Wnioskodawca wraz z żoną wygrał sprawę. W dniu ……….. 2006 r. Sąd Okręgowy w Z Wydział Cywilny wydał wyrok o zapłatę przez Zakład X na rzecz Wnioskodawcy i jego żony:

1. odszkodowania za utratę wartości nieruchomości w kwocie ….. zł,
2. wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości w kwocie ……zł za okres od …... r. do ……. r., tj. 9 lat,
3. zwrot kosztów procesu w kwocie …… zł.
   
   

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z nieruchomości (gruntów rolnych) uzyskane na drodze sadowej podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, czy też wynagrodzenie to nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług...

Zdaniem Wnioskodawcy wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z nieruchomości nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ kwota należna od Zakładu X jest odszkodowaniem za korzystanie z cudzego mienia bez podstawy prawnej i jako taka nie spełnia definicji dostawy towarów ani świadczenia usług w myśl ustawy o podatku od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2004 r. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega co do zasady odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Czynności, o których mowa wyżej, podlegają opodatkowaniu niezależnie od tego, czy zostały wykonane z zachowaniem warunków oraz form określonych przepisami prawa ( art. 5 ust. 2 ww. ustawy o VAT ).

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy o VAT, przez towary rozumie się rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ww ustawy, przez dostawę towarów rozumie się co do zasady przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Z kolei stosownie do przepisu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również :

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się do dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
   
   

Wobec powyższego należy stwierdzić, że każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania, stanowi co do zasady usługę w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług.

Jednakże aby uznać daną czynność za usługę opodatkowaną podatkiem od towarów i usług, pomiędzy stronami musi istnieć wzajemny stosunek zobowiązaniowy oznaczający, że jeden podmiot w zamian za wynagrodzenie, zobowiązany jest do spełnienia na rzecz innego podmiotu określonego świadczenia. Zatem w sytuacji, gdy pomiędzy właścicielem rzeczy a korzystającym bezumownie z tej rzeczy, nie istniał żaden stosunek prawny w ramach którego miałyby być spełnione świadczenia wzajemne, wykonywanych czynności nie można uznać za świadczenie usług w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, a wynagrodzenia z tytułu bezumownego korzystania z rzeczy ma charakter odszkodowawczy i w istocie jest rekompensatą za pozbawienie właściciela rzeczy prawa do swobodnego dysponowania rzeczą ( patrz: art. 224 i 225 Kodeksu cywilnego ).

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawca wraz z żoną jest właścicielem nieruchomości (gospodarstwa rolnego), przez którą przebiegają trzy linie energetyczne wysokiego napięcia. Wnioskodawca wraz z żoną w 2000 r. wystąpił z pozwem skierowanym przeciwko Zakładowi X o:

1. zasądzenie kwoty ….. zł z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia powództwaz tytułu bezumownego korzystania z nieruchomości;
2. zobowiązanie do zawarcia umowy dzierżawy gruntów zajmowanych pod urządzenia energetyczne (13 słupów, 1 kanał ze studzienką, 2 linie podziemne),
3. zobowiązanie pozwanego do wykupienia części niezabudowanej nieruchomości przy ul. Y numery ….., znajdujących się na terenach budowlanych, zajętych przez linie napowietrzne;
4. zobowiązanie do przesunięcia linii energetycznej przebiegającej nad budynkiem mieszkalnym, przy ul. Y numer … na sąsiedni teren niezabudowany.
   
   

W dniu ……… 2006 r. Sąd Okręgowy Wydział Cywilny wydał wyrok o zapłatę przez Zakład X na rzecz Wnioskodawcy i jego żony m.in. wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości w kwocie ….. zł za okres od …. r. do …… r. tj. 9 lat. Zatem, z okoliczności tych jasno wynika, iż Wnioskodawca nie wyraził zgody na bezumowne korzystanie z nieruchomości i podjął kroki w celu zmiany istniejącego stanu rzeczy poprzez skierowanie sprawy do sądu.

Reasumując, jeżeli do momentu wydania przez Sąd Okręgowy Wydział Cywilny wyroku w przedmiotowej sprawie nie istniał stosunek zobowiązaniowy, na podstawie którego miałyby być spełnione świadczenia wzajemne z tytułu zajmowania części przedmiotowej nieruchomości, to uzyskane na drodze sądowej przez Wnioskodawcę wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z nieruchomości ma charakter odszkodowania (rekompensaty); tym samym nie stanowi więc należności za świadczenie usług, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt. 1 ustawy o VAT i nie podlega opodatkowaniu tym podatkiem.

Ponadto wskazać należy, że interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane są na pisemny wniosek zainteresowanego w jego indywidualnej sprawie, w związku z powyższym przedmiotowa interpretacja dotyczy wyłącznie Wnioskodawcy, tj. Pana …….

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock