INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 11 kwietnia 2008 r. (data wpływu 28 kwietnia 2008 r.), uzupełnionym pismem z dnia 7 lipca 2008 r. (data wpływu 11 lipca 2008 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży gruntu – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 28 kwietnia 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży gruntu. Przedmiotowy wniosek uzupełniono pismem z dnia 7 lipca 2008 r. (data wpływu 11 lipca 2008 r.) w zakresie doprecyzowania zdarzenia przyszłego.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Zainteresowany nabył wraz z małżonką do majątku wspólnego następujące nieruchomości:

1. nieruchomość niezabudowaną, działka nr 2X o pow. 0,1076 ha – akt notarialny z dnia 18 lipca 2006 r.,
2. nieruchomość niezabudowaną, działka nr 2Y o pow. 0,1160 ha – akt notarialny z dnia 7 listopada 2006 r.,
3. udział wynoszący 1/2 część w:

  - niezabudowanej działce nr 4X o pow. 0,4315 ha,
  - niezabudowanej działce nr 4Y o pow. 0,2587 ha,
  - niezabudowanej działce nr 4Z o pow. 0,4526 ha
– aktem notarialnym z dnia 28 maja 2007 r.

Powyższe nieruchomości nabyte zostały z zamiarem budowy na nich domu mieszkalnego dla rodziny, natomiast udziały w nieruchomościach przeznaczone były na cele rekreacyjne, a w przyszłości na budowę domów dla dzieci Zainteresowanego.

Wnioskodawca zamierza dokonać zbycia działki nr 2Y. Przedmiotowa działka w momencie zakupu oznaczona była w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego symbolem 43 U/MN – projektowana zabudowa rzemieślnicza z dopuszczeniem mieszkań jako funkcji uzupełniającej. Następnie, wraz z innymi właścicielami działek sąsiednich, Zainteresowany zawarł umowę o przygotowanie pełnej dokumentacji związanej ze zmianą dotychczasowego przeznaczenia w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego przedmiotowych działek na przeznaczone pod zabudowę mieszkaniową jednorodzinną i usługową.

Uchwała Rady Miejskiej z dnia 27 listopada 2007 r. w sprawie zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego uprawomocniła się z dniem 25 lutego 2008 r.

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą i jest z tego tytułu podatnikiem podatku od towarów i usług – zgodnie z zaświadczeniem o zarejestrowaniu podatnika do podatku od towarów i usług z dnia 14 marca 2008 r. Przedmiotem prowadzonej przez niego działalności gospodarczej jest wykonywanie prac ogólnobudowlanych oraz sprzedaż detaliczna towarów handlowych.

Przedmiotowa działka nie jest związana z prowadzoną działalnością gospodarczą, nie figuruje w ewidencji środków trwałych i nie była użytkowana lub wykorzystywana przy wykonywaniu działalności gospodarczej. Ponadto, nie służyła do prowadzenia działalności rolniczej, ani też nie była przedmiotem najmu czy dzierżawy.

Środki pieniężne na zakup działki Zainteresowany uzyskał wraz z małżonką z kredytu bankowego (konsumpcyjnego) i obecnie z uwagi na brak środków finansowych na dokonywanie spłaty rat kredytu postanowił działkę sprzedać.

Wnioskodawca nie dokonywał wcześniej i nie zamierza dokonywać w przyszłości kolejnych transakcji sprzedaży nieruchomości gruntowych.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy transakcja sprzedaży nieruchomości (gruntu), planowana przez Wnioskodawcę i jego małżonkę w przyszłości, podlega opodatkowaniu podatkiem VAT...

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Pod pojęciem działalności gospodarczej rozumie się wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Z powyższego wynika, iż ustawodawca wyraźnie powiązał pojęcie podatnika z działalnością gospodarczą. W tym kontekście należałoby rozważyć, czy w świetle powołanych przepisów Zainteresowany może zostać uznany za podatnika podatku VAT w związku z dokonaną w przyszłości czynnością sprzedaży gruntu. Jak wynika z powołanej wyżej ustawowej definicji, działalnością gospodarczą jest również czynność wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy.

„Zamiar”, zgodnie z definicją słownikową oznacza to, co ktoś zamierza, projekt, plan, intencję zrealizowania czegoś. Można więc stwierdzić, że zamiar jest pewnym stanem psychicznym, a zatem, aby udowodnić jego istnienie w danym momencie należy znaleźć obiektywne okoliczności potwierdzające taki stan. Nabycie gruntu przez Wnioskodawcę i jego małżonkę miało miejsce w dniu 7 listopada 2006 r. w drodze umowy kupna-sprzedaży. Przedmiotowy grunt nabyty został w celach osobistych i w momencie jego nabywania Zainteresowany nie miał zamiaru jego dalszej odsprzedaży. Planował on budowę domu jednorodzinnego z dużym ogrodem. Wobec tego, nie można Wnioskodawcy przypisać statusu podatnika.

Podobną argumentację zaprezentował Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu, który w wyroku z dnia 6 września 2006 r. (sygn. akt I SA/Wr 1254/05) stwierdził, że: „Nie jest działalnością handlową, a zatem i gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży. Sprzedaż – nawet kilkakrotna – przedmiotów z majątku prywatnego osoby fizycznej, które nie są związane z działalnością gospodarczą oraz nie były nabyte w celu ich odsprzedaży nie ma charakteru handlowego podlegającego opodatkowaniu (por. J. Zubrzycki, Leksykon VAT 2006, Tom I, Wrocław 2006, s. 349-350). Podatnikiem w obrocie nieruchomościami byłby podmiot, który jest handlowcem lub usługodawcą (to ostatnie przy zbyciu wieczystego użytkowania) i obraca częstotliwie budynkami, lokalami albo gruntami”.

Drugą przesłanką pozwalającą na uznanie Wnioskodawcy i jego małżonki za podatników podatku VAT jest częstotliwość wykonywania tych czynności. Słowo częstotliwy w znaczeniu gramatycznym oznacza „wielokrotnie”. A zatem, aby stać się podatnikiem, w chwili dokonywania czynności należy wykazać okoliczności wskazujące na chęć dokonywania ich wielokrotnie.

Naczelny Sąd Administracyjny w siedmioosobowym składzie orzekł w wyroku z 29 października 2007 r. (sygn. akt I FPS 3/07), że: „Częstotliwość dokonywania transakcji nie decyduje o byciu podatnikiem, szczególnie że unijna dyrektywa w sprawie VAT w ogóle takiego pojęcia nie zawiera. Istotne jest tylko to, czy dana osoba działa jak przedsiębiorca, a wyprzedającym własny majątek nie sposób przypisać takiej intencji”. Aby móc mówić o prowadzeniu przez Zainteresowanego i jego małżonkę działalności gospodarczej w zakresie obrotu nieruchomościami, musieliby oni spełnić szereg przesłanek, które czyniłyby tę działalność profesjonalną. A zatem, chcąc dokonywać tych czynności powinni dokonać wpisu do ewidencji działalności gospodarczej, wystąpić o nadanie nr REGON, w którym wykazana byłaby działalność polegająca na obrocie nieruchomościami, uzyskać koncesję na dokonywanie obrotu nieruchomościami oraz dokonywać zarówno transakcji zakupu jaki i sprzedaży nieruchomości, pośrednictwa w tym zakresie itp. Wnioskodawca nie zamierza podejmować wskazanych powyżej czynności, zatem sprzedaż działki stanowiącej majątek prywatny nie powinna być uznana za działalność gospodarczą w zakresie obrotu nieruchomościami, a sprzedający za podatników podatku VAT w tym zakresie, pomimo tego, że Zainteresowany dokonał rejestracji jako podatnik VAT w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Potwierdzeniem tego stanowiska jest wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 6 września 2006 r. (sygn. akt I SA/Wr 1254/05), zgodnie z którym: „Okoliczność, iż podmiot wykonuje czynności wymienione w art. 5 VATU (m.in. odpłatną dostawę towarów) nie jest wystarczającą przesłanką do ich opodatkowania podatkiem VAT, bowiem musi działać w charakterze podatnika, a zatem podmiotu wykonującego samodzielnie działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2. Na marginesie należy zauważyć, że wykorzystywanie majątku prywatnego przez osoby fizyczne stanowi działalność gospodarczą w rozumieniu cyt. art. 15 ust. 2 zd. 2 VATU, jeżeli jest dokonywane w sposób ciągły dla celów zarobkowych”.

W tym kontekście trudno uznać, by sprzedaż majątku prywatnego w postaci gruntu była dokonywana przez Wnioskodawcę w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Także organy podatkowe wskazują, iż sprzedaż nawet wielu działek nie potwierdza zamiaru prowadzenia tego rodzaju czynności w sposób ciągły (decyzja Izby Skarbowej w Poznaniu Ośrodek Zamiejscowy w Kaliszu z dnia 22 maja 2007 r., sygn. akt A1-D-415-26/2007). W przepisach prawa podatkowego nie istnieją przepisy regulujące i definiujące to zagadnienie, wobec powyższego należy odnieść się do przepisów funkcjonujących w innych gałęziach prawa związanych z działalnością gospodarczą. Aby stwierdzić, że mamy do czynienia z ciągłym działaniem, działanie to winno być działaniem stałym (w określonym czasie), zawodowym i powtarzalnym.

Potwierdzeniem stanowiska Zainteresowanego w tej kwestii jest uchwała SN z dnia 11 października 1996 r. (sygn. akt RN 4/96): „do istotnych cech działalności gospodarczej należy zaliczyć jej zawodowy (stały) charakter, powtarzalność podejmowanych działań, przyporządkowanie zasadzie racjonalnego gospodarowania i uczestnictwo w obrocie gospodarczym”.

Określenie „stały” ma zastosowanie w sytuacji, gdy transakcje sprzedaży nieruchomości są wykonywane nieprzerwanie, niezmiennie (w określonym okresie). Definicja słownikowa pojęcia „stały” oznacza m.in.: „nie ulegający zmianom, niezmienny (w danym okresie), zawsze taki sam, ciągły, nieprzerwany”. Przytoczone powyżej wyjaśnienia wskazują, iż czynność dokonana w przyszłości przez Wnioskodawcę, związana ze sprzedażą tego gruntu, nie będzie dokonywaną w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Podobne stanowiska prezentują Wojewódzkie Sądy Administracyjne:

• WSA w Warszawie w wyroku z dnia 18 stycznia 2006 r. sygn. akt III SA/Wa 3885/06: „Sprzedaży kilku lub więcej działek budowlanych, jeżeli tylko działki te stanowią majątek osobisty podatnika VAT i nie służą prowadzonej przez niego działalności gospodarczej, nie można, zdaniem sądu, uznać za działalność gospodarczą w rozumieniu art. 4 ust. 2 zd. 2 VI Dyrektywy VAT, zgodnie z którym za działalność taką uznaje się także wykorzystywanie majątku rzeczowego i wartości niematerialnych i prawnych w celu uzyskiwania z tego tytułu stałego dochodu. Jak bowiem zauważyły obie strony w niniejszej sprawie, choć sprzedaż kilku lub kilkunastu działek może stanowić czynności sporadyczne, to z natury rzeczy nie wiąże się jednak z uzyskiwaniem stałego dochodu”.
• WSA w Warszawie w wyroku z dnia 2 października 2007 r. sygn. akt III SA/WA 1217/2007: „Sprzedaż dwóch działek nie będzie podlegać opodatkowaniu VAT; obowiązek podatkowy nie powstaje, gdy podatnik sprzedaje majątek osobisty”.
• WSA we Wrocławiu w wyroku z dnia 26 stycznia 2007 r. sygn. akt I SA/Wr 1688/06: „Nie jest działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży”.

W świetle powyższych argumentów uprawniona jest teza, prezentowana przez Naczelny Sąd Administracyjny, iż sprzedaż majątku osobistego nie podlega opodatkowaniu VAT, m.in.:

• wyrok z dnia 29 października 2007 r. sygn. akt I FPS 3/07: „(...) warunkiem sine qua non uznania, że dany podmiot działa w charakterze podatnika podatku od towarów i usług jest ustalenie, że działa on jako producent, handlowiec, usługodawca, pozyskujący zasoby naturalne, rolnik lub jako osoba wykonująca wolny zawód. Ani więc formalny status danego podmiotu jako podatnika zarejestrowanego, ani okoliczność, że dana czynność została wykonana wielokrotnie lub jednorazowo lecz z zamiarem częstotliwości nie mogą przesądzać o opodatkowaniu tej czynności bez każdorazowego ustalenia, że w odniesieniu do tej konkretnej czynności podmiot ten występował w charakterze podatnika podatku od towarów i usług”.
• wyrok z dnia 7 lutego 2008 r., sygn. akt I FSK 1818/2007: „Jeżeli dana czynność została wykonana poza zakresem działań producenta, handlowca, usługodawcy, pozyskującego zasoby naturalne, rolnika czy wykonującego wolny zawód, to w świetle art. 4 ust.1 i 2 VI Dyrektywy, z tytułu wykonania takiej czynności dany podmiot nie może być uznany za podatnika VAT i to bez względu na to, czy czynność tą wykonał jednorazowo, ale w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy, czy też wielokrotnie”.

Rozpatrując powyższe zagadnienie należy również uwzględnić w tym zakresie regulacje unijne, a szczególności Dyrektywę 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L 06.347.1), która od dnia 1 stycznia 2007 r. zastąpiła VI Dyrektywę Rady Unii z dnia 17 maja 1977 r. nr 77/388/EWG w sprawie harmonizacji przepisów państw członkowskich dotyczących podatków obrotowych – wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa opodatkowania (Dz. U. UE L 77.145.1 ).

Dyrektywa 2006/112/WE Rady w art. 9(1) stanowi, że podatnikiem jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu, jakąkolwiek działalność gospodarczą bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności. Działalność gospodarcza w świetle art. 9(1) definiowana jest jako wszelka działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie, w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych i prawnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu. Zapis art. 12(1) 112 Dyrektywy przewiduje natomiast możliwość rozszerzenia przez państwa członkowskie kręgu podatników o osoby, które okazjonalnie dokonują transakcji związanych z działalnością gospodarczą wymienioną w art. 9 (1) dotyczących:

1. dostawy budynku lub części budynku oraz związanego z nim gruntu, przed pierwszym zasiedleniem,
2. dostawy terenu budowlanego.

Czynności te nie mogą być jednak zrównane z działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 9(1) 112 Dyrektywy.

Przepis powyższy daje państwom członkowskim uprawnienie do rozszerzenia kręgu podatników VAT również na osoby sporadycznie sprzedające swój prywatny majątek nieruchomy, niebędące „handlowcami”. Polski ustawodawca nie wprowadził takiego rozwiązania i nie rozszerzył kręgu podatników o podmioty dokonujące okazjonalnie transakcji niebędących działalnością gospodarczą dotyczących ww. nieruchomości, wobec czego nie można w drodze rozszerzającej wykładni obowiązujących przepisów ustawy o podatku od towarów i usług kreować innych niż ustawowe definicji podatnika podatku VAT.

W ocenie Wnioskodawcy, w świetle przedstawionych argumentów, przyjąć należy, że w związku ze sprzedażą przedmiotowej działki nie staje się on podatnikiem podatku VAT.

Oznacza to, że sprzedaż przedmiotowej działki stanowiącej majątek osobisty Zainteresowanego i jego małżonki, nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem, podlegają:

1. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
2. eksport towarów;
3. import towarów;
4. wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
5. wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy, przez towary rozumie się rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.

Przepis art. 7 ust. 1 ustawy stanowi, iż przez dostawę, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Zgodnie z przedstawionymi przepisami, grunt spełnia definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a jego sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju.

Zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wyznacza nie tylko czynnik przedmiotowy – opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów lub odpłatne świadczenie usług, ale także czynnik podmiotowy – czynności muszą być wykonywane przez podatnika.

Podatnikami, w myśl art. 15 ust. 1 ustawy, są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat tej działalności.

Działalność gospodarcza na mocy art. 15 ust. 2 cyt. ustawy obejmuje:

• wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wtedy, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy;
• czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W kontekście powyższego należy stwierdzić, iż nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowej transakcji polegającej na zbyciu majątku osobistego, niezwiązanego z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Jak wynika z opisu zdarzenia przyszłego czynność dostawy działki wykonywana będzie jednorazowo, w warunkach wskazujących, iż działanie to nie będzie czynione z zamiarem jego powtarzania (kontynuowania) i nie zmierza do nadania mu stałego charakteru. Dlatego też transakcja taka nie może być uznana za działalność gospodarczą, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

W związku z tym, jeżeli Wnioskodawca nie wykorzystywał przedmiotowego gruntu w celu prowadzenia działalności gospodarczej, w tym rolniczej, stwierdza się, że jednorazowa dostawa przedmiotowej działki nie będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.