INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 5 czerwca 2008 r. (data wpływu 19 czerwca 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania wynagrodzenia przysługującego radcom prawnym na podstawie art. 22⁴ ust. 2 ustawy o radcach prawnych - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 19 czerwca 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania wynagrodzenia przysługującego radcom prawnym na podstawie art. 22⁴ ust. 2 ustawy o radcach prawnych.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Komendant Policji zawarł z radcami prawnymi i z kancelariami prawnymi umowy zlecenia na świadczenie pełnej pomocy prawnej w jednostkach policji. Ponadto, zatrudnia także radców prawnych na podstawie umów o pracę. Zgodnie z art. 22⁴ ust. 2 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (t. j. Dz. U. z 2002 r. Nr 123, poz. 1059 ze zm.) radcy prawnemu przysługuje dodatkowe wynagrodzenie w wysokości nie niższej niż 65% kosztów zastępstwa sądowego zasądzonych na rzecz strony przez niego zastępowanej lub jej przyznanych w ugodzie, postępowaniu polubownym, arbitrażu zagranicznym lub w postępowaniu egzekucyjnym, jeżeli koszty te zostały ściągnięte od strony przeciwnej. Powyższy przepis wskazuje również, że w państwowych jednostkach sfery budżetowej wysokość i termin wypłaty wynagrodzenia określa umowa cywilnoprawna, dlatego też z radcami prawnymi oraz z kancelariami prawnymi została zawarta dodatkowa umowa o koszty zastępstwa procesowego. Po wyegzekwowaniu od dłużnika zasądzonych kosztów zastępstwa procesowego są one przekazywane radcy prawnemu bądź kancelarii prawnej prowadzącej przedmiotową sprawę.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy koszty zastępstwa procesowego, o których mowa w art. 22⁴ ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (Dz. U. z 2002 r. Nr 123, poz. 1059 ze zm.) podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych...

Zdaniem Wnioskodawcy koszty zastępstwa procesowego, o których mowa w art. 22⁴ ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (Dz. U. z 2002 r. Nr 123, poz. 1059 ze zm.) podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 12 ust. 1 ww. ustawy za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za nie wykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Art. 13 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy stanowi, że za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, uważa się przychody z tytułu wykonywania usług, na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło, uzyskiwane wyłącznie od:

1. osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, osoby prawnej i jej jednostki organizacyjnej oraz jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej,
2. właściciela (posiadacza) nieruchomości, w której lokale są wynajmowane, lub działającego w jego imieniu zarządcy albo administratora - jeżeli podatnik wykonuje te usługi wyłącznie dla potrzeb związanych z tą nieruchomością

• z wyjątkiem przychodów uzyskanych na podstawie umów zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej oraz przychodów, o których mowa w pkt 9.

W myśl art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-16, art. 17 ust. 1 pkt 6 i 9, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Na podstawie art. 31 ww. ustawy osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej, zwane dalej "zakładami pracy", są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy - wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej.

Osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują świadczeń z tytułu działalności, o której mowa w art. 13 pkt 2 i 4-9 oraz art. 18, osobom określonym w art. 3 ust. 1, są obowiązane jako płatnicy pobierać, z zastrzeżeniem ust. 4, zaliczki na podatek dochodowy, stosując do dokonywanego świadczenia, pomniejszonego o miesięczne koszty uzyskania przychodów w wysokości określonej w art. 22 ust. 9 oraz o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b), najniższą stawkę podatkową określoną w skali, o której mowa w art. 27 ust. 1 (art. 41 ust. 1 ww. ustawy).

Jednocześnie zgodnie z ust. 2 ww. artykułu płatnicy nie są obowiązani do poboru zaliczek od należności z tytułów, o których mowa w art. 13 pkt 2 i 8, jeżeli podatnik złoży oświadczenie, że wykonywane przez niego usługi wchodzą w zakres prowadzonej działalności gospodarczej, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3.

Stosownie do art. 22⁴ ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (t. j. Dz. U. z 2002 r. Nr 123, poz. 1059 ze zm.) radca prawny wykonujący zawód na podstawie stosunku pracy ma prawo do wynagrodzenia i innych świadczeń określonych w układzie zbiorowym pracy lub w przepisach o wynagradzaniu pracowników, obowiązujących w jednostce organizacyjnej zatrudniającej radcę prawnego. Wynagrodzenie to nie może być niższe od wynagrodzenia przewidzianego dla stanowiska pracy głównego specjalisty lub innego równorzędnego stanowiska pracy. Jeżeli prawo do dodatków uzależnione jest od wymogu kierowania zespołem pracowników, wymogu tego nie stosuje się do radcy prawnego.

Art. 22⁴ ust. 2 ww. ustawy stanowi natomiast, że radca prawny jest uprawniony do dodatkowego wynagrodzenia w wysokości nie niższej niż 65% kosztów zastępstwa sądowego zasądzonych na rzecz strony przez niego zastępowanej lub jej przyznanych w ugodzie, postępowaniu polubownym, arbitrażu zagranicznym lub w postępowaniu egzekucyjnym, jeżeli koszty te zostały ściągnięte od strony przeciwnej. W państwowych jednostkach sfery budżetowej wysokość i termin wypłaty wynagrodzenia określa umowa cywilnoprawna.

W zaistniałym stanie faktycznym Komendant Policji zawarł z radcami prawnymi i kancelariami prawnymi umowy zlecenia, których przedmiotem jest świadczenie pełnej pomocy prawnej. Ponadto, zatrudnia również radców prawnych na podstawie umów o pracę.

Wnioskodawca, zgodnie z 22⁴ ust. 2 ustawy o radcach prawnych, wypłaca radcom prawnym i kancelariom prawnym wynagrodzenie dodatkowe. Zważywszy na konieczność określania - w przypadku państwowych jednostek sfery budżetowej - wysokości i terminu wypłaty tego wynagrodzenia w umowie cywilnoprawnej, Wnioskodawca zawarł z radcami prawnymi i kancelariami prawnymi dodatkowe „umowy o koszty zastępstwa procesowego”. Jak wynika z wniosku po wyegzekwowaniu od dłużnika zasądzonych kosztów zastępstwa procesowego są one, na podstawie ww. umów, przekazywane radcy prawnemu bądź kancelarii prawnej prowadzącej daną sprawę.

W pierwszej kolejności uwzględniając regulacje zawarte w art. 22⁴ ustawy o radcach prawnych oraz w kontekście pytania Wnioskodawcy należy zauważyć, iż powołane przepisy nie stanowią o kosztach zastępstwa procesowego, natomiast o wynagrodzeniu przysługującemu radcy prawnemu. Gwarantują mianowicie radcy prawnemu wynagrodzenie przewidziane dla jego stanowiska w przepisach o wynagradzaniu obowiązujących u zatrudniającego go pracodawcy oraz ograniczają wolę stron stosunku pracy w przedmiocie dowolnego ustalania tego wynagrodzenia, wprowadzając bezwzględny obowiązek wypłacania mu przez pracodawcę wynagrodzenia nie niższego niż przewidziane dla stanowiska pracy głównego specjalisty lub innego równorzędnego stanowiska pracy oraz nie pozwalając uzależniać prawa do dodatków od wymogu kierowania zespołem pracowników. Ww. przepisy zastrzegają również prawo do dodatkowego wynagrodzenia w wysokości nie niższej niż 65% kosztów zastępstwa sądowego zasądzonych na rzecz strony przez niego zastępowanej lub jej przyznanych w ugodzie, postępowaniu polubownym, arbitrażu zagranicznym lub w postępowaniu egzekucyjnym, jeżeli koszty te zostały ściągnięte od strony przeciwnej. Określenie „koszty zastępstwa procesowego” funkcjonuje więc w ww. przepisach jedynie w znaczeniu takim, że wysokość (w szczególności 65%) tych kosztów wyznacza minimalną wysokość dodatkowego wynagrodzenia przysługującemu radcy prawnemu na podstawie art. 22⁴ ust. 2 ustawy o radcach prawnych.

Jak wynika z treści wniosku Wnioskodawca, zgodnie z dyspozycją art. 22⁴ ust. 2 ustawy o radcach prawnych, wypłaca radcom prawnym dodatkowe wynagrodzenie, o którym mowa w tym przepisie, w wysokości odpowiadającej kosztom zastępstwa procesowego w całości.

Uwzględniając natomiast powołane wyżej przepisy należy stwierdzić, że zarówno wynagrodzenie ze stosunku pracy wynikające bezpośrednio z umowy o pracę czy też wynagrodzenie z tytułu wykonywania usług na podstawie umowy zlecenia, jak i faktycznie otrzymane dodatkowe wynagrodzenie, stanowią przychód w rozumieniu art. 12 ust. 1 oraz art. 13 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za wyjątkiem oczywiście sytuacji, gdy uzyskane zostały na podstawie umów zawartych w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

W konsekwencji, wynagrodzenia wypłacane przez Wnioskodawcę radcom prawnym, zgodnie z art. 22⁴ ust. 2 ustawy o radcach prawnych, podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Złożenie przez Wnioskodawcę fałszywego oświadczenia, że elementy stanu faktycznego objęte wnioskiem o wydanie interpretacji w dniu złożenia wniosku nie są przedmiotem toczącego się postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, postępowania kontrolnego organu kontroli skarbowej oraz że w tym zakresie sprawa nie została rozstrzygnięta co do jej istoty w decyzji lub postanowieniu organu podatkowego lub organu kontroli skarbowej – powoduje, iż niniejsza interpretacja indywidualna nie wywołuje skutków prawnych (art. 14b § 4 Ordynacji podatkowej).

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.