INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana …, przedstawione we wniosku z dnia 15 lipca 2008 r. (data wpływu 16 lipca 2008 r.), uzupełnionym pismem z dnia 29 września 2008 r. (data wpływu 30 września 2008 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej Ordynacji podatkowej w zakresie odpowiedzialności za zaległości podatkowe spółdzielni – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 16 lipca 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej Ordynacji podatkowej w zakresie odpowiedzialności za zaległości podatkowe spółdzielni.

W związku ze stwierdzeniem braków formalnych, pismem z dnia 26 września 2008 r. nr ILPB2/415-460/08-2/ES, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów wezwał Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku poprzez doprecyzowanie opisanego w nim stanu faktycznego.

Jednocześnie poinformowano, że stosownie do postanowień art. 139 § 4 w zw. z art. 14d Ordynacji podatkowej, okresu oczekiwania między wezwaniem przez organ a jego uzupełnieniem przez Wnioskodawczynię nie wlicza się do trzymiesięcznego terminu przewidzianego na wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego.

Wezwanie wysłano w dniu 26 września 2008 r., (skutecznie doręczono 29 września 2008 r.) zaś w dniu 30 września 2008 r. do tut. organu wpłynęła odpowiedź na ww. wezwanie, w której Wnioskodawca doprecyzował opisany stan faktyczny przedstawiony we wniosku ORD-IN.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca, uchwałą Walnego Zgromadzenia Członków X Spółdzielni w G., został w dniu 10 maja 2001 r. jej likwidatorem. Zainteresowany wskazuje, że w tym czasie spółdzielnia posiadała znaczne zadłużenie. Komornik sukcesywnie zajmował majątek ruchomy. Dokonywano również zwolnień pracowników. Złożony w 2003 r. przez Zainteresowanego, pełniącego funkcję likwidatora, wniosek o upadłość został przez sąd odrzucony. Wnioskodawca wskazuje, że w 2004 r. zwolnieni zostali ostatni pracownicy, a spółdzielnia zaprzestała działalności statutowej.

W 2006 r., w drodze licytacji publicznej, została sprzedana przez komornika sądowego nieruchomość. W trakcie procesu likwidacji większość zobowiązań spółdzielni była regulowana przez komornika. Jednakże do dnia dzisiejszego, zostały nieuregulowane zobowiązania spółdzielni – w tym zobowiązania podatkowe. Zainteresowany wskazuje, że obecnie przygotowuje dokumentację niezbędną do złożenia wniosku o wykreślenie tego podmiotu z Krajowego Rejestru Sądowego.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy na podstawie art. 116a Ordynacji podatkowej organ podatkowy może wydać decyzję o odpowiedzialności osób trzecich, w której przerzuci na Wnioskodawcę – jako na likwidatora spółdzielni – odpowiedzialność za zaległości podatkowe spółdzielni...

Zdaniem Wnioskodawcy, przepisy art. 116a Ordynacji podatkowej nie mają zastosowania do likwidatorów spółdzielni, a dotyczą członków zarządu spółdzielni. Zainteresowany stoi na stanowisku, że choć stosuje się do Niego przepisy dotyczące zarządu i członków zarządu, prowadzi On szczególną działalność polegającą na zarządzaniu spółdzielnią w celu jej likwidacji. Wnioskodawca konstatuje stąd, że Jego odpowiedzialność nie powinna wykraczać poza odpowiedzialność wyrażoną w art. 128 prawa spółdzielczego. Zainteresowany zauważa, iż w art. 116a Ordynacji użyto pojęcia „członkowie organów zarządzających” osób prawnych. Zaś, zgodnie z art. 35 prawa spółdzielczego organami spółdzielni są: walne zgromadzenie, rada nadzorcza i zarząd. Wnioskodawca wysuwa stąd tezę, że to członkowie organu zarządzającego (zarządu) odpowiadają na podstawie art. 116a Ordynacji podatkowej. Zdaniem Zainteresowanego, likwidator nie jest wymieniony w przepisach prawa spółdzielczego ani jako organ zarządzający spółdzielni, ani jako członek organu zarządzającego. Wnioskodawca stwierdza, że likwidator pełni samodzielną funkcję odrębnie uregulowaną w przepisach prawa – funkcję zmierzającą do zlikwidowania spółdzielni.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 116a ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa za zaległości innych osób prawnych niż wymienione w art. 116 odpowiadają solidarnie całym swoim majątkiem członkowie organów zarządzających tymi osobami. Przepisy art. 116 stosuje się odpowiednio.

Stosownie do art. 116 cytowanej ustawy za zaległości podatkowe spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w organizacji, spółki akcyjnej lub spółki akcyjnej w organizacji odpowiadają solidarnie całym swoim majątkiem członkowie jej zarządu. Zatem art. 116a dotyczący innych osób prawnych niż wymienione w art. 116, wskazuje na odpowiedzialność również członków organów zarządzających spółdzielniami.

Zgodnie z art. 113 ustawy z dnia 16 września 1992 r. Prawo spółdzielcze ( Dz. U. z 2003 r., Nr 188, poz. 1848 ze zm.) w określonych ustawowo sytuacjach spółdzielnia przechodzi w stan likwidacji, zaś zarząd spółdzielni (likwidator) zgłasza do Krajowego Rejestru Sądowego otwarcie likwidacji. Likwidację spółdzielni prowadzi likwidator. Zgodnie z art. 119 § 1 ww. ustawy do likwidatora stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące zarządu spółdzielni i członków zarządu, jeżeli przepisy o likwidacji nie stanowią inaczej.

Art. 58 cytowanej ustawy wprowadza zasadę odpowiedzialności wobec spółdzielni osób za nią działających, za szkody wyrządzone spółdzielni. Wyżej wymieniony artykuł stanowi, iż członek zarządu, rady oraz likwidator odpowiada wobec spółdzielni za szkodę wyrządzoną działaniem lub zaniechaniem sprzecznym z prawem lub postanowieniami statutu spółdzielni, chyba że nie ponosi winy.

Odpowiedzialność w tym trybie spoczywa na członkach zarządu, członkach rady nadzorczej, likwidatorach spółdzielni. Osoby te ponoszą, opartą na zasadzie winy, odpowiedzialność za każdą szkodę poniesioną przez spółdzielnię – majątkową i niemajątkową.

Należy tu zauważyć, iż jest to odpowiedzialność wewnątrzspółdzielcza, czyli za szkody wyrządzone spółdzielni i nie dotyczy ona odpowiedzialności członków zarządu lub likwidatora za działanie spółdzielni wobec osób trzecich, np. wierzycieli.

Ponadto z przepisów z art. 119 § 2 ustawy Prawo spółdzielcze wynika m. in., że likwidator nie może zawierać nowych umów, chyba że jest to konieczne do przeprowadzenia likwidacji spółdzielni. Organ wyznaczający likwidatora może ustanowić dalej idące ograniczenia.

Likwidator, o czym mowa w art. 122 przedmiotowej ustawy, powinien niezwłocznie po wyznaczeniu go - ogłosić w Monitorze Spółdzielczym zawiadomienie o otwarciu likwidacji spółdzielni i wezwać wierzycieli do zgłoszenia wierzytelności w terminie trzech miesięcy od dnia tego ogłoszenia. Likwidator przeprowadza postępowanie likwidacyjne przestrzegając zasad kolejności zaspokajania należności przypadających od spółdzielni, określonych w art. 125 Prawa spółdzielczego. W razie zaspokojenia wszelkich należności przypadających od spółdzielni i złożenia do depozytu sądowego kwot na zabezpieczenie należności spornych lub niewymagalnych, spółdzielnia może ulec wykreśleniu z Krajowego Rejestru Sądowego przed zakończeniem prowadzonych przez nią lub przeciwko niej sporów sądowych (art. 127 cytowanej ustawy). Po wykreśleniu spółdzielni z Krajowego Rejestru Sądowego likwidator odpowiada wobec wierzycieli za wyrządzone im szkody przez niedopełnienie swoich ustawowych obowiązków – art. 128 Prawa spółdzielczego. Przepis ten stosuje się odpowiednio do członków ostatniego zarządu spółdzielni wykreślonej z Krajowego Rejestru Sądowego. Można przyjąć, że przepis ten dotyczy wprost przede wszystkim odpowiedzialności likwidatora wobec wierzycieli, zatem w tym zakresie może on odpowiadać również wobec wierzyciela, którym jest Urząd Skarbowy z tytułu zaległości podatkowych – jedynie wówczas, gdy szkoda wynikająca z niezaspokojenia wierzytelności (zaległości podatkowej) powstała na skutek niewykonania przez likwidatora ustawowych obowiązków, o czym mowa w przytaczanym wyżej przepisie z art. 128 Prawa spółdzielczego.

Art. 116a Ordynacji podatkowej niewątpliwie dotyczy członków zarządu spółdzielni. Likwidator, aczkolwiek stosuje się do niego odpowiednio przepisy dotyczące zarządu i członków zarządu, prowadzi specyficzną działalność polegającą na zarządzaniu spółdzielnią w celu jej likwidacji, zatem jego odpowiedzialność nie powinna wykraczać poza odpowiedzialność wyrażoną w art. 128 Prawa spółdzielczego.

Ponadto należy zauważyć, że w art. 116a Ordynacji podatkowej użyto pojęcia „członkowie organów zarządzających” osób prawnych. Prawo spółdzielcze stanowi, w art. 35, że organami spółdzielni są: walne zgromadzenie, rada nadzorcza i zarząd. Zarząd jest zatem organem zarządzającym spółdzielni, bowiem zgodnie z art. 48 Prawa spółdzielczego kieruje on działalnością spółdzielni i reprezentuje ją na zewnątrz. Zatem to członkowie organu zarządzającego odpowiadają na podstawie art. 116a Ordynacji podatkowej. Natomiast likwidator, mimo że stosuje się do niego odpowiednio przepisy dotyczące zarządu spółdzielni nie jest wymieniony ani jako organ zarządzający spółdzielni, ani jako członek organu zarządzającego. Pełni on samodzielną, odrębnie uregulowaną w przepisach prawa funkcję zmierzającą do zlikwidowania działalności spółdzielni.

Reasumując, przepis art. 116a Ordynacji podatkowej nie ma zastosowania do likwidatora spółdzielni, natomiast jego odpowiedzialność wobec wierzycieli spółdzielni ukształtowana jest na podstawie art. 128 Prawa spółdzielczego. W związku z powyższym, należy stwierdzić, że nie ponosi On odpowiedzialności za zaległości podatkowe likwidowanej przez Niego spółdzielni, z wyjątkiem sytuacji, w której szkoda wynikła z zaległości podatkowej powstała na skutek niewykonania przez likwidatora ustawowych obowiązków, o czym mowa w cytowanym wyżej przepisie Prawa spółdzielczego.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.