INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółdzielni Mieszkaniowej, przedstawione we wniosku z dnia 21 sierpnia 2008 r. (data wpływu 29 sierpnia 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umowy przeniesienia własności lokali mieszkalnych i użytkowych – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 29 sierpnia 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umowy przeniesienia własności lokali mieszkalnych i użytkowych.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Zgodnie z art. 11 ust. 2 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych znowelizowanej ustawą z dnia 14 czerwca 2007 r. o zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych i niektórych ustaw - po odzyskaniu lokalu, do którego wygasło spółdzielcze lokatorskie prawo Spółdzielnia ogłasza przetarg na ustanowienie odrębnej własności lokalu. Od zasiedlenia po raz pierwszy lokali, które są w dyspozycji spółdzielni upłynął okres powyżej 5 lat.

Zgodnie z art. 48¹ – spadkobiercy zmarłego członka, któremu przysługiwało spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mogą żądać przeniesienia na nich własności lokalu, nawet jeżeli żaden z nich nie jest członkiem spółdzielni.

Zgodnie z art. 17¹⁴ – na pisemne żądanie osoby nie będącej członkiem spółdzielni, której przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu spółdzielnia jest zobowiązana zawrzeć umowę przeniesienia własności lokalu.

Na podstawie Uchwały Zebrania Przedstawicieli Członków spółdzielnia ogłosiła przetarg na zawarcie umowy przeniesienie własności lokali użytkowych. Nabywcami lokali użytkowych są osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, podmioty gospodarcze oraz osoba prawna.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

1. Czy nabycie lokalu mieszkalnego i zawarcie umowy przeniesienia własności lokalu mieszkalnego na rzecz Nabywcy wyłonionego w drodze przetargu podlega przepisom ustawy z dnia 09 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych.
2. Czy dla rozstrzygnięcia o ewentualnym obowiązku pobrania przez Notariusza podatku od czynności cywilnoprawnej istotne jest czy lokal mieszkalny nabywa członek Spółdzielni czy też osoba nie będąca członkiem Spółdzielni...
3. Czy przeniesienie własności lokalu w trybie art. 48 oraz 17 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych na rzecz osoby nie będącej członkiem Spółdzielni podlega przepisom ustawy z dnia 09 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych...
4. Czy nabycie lokalu użytkowego i zawarcie umowy przeniesienia własności tego lokalu na rzecz Nabywcy wyłonionego w drodze przetargu, będącego osobą fizyczną, prawną lub podmiotem gospodarczym podlega przepisom ustawy z dnia 09 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych.
5. Czy dla rozstrzygnięcia o ewentualnym obowiązku pobrania przez Notariusza podatku od czynności cywilnoprawnej istotne jest czy lokal użytkowy nabywa członek Spółdzielni czy też osoba nie będąca członkiem Spółdzielni...
   
   

Zdaniem Wnioskodawcy, zawarcie umów przeniesienia własności lokali mieszkalnych i użytkowych nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych niezależnie od tego czy nabywcą lokalu jest członek Spółdzielni czy też osoba nie będąca członkiem Spółdzielni.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 09 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t.j. Dz. U. z 2007 r. Nr 68, poz. 450 ze zm.) podatkowi temu podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

• umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
• umowy pożyczki,
• umowy darowizny – w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
• umowy dożywocia,
• umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności - w części dotyczącej spłat lub dopłat,
• ustanowienia hipoteki,
• ustanowienia odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,
• umowy depozytu nieprawidłowego,
• umowy spółki (akty założycielskie).
  
  

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają także - na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy – zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych. W zakresie przedmiotowym ustawy zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 3 mieszczą się także orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne jak czynności cywilnoprawne wymienione w pkt 1 lub 2.

Ustawodawca wprowadził więc zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Jednocześnie ustawowe wyliczenie zostało wzmocnione zasadą, zgodnie z którą o kwalifikacji określonej czynności prawnej, a w konsekwencji o jej podleganiu tym podatkiem decyduje jej treść (elementy przedmiotowo istotne), a nie nazwa. Tym samym, jeżeli strony zawierają umowę i układają stosunki w jej ramach w określony sposób to dla oceny, czy powstanie obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych, w związku z dokonaniem wskazanej w ustawie czynności, miarodajne będą rzeczywiste prawa i obowiązki stron tej umowy pozwalające na ich kwalifikacje pod względem prawnym.

Zasady zawierania umów ustanowienia oraz przeniesienia własności lokali przez spółdzielnie mieszkaniowe określają przepisy ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (t.j. Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1116 ze zm.).

Czynności polegające na ustanowieniu i przeniesieniu odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub użytkowego, które to nie są wymienione w katalogu czynności podlegających podatkowi od czynności cywilnoprawnych (art. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych), nie są objęte zakresem przedmiotowym ww. ustawy.

W świetle powyższego, stwierdzić należy, że jeżeli ustanowienie i przeniesienie własności lokali następuje na zasadach określonych w ww. ustawie o spółdzielniach mieszkaniowych, to umowy ustanowienia i przeniesienia odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub użytkowego, nie będą opodatkowane podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Umowa taka nie jest bowiem umową sprzedaży ani inną umową wymienioną w art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. W związku z tym, jako nie wymieniona w zamkniętym katalogu art. 1 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Odmiennie natomiast będzie się przedstawiać sytuacja, gdy pomiędzy kupującym a spółdzielnią zostanie zawarta umowa sprzedaży praw do lokali mieszkalnych i użytkowych. Umowa sprzedaży będzie wymagała formy aktu notarialnego i płatnik-notariusz powinien pobrać należny podatek od czynności cywilnoprawnych w wysokości 2% od wartości rynkowej nabywanego prawa (art. 1 ust. 1 oraz art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych).

Jednocześnie tut. organ pragnie wskazać, iż na podstawie art. 2 pkt 4 ww. ustawy, nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

1. opodatkowana podatkiem od towarów i usług,
2. zwolniona z podatku od towarów i usług, z wyjątkiem:
     - umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,
     - umowy spółki i jej zmiany,
     - umowy sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.
   
   

O wyłączeniu czynności spod działania przepisów ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy są podatnikami podatku od towarów i usług, lecz wyłącznie fakt, że przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest zwolniona z tego podatku, z uwzględnieniem wyjątków, o których mowa w art. 2 pkt 4 ww. ustawy.

W związku z tym podkreślić należy, iż jakkolwiek zapytanie Wnioskodawcy dotyczy opodatkowania umowy sprzedaży praw do lokali mieszkalnych i użytkowych, to jednak w pierwszej kolejności rozstrzygnięcia wymaga kwestia czy powyższe transakcje podlegają opodatkowaniu podatkiem od podatku od towarów i usług, bowiem ocena ta ma zasadnicze znaczenie dla ewentualnego objęcia ich podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Jednocześnie informuje się, że zgodnie z przepisem art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa, Minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego wydaje pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego. Przez „przepisy prawa podatkowego” rozumie się przepisy ustaw podatkowych, a także przepisy aktów wykonawczych wydanych na ich podstawie (art. 3 pkt 2 Ordynacji podatkowej).

Tut. organ nie dokonuje interpretacji przepisów nie stanowiących prawa podatkowego. Przepisy ustawy z dnia 15 grudnia 2008 r. o spółdzielniach mieszkaniowych nie są przepisami z zakresu prawa podatkowego i nie podlegają interpretacji w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.