INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z o.o., przedstawione we wniosku z dnia 21 sierpnia 2008 r. (data wpływu 25.08.2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie kosztów uzyskania przychodów – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 25 sierpnia 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie kosztów uzyskania przychodów.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Przedsiębiorstwo Państwowe z siedzibą w R w 2003 r. wystawiło S.A. z siedzibą w R tytułem sprzedaży produktów faktury VAT. Kwoty na jaką opiewały przedmiotowe faktury zostały zaksięgowane jako przychód przedsiębiorstwa państwowego.

W związku z brakiem terminowej spłaty, przedsiębiorstwo państwowe” dokonało powierniczego przelewu wierzytelności wobec S.A. na rzecz podmiotu zajmującego się profesjonalnym odzyskiwaniem długów. Podmiot ten wystąpił do Sądu uzyskując prawomocny nakaz zapłaty z dnia 18 stycznia 2005 r. Wszczęta została egzekucja sądowa, która jednakowoż nie przyniosła żadnych rezultatów.

Wkrótce, tj. w dniu 30 maja 2006 r. ogłoszona została upadłość S.A. Wobec braku jakichkolwiek należących do upadłego środków, które mogłyby być rozdysponowane między wierzycieli nie została sporządzona przez syndyka nawet lista wierzycieli.

W dniu 10 stycznia 2007 r. Sąd Rejonowy w G postanowił umorzyć postępowanie upadłościowe S.A. w R (postanowienie to stało się prawomocne dopiero w czerwcu 2007 r.). W konsekwencji podmiot egzekwujący wierzytelność dokonał w sierpniu 2007 r. jej cesji zwrotnej na rzecz Sp. z o.o. (następca prawny przedsiębiorstwa państwowego). Spółka ta powstała w 2004 r., a z dniem 01 lutego 2005 r. w wyniku prywatyzacji bezpośredniej Przedsiębiorstwo Państwowe weszła w posiadanie ogółu praw i obowiązków zlikwidowanego przedsiębiorstwa państwowego. W wyniku braku informacji ze strony podmiotu próbującego egzekwować wierzytelność wobec S.A. o umorzeniu postępowania upadłościowego tegoż dłużnika Spółka pod firmą Y Sp. z o.o. dopiero teraz podejmuje działania zmierzające do wyjaśnienia sprawy, a w szczególności jej podatkowego aspektu (możliwości uzyskania wierzytelności wobec S.A. za nieściągalną i wpisania jej w koszty stanowiące koszty uzyskania przychodu).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy Sp. z o.o. w oparciu o art. 94 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 1997 r. Nr 137, poz. 926 ze zm.) może w obecnym roku zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów przedmiotową wierzytelność wobec X S.A. przysługującą pierwotnie przedsiębiorstwu państwowemu, poprzednikowi prawnemu Spółki, opisaną jako nieściągalną udokumentowaną postanowieniem Sądu, o którym mowa art. 16 ust. 2 pkt 2 lit. b ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 1992 r. Nr 21, poz. 86 ze zm.)...

Zdaniem Wnioskodawcy, w myśl art. 39 ust. 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych (Dz. U. z 1996 r. Nr 118, poz. 561 ze zm.) prywatyzacja bezpośrednia polega na rozporządzeniu wszystkimi składnikami materialnymi i niematerialnymi majątku przedsiębiorstwa państwowego przez m. in. oddanie przedsiębiorstwa do odpłatnego korzystania. Ponadto zgodnie z brzmieniem art. 40 cytowanej ustawy powstająca spółka wstępuje we wszystkie prawa i obowiązki przedsiębiorstwa państwowego, bez względu na charakter stosunku prawnego, z którego te prawa i obowiązki wynikają. Z kolei z treści art. 94 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 1997 r. Nr 137, poz. 926 ze zm.) wynika, że reguluje on sytuację prawną podmiotów będących nabywcami przedsiębiorstw państwowych oraz spółek, które nabyły lub przejęły te przedsiębiorstwa w toku procesów prywatyzacyjnych. Oznacza to, że podmioty takie stają się następcami prawnymi przedsiębiorstw państwowych poddanych procesowi komercjalizacji i prywatyzacji w zakresie, jaki określa art. 93, czyli wstępują one we wszelkie przewidziane w przepisach prawa podatkowego prawa i obowiązki swych poprzedników. W związku z powyższym, Spółka pod firmą Y Spółka z o.o. jako następca prawny (w myśl cytowanych przepisów) przedsiębiorstwa państwowego może w związku z zajściem okoliczności przewidzianych w art. 16 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 1992 r. Nr 21 poz. 86 ze zm.) zaliczyć nieściągalną wierzytelność stwierdzoną prawomocnym postanowieniem o umorzeniu postępowania upadłościowego do kosztów uzyskania przychodu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Generalne zasady sukcesji praw i obowiązków podatkowych następców prawnych regulują przepisy Działu III, Rozdziału 14 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze. zm.). Na podstawie art. 93 § 1 tejże ustawy osoba prawna zawiązana (powstała) w wyniku łączenia się:

1. osób prawnych,
2. osobowych spółek handlowych,
3. osobowych i kapitałowych spółek handlowych

   - wstępuje we wszelkie przewidziane w przepisach prawa podatkowego prawa i obowiązki każdej z łączących się osób lub spółek.

W myśl art. 93e cytowanej ustawy, przepisy m. in. art. 93 stosuje się w zakresie, w jakim odrębne ustawy, umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania oraz inne ratyfikowane umowy międzynarodowe, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, nie stanowią inaczej.

Zgodnie natomiast z art. 94 ustawy Ordynacja podatkowa, ww. przepisy art. 93 § 1 stosuje się również do nabywców przedsiębiorstw państwowych oraz do spółek, które na podstawie przepisów o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych nabyły lub przejęły te przedsiębiorstwa.

Z opisanego stanu faktycznego wynika, iż Spółka (utworzona w 2004 r.) – z dniem 01 lutego 2005 r., na podstawie art. 39 ust. 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji (t. j. Dz. U. z 2002 r. Nr 171 poz. 1397 ze zm.), „(…) weszła w posiadanie ogółu praw i obowiązków zlikwidowanego przedsiębiorstwa państwowego”. W ustawie tej określone zostały m. in. zasady następstwa prawnego podmiotów, które nabywają lub przejmują przedsiębiorstwo w drodze prywatyzacji bezpośredniej. Powyższe oznacza, iż w przedstawionej sytuacji zastosowanie znajdzie ustawa o komercjalizacji i prywatyzacji jako odrębna ustawa, o której mowa w przepisie art. 93e Ordynacji podatkowej. Stosownie do art. 40 ust. 1 ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji, o ile ustawa nie stanowi inaczej, kupujący lub przejmujący przedsiębiorstwo wstępuje we wszelkie prawa i obowiązki przedsiębiorstwa państwowego, bez względu na charakter stosunku prawnego, z którego te prawa i obowiązki wynikają.

Zgodnie z art. 15. ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 ze zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Z treści art. 16 ust. 1 pkt 25 lit. a) tej ustawy wynika natomiast, iż nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wierzytelności odpisanych jako nieściągalne, z wyjątkiem wierzytelności, które uprzednio na podstawie art. 12 ust. 3 zostały zarachowane jako przychody należne i których nieściągalność została udokumentowana w sposób określony w ust. 2. Jak stanowi art. 12 ust. 3 ww. ustawy za przychody związane z działalnością gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej, osiągnięte w roku podatkowym, uważa się także należne przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont.

Art. 16 ust. 2 ww. ustawy stanowi z kolei, iż za wierzytelności, o których mowa w ust. 1 pkt 25, uważa się te wierzytelności, których nieściągalność została udokumentowana:

1. postanowieniem o nieściągalności, uznanym przez wierzyciela jako odpowiadającym stanowi faktycznemu, wydanym przez właściwy organ postępowania egzekucyjnego, albo
2. postanowieniem sądu o:

    a) oddaleniu wniosku o ogłoszenie upadłości obejmującej likwidację majątku, gdy majątek niewypłacalnego dłużnika nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania, lub
    b) umorzeniu postępowania upadłościowego obejmującego likwidację majątku, gdy zachodzi okoliczność wymieniona pod lit. a), lub
    c) ukończeniu postępowania upadłościowego obejmującego likwidację majątku, albo
3. protokołem sporządzonym przez podatnika, stwierdzającym, że przewidywane koszty procesowe i egzekucyjne związane z dochodzeniem wierzytelności byłyby równe albo wyższe od jej kwoty

Z treści przepisu art. 16 ust. 1 pkt 20 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wynika z kolei, iż nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wierzytelności odpisanych jako przedawnione.

Biorąc pod uwagę powyższe uregulowania stwierdzić należy, iż ustawodawca uzależnił możliwość zakwalifikowania do kosztów uzyskania przychodów określonej wierzytelności od spełnienia konkretnych warunków. Po pierwsze, wierzytelności określone jako nieściągalne muszą być wcześniej zarachowane jako przychody należne, zgodnie z art. 12 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Po drugie, wierzytelności określone jako nieściągalne, w celu zakwalifikowania ich do kosztów uzyskania przychodów, powinny zostać udokumentowane w sposób określony w art. 16 ust. 2 ww. ustawy. Po trzecie, wierzytelności mogą zostać zakwalifikowane do kosztów uzyskania przychodów, o ile nie uległy przedawnieniu. Dla zaliczenia wierzytelności do kosztów uzyskania przychodów konieczne jest więc spełnienie tych przesłanek jednocześnie.

Reasumując powyższe wyjaśnienia stwierdzić należy, iż Spółka, która na podstawie ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji wstąpiła w prawa i obowiązki przedsiębiorstwa państwowego, ma prawo, pod warunkiem spełnienia przesłanek wynikających z treści art. 16 ust. 1 pkt 25 lit. a) w zw. z art. 16 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych zaliczyć nieściągalną wierzytelność do kosztów uzyskania przychodów.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.