INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 17 września 2008 r. (data wpływu 17 września 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie obowiązku odprowadzenia podatku należnego wynikającego z remanentu likwidacyjnego przez spadkobiercę po zmarłym podatniku - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 17 września 2008 r. złożono wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie obowiązku odprowadzenia podatku należnego wynikającego z remanentu likwidacyjnego przez spadkobiercę po zmarłym podatniku.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca jest jednym ze spadkobierców zmarłego podatnika, którego działalność gospodarcza została zlikwidowana.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy Wnioskodawca jako spadkobierca zobowiązany jest do odprowadzenia podatku należnego z remanentu likwidacyjnego z działalności gospodarczej pozostałej po zmarłej siostrze...

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 99 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) podatnicy są obowiązani składać w urzędzie skarbowym deklaracje podatkowe za okresy miesięczne w terminie do 25 dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu. Wspomniany przepis nakłada obowiązek składania deklaracji dla podatku od towarów i usług wyłącznie na podatników tego podatku.

Również ustawa a dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) nie przewiduje, aby obowiązek złożenia deklaracji podatkowej za zmarłego podatnika spoczywał na jego następcach prawnych. Skutkiem śmierci podatnika w zakresie prawa podatkowego jest sukcesja jego majątkowych praw i obowiązków (art. 97 § 1 ustawy). W sytuacji, gdy spadkobierca kontynuuje działalność po spadkodawcy na swój rachunek, ustawa przewiduje przejęcie również praw niemajątkowych (art. 97 § 2 Ordynacji podatkowej). Żaden przepis natomiast nie nakłada na spadkobiercę niemajątkowych obowiązków.

Z powyższego wynika, iż w przypadku śmierci podatnika, jego następcy prawni nie mają obowiązku składania za zmarłego podatnika podatku od towarów i usług deklaracji podatkowej, obowiązku tego bowiem się nie dziedziczy.

W odniesieniu do składania na potrzeby podatku od towarów i usług remanentu likwidacyjnego - spisu z natury towarów, które po nabyciu nie były przedmiotem dostawy towarów, to zgodnie z art. 14 ust. 5 ustawy o podatku od towarów i usług, do sporządzenia i złożenia przedmiotowego spisu zobowiązani są podatnicy, którzy zaprzestali wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu w okolicznościach wymienionych w art. 14 ust. 1 i 3 przywołanej ustawy. Sytuacjami, w których powstaje obowiązek sporządzenia spisu z natury w myśl art. 14 ustawy o podatku od towarów i usług są odpowiednio:

1. rozwiązanie spółki cywilnej lub handlowej nie mającej osobowości prawnej;
2. zaprzestanie przez podatnika, o którym mowa w art. 15, będącego osobą fizyczną, wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu, obowiązkowego na podstawie art. 96 ust. 6, do zgłoszenia zaprzestania działalności naczelnikowi urzędu skarbowego;
3. przypadki gdy podatnik, o którym mowa w art. 15. będący osobą fizyczną nie wykonywał czynności podlegających opodatkowaniu co najmniej 10 miesięcy.

Wśród wymienionych wyżej okoliczności, powodujących powstanie obowiązku sporządzenia spisu z natury, nie wymienia się jednak śmierci podatnika.

Niewątpliwie śmierć podatnika należy uznać za likwidację prowadzonej przez niego działalności gospodarczej, a zatem również i za zaprzestanie wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Jednakże bezpośrednie odwołanie w art. 14 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług do art. 96 ust. 6 tej samej ustawy (który reguluje obowiązki podatnika dotyczące powiadomienia urzędu skarbowego o zaprzestaniu wykonywania czynności opodatkowanych), wskazuje jednoznacznie, że obowiązek sporządzenia spisu dotyczy sytuacji, kiedy to zaprzestanie czynności wynika ze zdarzeń innych niż śmierć. Potwierdza to fakt, że przypadki związane ze śmiercią podatnika, zostały odrębnie uregulowane w art. 97 ust. 7 przedmiotowej ustawy, zgodnie z którym zgłoszenie o zaprzestaniu działalności w wyniku śmierci podatnika dokonują jego następcy prawni.

Podkreślić trzeba, że obowiązujące przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie przewidują obowiązku sporządzenia spisu z natury w związku z zaprzestaniem wykonywania czynności opodatkowanych w wyniku śmierci podatnika, ponieważ prowadziłoby to do sytuacji, w której zobowiązanie podatkowe u podatnika powstałoby po jego śmierci, a więc u podmiotu już nieistniejącego, co jest rozwiązaniem sprzecznym z logiką prawa.

Reasumując zarówno obowiązek składania deklaracji podatkowych, jak również obowiązek sporządzania i składania spisu z natury spoczywa wyłącznie na podatniku, a nie na jego następcach prawnych. Tak więc w myśl obowiązujących przepisów ustawy o podatku od towarów i usług spadkobierca zmarłego przedsiębiorcy będącego podatnikiem podatku od towarów i usług nie jest obowiązany sporządzić i składać za niego ani deklaracji podatkowych, ani spisu z natury.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Regulacje ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) nie precyzują wprost skutków prawnych związanych ze śmiercią podatnika podatku od towarów i usług, jednakże śmierć podatnika jest jedną z form zakończenia bytu prawnego podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą, a więc również zakończeniem występowania podmiotu w obrocie gospodarczym w charakterze podatnika podatku od towarów i usług.

Przepis art. 14 ust. 1 pkt 2 ustawy stanowi, iż w przypadku zaprzestania przez podatnika, o którym mowa w art. 15, będącego osobą fizyczną wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu, obowiązanego, na podstawie art. 96 ust. 6, do zgłoszenia zaprzestania działalności naczelnikowi urzędu skarbowego, opodatkowaniu podatkiem podlegają towary własnej produkcji i towary, które po nabyciu nie były przedmiotem dostawy towarów.

Zgodnie z art. 97 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.), spadkobiercy podatnika przejmują przewidziane w przepisach prawa podatkowego majątkowe prawa i obowiązki spadkodawcy. Natomiast § 2 ww. artykułu przewiduje, że jeżeli na podstawie przepisów prawa podatkowego, spadkodawcy przysługują prawa o charakterze niemajątkowym, związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, uprawnienia te przechodzą na spadkobierców pod warunkiem dalszego prowadzenia tej działalności na ich rachunek.

Art. 99 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług określa, że jeśli podatnik zarejestrowany jako podatnik podatku od towarów i usług, zaprzestał wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu, jest obowiązany zgłosić zaprzestanie działalności naczelnikowi urzędu skarbowego, a w przypadku gdy zaprzestanie działalności nastąpiło w wyniku śmierci podatnika, zgodnie z art. 97 ust. 7 tejże ustawy, zawiadomienia o zaprzestaniu działalności dokonuje jego następca prawny.

W odniesieniu do składania na potrzeby podatku od towarów i usług remanentu likwidacyjnego - spisu z natury towarów, które po nabyciu nie były przedmiotem dostawy towarów, należy wskazać art. 14 ust. 5 ustawy o podatku od towarów i usług, zgodnie z którym do sporządzenia i złożenia przedmiotowego spisu obowiązani są podatnicy, którzy zaprzestali wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu w okolicznościach wymienionych w art. 14 ust. 1 i 3 tejże ustawy. Wśród wymienionych okoliczności, powodujących powstanie obowiązku sporządzenia spisu z natury, nie wymienia się jednak śmierci podatnika. Wobec powyższego następca prawny nie jest obowiązany do sporządzenia remanentu likwidacyjnego i tym samym odprowadzenia z tego tytułu podatku należnego. Również na mocy przepisów Ordynacji podatkowej spadkobierca nie jest obowiązany tego uczynić, gdyż przepisy te przewidują jedynie odpowiedzialność spadkobiercy za zobowiązania spadkodawcy, ale tylko tych powstałych za jego życia, zaś obowiązek sporządzenia remanentu powstaje po zaprzestaniu wykonywania czynności opodatkowanych, czyli po śmierci podatnika.

Reasumując stwierdzić należy, iż w sytuacji przedstawionej we wniosku Wnioskodawca, jako spadkobierca po zmarłym podatniku, nie ma obowiązku sporządzenia spisu z natury przewidzianego w art. 14 ustawy o podatku od towarów i usług i opodatkowania towarów objętych tym spisem, a tym samym nie jest zobowiązany do odprowadzenia należnego podatku.

Końcowo wskazuje się, iż w niniejszej interpretacji tut. organ nie rozstrzygał kwestii przejęcia innych obowiązków ciążących na spadkodawcy z tytułu podatku od towarów i usług, o których mowa w art. 98 Ordynacji podatkowej, jako że w tym zakresie Wnioskodawca nie zadał pytania.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Złożenie przez Wnioskodawcę fałszywego oświadczenia, że elementy stanu faktycznego objęte wnioskiem o wydanie interpretacji w dniu złożenia wniosku nie są przedmiotem toczącego się postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, postępowania kontrolnego organu kontroli skarbowej oraz że w tym zakresie sprawa nie została rozstrzygnięta co do jej istoty w decyzji lub postanowieniu organu podatkowego lub organu kontroli skarbowej – powoduje, iż niniejsza interpretacja indywidualna nie wywołuje skutków prawnych (art. 14b § 4 Ordynacji podatkowej).

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, ul. Jana Kazimierza 5, 85-035 Bydgoszcz po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, 87-100 Toruń, ul. Św. Jakuba 20.