INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 26 listopada 2008 r. (data wpływu do Biura KIP w Lesznie 12 grudnia 2008 r.) uzupełnionym pismem z dnia 22 lutego 2009 r. (data wpływu do Biura KIP w Lesznie 26 lutego 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania zadośćuczynienia przyznanego na podstawie wyroku sądowego – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 27 listopada 2008 r. Pan złożył do Urzędu Skarbowego w ... wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania zadośćuczynienia przyznanego na podstawie wyroku sądowego. Pismem z dnia 8 grudnia 2008 r. nr IR/412-9/08 Naczelnik Urzędu Skarbowego w ... – działając na podstawie art. 15 w związku z art. 17 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa – przekazał wniosek Pana do rozpatrzenia Dyrektorowi Izby Skarbowej w Poznaniu.

Wyjaśnić bowiem należy, że zgodnie ze znowelizowanym art. 14a ustawy Ordynacja podatkowa, z dniem 1 lipca 2007 r. organem właściwym do dokonywania interpretacji przepisów prawa podatkowego został Minister Finansów.

Natomiast, stosownie do art. 14b § 6 Ordynacji podatkowej Minister Finansów upoważnił –w drodze ww. rozporządzenia – dyrektorów czterech izb skarbowych do wydawania interpretacji indywidualnych w jego imieniu i w ustalonym zakresie, określając jednocześnie właściwość rzeczową i miejscową upoważnionych organów.

W analizowanym przypadku, właściwym miejscowo organem podatkowym do wydania pisemnej interpretacji od dnia 1 lipca 2007 r. jest – w związku z § 6 ww. rozporządzenia – Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu.

W związku ze stwierdzeniem braków formalnych, pismem z dnia 3 lutego 2009 r. nr ILPB2/415-791/08-2/MK Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów wezwał Wnioskodawcę do uzupełnienia braków formalnych wniosku. Powyższe zostało uzupełnione w dniu 23 lutego 2009 r. (data wpływu do Biura Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie 26 lutego 2009 r.).

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W dniu 5 lutego 2006 r. matka Wnioskodawcy uległa wypadkowi, wskutek którego była hospitalizowana. Przyczyną wypadku był oblodzony chodnik przy kinie. Dwa miesiące później poszkodowana wystąpiła do sądu o wypłatę odszkodowania i zadośćuczynienia. W dniu 3 sierpnia 2007 r. matka Wnioskodawcy zmarła. W rolę powoda wstąpił w procesie cywilnym Zainteresowany. Wyrokiem sądu z dnia 8 kwietnia 2008 r. zasądzono część roszczenia dochodzonego przez powoda. Na skutek apelacji sąd okręgowy z dnia 29 września 2008 r. zasądził żądanie powoda w całości. W dniu 25 listopada 2008 r. dłużnik dokonał wpłaty całości zasądzonej kwoty na konto żony Wnioskodawcy. Pieniądze wpłynęły na przedmiotowe konto w dniu 26 listopada 2008 r.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy zadośćuczynienie w kwocie 5.000 zł otrzymane na podstawie wyroku sądu rejonowego z dnia 8 kwietnia 2008 r. podlega opodatkowaniu, czy jest wolne od podatku...

Zdaniem Wnioskodawcy, polskie prawo cywilne rozróżnia pojęcia „odszkodowanie” i „zadośćuczynienie”. Zadośćuczynieniem jest rekompensata za szkodę niemajątkową (tzw. krzywdę), a więc uszczerbek w dobrach niemajątkowych, takich jak życie, zdrowie, dobre imię. W prawie polskim przysługuje ono w przypadkach ściśle określonych przez Kodeks cywilny (art. 24, art. 445, art. 448). Jednakże polskie ustawy podatkowe, a szczególności ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie wymieniają wprost pojęcia „zadośćuczynienia”. W konsekwencji zadośćuczynienie nie jest wymienione wśród przychodów zwolnionych z podatku dochodowego od osób fizycznych. Zwolnione z tego podatku są natomiast niektóre rodzaje odszkodowań (art. 21 ust. 1 pkt 3, 3a i 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych). Jednakże zdaniem Wnioskodawcy celem ustawodawcy było zwolnienie z podatku również kwot będących zadośćuczynieniem.

Zgodnie z art. 21 ust. 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku są odszkodowania otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej, z wyjątkiem odszkodowań:

• otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,
• dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Uzyskane przez Wnioskodawcę odszkodowanie i zadośćuczynienie nie jest związane z prowadzoną przez Niego działalnością gospodarczą ani nie dotyczy korzyści, które Zainteresowany mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Zasądzone odszkodowanie jest sumą wydatków na leki oraz opiekę poszkodowanej matki Wnioskodawcy.

Zainteresowany wskazuje również, iż Minister Finansów uznaje zadośćuczynienie za zwolnione z podatku. Organ ten utożsamia, bowiem pojęcia zadośćuczynienia z odszkodowaniem, a niektóre odszkodowania są wprost zwolnione z podatku dochodowego, jak zostało to wykazane powyżej.

Mając powyższe na uwadze Wnioskodawca uważa, że nie powinien ponosić kosztu podatku od kwoty 5.000 zł ponieważ takiego obowiązku nie nakłada żaden z obowiązujących przepisów prawa podatkowego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zadośćuczynienie, analogicznie do odszkodowania, jest szczególnym rodzajem świadczenia polegającym na naprawieniu szkody, czyli uszczerbku, jakiego doznaje poszkodowany we wszelkiego rodzaju dobrach chronionych przez prawo. Chodzi więc zarówno o uszczerbek majątkowy, jak i niemajątkowy. Co prawda w doktrynie i judykaturze powszechnym jest wiązanie pojęcia odszkodowania jedynie z uszczerbkiem majątkowym, natomiast pojęcia zadośćuczynienia z doznaną krzywdą (uszczerbkiem niematerialnym), jednakże tego rodzaju rozróżnienia nie dokonują przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Na gruncie przepisów powołanej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, pojęcie odszkodowania jest tożsame z pojęciem zadośćuczynienia. Odszkodowanie (zadośćuczynienie) stanowi przychód z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w związku z art. 20 ust. 1 ww. ustawy.

Nie oznacza to jednak, że wszystkie odszkodowania podlegają opodatkowaniu. Niektóre z nich, wymienione w art. 21 ust. 1 ww. ustawy, korzystają ze zwolnienia od podatku.

Jednakże należy podkreślić, iż korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym zwolnienia od podatku, jest możliwe wyłącznie w sytuacji, gdy spełnione są wszelkie przesłanki określone w przepisie stanowiącym podstawę prawną danej preferencji.

W myśl art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy, wolne od podatku są inne odszkodowania otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań:

1. otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,
2. dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Z informacji przedstawionych we wniosku wynika, że Zainteresowany w dniu 26 listopada 2008 r. otrzymał – na podstawie wyroku sądowego – zadośćuczynienie z tytułu utraty zdrowia jakiego doznała Jego matka, która zmarła w dniu 3 sierpnia 2007 r. Powództwo o zadośćuczynienie zostało wytoczone przez matkę Zainteresowanego jeszcze za jej życia, w związku z tym w przypadku Wnioskodawcy znajdzie zastosowanie art. 445 § 3 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), w myśl którego roszczenie o zadośćuczynienie przechodzi na spadkobierców tylko wtedy, gdy zostało uznane na piśmie albo gdy powództwo zostało wytoczone za życia poszkodowanego.

Mając na względzie przytoczone wyżej przepisy, stwierdzić więc należy, że otrzymane przez Wnioskodawcę na podstawie wyroku sądowego odszkodowanie korzysta ze zwolnienia przedmiotowego od podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b wyżej cyt. ustawy. Tak więc Wnioskodawca nie jest zobowiązany do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych z tego tytułu.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.