INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 08 września 2008r. (data wpływu do tut. Biura – 11 września 2008r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej m.in. podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie sposobu opodatkowania sprzedaży wyodrębnionych organizacyjnie zakładów Spółki z o.o. - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 11 września 2008r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej m.in. podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie sposobu opodatkowania sprzedaży wyodrębnionych organizacyjnie zakładów Spółki z o.o.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca (Spółka z o.o.) rozszerzając działalność gospodarczą w zakresie obrotu złomem zamierza nabyć w drodze kupna od innej Spółki z o.o. jej zorganizowane, wyodrębnione i samodzielnie funkcjonujące place złomowe – zakłady wchodzące w skład całego przedsiębiorstwa sprzedającego.

Zgodnie z negocjowaną obecnie umową warunkową sprzedaży, w zakresie przedmiotu transakcji nabyte zostaną:

1. składniki materialne – nieruchomości, maszyny, urządzenia, środki transportu,
2. prawa związane z zakupywaną częścią przedsiębiorstwa, w tym prawa wynikające z zawartych umów dzierżawy,
3. składniki niematerialne – know-how, pozycje rynkowe, informacje poufne, tajemnice przedsiębiorstwa, listy dostawców i odbiorców, cenniki, katalogi, bazy danych, informacje dotyczące rynku złomowego, kontakty handlowe, organizacje działalności.
   
   

Zasadniczo przedmiot transakcji nie obejmuje przejęcia zobowiązań zbywcy. Wyjątki w tym zakresie obejmują następujące zobowiązania związane z funkcjonowaniem oddziałów:

• zobowiązania wobec pracowników wynikające z Kodeksu pracy – pracownicy będą przejęci przez Spółkę w trybie art. 231 Kodeksu pracy,
• niektóre, szczegółowo wyliczone w umowie zobowiązania sprzedawcy wynikające z bieżącego utrzymania ciągu pracy kupowanych zakładów, powstałe w okresie pomiędzy dniem zawarcia umowy a dniem spełnienia się ostatniego z warunków zawieszających,
  
  

Należy w tym miejscu podkreślić, że na tle ogólnych zasad Kodeksu cywilnego przejęcie długu zawsze wymaga zgody wierzyciela (art. 519 Kodeksu cywilnego), natomiast umowa sprzedaży zorganizowanych części przedsiębiorstwa zawierana jest bez udziału wierzycieli. Zasada ta znajduje uzasadnienie w ochronie wierzycieli, których łatwo byłoby pozbawić możliwości zaspokojenia ich wierzytelności przenosząc dług np. na osobę niewypłacalną Zakłady przeznaczone do sprzedaży posiadają samodzielność finansową w zakresie prowadzenia odpowiedniej ewidencji zdarzeń gospodarczych umożliwiającą przyporządkowanie im, jako zorganizowanym częściom przedsiębiorstwa, przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań. Każdy z kupowanych zakładów mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące wyznaczone zadania gospodarcze. W przedmiotowej umowie znajdzie się też klauzula dotycząca konkurencyjności, w ramach której sprzedający nie będzie mógł prowadzić działalności w zakresie obrotu złomem na terenie działania zakupywanych zakładów.

W ocenie wnioskodawcy, zakup takich samodzielnie funkcjonujących, organizacyjnie wyodrębnionych części spółki z o.o. należy uznać za zakup zorganizowanych części przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 55¹ Kodeksu cywilnego.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy transakcja zakupu samodzielnie funkcjonujących, organizacyjnie wyodrębnionych części spółki z o.o. będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych według stawek 1% i 2%...

Zdaniem wnioskodawcy, nie można mieć wątpliwości co do tego czy sprzedaż przedsiębiorstwa, która dokonana przez podatnika podatku od towarów i usług jest opodatkowana podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. W art. 2 pkt 4 tej ustawy wyraźnie wskazano, iż nie podlegają podatkowi określone czynności jedynie w sytuacji, gdy w związku z ich dokonaniem przynajmniej jedna ze stron jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest z niego zwolniona. Ma to istotne znaczenie gdyż zgodnie z art. 6 ustawy o podatku od towarów i usług, wyłączono od opodatkowania tym podatkiem transakcje zbycia przedsiębiorstwa – jak przyjęto także wydzieloną funkcjonalnie część przedsiębiorstwa. Tak więc, taka sprzedaż nie będzie objęta obowiązkiem podatkowym w podatku od towarów i usług, a więc w związku ze sprzedażą przedsiębiorstwa powstanie obowiązek zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych stawki podatku wynoszą:

1. od umowy sprzedaży nieruchomości, rzeczy ruchomych, prawa użytkowania wieczystego, własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego, spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego oraz wynikających z przepisów prawa spółdzielczego: prawa do domu jednorodzinnego oraz prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym 2%
2. od umowy sprzedaży innych praw majątkowych 1%
   
   

Natomiast zgodnie z art. 7 ust. 3 podatek pobiera się według stawki najwyższej, jeżeli podatnik dokonując czynności cywilnoprawnej, w wyniku której nastąpiło przeniesienie własności, nie wyodrębnił wartości rzeczy lub praw majątkowych, do których mają zastosowanie różne stawki - od łącznej wartości tych rzeczy lub praw majątkowych.

Wnioskując zatem z tego przepisu a contrario, jeżeli podatnik dokonując czynności cywilnoprawnej, w wyniku której nastąpiło przeniesienie własności, wyodrębnił wartości rzeczy lub praw majątkowych, do których mają zastosowanie różne stawki podatku, ma on prawo zastosować daną stawkę przewidzianą dla rzeczy albo praw majątkowych.

Zatem, w ocenie wnioskodawcy, zakup zorganizowanych części przedsiębiorstwa będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych wg stawek 2% (dla rzeczy) i 1% (dla innych praw majątkowych), jeżeli dokonując takiej czynności cywilnoprawnej Spółka wyodrębni wartości rzeczy lub praw majątkowych, do których mają zastosowanie różne stawki podatku.

Uzasadniając swoje stanowisko, wnioskodawca powołał się na orzeczenie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 25 października 2004r. sygn. akt: III SA/Wa 2251/2003; interpretację Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 08 maja 2008r. Znak: IBPB2/436-31/08/MZ oraz postanowienie Naczelnika Drugiego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie z dnia 19 września 2006r. Znak: 1472/SPC/436-31/06/PB.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Przepis art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 09 września 2000r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t.j. Dz. U. z 2007r. Nr 68, poz. 450 ze zm.) zawiera zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy podatkowi temu podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

• umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
• umowy pożyczki,
• umowy darowizny – w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długówi ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
• umowy dożywocia,
• umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności – w części dotyczącej spłat lub dopłat,
• ustanowienie hipoteki,
• ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnejsłużebności,
• umowy depozytu nieprawidłowego,
• umowy spółki (akty założycielskie).
  
  

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają też zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne (art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy).

W przepisach dotyczących podatku od czynności cywilnoprawnych brak jest definicji przedsiębiorstwa czy zakładu (oddziału). W tym zakresie należy zatem posłużyć się właściwymi przepisami prawa. Definicję „przedsiębiorstwa” zawiera przepis art. 55¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964r. Nr 16, poz. 93 ze zm.).

Na mocy tego przepisu przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych, przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej. Obejmuje ono w szczególności:

1. oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);
2. własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;
3. prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;
4. wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;
5. koncesje, licencje i zezwolenia;
6. patenty i inne prawa własności przemysłowej;
7. majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;
8. tajemnice przedsiębiorstwa;
9. księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.
   
   

Zgodnie natomiast z art. 55² Kodeksu cywilnego czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych. W praktyce obrotu gospodarczego zdarzają się sytuacje, w których niektóre elementy przedsiębiorstwa podlegają wyłączeniu z transakcji sprzedaży. Jednak nawet w takim przypadku, składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład przedsiębiorstwa powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w taki sposób, by można było o nich mówić jako o zespole, a nie tylko zbiorze pewnych elementów. Decydujące zatem jest to, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami w sposób umożliwiający kontynuowanie określonej działalności gospodarczej.

Natomiast w celu określenia terminu: oddział należy odwołać się do przepisów ustawy z dnia 02 lipca 2004r. o swobodzie działalności gospodarczej (t.j. Dz. U. z 2007r. Nr 155, poz. 1095 ze zm.). Przepis art. 5 pkt 4 tej ustawy stanowi, że oddziałem jest wyodrębniona i samodzielna organizacyjnie część działalności gospodarczej wykonywana przez przedsiębiorcę poza głównym miejscem wykonywania działalności. Stosownie do przepisów ustawy z dnia 29 września 1994r. o rachunkowości (t.j. z 2002r. Dz. U. Nr 76, poz. 694 ze zm.) – art. 11 ust. 2 i następne, jednostki posiadające oddziały (zakłady) mogą prowadzić księgi rachunkowe oddziałów (zakładów) w siedzibie jednostki lub oddziałów (zakładów).

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, iż przedmiotem zbycia na rzecz wnioskodawcy będą samodzielnie funkcjonujące, organizacyjnie wyodrębnione zakłady spółki z o.o., co zdaniem wnioskodawcy należy uznać za zakup zorganizowanych części przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 55¹ Kodeksu cywilnego.

Ponieważ transakcja zbycia zorganizowanych części przedsiębiorstwa przybierze postać umowy sprzedaży to wówczas podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Zgodnie z art. 535 Kodeksu cywilnego sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę.

Podstawę opodatkowania przy umowie sprzedaży w myśl ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych stanowi wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego (art. 6 ust. 1 pkt 1 lit. c).

Przepis art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych określa stawki podatku, które wynoszą od umowy sprzedaży:

1. nieruchomości, rzeczy ruchomych, prawa użytkowania wieczystego, własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego, spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego oraz wynikających z przepisów prawa spółdzielczego: prawa do domu jednorodzinnego oraz prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym 2%
2. innych praw majątkowych 1%.
   
   

Podatek pobiera się według stawki najwyższej jeżeli podatnik dokonując czynności cywilnoprawnej, w wyniku której nastąpiło przeniesienie własności, nie wyodrębnił wartości rzeczy lub praw majątkowych, do których mają zastosowanie różne stawki - od łącznej wartości tych rzeczy lub praw majątkowych (art. 7 ust. 3 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych)

W myśl art. 4 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy obowiązek podatkowy przy umowie sprzedaży ciąży na kupującym.

Zgodnie z art. 6 ust. 2 ww. ustawy wartość rynkową przedmiotu czynności cywilnoprawnych określa się na podstawie przeciętnych cen stosowanych w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem ich miejsca położenia, stanu stopnia zużycia, oraz w obrocie prawami majątkowymi tego samego rodzaju, z dnia dokonania tej czynności, bez odliczania długów i ciężarów.

Umowa sprzedaży zorganizowanych części przedsiębiorstwa powinna wymieniać składniki, których własność w wyniku umowy zostanie przeniesiona. Jest to uzasadnione z jednej strony brzmieniem zawartego w Kodeksie cywilnym przepisu dotyczącego zasad wykonywania zobowiązań, tj. art. 459 Kodeksu cywilnego, przewidującego obowiązek przedstawienia spisu rzeczy wchodzących w skład zbioru przez zobowiązanego do jego wydania. Z drugiej natomiast strony będzie to determinowane możliwymi konsekwencjami podatkowymi, jakie nastąpią w razie niedopełnienia tego obowiązku. Strony czynności cywilnoprawnej dotyczącej przedsiębiorstwa powinny zatem wymienić wchodzące w jego skład rzeczy i prawa majątkowe, jednocześnie podając ich wartość rynkową, co pozwoli z kolei ustalić przy zastosowaniu odpowiednich stawek wysokość podatku. W przypadku nie wyodrębnienia wartości poszczególnych rzeczy lub praw majątkowych zastosowanie znajdzie art. 7 ust. 3 pkt 1 ww. ustawy i czynność zostanie opodatkowana najwyższą stawką czyli 2%.

Należy również zauważyć, że zgodnie z art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub zwolniona z podatku od towarów i usług, z wyjątkiem umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach, umowy spółki i jej zmiany, umowy sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.

W związku z powyższym, jeżeli twierdzenie strony, z którego wynika, że będzie miało miejsce zbycie zorganizowanych części przedsiębiorstwa nie podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jest prawidłowe, to czynność sprzedaży zorganizowanych części przedsiębiorstwa będzie podlegała podatkowi od czynności cywilnoprawnych

na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

W odniesieniu do powołanych przez wnioskodawcę: orzeczenia sądowego oraz interpretacji organów podatkowych należy stwierdzić, że zostały one wydane w indywidualnych sprawach, nie są wiążące dla organu wydającego przedmiotową interpretację i nie mogą być źródłem praw i obowiązków powszechnie obowiązujących.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.