INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana M. przedstawione we wniosku z dnia 23 września 2008 r. (data wpływu do tut. Biura – 10 października 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wierzytelności nieściągalnych - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 10 października 2008 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wierzytelności nieściągalnych.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą. Na zlecenie swojego kontrahenta wykonał usługę montażu elementów metalowych. Za wykonane prace kontrahent był zobowiązany zapłacić kwotę 240.966,79 zł. Wnioskodawca wystawił faktury VAT na tę kwotę i uiścił należne podatki. W związku z faktem, że kontrahent ogłosił upadłość, wnioskodawca zgłosił ww. wierzytelności w postępowaniu upadłościowym. W dniu 15 lipca 2005 r. Sędzia Komisarz uznał zgłoszoną wierzytelność w kwocie 162. 462, 36 zł. w kategorii VI oraz kwotę 5.567,94 zł. w kategorii VII (według przepisów Prawa upadłościowego z 1934 r.). W pozostałym zakresie Sędzia Komisarz odmówił uznania wierzytelności. Postanowieniem z dnia 10 kwietnia 2008 r. Sędzia Komisarz zatwierdził ostateczny plan podziału masy upadłości kontrahenta. W wykonaniu tegoż podziału masy Syndyk przelał na konto wnioskodawcy jedynie kwotę 441,10 zł. stanowiącą zaledwie 0,2751% zatwierdzonej przez sędziego wierzytelności. Postanowieniem z dnia 29 maja 2008 r. Sąd stwierdził ukończenie postępowania upadłościowego wobec upadłej Spółki, tj. kontrahenta wnioskodawcy. W uzasadnieniu wskazał, że Syndyk dokonał likwidacji całego majątku masy dłużnika.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy można uznać za koszty uzyskania przychodu i odpisać jako nieściągalne wierzytelności wskazane na wyciągu z listy wierzytelności (opatrzone klauzulą wykonalności), jeśli wierzytelności te zostały zarachowane jako przychody należne i których nieściągalność została udokumentowana postanowieniem Sądu o ukończeniu postępowania upadłościowego względem dłużnika...

Zdaniem wnioskodawcy, ma prawo zakwalifikować jako koszty uzyskania przychodu wierzytelności (zarachowane jako przychody należne) niezaspokojone przez upadłego, a zgłoszone w toku postępowania upadłościowego. Art. 23 ust. 1 pkt 20 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych uznaje za koszty uzyskania przychodu wierzytelności nieściągalne, które uprzednio zostały zarachowane jako przychody należne i których nieściągalność została uprawdopodobniona postanowieniem Sądu o ukończeniu postępowania upadłościowego obejmującego likwidację majątku. Z kolei art. 368 ust. 1 ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze stanowi, iż w sprawach w których postępowanie upadłościowe obejmowało likwidację majątku Sąd po wykonaniu ostatecznego planu podziału stwierdzi zakończenie postępowania upadłościowego. W przedmiotowej sprawie, podatnik uzyskał odpis postanowienia Sądu o ukończeniu postępowania upadłościowego prowadzonego wobec dłużnika. Z uzasadnienia tegoż postanowienia jasno wynika, że majątek dłużnika został zlikwidowany. Wobec powyższego, zdaniem wnioskodawcy dysponuje dowodem wystarczającym do uprawdopodobnienia nieściągalności wierzytelności. W konsekwencji ma prawo odliczyć niezaspokojone wierzytelności jako koszty uzyskania przychodów.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Stosownie natomiast do treści art. 23 ust. 1 pkt 17 ww. ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wierzytelności odpisanych jako przedawnione. Zauważyć przy tym należy, iż kwestie związane z przedawnieniem roszczeń o świadczenia, w tym związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, regulują przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.), których wykładnia nie może być przedmiotem interpretacji indywidualnej, bowiem przepisy tej ustawy nie są przepisami prawa podatkowego w rozumieniu art. 3 pkt 2 w związku z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.

W myśl art. 23 ust. 1 pkt 20 w/w ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wierzytelności odpisanych jako nieściągalne, z wyjątkiem takich wierzytelności nieściągalnych, które uprzednio na podstawie art. 14 zostały zarachowane jako przychody należne i których nieściągalność została uprawdopodobniona.

Z kolei przepis art. 23 ust. 2 w/w ustawy stanowi, iż za wierzytelności, o których mowa w ust. 1 pkt 20, uważa się te wierzytelności, których nieściągalność została udokumentowana:

1. postanowieniem o nieściągalności, uznanym przez wierzyciela jako odpowiadające stanowi faktycznemu, wydanym przez właściwy organ postępowania egzekucyjnego, albo
2. postanowieniem sądu o:
   a) oddaleniu wniosku o ogłoszenie upadłości obejmującej likwidację majątku, gdy majątek niewypłacalnego dłużnika nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania lub
   b) umorzeniu postępowania upadłościowego obejmującego likwidację majątku, gdy zachodzi okoliczność, o której mowa w lit. a), lub
   c) ukończeniu postępowania upadłościowego obejmującego likwidację majątku, albo
   
3. protokołem sporządzonym przez podatnika, stwierdzającym, że przewidywane koszty procesowe i egzekucyjne związane z dochodzeniem wierzytelności byłyby równe albo wyższe od jej kwoty.
   
   

W art. 23 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ustawodawca dokonał ścisłego i wyczerpującego wyliczenia jakimi środkami można dokumentować nieściągalność wierzytelności. Jest to wyliczenie kompletne, co oznacza, że jakikolwiek inny dokument niż wymieniony w tych przepisach nie może skutecznie udokumentować faktu nieściągalności wierzytelności. Uznanie wierzytelności za nieściągalną może więc nastąpić wyłącznie w wymienionych przypadkach.

Udokumentowanie nieściągalności wierzytelności w inny sposób niż wskazany w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie skutkuje powstaniem prawa do zaliczenia ich wartości do kosztów uzyskania przychodów w podatku dochodowym.

Art. 23 ust. 2 w/w ustawy zawiera katalog orzeczeń, których wydanie przez właściwy organ pozwala uznać nieściągalność danej wierzytelności za uprawdopodobnioną. Wśród nich znajduje się także postanowienie sądu o ukończeniu postępowania upadłościowego obejmującego likwidację majątku.

W świetle powyższych przepisów zaliczenie nieściągalnej wierzytelności w ciężar kosztów uzyskania przychodów możliwe jest tylko wtedy, gdy zostaną spełnione łącznie następujące warunki:

1. wierzytelność była uprzednio zaliczona do przychodów należnych w prowadzonej działalności gospodarczej,
2. wierzytelność nie jest przedawniona, w świetle postanowień Kodeksu Cywilnego,
3. nieściągalność wierzytelności została udokumentowana w sposób przewidziany m.in. w art. 23 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
   
   

Jeżeli zatem, wskazane we wniosku wierzytelności spełniają ww. warunki, mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej.

Zauważyć jednocześnie należy, iż zgodnie z art. 14 ust. 1 w/w ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

Dlatego też, w świetle ww. przepisów, jeżeli w kwocie nieściągalnej wierzytelności zawarty jest podatek od towarów i usług, to do kosztów uzyskania przychodów można zaliczyć wyłącznie wierzytelność w kwocie netto (tj. kwocie pomniejszonej o ten podatek). Należny podatek od towarów i usług, zawarty w kwocie wierzytelności nie podlegał bowiem zaliczeniu do przychodów należnych. Dlatego też, zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 20 ww. ustawy, nie może być zaliczony do kosztów uzyskania przychodów.

Mając na uwadze przedstawiony przez Wnioskodawcę stan faktyczny oraz obowiązujący stan prawny, stwierdzić należy, iż w przypadku gdy wierzytelność została wcześniej zaliczona do przychodów należnych na podstawie art. 14 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie jest przedawniona w myśl przepisów Kodeksu Cywilnego a jej nieściągalność została udokumentowana postanowieniem Sądu o zakończeniu postępowania upadłościowego, z którego jasno wynika że majątek dłużnika został zlikwidowany, to wierzytelność ta będzie mogła stanowić koszt uzyskania przychodów prowadzonej działalności gospodarczej, jednakże wyłącznie w kwocie netto (tj. kwocie pomniejszonej o należny podatek od towarów i usług).

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.