INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółdzielni przedstawione we wniosku z dnia 25.09.2008 r. (data wpływu 29.09.2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania stawki eksploatacyjnej i funduszu remontowego oraz refakturowania - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 29.09.2008 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania stawki eksploatacyjnej i funduszu remontowego oraz refakturowania.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Ustawa z dnia 15.12.2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (nowelizacja ustawy z dnia 14.06.2007 r.) w art. 2 dzieli zasoby spółdzielni na:

1. zasoby mieszkaniowe tj. lokale mieszkalne i związane z nimi różnego rodzaju pomieszczenia przynależne oraz
2. zasoby o innym przeznaczeniu niż cele mieszkaniowe służące innej działalności gospodarczej niż gospodarka zasobami mieszkaniowymi w tym lokalami użytkowymi posiadającymi własnościowe prawo do lokalu.
   
   

Spółdzielnia Mieszkaniowa za używanie lokali o innym przeznaczeniu (lokali użytkowych posiadających własnościowe prawa do lokalu) pobiera opłaty sporządzając kalkulację stawki eksploatacyjnej, która jest podstawą opodatkowania według właściwych stawek VAT. Art. 4 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych określa, że członek spółdzielni ma obowiązek ponosić koszty wynikające z utrzymania i eksploatacji danej nieruchomości. W związku z powyższym cała stawka eksploatacyjna objęta jest podatkiem VAT. Zaznaczyć należy, iż naliczony przez dostawców usług (branych do kalkulacji) podatek VAT podlegał odliczeniu od podatku należnego w określonej ustawowo proporcji według zasad określonych w art. 90 ustawy o podatku VAT (odliczenie częściowe podatku oraz korekta podatku naliczonego).

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

1. Czy Spółdzielnia Mieszkaniowa w świetle przedstawionego stanu faktycznego powinna obciążać podatkiem od towarów i usług całą stawkę eksploatacyjną...
2. Czy dopuszczalne jest refakturowanie usług niezależnych od Spółdzielni Mieszkaniowej...
3. Czy odpis na fundusz remontowy od lokali użytkowych-własnościowych, który nie stanowi kosztów uzyskania przychodów zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 9 lit. a ustawy z dnia 15.02.1992 r. o podatku dochodowy do osób prawnych podlega ustawie o podatku VAT...
   
   

Zaznacza się, że pytanie nie dotyczy lokali użytkowych będących w najmie przez osoby nie posiadające do nich prawa spółdzielczego.

Zdaniem Wnioskodawcy:

1. opłaty niepodlegające podatkowi VAT (tj. odpis na fundusz remontowy gdyż nie stanowi on kosztu uzyskania przychodu) oraz
2. zaliczkowe opłaty za centralne ogrzewanie i podgrzanie wody oraz dostawę wody i odprowadzanie ścieków

- winny być wyłączone ze stawki eksploatacyjnej, ponieważ nie stanowią elementu opłaty eksploatacyjnej wymienionej w art. 4 znowelizowanej ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, następnie refakturowane na członków spółdzielni co pozwoliłoby na uniknięcie obciążania ich podwójnym podatkiem VAT. Natomiast podatkowi VAT winna podlegać jedynie pozostała opłata eksploatacyjna zależna od spółdzielni.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Z kolei przez dostawę towarów, zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Natomiast w świetle art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
   
   

Wyłączeniu z zakresu opodatkowania podlegają przypadki wskazane w ustawie oraz w przepisach wykonawczych do ustawy. I tak, zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku od towarów i usług zwolnieniu podlegają czynności wykonywane na rzecz członków spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze prawa do lokali mieszkalnych, członków spółdzielni będących właścicielami lokali mieszkalnych lub na rzecz właścicieli lokali mieszkalnych niebędących członkami spółdzielni, za które są pobierane opłaty, zgodnie z art. 4 ust. 1, 2, 4 i 5 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych.

Na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy.

Z zapisu art. 106 ust. 1 ustawy wynika, że podatnicy, o których mowa w art. 15 są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, którą zgodnie z art. 2 pkt 22 jest również odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Celem spółdzielni mieszkaniowej jest zaspakajanie potrzeb jej członków. Realizacja potrzeb następuje poprzez dostarczanie swoim członkom lokali i domów mieszkalnych oraz lokali o innym przeznaczeniu (art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych – t.j. Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1116 ze zm.).

Lokalem w myśl art. 2 ust. 1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, jest samodzielny lokal mieszkalny, a także lokal o innym przeznaczeniu, o którym mowa w przepisach ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (t. j. Dz. U. z 2000 r. Nr 80, poz. 903 ze zm.).

Za świadczone usługi Spółdzielnia Mieszkaniowa pobiera opłaty. Opłatami, pobieranymi zgodnie z art. 4 ust. 2 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, w przypadku członków spółdzielni będących właścicielami lokali, są opłaty za:

• eksploatację i utrzymanie ich lokali,
• eksploatację i utrzymanie nieruchomości wspólnych,
• eksploatację i utrzymanie nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni,
• zobowiązania spółdzielni z innych tytułów,
• fundusz remontowy.
  
  

Spółdzielni mieszkaniowa ponosi wydatki związane z eksploatacją i utrzymaniem zarówno lokali, jak i nieruchomości wspólnych oraz nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni. Poza bieżącą eksploatacją i utrzymaniem Spółdzielnia przeprowadza również remonty. Ponoszonymi wydatkami obciąża właścicieli lokali. Zatem, wpłata na fundusz remontowy stanowi zaliczkę na poczet przeprowadzanych remontów (zarówno lokalu jak i budynku stanowiących zasoby Spółdzielni), których zakres wynika ze statutu Spółdzielni. Zarówno eksploatacja jak i utrzymanie lokali i nieruchomości jak i usługi remontowe co do zasady, na podstawie art. 5 ust. 1 ustawy, podlegają opodatkowaniu.

Z przepisu art. 29 ust. 1 ustawy wynika, że podstawą opodatkowania przy pobieraniu opłat od członków spółdzielni mających własnościowe prawo do lokali jest cała kwota należna z tytułu świadczonej usługi. Stosownie do powyższego, określone w art. 4 ust. 1,2, 4 i 5 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, opłaty eksploatacyjne - w tym także wpłaty na fundusz remontowy - pobierane przez Wnioskodawcę z tytułu korzystania z lokali, które nie mają charakteru mieszkalnego i nie służą zaspokajaniu potrzeb mieszkalnych, jako poszczególne elementy nabywanej usługi, nie mogą korzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 11 ustawy. Podlegają zatem opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Spółdzielnia wykonuje czynności polegające na eksploatacji i utrzymaniu lokali o innym przeznaczeniu, tj. spółdzielczych własnościowych lokali użytkowych, za które – na mocy przepisów art. 4 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (t. j. Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1116 ze zm.) pobiera opłaty od członków Spółdzielni. Wnioskodawca twierdzi, iż z ww. opłat, podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, wina być wyłączone: opłata na fundusz remontowy, opłaty za centralne ogrzewanie, dostawę i podgrzanie wody oraz odprowadzanie ścieków. Opłaty te winny być refakturowane na członków Spółdzielni.

Mając na uwadze powyższe należy uznać, iż zasady opodatkowania podatkiem od towarów i usług nie są uzależnione od przepisów ustawy od podatku dochodowym. W związku z tym opłata na fundusz remontowy niezależnie od tego jak jest traktowana przez przepisy o podatku dochodowego stanowi część kosztu utrzymania lokalu użytkowego. Razem z pozostałymi elementami (koszty ogrzewania, dostawy i podgrzania wody, opłata eksploatacyjna) jest kwotą należną z tytułu sprzedaży, stanowi obrót i podlega podatkowi od towarów i usług. Należy zatem uznać, iż członek Spółdzielni z tytułu prawa własności lokalu użytkowego znajdującego się w zasobach Spółdzielni Mieszkaniowej, winien ponosić opłaty za eksploatację i utrzymanie lokali, nieruchomości wspólnych, nieruchomości stanowiących mienie Spółdzielni a zatem winien być obciążany kosztami utrzymania - w tym opłatami na fundusz remontowy. Wymienione opłaty, jako związane z lokalem użytkowym w świetle art. 5 ust. 1 w związku z art. 43 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku od towarów i usług podlegają opodatkowaniu.

Odrębną sprawą niżeli opodatkowanie jest sprawa wzajemnego rozliczenia dokonanego przez Spółdzielnię Mieszkaniową a właścicielami lokali z tytułu użytkowania zasobów spółdzielni.

Zgodnie z art. 2 ustawy z dnia 16 września 1982 r. – Prawo spółdzielcze (test jedn. Dz. U. z 2003 r. Nr 188, poz. 1848 ze zm.) spółdzielnia mieszkaniowa prowadzi działalność na podstawie przepisów określonych w tej ustawie, na podstawie innych ustaw oraz zarejestrowanego statutu. Generalnie należy zauważyć, iż zasady członkowstwa w spółdzielni oraz wynikające z tego obowiązki, w tym sposób rozliczania należnych opłat wynikają z postanowień statutu Spółdzielni.

Zatem, zasady uczestniczenia w ponoszonych kosztach obciążających lokale są określone w statucie spółdzielni mieszkaniowej. Opłaty za centralne ogrzewanie, dostawę i ogrzanie wody oraz odprowadzanie ścieków mogą stanowić element kalkulacyjny czynszu. Mogą również być przedmiotem odrębnego rozliczania się właściciela ze spółdzielnią - w zależności od zużycia wymienionych mediów.

Obowiązujące przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz przepisy wykonawcze do ustawy nie regulują kwestii refakturowania kosztów, ani nie definiują pojęcia „refakturowania”. Jednak przyjęta praktyka i orzecznictwo dopuszczają sytuacje wystawiania tzw. „refaktur" wtedy, gdy :

• przedmiotem refakturowania są usługi, z których nie korzysta podmiot (albo korzysta tylko w części), na który wystawiona jest pierwotna faktura,

• odsprzedaży dokonuje się po cenie zakupu, bez marży doliczonej przez odsprzedającego,

• podmiot, który dokonuje refakturowania, wystawia na rzecz nabywcy fakturę (refakturę) z uwzględnieniem tej samej stawki podatku VAT (bądź stosuje zwolnienie od podatku), która jest na fakturze pierwotnej wystawionej przez usługodawcę,

• strony łączy umowa o charakterze zasadniczym, która zawiera zastrzeżenie o odrębnym rozliczaniu (refakturowaniu) danego rodzaju czynności, które służą realizacji tej umowy.
  
  

Celem refakturowania jest przeniesienie poniesionych kosztów przez podmiot refakturujący na podmiot, który z danych usług faktycznie korzystał, pomimo że podmiot refakturujący danej usługi nie wykonał. „Refaktura" jest więc zwykłą fakturą VAT wystawioną przez podmiot pośredniczący pomiędzy właściwym usługodawcą, a rzeczywistym nabywcą tej usługi.

Regulacje w przedmiotowej kwestii zawarto w VI Dyrektywie Rady z dnia 17 maja 1977 roku jak i w obowiązującej od dnia 1 stycznia 2007 roku Dyrektywie Rady Nr 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dziennik Urzędowy UE L z 2006 r., Nr 347/1 ze zm.). Przepisy te pozwalają w określonych sytuacjach refakturującego traktować jako świadczącego usługę. Stosownie do dyspozycji przepisu art. 28 Dyrektywy w przypadku, gdy podatnik działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług przyjmuje się, że podatnik ten sam otrzymał i wyświadczył te usługi.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że Spółdzielnia Mieszkaniowa zaliczkowo pobiera opłaty za centralne ogrzewanie, dostawę i podgrzanie wody oraz odprowadzanie ścieków. Wnioskodawca zastrzega, że opłaty te nie stanowią elementu opłaty eksploatacyjnej wymienionej w art. 4 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych.

W związku z powyższym, w zakresie usług, z których Spółdzielnia nie korzysta lub korzysta tylko w części, a strony umówiły się na odrębne rozliczanie tej usługi, Spółdzielnia Mieszkaniowa może wystawiać tzw. refaktury wystawione na sprzedaż (odsprzedaż) usługi po cenie zakupu, bez doliczania marży. Przy czym Spółdzielnia winna zastosować tę samą co przy nabyciu stawkę podatku od towarów i usług bądź zwolnienie od podatku.

W zakresie opodatkowania należy stanowisko Spółdzielni uznać za nieprawidłowe, natomiast w zakresie wyłączenia ze stawki eksploatacyjnej zaliczkowej opłaty za centralne ogrzewanie, dostawę i podgrzanie wody oraz odprowadzenia ścieków decydujące znaczenie mają zapisy statutu Spółdzielni.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, ul. Piotrowska 135, 90-434 Łódź po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.