Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPB2/436-155/09-2/AF
z 29 lipca 2009 r.
Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji
Rodzaj dokumentu
interpretacja indywidualna
Sygnatura
IPPB2/436-155/09-2/AF
Data
2009.07.29
Autor
Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie
Temat
Podatek od czynności cywilnoprawnych --> Przedmiot opodatkowania --> Wyłączenia
Podatek od czynności cywilnoprawnych --> Przedmiot opodatkowania --> Czynności podlegające opodatkowaniu
Słowa kluczowe
klimatyzacja
papier
spółki
umowa pożyczki
usługi finansowe
Istota interpretacji
Czy w świetle art. 1 ust. 1 o PCC Umowa, tj. kompleksowa usługa finansowa, na podstawie której Spółka będzie dokonywać pożyczki papierów wartościowych, jak również czynności faktycznie wykonywane w ramach Umowy, stanowiące jej integralną część, a tym samym stanowiące element kompleksowej usługi finansowej podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych?
Wniosek ORD-IN 644 kB
INTERPRETACJA INDYWIDUALNA Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 8 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 15.04.2009 r. (data wpływu 04.05.2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie umowy pożyczki papierów wartościowych - jest prawidłowe. UZASADNIENIE W dniu 04.05.2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie umowy pożyczki papierów wartościowych. W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe. A. dalej jako „Spółka”) zamierza zawierać ze swoimi klientami umowy pożyczki papierów wartościowych (dalej jako „Umowa”), na podstawie której będzie świadczyć kompleksową usługę finansową pożyczki papierów wartościowych (dalej jako „Usługa”). Umowa pożyczki papierów wartościowych obejmuje pożyczenie papierów wartościowych od i do inwestorów w celu spełnienia ich bieżących celów wynikających z przyjętych strategii inwestycyjnych. Pożyczka papierów wartościowych może być dokonywana, aby osiągnąć szereg różnych celów, niemniej do najbardziej typowych należy zaliczyć następujące sytuacje:
Jak wskazano powyżej, Usługa oferowana przez Spółkę ma umożliwiać uczestnikom rynku podejmowanie i realizację określonych strategii inwestycyjnych oraz stanowi kluczowy czynnik poprawy płynności rynku. Spółka planuje realizować Umowę wykonując czynności pożyczania papierów wartościowych od jednego podmiotu i ich dalszego pożyczania innemu uczestnikowi rynku, która obejmuje następujące etapy:
Transakcja kończy się po upływie określonego terminu. W związku z zakończeniem transakcji Pożyczkobiorca dokonuje zwrotu uprzednio pożyczonych papierów wartościowych na rzecz Spółki, natomiast Spółka dokonuje zwrotu zabezpieczenia. Następnie, Spółka dokonuje zwrotu papierów wartościowych na rzecz Pożyczkodawcy, natomiast Pożyczkodawca zwraca Spółce zabezpieczenie. Z tytułu zawarcia Umowy, tj. dokonania czynności cywilnoprawnej, Spółka lub druga strona Umowy jest traktowana jako podatnik podatku VAT lub podatnik podatku od wartości dodanej obowiązującego odpowiednio w Polsce lub państwie członkowskim Unii Europejskiej lub państwie członkowskim Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym. W związku z powyższym zadano następujące pytania: Czy w świetle art. 1 ust. 1 o PCC Umowa, tj. kompleksowa usługa finansowa, na podstawie której Spółka będzie dokonywać pożyczki papierów wartościowych, jak również czynności faktycznie wykonywane w ramach Umowy, stanowiące jej integralną część, a tym samym stanowiące element kompleksowej usługi finansowej podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych... Zdaniem Wnioskodawcy Zdaniem Spółki, zawierane przez nią Umowy, na podstawie których będzie dokonywać pożyczki papierów wartościowych, jak również czynności faktyczne wykonywane w ramach tych Umów i stanowiące ich integralną część, nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych (dalej jako „PCC”). Konstatacja ta wynika z następujących przesłanek. Zgodnie z art. 1 ustawy o PCC, podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają:
Art. 1 ustawy o PCC zawiera zamknięty katalog czynności cywilnoprawnych podlegających opodatkowaniu PCC. Oznacza to, iż opodatkowaniu tym podatkiem podlegają wyłącznie wymienione w powyższym katalogu (por. m.in. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 23 listopada 1998 r., sygn. I SA/Ka 389/97, Pismo Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 28 października 2008 r. Nr IPPB2/436-293/08-2/MZ, Pismo Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 27 października 2008 r. Nr ILPB2/436-76/08-6/MK). Spółka stoi na stanowisku, ze Umowa pożyczki papierów wartościowych nie stanowi żadnej z umów wymienionych w przedmiotowym katalogu czynności podlegających opodatkowaniu PCC. Zdaniem Spółki, celem ustawodawcy tworzącego przedmiotową normę prawną w takiej właśnie postaci było precyzyjne i wyczerpujące określenie czynności cywilnoprawnych podlegających opodatkowaniu PCC. Umowa pożyczki papierów wartościowych regulująca przedmiotowe kwestie wskazuje, że jest to rozbudowana, wielostopniowa transakcja obejmująca pożyczanie papierów wartościowych od i do inwestorów w celu spełnienia ich bieżących celów wynikających z przyjętych strategii inwestycyjnych, a także przyjmowanie i składanie zabezpieczeń mających na celu prawidłowe zrealizowanie transakcji - nie jest to natomiast żadna z czynności opodatkowanych wymienionych w zamkniętym katalogu czynności cywilnoprawnych podlegających PCC. Zgodnie z art. 720 i nast. ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 ze zm., dalej jako „Kodeks cywilny”), która reguluje umowę pożyczki podlegającą opodatkowaniu PCC, przedmiotem umowy pożyczki mogą być wyłącznie pieniądze, a także rzeczy oznaczone co do gatunku. Papiery wartościowe mające być przedmiotem Usługi świadczonej przez Spółkę nie mogą więc stanowić przedmiotu tej umowy. Stanowisko Spółki znajduje potwierdzenie w treści uzasadnienia do projektu Autopoprawki do rządowego projektu ustawy o obrocie instrumentami finansowymi oraz niektórych innych ustaw (projekt z dnia 15 stycznia 2008 r., druk sejmowy nr 64), który przewiduje wprowadzenie zwolnienia z opodatkowania PCC pożyczki papierów wartościowych, gdzie czytamy, iż „Konsultacje przeprowadzone z Departamentem Podatków i Opłat Lokalnych Ministerstwa Finansów odnośnie wprowadzenia zwolnienia od PCC umowy pożyczki, której przedmiotem są instrumenty finansowe, wykazały, iż w obecnym stanie prawnym umowy te nie podlegają opodatkowaniu PCC (...) W związku z powyższym, zaproponowana zmiana ma na calu wyeliminowanie wątpliwości interpretacyjnych w zakresie opodatkowania pożyczek papierów wartościowych poprzez doprecyzowanie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b. Ujednolicenie (...) ma na celu usunięcie pojawiających się dotychczas wśród inwestorów wątpliwości, dotyczących opodatkowania podatkiem PCC umów pożyczek instrumentów finansowych. Wprowadzenie proponowanego przepisu ma jednoznacznie określić zakres przedmiotowy stosowania PCC. Zakres ten ma obejmować wyłącznie umowy pożyczki w rozumieniu kodeksu cywilnego, a zatem ma obejmować pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych co do gatunku. Instrumenty finansowe są prawami majątkowymi i nie mogą stanowić przedmiotu pożyczki.” Zatem, wykładnia autentyczna wprowadzonych zmian wskazuje, że nowela nie ma na celu zmiany sytuacji prawnej, lecz jedynie wyeliminowanie wątpliwości interpretacyjnych. Ponadto, zgodnie z art. 19 ust. 3 ustawy z dnia z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. 2005 r., Nr 183, poz. 1530 ze zm.), do pożyczania maklerskich instrumentów finansowych z udziałem firm inwestycyjnych lub banków powierniczych nie stosuje się przepisów Kodeksu cywilnego o umowie pożyczki. Mając powyższe na uwadze, zdaniem Spółki rozważana Umowa pożyczki papierów wartościowych, jak również czynności faktyczne wykonywane w ramach umowy, stanowiące jej integralną część, nie mieszczą się w katalogu czynności opodatkowanych na podstawie ustawy o PCC i w związku z tym nie podlegają opodatkowaniu PCC. Jednocześnie, Spółka zwraca uwagę, iż w dniu 30 stycznia 2009 r. Ośrodek Standardów Klasyfikacyjnych Urzędu Statystycznego wyraził opinię, iż przedmiotowa usługa pożyczki papierów wartościowych mieści się w grupowaniu Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług („PWKiU”) 64.9 „Pozostałe usługi finansowe, z wyłączeniem ubezpieczeń funduszy emerytalnych” (według PKWiU wprowadzonej rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 29 października 2008 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU) (Dz. U. z 2008 r. Nr 207, poz. 1293 ze zm.), w grupowaniu PKWiU 65.23.10-00.00 „Usługi pośrednictwa finansowego, pozostałe, gdzie indziej niesklasyfikowane z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalno-rentowych” (według PKWiU wprowadzonej rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 6 kwietnia 2004 r., Dz. U. Nr 84, poz. 844 z późn. zm.) oraz grupowaniu PKWiU 65.23.10-00.00 „Usługi pośrednictwa finansowego, gdzie indziej niesklasyfikowane” (według PKWiU wprowadzonej rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 18 marca 1997 r., Dz. U. Nr 42, poz. 264 z późn. zm.). Kopia cytowanej opinii Ośrodka Standardów Klasyfikacyjnych Urzędu Statystycznego w Łodzi stanowi załącznik do niniejszego wniosku. W konsekwencji, nawet w przypadku uznania, iż Umowa pożyczki papierów wartościowych mieści się w katalogu czynności opodatkowanych PCC, to czynności wykonywane w ramach Umowy stanowiłyby usługi finansowe, korzystające ze zwolnienia od podatku od towarów i usług („VAT”). W związku z tym czynności te nie podlegałyby opodatkowaniu PCC. Zgodnie bowiem z art. 2 pkt 4 ustawy o PCC nie podlegają opodatkowaniu PCC czynności cywilnoprawne, jeżeli przynajmniej jedna ze stron Z tytułu dokonania tej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów usług lub jest z niego zwolniona. Należy zauważyć, iż w świetle art. 1 ustawy o PCC, za podatek od towarów i usług uważa się także podatek od wartości dodanej pobierany na podstawie przepisów obowiązujących w państwach członkowskich Unii Europejskiej lub państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym. W myśl art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2004 r., Nr 54, poz. 535 ze zw., dalej jako „ustawa o VAT”) zwolnione są usługi wymienione w załączniku 4 do ustawy o VAT, w tym wymienione w pozycji 3 usługi pośrednictwa finansowego według Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU) oznaczone symbolem w sekcji J es 65-67, z wyłączeniem:
W opinii Spółki czynności wykonywano w ramach umowy stanowią usługę pośrednictwa finansowego korzystającą ze zwolnienia z opodatkowania VAT. Zatem wskazany powyżej wymóg z art. 2 pkt 4 ustawy o PCC, umożliwiający skorzystanie ze zwolnienia z opodatkowania PCC, uznać należy za spełniony (tzn. co najmniej jedna ze stron tej umowy jest zwolniona z VAT na podstawie ustawy o podatku od towarów i usług lub przepisów o podatku od wartości dodanej obowiązujących w państwach członkowskich Unii Europejskiej lub państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym). W związku z powyższym, zdaniem Spółki, zawierana Umowa pożyczki papierów wartościowych w opisanym kształcie, tj. kompleksowa usługa finansowa, jak również poszczególne czynności faktyczne wykonywane w ramach Umowy, stanowiące jej integralną część, a zatem stanowiące element kompleksowej usługi finansowej, nie podlegają opodatkowaniu PCC. W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe. Zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 09 września 2000 r. (t. j. Dz. U. z 2007 r. Nr 68, poz. 450 ze zm.) o podatku od czynności cywilnoprawnych podatkowi podlegają:
Zamknięty charakter katalogu czynności wskazuje jednoznacznie, że nie są objęte tym podatkiem czynności w katalogu niewymienione, choćby miały takie same ekonomiczne lub ich regulacja zawarta w Kodeksie cywilnym odsyła do przepisów właściwych dla umów wymienionych w ustawie. Prowadzi to do wniosku, że podatkiem nie są objęte umowy nienazwane regulowane innymi niż Kodeks cywilny przepisami (wyjątkiem jest ustanowienie hipoteki), a także umowy o nieustalonej definitywnie kwalifikacji. Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. Nr 183, poz. 1538 ze zm.) instrumentami finansowymi w rozumieniu ustawy są papiery wartościowe. Stosownie do art. 19 ust. 3 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi pożyczanie maklerskich instrumentów finansowych z udziałem firm inwestycyjnych lub banków powierniczych odbywa się zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 94 ust. 1 pkt 3 ustawy. Szczegółowe zasady zawierania tego rodzaju umów zostały uregulowane w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 20 kwietnia 2006 r. w sprawie trybu i warunków pożyczania maklerskich instrumentów finansowych z udziałem firm inwestycyjnych oraz banków powierniczych (Dz. U. Nr 67, poz. 481). Stosownie do § 3 ust. 1 przez umowę pożyczki, o której mowa w rozporządzeniu, rozumie się umowę, w której pożyczkodawca zobowiązuje się przenieść na własność pożyczkobiorcy określoną liczbę maklerskich instrumentów finansowych, a pożyczkobiorca zobowiązuje się zwrócić tę samą liczbę maklerskich instrumentów finansowych. Pożyczka taka, nie podlega regulacjom zawartym w Kodeksie cywilnym co wynika wprost z cytowanego uprzednio art. 19 ust. 3 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi. Mając zatem na uwadze, że do umowy pożyczki instrumentów finansowych z udziałem firm inwestycyjnych oraz banków powierniczych, o której mowa w ustawie o obrocie instrumentami finansowymi nie mają zastosowania przepisy Kodeksu cywilnego, należy uznać, iż pożyczka instrumentów finansowych, w tym papierów wartościowych jest czynnością nieobjętą dyspozycją art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych i nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Należy podkreślić, iż wyłączenie zastosowania przepisów Kodeksu cywilnego dotyczy wyłącznie pożyczania instrumentów finansowych, w tym papierów wartościowych, z udziałem firm inwestycyjnych i banków powierniczych, o których mowa w art. 19 ust. 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, a więc odbywających się na zasadach określonych w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 20 kwietnia 2006 r. w sprawie trybu i warunków pożyczania maklerskich instrumentów finansowych z udziałem firm inwestycyjnych oraz banków powierniczych. Zawieranie takich umów w oparciu o przepis art. 19 ust. 3 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi będzie skutkowało brakiem opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Natomiast jeżeli zawieranie tego typu umów następować będzie w oparciu o inne przepisy skutkować będzie, tym iż umowy te będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. W ustawie przewidziano jednak sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Stosownie do art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:
O wyłączeniu czynności spod działania przepisów ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie decyduje przy tym okoliczność, że strony tej umowy są podatnikami podatku od towarów i usług, lecz wyłącznie fakt, że przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest zwolniona z tego podatku. W związku z tym podkreślić należy, iż jakkolwiek zapytanie Wnioskodawcy dotyczy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych umowy kompleksowej usługi finansowej, na podstawie, której Spółka będzie dokonywać pożyczek papierów wartościowych, jak również czynności faktycznie wykonywane w ramach tej Umowy, to jednak w pierwszej kolejności rozstrzygnięcia wymaga kwestia czy powyższe transakcje podlegają regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług, bowiem ocena ta ma zasadnicze znaczenie dla ewentualnego objęcia ich podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Objęcie powyższych czynności podatkiem od towarów i usług może bowiem skutkować wyłączeniem obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych. Należy jednak mieć na uwadze, iż ocena czy zawierane przez Wnioskodawcę umowy podlegać będą przepisom ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi pozostaje poza zakresem właściwości tut. organu. Przedmiotem interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego jak sama nazwa wskazuje są przepisy ustaw podatkowych, postanowienia ratyfikowanych przez Rzeczypospolitą Polską umów o unikaniu podwójnego opodatkowania oraz ratyfikowanych przez Rzeczpospolitą Polską innych umów międzynarodowych dotyczących problematyki podatkowej, a także przepisy aktów wykonawczych wydanych na podstawie ustaw podatkowych. Biorąc powyższe pod uwagę, należy stwierdzić, że kompleksowa usługa finansowa, na podstawie której Spółka będzie dokonywać pożyczek papierów wartościowych, jak również czynności wykonywane w ramach Umowy, stanowiące jej integralną część, nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, jeżeli w przedstawionym we wniosku zdarzeniu przyszłym będzie miał zastosowanie art. 19 ust. 3 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi. Natomiast w przeciwnym przypadku powyższe czynności będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Wówczas mogą one zostać wyłączone z opodatkowania powyższym podatkiem zgodnie z art. 2 pkt 4 ustawy, jeżeli zostaną objęte zakresem ustawy o podatku od towarów i usług. Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji. Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock. |
doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.