INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani … przedstawione we wniosku z dnia 22 grudnia 2009 r. (data wpływu do Biura KIP w Lesznie 30 marca 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych umorzenia odsetek karnych od kredytu bankowego – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 26 marca 2009 r. Pani … złożyła do Dyrektora Izby Skarbowej w … Biura Krajowej Informacji Podatkowej w … wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych umorzenia odsetek karnych od kredytu bankowego.

Pismem z dnia 26 marca 2009 r. nr (...) Dyrektor Izby Skarbowej w … – działając na podstawie art. 170 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa oraz § 1 i 2 rozporządzenia Ministra Finansów z 19 grudnia 2008 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 236, poz. 1632) – przekazał zgodnie z właściwością wniosek Pani … do rozpatrzenia Dyrektorowi Izby Skarbowej w Poznaniu.

Wyjaśnić bowiem należy, iż z dniem 1 stycznia 2009 r. weszło w życie rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 19 grudnia 2008 r. (Dz. U. z 2008 r., nr 236, poz. 1632) zmieniające rozporządzenie w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego.

Powyższa zmiana dotyczy podatników posiadających miejsce zamieszkania lub siedzibę na terenie województwa łódzkiego, dla których od 1 stycznia 2009 r. interpretacje indywidualnew imieniu Ministra Finansów wydawane będą przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu.

W analizowanym przypadku, właściwym miejscowo organem podatkowym do wydania pisemnej interpretacji od dnia 1 stycznia 2009 r. jest Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu.

W związku ze stwierdzeniem braków formalnych, pismem z dnia 29 maja 2009 r., znak ILPB2/415-331/09-2/MK Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów wezwał Wnioskodawczynię do uzupełnienia braków formalnych wniosku. Powyższe zostało uzupełnione w dniu 10 czerwca 2009 r. (data wpływu 15 czerwca 2009 r.).

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W 1997 r. Wnioskodawczyni otworzyła działalność gospodarczą, którą prowadziła wraz z mężem. Przedmiotem prowadzonej działalności była dystrybucja części i akcesoriów samochodowych. Sprzedażą i pozyskiwaniem kontrahentów zajmował się głównie małżonek. Po półtorarocznej działalności na rynku obroty firmy znacznie się zwiększyły, były stabilne i równomierne. W związku z powyższym Wnioskodawczyni ze środków pieniężnych pochodzących w większości z kredytu bankowego zakupiła samochód firmowy marki Daewoo Nubira Combi. Niestety w lipcu 2002 r. u męża Zainteresowanej wykryto nowotwór złośliwy. Wnioskodawczyni wskazuje, że choroba męża kosztowała dużo pieniędzy a ponadto doprowadziła do długiej nieobecności firmy na rynku co spowodowało utratę większości znaczących klientów. W konsekwencji Zainteresowana nie była w stanie terminowo spłacać rat kredytu (brak płynności finansowej) zaciągniętego na zakup samochodu. W tym samym czasie kooperanci nie dali „spokojnie spać” a inne banki zamieniły linie kredytowe na krótkoterminowe, wysokooprocentowane kredyty.

We wrześniu 2007 r. dział windykacji banku, w którym Wnioskodawczyni zaciągnęła kredyt na zakup ww. samochodu zaproponował, że w sytuacji jednorazowej spłaty całej kwoty kapitału, tj. 25 tys. zł zostaną umorzone w całości odsetki karne, tj. ponad 38 tys. zł.

Na powyższą propozycję Zainteresowana przystała sądząc, że to już koniec przynamniej w większej części problemów.

Jednakże, pod koniec marca 2008 r. Zainteresowana otrzymała z banku informację PIT– 8C, na podstawie której była zobligowana do wykazania w deklaracji rocznej kwoty umorzonych odsetek karnych oraz zapłacenia z tego tytułu podatku.

W odpowiedzi na ww. wezwanie Wnioskodawczyni wskazała, że:

• umorzenie odsetek karnych nastąpiło razem ze spłatą całości wartości kredytu, tj. we wrześniu 2007 r.,
• odsetki karne jakie zostały w całości umorzone dotyczyły zaciągniętego kredytu na zakup samochodu podczas prowadzonej działalności gospodarczej,
• pojazd był amortyzowany, nie był natomiast odliczony podatek VAT,
• wszystkie naliczone odsetki z tytułu nieterminowej spłaty były naliczane w kwotach podwyższonych, gdyż były wymagalne (umowa kredytowa).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy zasadne jest odprowadzenie podatku dochodowego od umorzonych przez bank odsetek karnych...

Zdaniem Wnioskodawczyni, z uwagi na fakt, że pieniędzy fizycznie nie otrzymała, to nie wystąpiło po Jej stronie przysporzenie majątkowe. Zatem dlaczego od papierowego rozstrzygnięcia ma odprowadzić ponad 7 tys. zł. Zainteresowana twierdzi również, że zapis przedstawiony w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z zastrzeżeniem art. 14-16, art. 17 ust. 1 pkt 6 i 9, art. 19 i art. 20 ust. 3 mówiący o tym, że przychodami są: otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym – pieniądze i wartości otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń potwierdza Jej tezę. Zawiera on również wpis mówiący o tym, że umorzenie odsetek od kredytu likwiduje zobowiązanie pieniężne wobec kredytodawcy. Wówczas nie występuje przysporzenie majątkowe po stronie osoby spłacającej zaciągnięty kredyt.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do treści art. 14 ust. 1 ww. ustawy, za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 (pozarolniczej działalności gospodarczej), uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. Przy czym w myśl art. 14 ust. 2 pkt 8 ww. ustawy przychodem z działalności gospodarczej jest również wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń, obliczonych zgodnie z art. 11 ust. 2-2b, z zastrzeżeniem art. 21 ust. 1 pkt 125.

Zgodnie z art. 11 ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń ustala się:

1. jeżeli przedmiotem świadczenia są usługi wchodzące w zakres działalności gospodarczej dokonującego świadczenia - według cen stosowanych wobec innych odbiorców,
2. jeżeli przedmiotem świadczeń są usługi zakupione - według cen zakupu,
3. jeżeli przedmiotem świadczeń jest udostępnienie lokalu lub budynku - według równowartości czynszu, jaki przysługiwałby w razie zawarcia umowy najmu tego lokalu lub budynku,
4. w pozostałych przypadkach - na podstawie cen rynkowych stosowanych przy świadczeniu usług lub udostępnianiu rzeczy lub praw tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca udostępnienia.

Jednocześnie ustawodawca nie sprecyzował, co należy rozumieć poprzez pojęcie „nieodpłatny”. Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych określają jedynie sposoby i kryteria ustalania wartości nabytych nieodpłatnie rzeczy (praw) albo nieodpłatnych świadczeń. Na gruncie języka polskiego „nieodpłatny” znaczy tyle co: „nie wymagający opłaty; taki, za który się nie płaci; bezpłatny” (Nowy Słownik Języka Polskiego, PWN, 2003 r.).

W świetle powyższego, uznać należy, iż dla celów podatkowych, przez nieodpłatne świadczenie rozumie się te wszystkie zdarzenia prawne lub gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne, tj. niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie w majątku podatnika mające konkretny wymiar finansowy. Wskazać przy tym należy, iż zgodnie z art. 353 § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.), świadczenie może polegać na działaniu albo na zaniechaniu. Natomiast w myśl art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe (t.j. Dz. U. z 2002 r. Nr 72, poz. 665 ze zm.) przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.

Przez pojęcie nieodpłatnego świadczenia, o którym mowa wyżej należy zatem rozumieć te wszystkie zjawiska, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu. Zjawiskiem takim jest m.in. korzystanie przez kredytobiorcę bez oprocentowania z cudzego kapitału, które wyraża się w tym, iż jako kredytobiorca przez określony czas korzysta z kredytu nieodpłatnie, tzn. nie ponosząc z tego tytułu jakichkolwiek ciężarów (w postaci zapłaty odsetek), dzięki czemu znajdować się będzie w sytuacji uprzywilejowanej w stosunku do podmiotów, które korzystają z kredytów na zasadach rynkowych (tj. za wynagrodzeniem w postaci odsetek). Dla kwalifikacji umorzonych odsetek do przychodów z tytułu nieodpłatnych świadczeń, nie ma znaczenia z jakich przyczyn następuje umorzenie odsetek od kredytu. Jeżeli umowa kredytu (pożyczki) początkowo jest odpłatna, a następnie w wyniku porozumienia strony umorzą oprocentowanie, to umowa powyższa staje się umową nieodpłatną.

Mając na względzie powołane powyżej przepisy oraz przedstawiony we wniosku stan faktyczny stwierdzić należy, iż umorzenie odsetek karnych stanowi dla Wnioskodawczyni zgodnie z art. 14 ust. 2 pkt 8 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej, podlegający rozliczeniu stosownie do wybranej formy opodatkowania.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, ul. Piotrkowska 135, 90-434 Łódź po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.