INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani przedstawione we wniosku z dnia 23 marca 2009 r. (data wpływu 6 kwietnia 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnień przedmiotowych – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 6 kwietnia 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnień przedmiotowych.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W 2008 roku Wnioskodawczyni wraz z mężem zawarła ze Spółką, porozumienie dotyczące warunków zrzeczenia się przez siebie i męża tytułu prawnego do lokalu mieszkalnego o powierzchni użytkowej 59,32m².

Wnioskodawczyni jest pracownikiem Spółki od 1985 roku, natomiast Jej mąż od 1978 r. Jako pracownicy Spółki mieli możliwość zawarcia umowy najmu ww. lokalu, który miał status mieszkania zakładowego.

W 1978 r. pomiędzy mężem Wnioskodawczyni, a Miejskim Przedsiębiorstwem Gospodarki Mieszkaniowej została zawarta umowa najmu ww. lokalu mieszkalnego. Kolejna umowa została zawarta w 1988 r. w związku z przydziałem dodatkowego pomieszczenia. Umowa została zawarta na czas nieokreślony.

Spółka jest użytkownikiem wieczystym nieruchomości oraz właścicielem posadowionego na niej budynku mieszkalnego, 2-kondygnacyjnego, wybudowanego w xxxx roku, o całkowitej powierzchni użytkowej xxx, w którym znajdują się lokale mieszkalne. Ww. działka i budynek znajdują się na terenie lewobrzeżnej oczyszczalni ścieków stanowiącej jednostkę organizacyjną Spółki.

Spółka prowadzi na dzień dzisiejszy zadania inwestycyjne związane z modernizacją lewobrzeżnej oczyszczalni ścieków. Spółka oświadczyła, iż aktualny stan budynku jest zły i konieczna jest jego rozbiórka, która zostanie przeprowadzona w ramach realizacji zadania inwestycyjnego - „Modernizacja lewobrzeżnej oczyszczalni ścieków”.

W 2008 r. Wnioskodawczyni i jej mężowi została wypowiedziana umowa najmu na podstawie art. 11 ust. 2 pkt 4 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 2005 r. Nr 31, poz. 266 z późn. zm.), z zachowaniem 3-miesięcznego okresu wypowiedzenia i uległa ona rozwiązaniu w 2009 r.

Zawierając porozumienie niniejszym Wnioskodawczyni i Jej mąż wyrazili zgodę na rozwiązanie umowy najmu za porozumieniem stron i jednocześnie zrzekli się wszelkich roszczeń wynikających z faktu rozwiązania umowy najmu, w tym roszczenia o lokal zamienny. Jako strony porozumienia zgodnie ustaliły, że Spółka zapłaci Wnioskodawczyni oraz Jej mężowi tytułem odszkodowania za zrzeczenie się tytułu prawnego do lokalu i na całkowite zaspokojenie Wnioskodawczyni i Jej męża roszczeń kwotę 320.000 złotych.

Spółka zobowiązała się do wypłaty odszkodowania w terminie 21 dni od dnia podpisania przez strony protokołu zdawczo-odbiorczego ww. lokalu. Protokół powinien zostać sporządzony do 2008 r.

W przypadku nie dotrzymania warunków porozumienia, czyli opróżnienia i opuszczenia lokalu w terminie do 2008 r. Spółka zwolniona zostałaby z obowiązku wypłaty odszkodowania.

Wnioskodawczyni i Jej mąż w terminach dopełnili wszystkich warunków zawartych w porozumieniu i w związku z tym w 2009 roku Spółka wypłaciła ww. odszkodowanie.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy kwota otrzymanego odszkodowania podlega zwolnieniu z podatku dochodowego na podstawie przepisu art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.)...

Zdaniem Wnioskodawczyni, zgodnie z brzmieniem przepisu art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

1. określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
2. odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn nie dotyczących pracowników,
3. odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
4. odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
5. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
6. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1 lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,
7. odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.

Zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego – jeżeli lokator jest uprawniony do odpłatnego używania lokalu, wypowiedzenie przez właściciela stosunku prawnego może nastąpić tylko z przyczyn określonych w ust. 2-5 oraz w art. 21 ust. 2-5 niniejszej ustawy. Wypowiedzenie powinno być pod rygorem nieważności dokonane na piśmie oraz określając przyczynę wypowiedzenia.

Wspomniany przepis wyklucza automatycznie rozwiązanie umowy bez formy pisemnej.

Na mocy przepisu art. 21 ust. 1 pkt 3e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych otrzymanie odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe pozbawia podatnika skorzystania ze zwolnienia z podatku dochodowego.

Zawarta umowa najmu nie gwarantowała wypłaty odszkodowania w przypadku jej wypowiedzenia. Zawarte natomiast porozumienie było konsekwencją działań prowadzonych przez Spółkę. Plany inwestycyjne związane z modernizacją lewobrzeżnej oczyszczalni ścieków zakładały rozbiórkę budynku położonego na jej terenie.

Poprawnym rozwiązaniem sprawy było rozwiązanie umów najmu oraz zawarcie stosownych porozumień, na podstawie których Spółka wypłaciła odszkodowania lokatorom zamieszkującym ww. budynek. Konieczność zawarcia porozumienia wynikała także z faktu braku możliwości zapewnienia lokali zastępczych.

W związku z powyższym Wnioskodawczyni uważa, iż wypłacone odszkodowanie powinno korzystać ze zwolnienia z podatku dochodowego na podstawie wspomnianego art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tj. Dz. U. z 2000r. Nr 14, poz. 176 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a, i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowy od osób fizycznych, wszelkie przychody, których nie można zakwalifikować do źródeł przychodów wymienionych w poprzedzających punktach kwalifikuje się do przychodów z innego źródła.

Z ogólnej definicji przychodów zawartej w art. 11 ww. ustawy o podatku dochodowym wynika, że przychodami są w szczególności otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Definicja ta, dla potrzeb opodatkowania dochodów uzyskiwanych z innych źródeł została uzupełniona w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy podatkowej, który stanowi, że za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, z wyjątkiem alimentów na rzecz dzieci, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14 ustawy, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nie należące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nie znajdujące pokrycia w nieujawnionych źródłach. Jak dowodzi użycie sformułowania „w szczególności”, definicja źródeł przychodów ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie. O przychodzie z innych źródeł będziemy mówić zatem w każdym przypadku, kiedy podatnik osiąga korzyść majątkową.

Z treści powołanych powyżej przepisów wynika, iż opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega dochód, uzyskiwany w wyniku określonych czynności faktycznych i prawnych, w następstwie, których mamy do czynienia z przyrostem mienia, osiągniętym przysporzeniem majątkowym mającym konkretny wymiar finansowy.

W myśl art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

1. określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
2. odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
3. odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
4. odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
5. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
6. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,
7. odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.

Aby zatem wypłacone odszkodowanie korzystało ze zwolnienia na podstawie wskazanego przepisu, muszą zostać spełnione łącznie dwa warunki:

• jego wysokość lub zasady ustalania muszą wynikać z przepisów odrębnych ustaw,
• podstawą jego przyznania nie może być zawarta umowa lub ugoda.

Powyższe oznacza, iż w przypadku spełnienia jednego z ww. warunków, tj. otrzymania odszkodowania, którego wysokość lub zasady ustalania wynikają ze stosownych przepisów, przy nie spełnieniu drugiego warunku, tj. w sytuacji, gdy odszkodowanie to będzie wypłacone na podstawie umowy lub ugody, zwolnienie określone w cyt. wyżej art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie będzie miało zastosowania.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawczyni zawarła porozumienie dotyczące warunków zrzeczenia się tytułu prawnego do przedmiotowego lokalu mieszkalnego. Po spełnieniu przez Wnioskodawczynię warunków zawartych w ww. porozumieniu, Spółka wypłaciła Wnioskodawczyni odszkodowanie za zrzeczenie się tytułu prawnego do lokalu mieszkalnego. Niezależnie od charakteru otrzymanego odszkodowania, podstawą jego zwolnienia z opodatkowania nie może być art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Źródłem tego odszkodowania jest bowiem wola stron zawarta w umowie (porozumieniu).

Przepis art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. g) ww. ustawy stanowi wyjątek wyłączający zastosowanie tego zwolnienia właśnie do odszkodowań przyznanych na podstawie umów i ugód. Dlatego też stwierdzić należy, że otrzymana kwota odszkodowania podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych i stanowić będzie przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 ww. ustawy. W przedmiotowej sprawie nie ma znaczenia fakt, iż zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego z dnia 21 czerwca 2001 r. (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 31, poz. 266 ze zm.) wypowiedzenie przez właściciela stosunku prawnego do odpłatnego używania lokalu powinno być pod rygorem nieważności dokonane na piśmie.

Reasumując, kwota otrzymanego odszkodowania nie podlega zwolnieniu od podatku dochodowego od osób fizycznych.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.