INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 26 marca 2009 r. (data wpływu 3 kwietnia 2009 r.), uzupełnionym pismem z dnia 12 czerwca 2009 r. (data wpływu 17 czerwca 2009 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności przekazania w użytkowanie nieruchomości i sposobu jej dokumentowania – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 3 kwietnia 2009 r. został złożony wniosek, uzupełniony pismem z dnia 12 czerwca 2009 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności przekazania w użytkowanie nieruchomości i sposobu jej dokumentowania.

W przedmiotowym wniosku, oraz ww. piśmie uzupełniającym, przedstawiono następujący stan faktyczny.

Starosta decyzją, wydaną na podstawie ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, orzekł o wygaszeniu trwałego zarządu zabudowanej działki gruntowej, sprawowanego przez jednostkę organizacyjną Lasów – Zakład (Z.). Tą samą decyzją Starosta ustanowił trwały zarząd nad ww. nieruchomością na rzecz Nadleśnictwa. Powodem powyższych zmian były wewnętrzne uregulowania w Lasach, w myśl których nieruchomości powinny być zarządzane przez właściwe terytorialnie jednostki organizacyjne. Przedmiotowa nieruchomość znajduje się na terenie działania Nadleśnictwa, ale wykorzystywana była i jest nadal, przez ww. „Z”, jako składnica drewna.

Starosta obciąża Nadleśnictwo coroczną opłatą za trwały zarząd. Obie jednostki organizacyjne Lasów: Nadleśnictwo oraz Z. zawarły w dniu 17 października 2007 r. porozumienie w sprawie przekazania nieruchomości w użytkowanie, w myśl którego Zakład w dalszym ciągu wykorzystuje nieruchomość na własne cele, a Nadleśnictwo obciąża go opłatami za trwały zarząd, na zasadzie zwrotu poniesionych kosztów. Otrzymane środki są księgowane na kontach: „Należności z tytułu dostaw i usług” (po stronie Wn) oraz „Pozostałe przychody operacyjne” (Ma), przy czym środki wyłożone przez Nadleśnictwo na opłatę za trwały zarząd na rzecz Starosty są księgowane na kontach: „Pozostałe koszty operacyjne” (strona Wn) i „Pozostałe rozrachunki” (Ma).

Nadleśnictwo nie pobiera od Zakładu żadnych dodatkowych opłat (czynszu). Obie strony porozumienia są podatnikami podatku od towarów i usług. Inne ciężary publicznoprawne (podatek lokalny) ponosi, zgodnie z porozumieniem, faktyczny użytkownik nieruchomości. Podatkiem tym Starosta obciąża Z.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy zwrot kosztu opłaty za trwały zarząd ze strony Z. na rzecz Nadleśnictwa podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług i czy w związku z tym Nadleśnictwo powinno wystawić fakturę VAT z odpowiednią stawką podatku, czy też czynność ta nie podlega opodatkowaniu i powinna być dokumentowana obciążającą notą księgową...

Zdaniem Wnioskodawcy, czynność zwrotu kosztu opłaty za trwały zarząd ze strony Z. nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług i w związku z tym powinna być dokumentowana notą księgową. W uzasadnieniu własnego stanowiska wskazano, że gdyby w opisanej sprawie występował czynsz, to opłata za trwały zarząd byłaby elementem kalkulacyjnym, służącym do określania wysokości czynszu. Czynsz byłby opodatkowany 22% stawką podatku. Strony porozumienia nie ustanowiły jednak czynszu, a wyraźnie zapisały, że przedmiotem obciążenia jest jedynie opłata za trwały zarząd. Konkludując Wnioskodawca stwierdził, że opłata ta nie jest towarem, w rozumieniu art. 7 ustawy o podatku od towarów i usług, ani usługą zdefiniowaną w art. 8, zatem nie podlega przepisom tej ustawy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z dyspozycją art. 43 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t. j. Dz. U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603 ze zm.), trwały zarząd jest formą prawną władania nieruchomością przez jednostkę organizacyjną.

Na podstawie ust. 2 pkt 3 ww. artykułu, jednostka organizacyjna ma prawo, z zastrzeżeniem ust. 6, korzystania z nieruchomości oddanej w trwały zarząd, a w szczególności do oddania nieruchomości lub jej części w najem, dzierżawę albo użyczenie na czas nie dłuższy niż czas, na który został ustanowiony trwały zarząd, z równoczesnym zawiadomieniem właściwego organu i organu nadzorującego, jeżeli umowa jest zawierana na czas oznaczony do 3 lat, albo za zgodą tych organów, jeżeli umowa jest zawierana na czas oznaczony dłuższy niż 3 lata lub czas nieoznaczony, jednak na okres nie dłuższy niż czas, na który został ustanowiony trwały zarząd; zgoda jest wymagana również w przypadku, gdy po umowie zawartej na czas oznaczony strony zawierają kolejne umowy, których przedmiotem jest ta sama nieruchomość.

Stosownie do brzmienia art. 82 ust. 1 ww. ustawy, za nieruchomość oddaną w trwały zarząd pobiera się opłaty roczne. Opłaty roczne uiszcza się przez cały okres trwałego zarządu, w terminie do dnia 31 marca każdego roku, z góry za dany rok. W pierwszym roku po ustanowieniu trwałego zarządu opłatę roczną uiszcza się najpóźniej po upływie 30 dni od dnia, w którym decyzja o oddaniu nieruchomości w trwały zarząd stała się ostateczna. Opłatę tę ustala się proporcjonalnie w stosunku do pozostałego do wykorzystania w danym roku okresu trwałego zarządu (art. 82 ust. 2 ustawy).

Pojęcie użytkowania zostało uregulowane w przepisach ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.). Użytkowanie stanowi ograniczone prawo rzeczowe, a jego przedmiotem mogą być rzeczy (nieruchomości i ruchomości) oraz prawa. Zgodnie z treścią art. 252 Kodeksu cywilnego, rzecz można obciążyć prawem do jej używania i do pobierania z niej pożytków (użytkowanie).

W myśl postanowień art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535, z późn. zm.), opodatkowaniu tym podatkiem podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do zapisu art. 8 ust. 1 powołanej ustawy, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Należy podkreślić, iż aby uznać jakieś zdarzenie za odpłatne świadczenie usług w rozumieniu ww. przepisu, musi występować stosunek zobowiązaniowy pomiędzy podmiotami biorącymi udział w tym zdarzeniu, czyli obie strony muszą się zobowiązać do określonego działania, bądź powstrzymania się od dokonania czynności, przy czym wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi wartość należną w zamian za usługi wykonane na rzecz usługobiorcy. Dla stwierdzenia, że w danym stanie faktycznym świadczona jest usługa niezbędne jest zatem, aby istniał odbiorca świadczenia, tj. podmiot, na rzecz którego usługa jest świadczona.

Z opisu stanu faktycznego wynika, że Nadleśnictwo, na mocy decyzji Starosty, jest trwałym zarządcą zabudowanej nieruchomości gruntowej i jest obciążane z tego tytułu opłatami rocznymi. Objęta w zarząd nieruchomość została przekazana, na podstawie porozumienia, w użytkowanie innej jednostce – Z., którą Nadleśnictwo obciąża opłatami za trwały zarząd, na zasadzie zwrotu poniesionych kosztów.

Wskazano, że Zakład wykorzystuje nieruchomość na własne cele, jako składnicę drewna, dokonując w zamian zwrotu kosztów opłaty za trwały zarząd. Zatem przekazanie w użytkowanie przedmiotowej nieruchomości przyczynia się do uzyskania bezpośredniej korzyści przez Zakład. Pomiędzy stronami porozumienia występuje świadczenie wzajemne, gdyż istnieje podmiot będący beneficjentem tego świadczenia (czynności oddania nieruchomości w użytkowanie), a wypłacone środki traktować należy jako wynagrodzenie za usługę wykonaną przez Nadleśnictwo na rzecz Zakładu. Wobec powyższego w opisanym stanie faktycznym ma miejsce świadczenie usługi, w rozumieniu przepisu art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Jednocześnie wskazać należy, iż zgodnie z brzmieniem art. 79 lit. c) Dyrektywy 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE. L. Nr 347/1 ze zm.) <(wcześniej art. 11 ust. 3 lit. c) VI Dyrektywy Rady 77/388/EEC z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji przepisów Państw Członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych (Dz. U. UE L 145 ze zm.)>, podstawa opodatkowania nie obejmuje kwot otrzymanych przez podatnika od nabywcy lub usługobiorcy jako zwrot wydatków poniesionych w imieniu i na rzecz nabywcy lub usługobiorcy, a zaksięgowanych przez podatnika na koncie przejściowym. Podatnik musi przedstawić dowód na rzeczywistą kwotę kosztów, o których mowa w akapicie pierwszym lit. c), i nie może odliczyć VAT, który w danym przypadku mógł zostać naliczony.

Powyższe wskazuje, że przepis ten ma zastosowanie tylko w przypadku, gdy podatnik ponosi wydatki w imieniu i na rachunek swego zleceniodawcy, a zwrócone kwoty zostaną zaksięgowane przez podatnika na koncie przejściowym. Warunkiem jest, aby dokumenty dotyczące ponoszonych wydatków wystawione zostały na drugi podmiot, w imieniu i na rzecz którego działa podatnik. Z treści wniosku wynika, że kwoty przekazane przez Z., jako zwrot poniesionych kosztów, nie są przez Nadleśnictwo ewidencjonowane na koncie przejściowym, zatem w przedstawionym stanie faktycznym brak jest możliwości zastosowania powyższej procedury „zwrotu wydatków”, wobec czego występuje świadczenie usługi opodatkowane podatkiem od towarów i usług.

W art. 106 ust. 1 ustawy określono, iż podatnicy o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Reasumując stwierdzić należy, że czynność przekazania nieruchomości w użytkowanie, jako odpłatne świadczenie usługi, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług i powinna zostać udokumentowana fakturą VAT, wystawioną zgodnie z powołanym wyżej art. 106 ustawy o podatku od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie, ul. Emilii Plater, 10-562 Olsztyn, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.