INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 22 grudnia 2008 r. (data wpływu 16 stycznia 2009 r.) uzupełnionym pismem z dnia 24 marca 2009 r. (data wpływu 26 marca 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania usług agenta – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 16 stycznia 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania usług agenta. Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 24 marca 2009 r. (data wpływu 26 marca 2009 r.) o brakującą opłatę.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca prowadzi działalność polegającą na sprzedaży pojazdów w systemie tak zwanych aukcji. Samochody są dostarczane przez podmioty krajowe będące zarejestrowanymi podatnikami podatku od towarów i usług. System sprzedaży polega na tym, że w ramach prowadzonych aukcji Zainteresowany występuje w stosunku do nabywcy samochodu jako podmiot działający w imieniu i na rzecz sprzedawcy samochodu. Licytację prowadzoną przez niego wygrywa ten podmiot, którego oferta zostanie wywołana trzykrotnie i nie zostanie zgłoszona nowa oferta z kolejnym przystąpieniem (czyli z wyższą ceną). W rezultacie, podmiot taki otrzymuje przybicie, a wszystkie płatności stają się dla tego podmiotu natychmiast wymagalne. Prawo własności samochodu przechodzi na taki podmiot po zapłaceniu ceny. Po zakończeniu licytacji jest on zobowiązany do podpisania umowy sprzedaży samochodu.

Umowę sprzedaży zawiera Wnioskodawca działający w imieniu i na rzecz dostawcy danego samochodu, jako jego pełnomocnik. Podstawą współpracy między Spółką a dostawcą samochodu jest umowa agencyjna, na mocy której posiada ona pełnomocnictwo do zawarcia umowy sprzedaży samochodu w imieniu i na rzecz dostawcy z tym z uczestników aukcji, który zaproponuje najwyższą cenę. Na podstawie umowy agencyjnej zawieranej każdorazowo z dostawcą samochodu, Zainteresowany jest upoważniony do wystawienia faktury VAT w imieniu dostawcy z tytułu dokonanej na aukcji w wyniku przybicia ceny sprzedaży samochodu przez dostawcę na rzecz podmiotu, który wylicytował najwyższą cenę. Faktura taka określa jako dostawcę (sprzedawcę) podmiot, który wystawia samochód na aukcję. Wnioskodawca określony został w treści wzoru faktury jako podmiot, który wystawił fakturę.

Do tak funkcjonującego modelu Wnioskodawca planuje wprowadzić nowe elementy, które stanowią podstawę do sformułowania wątpliwości prawnych będących przedmiotem zapytania.

Specyfika sprzedaży aukcyjnej powoduje, że w wyniku przeprowadzenia aukcji nie zawsze udaje się znaleźć nabywcę na wystawione samochody za cenę, którą chciałby uzyskać dostawca samochodów. W okresach między jedną a drugą aukcją samochody znajdują się na placu należącym do Wnioskodawcy i czekają na kolejne aukcje. Możliwe jest jednak, że w okresie między jedną a drugą aukcją pojawi się podmiot, który będzie chciał nabyć dany samochód. To powoduje, że Wnioskodawca chciałby zawierać z dostawcami umowy agencyjne, które dodatkowo dopuszczałyby możliwość sprzedaży danego samochodu za cenę w umowie określoną także między poszczególnymi aukcjami. W takim wypadku nadal będzie on działał jako agent dostawcy, w imieniu i na jego rzecz (faktura sprzedaży zostanie wystawiona przez Wnioskodawcę z oznaczeniem dostawcy jako sprzedawcy, a Wnioskodawcy jako wystawcy faktury).

Zainteresowany planuje także zawarcie umowy zlecenia z inną Spółką. Na mocy tej umowy (której dopuszczalność zostałaby przewidziana w umowie między pierwotnym dostawcą samochodu a Wnioskodawcą) inna Spółka występowałby w imieniu i na rzecz dostawcy samochodu działając jako jego agent.

Umowa między Zainteresowanym a inną Spółką przewidywać będzie, że wynagrodzenie prowizyjne z tytułu sprzedaży zrealizowanej przez nią jako przyjmującego zlecenie Zainteresowanego, dzielone będzie między oba podmioty: Wnioskodawcę i Spółkę. Oznacza to, iż Spółce będzie przysługiwać wynagrodzenie równe 50% wynagrodzenia prowizyjnego przewidzianego w podstawowej umowie agencyjnej między dostawcą samochodu a Wnioskodawcą. Zainteresowanemu natomiast przysługiwać będzie drugie 50% wynagrodzenia prowizyjnego przewidzianego w umowie między nim a dostawcą samochodu.

Sposób fakturowania tego wynagrodzenia byłby następujący: Spółka fakturowałby na Wnioskodawcę kwotę wynagrodzenia za wykonaną przez siebie usługę w wysokości 50% prowizji należnej Zainteresowanemu od dostawcy samochodu na podstawie umowy agencyjnej. Z kolei Wnioskodawca fakturowałby na dostawcę samochodu kwotę równą pełnej prowizji należnej mu na podstawie umowy agencyjnej zawartej z dostawcą samochodu (a więc sumę kwoty stanowiącej równowartość kwoty wynagrodzenia wynikającego z faktury wystawionej przez Spółkę i kwoty równej temu wynagrodzeniu – czyli dwukrotność wynagrodzenia prowizyjnego Spółki).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w ramach nowych elementów wprowadzanych do działalności, polegających na sprzedaży samochodów w okresach międzyaukcyjnych przez Wnioskodawcę działającego jako agent dostawcy samochodów, ale w trybie pozaaukcyjnym, bądź w razie zawarcia umowy sprzedaży dzięki staraniom innej Spółki, która będzie działać na podstawie umowy zlecenia zawartej z Wnioskodawcą, ale w imieniu i na rzecz dostawcy samochodów, nie zaistnieje ryzyko kwalifikowania transakcji sprzedaży samochodów w trybie pozaaukcyjnym (dokonanej bądź przez Wnioskodawcę, bądź przez inną Spółkę) jako komisu samochodów, o którym mowa w art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług...

Zdaniem Wnioskodawcy, samo znajdowanie się samochodów na placu należącym do niego w okresach międzyaukcyjnych nie może przesądzić o zakwalifikowaniu tego stanu jako komisu, będącego dostawą towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług, ale wydania samochodu przez dostawcę Zainteresowanemu na podstawie umowy agencyjnej zawartej między Zainteresowanym a dostawcą.

Umowa agencyjna będzie wyraźnie przewidywać możliwość sprzedaży danego samochodu także w okresach między aukcjami, a także możliwość sprzedaży na rzecz podmiotu, który znajdzie inna Spółka działająca w imieniu i na rzecz dostawcy samochodów, na podstawie umowy zlecenia zawartej przez Wnioskodawcę z inną Spółką, której zawarcie wyraźnie dopuszczać będzie umowa agencyjna między dostawcą samochodu a Zainteresowanym. Wydanie samochodu następować będzie bowiem w wykonaniu umowy agencyjnej, a nie w wykonaniu umowy komisu.

Zatem nie będzie podstaw do kwalifikowania takiego stanu faktycznego jako stanowiącego dostawę towaru, o której mowa w art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług i aktualizującego obowiązek wystawienia przez dostawcę towarów faktury z tytułu komisu. Zawarcie umowy agencyjnej między dostawcą a Wnioskodawcą oraz umowy zlecenia między nim a inną Spółką przesądza, że nie można w takim wypadku mówić o dostawie towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług.

Obowiązek podatkowy z tytułu sprzedaży samochodu powstanie w momencie przybicia (w razie gdy sprzedaż nastąpi w trybie aukcyjnym), bądź w momencie zawarcia umowy sprzedaży przez Zainteresowanego lub przez inną Spółkę, działających w imieniu i na rzecz dostawcy samochodów w okresach między jedną a drugą aukcją.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2004 r. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem, podlegają:

1. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
2. eksport towarów;
3. import towarów;
4. wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
5. wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Art. 7 ust. 1 ustawy stanowi, iż przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

1. przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie;
2. wydanie towarów na podstawie umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej na czas określony lub umowy sprzedaży na warunkach odroczonej płatności, jeżeli umowa przewiduje, że w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności zostanie przeniesione;
3. wydanie towarów na podstawie umowy komisu: między komitentem a komisantem, jak również wydanie towarów przez komisanta osobie trzeciej;
4. wydanie towarów komitentowi przez komisanta na podstawie umowy komisu, jeżeli komisant zobowiązany był do nabycia rzeczy na rachunek komitenta;
5. ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego;
6. oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste;
7. zbycie praw, o których mowa w pkt 5 i 6.

W myśl postanowień art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Umowa agencyjna zgodnie z art. 758 ustawy z dnia 18 maja 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.), stanowi umowę cywilnoprawną, w wyniku której przyjmujący zlecenie (agent) zobowiązuje się w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa do stałego pośrednictwa za wynagrodzeniem, przy zawieraniu z klientami umów na rzecz dającego zlecenie przedsiębiorcy albo do zawierania ich w jego imieniu.

Do zawierania umów w imieniu dającego zlecenie oraz do odbierania dla niego oświadczeń agent jest uprawniony tylko wtedy, gdy ma do tego umocowanie. Zatem kodeks wprowadza dwa rodzaje agencji: agencję pośredniczą (jeżeli przedmiotem usług jest pośredniczenie przy zawieraniu umów) oraz agencję przedstawicielską (jeżeli przedmiotem usług jest dokonywanie przez agenta czynności prawnych w imieniu dającego zlecenie). Generalnie zaś umowa agencyjna jest umową o świadczenie usług.

Natomiast instytucję umowy komisu regulują przepisy art. 765-773 ustawy Kodeks cywilny. Przez umowę komisu przyjmujący zlecenie (komisant) zobowiązuje się za wynagrodzeniem (prowizja) w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, do kupna lub sprzedaży rzeczy ruchomych na rachunek dającego zlecenie (komitenta), lecz w imieniu własnym.

Z przedłożonego wniosku wynika, iż Zainteresowany prowadzi działalność polegającą na sprzedaży pojazdów w systemie tak zwanych aukcji. Samochody są dostarczane przez podmioty krajowe będące zarejestrowanymi podatnikami podatku od towarów i usług. System sprzedaży polega na tym, że w ramach prowadzonych aukcji Zainteresowany występuje w stosunku do nabywcy samochodu jako podmiot działający w imieniu i na rzecz sprzedawcy samochodu. Podstawą współpracy między Wnioskodawcą a dostawcą samochodu jest umowa agencyjna, na mocy której posiada on pełnomocnictwo do zawarcia umowy sprzedaży samochodu w imieniu i na rzecz dostawcy z tym z uczestników aukcji, który zaproponuje najwyższą cenę. Na podstawie umowy agencyjnej Zainteresowany jest upoważniony również do wystawienia faktury VAT w imieniu dostawcy z tytułu dokonanej sprzedaży samochodu przez dostawcę na rzecz podmiotu, który wylicytował najwyższą cenę. Jednakże specyfika sprzedaży aukcyjnej powoduje, że w wyniku przeprowadzenia aukcji nie zawsze udaje się znaleźć nabywcę na wystawione samochody za cenę, którą chciałby uzyskać dostawca samochodów. W związku z tym w okresach między jedną a drugą aukcją samochody znajdują się na placu należącym do Wnioskodawcy i czekają na kolejne aukcje. Możliwe jest więc, że w okresie między jedną a drugą aukcją pojawi się podmiot, który będzie chciał nabyć dany samochód. W związku z tym, Wnioskodawca chciałby zawierać z dostawcami umowy agencyjne, które dodatkowo dopuszczałyby możliwość sprzedaży danego samochodu za cenę określoną w umowie także między poszczególnymi aukcjami. W takim wypadku nadal będzie on działał jako agent dostawcy, w imieniu i na jego rzecz (faktura sprzedaży zostanie wystawiona przez Wnioskodawcę z oznaczeniem dostawcy jako sprzedawcy a Wnioskodawcy jako wystawcy faktury). Ponadto, Zainteresowany planuje także zawarcie umowy zlecenia z inną Spółką. Na mocy tej umowy (której dopuszczalność zostałaby przewidziana w umowie między pierwotnym dostawcą samochodu a Wnioskodawcą) inna Spółka występowałby w imieniu i na rzecz dostawcy samochodu działając jako jego agent.

Mając na uwadze analizę powołanych przepisów oraz przedstawiony we wniosku opis sprawy należy stwierdzić, iż z uwagi na fakt, że Wnioskodawca oraz inna Spółka dokonując transakcji sprzedaży samochodu poza aukcjami będą występować jako agenci działający w imieniu i na rzecz dostawcy samochodu, tym samym dla tych czynności nie znajdzie zastosowania przepis art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług, mówiący o wydaniu towaru na podstawie umowy komisu.

Dodatkowo tut. Organ informuje, iż analiza przedmiotu umów cywilnoprawnych nie mieści się w ramach określonych w art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.), zgodnie z którą Minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną).

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

W niniejszej interpretacji załatwiono wniosek w części dotyczącej opisanego zdarzenia przyszłego w zakresie opodatkowania usług agenta. Natomiast w kwestii dotyczącej opisanego zdarzenia przyszłego w zakresie dokumentowania wynagrodzenia za świadczone usługi zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie nr ILPP2/443-52/09-5/EN z dnia 9 kwietnia 2009 r.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.