INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 26 stycznia 2009 r. (data wpływu do tut. BKIP 02 lutego 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie skutków podatkowych powstałych z tytułu transakcji na instrumentach pochodnych (w części dotyczącej przychodów) - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 02 lutego 2009 r. wpłynął do tut. BKIP wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie skutków podatkowych powstałych z tytułu transakcji na instrumentach pochodnych.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Spółka prowadzi swą podstawową działalność gospodarczą w zakresie przewozów towarowych koleją. Realizacja takiego profilu działalności wiąże się z ponoszeniem przez Spółkę ciągłych wydatków bieżących oraz inwestycyjnych. Celem zabezpieczenia stałego poziomu kosztów finansowania wydatków bieżących i inwestycyjnych. Spółka zawarła z bankiem transakcję (transakcja), w której wykorzystane zostały pochodne instrumenty finansowe. Na całość transakcji składają się dwa elementy: Interest Rate Swap (IRS) czyli transakcja zmieniająca zmienną stopę procentową na stałą oraz sprzedaż opcji walutowych cali z barierą wyłączającą (opcje podzielone zostały na 3 części). Transakcja IRS zawarta została w celu obniżenia i zabezpieczenia na stałym poziomie kosztu odsetkowego dla kwoty kredytów zaciągniętych przez Spółkę. Spółka płaci od nich zmienne oprocentowanie oparte o stopę WIBOR 1M. W związku z dotychczasowym i przewidywanym dalszym wzrostem tej stopy istniało ryzyko zwiększenia kosztów finansowych. Zostało ono zniwelowane poprzez zastąpienie tej stopy stopą stałą na niższym poziomie. Realizacja transakcji oznaczała, że od dnia jej zawarcia bank zapewniał co miesiąc kwotę stanowiącą różnicę pomiędzy odsetkami, wyliczonymi od określonej kwoty kredytu, według stopy WIBOR 1M a odsetkami wyliczonymi według stałej stopy.

Spółka odnotowywała z tego tytułu korzyść (przychód) gdyż odprowadzała swoim kredytodawcom odsetki liczone od stopy zmiennej, równocześnie płacąc bankowi z którym zawarła transakcję odsetki wyliczane od tej samej kwoty kredytu, ale według stopy stałej. Z. tytułu powstałej różnicy na odsetkach bank z którym Spółka zawarła transakcję przelewał na jej rachunek środki pieniężne.

Opcje walutowe zostały wbudowane w przedmiotową transakcję obniżającą poziom stałej stopy procentowej. Zawarcie transakcji opcyjnej oznacza zobowiązanie Spółki do sprzedaży bankowi w uzgodnionym dniu rozliczenia transakcji (12 sierpnia 2009 r.) łącznie kwoty określonej w EUR po kursie z góry ustalonym. Zobowiązanie to zostałoby zniesione, jeżeli w dowolnym momencie obowiązywania transakcji, chociaż na chwilę kurs waluty EUR spadnie do poziomu określonego jako bariera wyłączająca. Bariery wyłączające zostały ustalone na takim poziomie, co do którego w dniu zawierania transakcji istniała niemal pewność, że zostanie on osiągnięty.

Takie powiązanie ze sobą pochodnych instrumentów finansowych oznaczało, że jeżeli kiedykolwiek w ciągu roku obowiązywania transakcji kurs EUR/PLN dotknie bariery wyłączającej, opcja wygaśnie, a wówczas pozostaje do rozliczenia wyłącznie transakcja IRS.

Spółka zawarła transakcję w oparciu o prognozy kurs EUR/PLN przyjmowane na koniec 2008 roku a także uwzględniała wszelkie przesłanki rynkowe (np. wysokie prawdopodobieństwo podwyższenia przez NBP stóp procentowych) wskazujące na dalsze umacnianie się PLN.

Z końcem 2008 roku następowało silne osłabienie złotówki. Sytuacja taka powodowała dla Spółki zmniejszanie się prawdopodobieństwa zastosowania bariery wyłączającej opcje i ich wygaśnięcie. W związku z koniecznością zminimalizowania ryzyk wynikających z zawartej transakcji, Spółka zaprzestała realizacji obowiązków wynikających z umowy ramowej i związanych z transakcją i z jej rozliczeniem. Skutkiem czego było rozwiązanie przez bank umowy ramowej zawartej ze Spółką.

Na dzień rozwiązania umowy nastąpiło rozliczenie (terminacja) transakcji. Po uwzględnieniu powiązanych ze sobą przychodów osiągniętych z instrumentu IRS oraz kosztów poniesionych z instrumentu opcji walutowych, ostatecznie Spółka osiągnęła stratę.

Spółka w dniu 12 grudnia 2008 r. zaprzestała realizacji obowiązku polegającego na ustanawianiu co raz to wyższych kwot zabezpieczeń wynikających z zawartej z Bankiem umowy ramowej. W skutek tego Bank w dniu 18 grudnia 2008 r. złożył oświadczenie o wcześniejszym rozwiązaniu umowy ramowej oraz zawartych na jej podstawie transakcji IRS i opcji walutowych. Następnego dnia Bank rozliczył obie transakcje (dokonał terminacji całej otwartej pozycji PCC), gdzie wyliczył należność Spółki z transakcji IRS oraz wyliczył zobowiązanie Spółki wynikające z rozliczenia opcji walutowych. Zachowanie Banku było zgodne z § 26 ust. 1 pkt 1 umowy ramowej, który stanowił, że w przypadku naruszenia umowy ramowej strona nienaruszająca będzie uprawniona do rozwiązania ze skutkiem natychmiastowym umowy ramowe> i wszystkich zawartych na jej podstawie transakcji.

Spółka wskazuje, że w przedmiotowym stanie faktycznym sprawy żadna ze stron umowy ramowej nie zrezygnowała z realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych Na żadnym etapie trwania umowy ramowej Spółka nie składała oświadczenia o rezygnacji z praw, również Bank w korespondencji kierowanej do Spółki jednoznacznie wskazywał, że zastrzega sobie wszelkie prawa wynikające z umowy ramowej oraz umowy zabezpieczającej.

W świetle powyższych wyjaśnień, stwierdzić należy, że zaprzestanie przez Spółkę realizacji niektórych obowiązków wynikających z umowy ramowej, nie było jednoznaczne z rezygnacją z realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, ale stało się powodem rozwiązania umowy przez Bank, co doprowadziło do rozliczenia (zamknięcia) zawartych transakcji z wykorzystaniem pochodnych instrumentów finansowych, tj. IRS i opcji walutowych. Dzień 18 grudnia 2008 r., w którym doszło do wcześniejszego rozwiązania umowy, stał się w związku z tym dniem realizacji praw wynikających z opisanych wyżej pochodnych instrumentów finansowych.

Uwzględniając powyższe, w ocenie Spółki, spełniona została przesłanka z art. 16 ust. 1 pkt 8b ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych, uprawniająca do zaliczenia w koszy uzyskania przychodu strat poniesionych w związku z realizacją transakcji z pochodnych instrumentów finansowych.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Mając na uwadze przedstawiony opis stanu faktycznego oraz własne stanowisko w sprawie, Spółka zwraca się z uprzejmą prośbą o potwierdzenie, iż w związku z zawarciem transakcji z wykorzystaniem pochodnych instrumentów finansowych realizacja praw z transakcji IRS powoduje powstanie przychodu należnego Spółki w dniu realizacji tych praw, nie później jednak niż w dniu uregulowania należności przez bank - art. 12 ust. 3 i ust. 3a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (w części dotyczącej przychodów)...

Zdaniem Spółki zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654, z późn. zm. - dalej updop) przychodami, z zastrzeżeniami m.in. ust. 3, są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe.

W myśl ust. 3 powyższego artykułu, za przychody związane z działalnością gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej, osiągnięte w roku podatkowym, uważa się także należne przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. Kolejne przepisy art. 12 regulują kwestie momentu powstania przychodu

W ocenie Spółki w przedmiotowym stanie faktycznym, do określenia momentu powstania przychodu, znajdzie zastosowanie art. 12 ust. 3 z uwzględnieniem ust. 3a updop.

W odniesieniu do zasad ustalenia momentu powstania przychodu zastosowanie znajduje art. 12 ust. 3a ww. ustawy, gdzie za datę powstania przychodu, o którym mowa w ust. 3, uważa się, z zastrzeżeniem ust. 3c - 3e, dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi albo częściowego wykonania usługi, nie później niż dzień:

• wystawienia faktury albo
• uregulowania należności.
  
  

W analizowanym przypadku dopiero od chwili, gdy uprawniony (Spółka) zrealizował prawa wynikające z instrumentu pochodnego, uzyskuje przychód należny w rozumieniu art. 12 ust. 3 updop. Należy przyjąć, że realizacja praw wynikających z instrumentu pochodnego jest warunkiem dla tego, by przychód należny rozpoznać.

Uwzględniając powyższe, stanowisko Spółki w sprawie zawarcia transakcji z wykorzystaniem pochodnych instrumentów finansowych (IRS, opcje) jest następujące uzyskane, w związku z zawartą przez Spółkę transakcją, przychody są przychodami podatkowymi, które określić należy na dzień realizacji praw wynikających z zawarcia transakcji z wykorzystaniem pochodnych instrumentów finansowych IRS.

Spółka wskazuje, że podobne do prezentowanego przez nią stanowiska w sprawie zajęli: Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie, w interpretacji indywidualnej sygn. IPPB5/423-64/08-2/MB, z dnia 16 grudnia 2008 r.; Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu, w interpretacji indywidualnej sygn. ILPB3/423-573/08-2/HS, z dnia 05 grudnia 2008 r.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Jednocześnie informuje się, iż wydając niniejszą interpretację nie wzięto pod uwagę powołanych przez wnioskodawcę pisemnych interpretacji przepisów prawa podatkowego, potwierdzających, jego zdaniem, prezentowane przez niego stanowisko w sprawie. Nie stanowią one bowiem źródła prawa i zostały wydane w indywidualnych sprawach innych podatników.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.