INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112 poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani przedstawione we wniosku z dnia 11 lutego 2009r. (data wpływu do tut. Biura – 17 lutego 2009r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu prowadzonej w formie spółki jawnej pozarolniczej działalności gospodarczej wydatków poniesionych na zapłatę należności głównej, odsetek od tej należności wraz z dalszymi odsetkami zasądzonymi przez sąd oraz kosztów procesowych – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 17 lutego 2009r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu prowadzonej w formie spółki jawnej pozarolniczej działalności gospodarczej wydatków poniesionych na zapłatę należności głównej, odsetek od tej należności wraz z dalszymi odsetkami zasądzonymi przez sąd oraz kosztów procesowych.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawczyni wraz z mężem prowadzi Spółkę jawną. W ramach tak prowadzonej działalności gospodarczej, złożone zostało zamówienie na zakup 24 ton kakao. Do realizacji umowy w pełnym zakresie nie doszło. Spółka odebrała tylko 6 ton z uwagi na spór stron co do faktycznego zawarcia umowy i ustalenia istotnych postanowień umowy. Wobec nieodebrania pozostałej partii towarów z zamówienia, kontrahent odstąpił od umowy i wytoczył Spółce powództwo o odszkodowanie. Ceny kakao bowiem znacząco spadły w stosunku do cen z okresu złożenia zamówienia przez Spółkę. Kontrahent sprzedał więc towar objęty zamówieniem po niższych cenach innemu podmiotowi i w tym upatrywał swej szkody. W prawomocnym wyroku sąd zasądził od Spółki na rzecz kontrahenta kwotę odszkodowania wraz z odsetkami i koszty procesowe. Kontrahent wszczął egzekucję o zapłatę tych należności.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy możliwym jest zaliczenie do kosztów uzyskania przychodu wydatków poniesionych na zapłatę należności głównej (odszkodowania), odsetek od należności głównej wraz z dalszymi odsetkami, jak również kosztów procesowych...

Zdaniem wnioskodawczyni możliwym jest zaliczenie w ciężar kosztów uzyskania przychodu wydatków poniesionych na zapłatę należności głównej (odszkodowania), odsetek wraz z dalszymi odsetkami i kosztów procesowych. Katalog wyłączeń z art. 23 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych uniemożliwia zaliczenie w koszty uzyskania przychodu jedynie odszkodowań z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług oraz zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad lub zwłoki w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług (art. 23 ust. 1 pkt 19). Należność główna do zapłaty przez Spółkę jest należnością z tytułu odszkodowania na podstawie art. 491 § 1 i 2 kodeksu cywilnego w zw. z art. 494 kodeksu cywilnego, ustalonego jako różnica pomiędzy oczekiwaną ceną wynikającą z umowy stron a ceną uzyskaną w wyniku sprzedaży nieodebranego towaru. Tym samym odszkodowanie to nie zostało ujęte w katalogu wyłączeń art. 23 ustawy o podatku dochodowym. W katalogu wyłączeń art. 23 nie zostały zawarte również odsetki od należności głównej (ww. odszkodowania), ani koszty procesowe. Wszystkie te wydatki tj. kwotę odszkodowania wraz z odsetkami i koszty procesowe ponoszone są w celu zachowania i zabezpieczenia źródła przychodów (art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych). Obrona w postępowaniu miała na celu oddalenie skierowanego do wnioskodawcy powództwa, lub co najmniej zmniejszenie dochodzonej kwoty. Konieczność zapłaty tak dużej kwoty mogła bowiem powodować utratę płynności finansowej przez Spółkę, a w konsekwencji doprowadzić do jej upadłości. Z uwagi na wyraźne wyłączenie przez ustawodawcę tylko kosztów egzekucyjnych, zasadnym jest przyjęcie, że koszty poniesione w innej fazie postępowania (koszty procesowe) mogą mieścić się w definicji kosztów uzyskania przychodu. Na ogół działania, które podejmuje pozwany w procesie zmierzają do wykazania, że pozwany wykonał należycie zobowiązanie, że szkoda w ogóle nie powstała albo była następstwem okoliczności, za które nie ponosi odpowiedzialności, lub że wysokość szkody jest niższa niż wynika z pozwu. A zatem wydatki poniesione przez pozwanego na tego rodzaju obronę mają niewątpliwie wpływ na wysokość przychodów, które z pewnością byłyby niższe, gdyby pozwany zachowywał się w procesie biernie. Ponadto koszty procesowe, mimo że nie przyczyniają się bezpośrednio do uzyskania przychodu, są normalnymi kosztami prowadzenia działalności gospodarczej, funkcjonowania Spółki, wpisanymi w ryzyko działalności gospodarczej. Ponadto obrona w procesie przed zarzutami drugiej strony jest działaniem zgodnym z przepisami prawa i nie może być oceniane jako działalnie szkodliwe lub nieracjonalne. Zwrócić również należy uwagę, że kontrahent z tytułu odszkodowania powinien rozpoznać przychód. Zatem, zgonie z zasadą równoległości traktowania zjawisk podatkowych, dla wnioskodawczyni winno to być kosztem uzyskania przychodu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23. Aby zatem dany wydatek mógł zostać zakwalifikowany do kosztów uzyskania przychodu musi spełniać łącznie następujące przesłanki:

• musi być poniesiony w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu;
• nie może być wymieniony w art. 23 ww. ustawy, wśród wydatków nie stanowiących kosztów uzyskania przychodów;
• musi być należycie udokumentowany.
  
  

W myśl art. 23 ust. 1 pkt 14 ww. ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kosztów egzekucyjnych związanych z niewykonaniem zobowiązań.

Katalog wyłączeń zawarty w art. 23 ww. ustawy nie zawiera żadnych ograniczeń w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wskazanych we wniosku wydatków poniesionych na zapłatę należności głównej, odsetek od tej należności oraz kosztów procesowych (za wyjątkiem kosztów egzekucyjnych). Możliwość zaliczenia ww. wydatków do ww. kosztów zależy zatem od spełnienia pozostałych przesłanek określonych w ww. art. 22 ust. 1 ww. ustawy, w szczególności od oceny zasadności poniesienia tych wydatków.

Generalnie należy przyjąć, iż kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie przychodów bądź też zabezpieczenie lub zachowanie tego źródła przychodów, o ile w myśl przepisów ww. ustawy nie podlegają wyłączeniu z tychże kosztów. Przy czym związek przyczynowy pomiędzy poniesieniem wydatku a osiągnięciem przychodu bądź zachowaniem lub zabezpieczeniem jego źródła należy oceniać indywidualnie w stosunku do każdego wydatku. Z oceny tego związku powinno wynikać, że poniesiony wydatek obiektywnie może przyczynić się do osiągnięcia przychodu bądź służyć zachowaniu lub zabezpieczeniu źródła przychodów. Zauważyć przy tym należy, iż konieczność poniesienia danego wydatku nie może wynikać z zaniedbań lub sprzecznych z prawem działań podatnika.

Koszty poniesione na zachowanie źródła przychodu to koszty, które poniesione zostały, aby przychody z danego źródła przychodów w dalszym ciągu uzyskiwano oraz aby takie źródło w ogóle dalej istniało. Natomiast za koszty służące zabezpieczeniu źródła przychodów należy uznać koszty poniesione na ochronę istniejącego źródła przychodów, w sposób, gwarantujący bezpieczne funkcjonowanie tego źródła. Istotą tego rodzaju kosztów jest więc ich obligatoryjne poniesienie w celu nie dopuszczenia do utraty źródła przychodu w przyszłości.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż Spółka, której wspólnikiem jest wnioskodawczyni, zawarła umowę zakupu określonej ilości towaru, z której to umowy, z uwagi na spór stron co do faktycznego jej zawarcia oraz istotnych postanowień, Spółka nie wywiązała się w pełni. W związku z powyższym kontrahent wytoczył powództwo przeciwko wnioskodawczyni o odszkodowanie równe poniesionej szkodzie. W wyniku postępowania sądowego została ona zobowiązana do zapłaty na rzecz kontrahenta odszkodowania wraz z odsetkami oraz kosztów procesowych. Z wniosku wynika także, iż obrona w postępowaniu miała na celu oddalenie powództwa bądź zmniejszenie dochodzonej kwoty, gdyż zapłata kwoty żądanej przez powoda mogła doprowadzić do utraty płynności finansowej przez Spółkę a w konsekwencji do jej upadłości. Biorąc powyższe pod uwagę stwierdzić należy, iż wskazane we wniosku wydatki mogą stanowić koszty uzyskania przychodów prowadzonej przez Spółkę pozarolniczej działalności gospodarczej, o ile ich poniesienie było zasadne z uwagi na zabezpieczenie bądź zachowanie źródła przychodów, a także racjonalnie i gospodarczo uzasadnione (np. odszkodowanie było niższe niż ewentualna strata będąca następstwem realizacji umowy).

Zwraca się przy tym uwagę na konieczność właściwego udokumentowania przedmiotowych wydatków. Przy czym zgromadzone dowody nie mogą się tylko sprowadzać do dokumentów stwierdzających wyłącznie ich wysokość. Winny również wskazywać na związek tychże wydatków z zabezpieczeniem bądź zachowaniem źródła przychodów oraz potwierdzać racjonalność poniesienia wydatków.

Zauważyć również należy, iż wydając interpretacje w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów nie przeprowadza postępowania dowodowego, jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionym przez wnioskodawczynię i jej stanowiskiem. W konsekwencji, nie jest obowiązany ani uprawniony do badania czy też ustalania okoliczności mogących mieć wpływ na ocenę zasadności zaliczenia wskazanych we wniosku wydatków do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej działalności gospodarczej.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie ul. Rakowicka 10, 31 - 511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.