INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 9 lutego 2009 r. (data wpływu 11 lutego 2009 r.), uzupełnionym pismem z dnia 27 kwietnia 2009 r. (data wpływu 28 kwietnia 2009 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie wyłączenia spod zakresu działania przepisów ustawy czynności zarządzania nieruchomościami, zleconych przez gminę spółce prawa handlowego w drodze aktu powierzenia - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 11 lutego 2009 r. został złożony wniosek, uzupełniony pismem z dnia 28 kwietnia 2009 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie wyłączenia spod zakresu działania przepisów ustawy czynności zarządzania nieruchomościami, zleconych przez gminę spółce prawa handlowego w drodze aktu powierzenia.

W przedmiotowym wniosku, oraz piśmie stanowiącym jego uzupełnienie, został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca jest spółką prawa handlowego utworzoną przez Miasto (Gmina posiada 100% udziałów) w celu wykonywania nałożonych na gminę zadań użyteczności publicznej, w tym zadań z zakresu gospodarki komunalnej. Podstawą wykonywania zadań komunalnych jest akt powołujący spółkę do życia i określający przedmiot jej działalności, a także akty powierzenia. Aktem powołującym spółkę do życia był akt przekształcenia Przedsiębiorstwa w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością z dnia 28 listopada 1997 roku. Akt powierzenia określa z kolei jakie zadania własne gmina zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym oraz art. 2 ustawy o gospodarce komunalnej powierza do wykonywania spółce i w jakim zakresie.

Na mocy powierzenia z dnia 30 kwietnia 2008 roku Miasto powierzyło Wnioskodawcy. na czas nieokreślony zadanie własne zobowiązując spółkę do zarządzania:

1. nieruchomościami zabudowanymi budynkami i garażami, stanowiącymi własność i współwłasność Miasta;
2. lokalami co do, których Miasto jest dotychczasowym właścicielem w rozumieniu przepisów ustawy o własności lokali wchodzącymi w skład wspólnot mieszkaniowych;
3. nieruchomości znajdujących się w samoistnym posiadaniu Miasta.

Powierzenie szczegółowo określa zakres zadań ze wskazaniem, że do obowiązków Wnioskodawcy należy w szczególności: zapewnienie prawidłowej eksploatacji nieruchomości, obsługa mieszkańców, racjonalne gospodarowanie nieruchomościami, obsługa ekonomiczno-finansowa, zawieranie umów o dostawy mediów, ubezpieczenia nieruchomości, drobnych remontów i konserwacji, przedstawianie projektów umów najmu i dzierżawy, pobieranie czynszów i opłat.

W związku z powierzeniem Wnioskodawca otrzymuje zwrot kosztów poniesionych na realizację zadania w zakresie dostawy mediów, bieżącej eksploatacji, konserwacji, ubezpieczenia, bieżących remontów oraz innych wydatków o podobnym charakterze (umowy na realizację tych usług zawierane są w imieniu i na rzecz Wnioskodawcy), na podstawie miesięcznej faktury, które wystawiona jest na zasadzie refakturowania. W tej sytuacji Wnioskodawca dokonuje odliczenia podatku naliczonego zawartego w fakturach za ww. usługi, gdyż w miesiącu następnym po zamknięciu miesięcznego okresu obrachunkowego wystawia faktury na Gminę, sprzedając tym samym wykonanie powyższych usług bez naliczania marży. Natomiast za pozostałe poniesione koszty związane z realizacją powierzenia w zakresie zarządzania nieruchomościami stanowiącymi zasób Miasta (tj. obsługa ekonomiczno-finansowa, ewidencja zasobu, najemców i dzierżawców, ewidencja księgowa, windykacja należności, obsługa interesantów itp.) otrzymuje zwrot kosztów na podstawie zatwierdzonej przez prezydenta miasta kalkulacji kosztów na dany rok i z tego tytułu wystawiane są „faktury n. p.”.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w świetle powyższego, czynności zarządzania nieruchomościami wykonywane przez Wnioskodawcę na rzecz Miasta Gminy, w ramach powierzenia zadań własnych gminy, za które otrzymuje zwrot kosztów na podstawie zatwierdzonej kalkulacji kosztów za dany rok, a dotyczących w szczególności takich kosztów jak: obsługa ekonomiczno-finansowa, ewidencja zasobu, najemców i dzierżawców, ewidencja księgowa, windykacja należności, obsługa interesantów itp., nie podlegają przepisom ustawy o podatku od towarów i usług.

Zdaniem Wnioskodawcy czynności wykonywane na rzecz Miasta Gminy, w ramach powierzenia zadań własnych gminy, polegające na zarządzaniu nieruchomościami, za które otrzymuje zwrot kosztów (w szczególności są to koszty: obsługi ekonomiczno-finansowej, ewidencji zasobu, najemców i dzierżawców, ewidencji księgowej, windykacji należności, obsług interesantów itp.) na podstawie zatwierdzonej kalkulacji kosztów za dany rok, nie podlegają przepisom ustawy o podatku od towarów i usług.

Wnioskodawca jest spółką prawa handlowego utworzoną przez Miasto w celu wykonywania nałożonych na gminę zadań użyteczności publicznej, w tym zadań z zakresu gospodarki komunalnej. Przepisy zawarte w art. 7 ustawy o samorządzie gminnym, wskazują wprost, że do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W art. 7 ust. 2 tej ustawy, ustawodawca wskazał, że ustawy szczególne określają, które zadania własne gminy maja charakter obowiązkowy. W ocenie Wnioskodawcy zadania związane z zarządzaniem nieruchomościami stanowiącymi zasób własny gminy, są zdaniami własnymi gminy.

Wnioskodawca podkreślił, że w zakresie zarządzania nieruchomościami realizacja zadań nie następuje na mocy umowy cywilnoprawnej, a wyłącznie na podstawie powierzenia dokonanego przez gminę jednostronnie. Natomiast w świetle art. 15 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa dla których zostały one powołane z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. W przedmiotowej sprawie mamy do czynienia z powierzeniem zdań przez gminę, a nie wykonywaniem czynności na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

W ocenie Wnioskodawcy powyższe stanowisko znajduje akceptacje w postanowieniu Naczelnika Urzędu Skarbowego z dnia 20 lutego 2006 r., gdzie stwierdzono, że zadanie w zakresie gospodarki komunalnej wykonywane przez spółkę w tym celu utworzoną przez gminę, i otrzymującą za wykonywane czynności wynagrodzenie - nie podlega w tym zakresie przepisom ustawy o podatku od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Pojęcie dostawy towarów ustawodawca zdefiniował w art. 7 ust. 1 ustawy. Zgodnie z tym przepisem przez dostawę towarów należy rozumieć przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Stosownie do treści art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

2. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
3. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
4. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Z tak szeroko sformułowanej definicji wynika, że przez świadczenie usług należy rozumieć przede wszystkim określone zachowanie podmiotu występującego w charakterze podatnika na rzecz innego podmiotu, które wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą usługi), jak również podmiotu świadczącego usługę. Wzajemne zobowiązania podmiotów o charakterze gospodarczym regulowane są przede wszystkim zapisami umów zawieranych między nimi, których ramy, co do zasady, zostały określone w przepisach prawa cywilnego. Taka umowa ze swojej natury ma charakter czynności prawnej o charakterze dwustronnym.

Istotne znaczenie dla określenia zasad na jakich gminy, tj. podstawowe jednostki samorządu terytorialnego, wykonują zadania własne mają ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.) oraz ustawa z dnia 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej (Dz. U. z 1997 r. Nr 9, poz. 43 ze zm.). Akty te przewidują, że w zakresie wykonywania zadań użyteczności publicznej gmina może przyjąć dwa różne rozwiązania organizacyjne: wykonywać te zadania za pośrednictwem utworzonych przez siebie w tym celu jednostek organizacyjnych, w szczególności zakładów budżetowych lub spółek prawa handlowego (art. 9 ust. 1 i 3 ustawy o samorządzie gminnym i art. 2 ustawy o gospodarce komunalnej) lub za pośrednictwem innych, organizacyjnie niepowiązanych z gminą podmiotów: osób fizycznych, osób prawnych lub jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej.

Jeżeli gmina, zdecyduje się na powierzenie wykonywania zadań własnych utworzonej w tym celu odrębnej jednostce organizacyjnej (np. spółce prawa handlowego), to – opierając się na stanowisku wyrażonym przez Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 11 sierpnia 2005 r. (sygn. akt II GSK 105/05) – czynność taka nie wymaga zawarcia umowy. Podstawą powierzenia wykonywania tych zadań jest bowiem sam akt organu gminy powołujący do życia tę jednostkę i określający przedmiot jej działania. Powierzenie przez jednostkę samorządu terytorialnego określonych zadań użyteczności publicznej spółce komunalnej powołanej w celu ich wykonywania następuje w ramach samego aktu kreującego tą spółkę. Tym samym w sytuacji, gdy gmina zleci takiej spółce wykonanie określonych czynności, zawarcie umowy cywilnoprawnej między gminą a spółką jest zbędne, bowiem de facto jej stronami, choć reprezentowanymi przez różne osoby fizyczne, byłaby ta sama osoba prawna, tj. gmina.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca jest spółką prawa handlowego (100% udziałów Gminy), utworzoną w celu wykonywania nałożonych na Gminę zadań użyteczności publicznej, w tym zadań z zakresu gospodarki komunalnej. Podstawą wykonywania zadań komunalnych jest akt powołujący spółkę do życia i określający przedmiot jej działalności, a także akty powierzenia. Na mocy takiego aktu (a nie w ramach umowy cywilnoprawnej) Wnioskodawca został zobowiązany do zarządzaniem nieruchomościami stanowiącymi zasób własny gminy. Wnioskodawca otrzymuje zwrot kosztów poniesionych w związku z wykonywaniem czynności wynikających z ww. powierzenia, tj. obsługi ekonomiczno-finansowej, ewidencji zasobu, najemców i dzierżawców, ewidencji księgowej, windykacji należności, obsługi interesantów itp., na podstawie zatwierdzonej przez prezydenta miasta kalkulacji kosztów na dany rok i z tego tytułu wystawiane są „faktury n. p.”. Na tym tle Wnioskodawca powziął wątpliwość co do podlegania ww. czynności przepisom ustawy.

Mając na uwadze powyższe, przytoczone regulacje ustawy o podatku od towarów i usług, jak również przepisy odrębne należy uznać, że Wnioskodawca, wykonując zadania publiczne, finansowane przez gminę i należące do jej zadań własnych nałożonych odrębnymi ustawami, nie wykonuje na rzecz organu założycielskiego odpłatnego świadczenia usług, w rozumieniu wyżej cyt. art. art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług. Wynika to przede wszystkim z faktu, że ww. czynności te nie są wykonywane w ramach stosunku prawnego o charakterze obligacyjnym (umowy cywilnoprawnej), ale na podstawie aktu administracyjnego. Gmina nie może być nabywcą usług świadczonych przez Wnioskodawcę, bowiem wykonuje On jedynie zadania należące do jej kompetencji, jako organu władzy publicznej. W niniejszym przypadku nie może również być mowy o dostawie towarów w rozumieniu powołanego przepisu ustawy, której konstytutywnym elementem jest przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (co do zasady ma to miejsce w drodze przeniesienie własności rzeczy).

Zatem Wnioskodawca, który wykonuje zadania własne gminy, polegające na zarządzaniu nieruchomościami, stanowiącymi zasób własny, tj. czynności o charakterze użyteczności publicznej, które nie są efektem realizacji zobowiązań wynikających z kontraktów cywilnoprawnych, za które otrzymuje od organu założycielskiego zwrot kosztów, nie dokonuje sprzedaży towarów, ani nie świadczy usług w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, tym samym wykonywanie tych czynności na rzecz Gminy nie podlega przepisom tej ustawy, przy czym bez znaczenia jest fakt działania Jednostki w formie spółki prawa handlowego.

Jednocześnie należy zaznaczyć, że mimo prawidłowości tezy postawionej przez Wnioskodawcę w zakresie oceny prawnej zaistniałego stanu faktycznego, tj. uznania ww. czynności jako niepodlegających przepisom ustawy o podatku od towarów i usług, wobec błędnej podstawy prawnej, z której została ona wywiedziona, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Ponadto wskazuje się, że niniejsza interpretacja nie rozstrzyga kwestii zasadności wystawiania przez Wnioskodawcę faktury „VAT n. p.”, jako podstawy zwrotu poniesionych kosztów, z uwagi na fakt, że nie była ona przedmiotem zapytania.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Końcowo informuje się, że rozstrzygnięcia w zakresie wyłączenia spod zakresu działania przepisów ustawy czynności zapewnienia opieki bezdomnym zwierzętom oraz ich wyłapywanie, a w szczególności prowadzenia schroniska dla zwierząt, jak również utrzymania terenów zielonych oraz usług sprzątania na obszarze miasta, dokonano odpowiednio w interpretacjach indywidualnych nr ITPP2/443-103a/09/MD oraz ITPP2/443-103c/09/MD.

Złożenie przez Wnioskodawcę fałszywego oświadczenia, że elementy stanu faktycznego objęte wnioskiem o wydanie interpretacji w dniu złożenia wniosku nie są przedmiotem toczącego się postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, postępowania kontrolnego organu kontroli skarbowej oraz że w tym zakresie sprawa nie została rozstrzygnięta co do jej istoty w decyzji lub postanowieniu organu podatkowego lub organu kontroli skarbowej – powoduje, iż niniejsza interpretacja indywidualna nie wywołuje skutków prawnych (art. 14b § 4 Ordynacji podatkowej).

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, ul. Jana Kazimierza 5, 85-035 Bydgoszcz, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.